Udhëheqësit e Bashkimi Evropian pritet të diskutojnë javën e ardhshme rreth asaj që blloku e ka denoncuar si një akt sabotazhi, duke iu referuar dëmtimit të tubacioneve nënujore të gazit Nord Stream. Lajmi u njoftua të enjten nga një zyrtar i BE-së, sipas të cilit incidentet kishte ndryshuar rrënjësisht natyrën e konfliktit në Ukrainë.

Gazi vazhdon të rrjedhë në Detin Baltik për të katërtën ditë që prej konstatimit për herë të parë të dëmtimeve. Ndërkohë vazhdon të mbetet e paqartë se kush qëndron pas këtyre akteve të qëllimshme në gazsjellës, për ndërtimin e të cilave, Rusia dhe vendet evropianë kanë shpenzuar miliarda dollarë.

Rusia tha se incidentet ngjanin me “një akt terrorist”. Po kështu Kremlini ka thënë se rrjedhjet në brigjet e Danimarkës dhe Suedisë kanë ndodhur në territorin që është “plotësisht nën kontrollin” e agjencive të amerikane të zbulimit.

Lufta e Rusisë kundër Ukrainës dhe përplasja mes Moskës dhe Evropës mbi çështje të energjisë, pritet të dominojnë takimin e nivelit të lartë të BE-së që mbahet më 7 tetor në Pragë.

Bashkimi Evropian paralajmëroi të mërkurën për një “përgjigje të fuqishme dhe të bashkuar” në rast të sulmeve të reja dhe theksoi nevojën për të mbrojtur infrastrukturën e saj energjetike. Por zyrtarët evropianë e kanë shmangur komentet mbi autorët e mundshëm të atij që e kanë quajtur akt sabotazhi.

Ndërkohë NATO tha sot se do të kundërpërgjigjej ndaj çdo sulmi mbi infrastrukturën kritike të vendeve anëtare të saj, duke shtuar se dëmtimet e dy tubacioneve ishin një akt sabotazhi i qëllimshëm dhe i papërgjegjshëm. Po sot roja bregdetare suedeze konfirmoi një rrjedhje të katërt në tubacionet Nord Stream në jug të këtij vendi.

voa

Ndërsa sulmi rus ndaj Ukrainës ka ngecur përballë kundërofensivës ukrainase, tensionet janë rritur në të gjithë shoqërinë ruse. Pavarësisht nga shtypja e qeverisë, protestat dhe thirrjet kundër luftës po shtohen. Qyteti i Shën Petersburgut, një qendër e kundërshtimit të luftës, është sërish në krye të lëvizjes qytetare kundër zhvillimeve të fundit në vend.

Për disa vite, anëtarët e opozitës në asamblenë e qytetit të Shën Petersburgut janë mbledhur në këtë piceri sepse autoritetet nuk i lejojnë ata të hyjnë në sallën e bashkisë.

Javët e fundit, ky grup i vogël i anëtarëve të asamblesë së qytetit tronditi politikën ruse, duke paraqitur një peticion zyrtar për shkarkimin e presidentit rus Vladimir Putin.

“Vendosëm të përdorim një retorikë të re. Ne jemi deputetë liberalë dhe deri më tani jemi marrë më shumë me çështjet sociale. Në këtë peticion për largimin e Putinit, ne përqëndrohemi në faktin se ai i ka shkaktuar dëme thelbësore Federatës Ruse, jo një shteti tjetër, por qytetarëve të vendit tonë”, thotë Dimitri Paliuga, përfaqësues i Qarkut Smolny.

Kërkesa e tyre për të hequr presidentin rus nga pushteti bazohet në besimin e tyre se lufta në Ukrainë, që ai e quan një ‘operacion special ushtarak’, është një projekt personal i presidentit rus.

“Jam i bindur se nëse Vladimir Putini largohet nga posti i presidentit, ky ‘operacion special’ (në Ukrainë) nuk do të vazhdonte”, thotë zoti Paliuga.

Këta përfaqësues të opozitës tashmë janë gjobitur dhe ata e pranojnë se mund të përballen me akuza të mëtejshme penale.

“Shumë njerëz janë të shqetësuar për sigurinë tonë. Por dikush duhet të bëjë diçka”, thotë Dmitry Baltrukov, përfaqësues i Qarkut Smolny.

Peticioni ka nxitur gjithashtu shoqërinë civile të Shën Peterburgut të sfidojë në mënyrë të hapur qeverinë.

Në këtë lokal të vogël në Shën Petersburg, poetë të rinj mblidhen për të lexuar poezitë e tyre kritike për luftën e presidentit Putin në Ukrainë. Ata besojnë se ka ardhur koha të shprehin mendimet e tyre.

“Guximi i intelektualëve për të kundërshtuar luftën u jep njerëzve shpresë, u jep njerëzve motivim dhe forcë për të vazhduar përpjekjet kundër luftës pasi ata e kuptojnë se nuk janë të vetëm”, thotë Artur Yamaletdinov, poet dhe organizator i recitimit të poezive.

“Shumica e njerëzve edhe sot e kësaj dite qëndrojnë të heshtur. Por ndoshta kjo po ndryshon, sepse ne po shohim lajmet. Por do të duhet kohë”, thotë poeti Yury Zavorotniy.

Ekziston frika se këto veprime, sado të vogla qofshin, mund të çojnë në arrestime.

“Frika prek këdo, është një reagim normal. Vetëm idiotët dhe (udhëheqësi i opozitës ruse) Alexey Navalny nuk kanë frikë. Unë nuk jam Navalny dhe nuk jam idiot, kështu që po, kam frikë”, thotë poeti Dzhamil Nilov.

Sulmi i Putinit ndaj Ukrainës ka përmbysur sigurinë globale dhe ka zhytur Rusinë në paqëndrueshmëri politike dhe sociale. Është e vështirë të parashikohen pasojat afatgjata të luftës në Ukrainë.

Miliona të rinj rusë, një brez i tërë, përballen me një të ardhme shumë të pasigurt.

voa

Kur nisi pushtimin e Ukrainës, Putini ndoshta besonte në një fitore të shpejtë. Por mobilizimi i fundit tregon se ky ishte një iluzion. Sa e fortë është vërtet ushtria ruse?

Pas rënies së Bashkimit Sovjetik, Moska bëri gjithçka që mundi për të ruajtur statusin e saj si një superfuqi – duke përfshirë edhe statusin e saj si anëtare e përhershme e Këshillit të Sigurimit të OKB-së. Bashkimi Sovjetik nuk mund të konkurronte ekonomikisht me shumë vende perëndimore. Por Kremlini e ka justifikuar gjithmonë pretendimin e Moskës si një superfuqi në aspektin ushtarak. Rusia, është thënë me dekada, ka një nga ushtritë më të mëdha dhe më të fuqishme në botë – duke përfshirë edhe armët bërthamore. Presidenti Putin rregullisht i dërgonte botës imazhe të paradave ushtarake me një koreografi të përsosur në Moskë ose përmes manovrave nga forcat e tij të armatosura.

Por sa e fuqishme është vërtet një ushtri nuk demonstrohet me parada në Sheshin e Kuq, por në fushën e betejës? E në fushëbetejë rusët po përjetojnë humbje të mëdha nga një ushtri shumë më e vogël, si ajo e Ukrainës, një ushtri e cila deri para pak vitesh nuk ekzistonte fare. Si mund të ndodhë kjo?

Sa e madhe është ushtria e Putinit?

Sipas Margarete Klein nga Fondacioni për Shkencë dhe Politikë në Berlin, forcat e armatosura ruse në letër mund të jenë 1 milion, e në të ardhmen pretendojnë të jenë madje deri në 1,1 milion ushtarë. Por madhësia reale është më e vogël, shpjegon ajo për Deutsche Wellen. Një pjesë e madhe e njësive ruse që janë gati për veprim janë vendosur tashmë në Ukrainë. Ato kanë pësuar humbje të rënda, për shkak të vrasjeve dhe plagosjve të ushtarëve”, thotë ajo. Nuk ka shifra të sakta, por shërbimi sekret amerikan CIS beson se Rusia ka pasur deri tani dhjetra mijëra të vdekur dhe të plagosur.

Deri më tani kanë vuajtur më së shumti regjimentet e stacionuara në pjesën aziatike të Rusisë gjatë kohës së paqes, thotë George Barros i Institutit për Studime të Luftës në SHBA. Ideja se Rusia ka rezerva ushtarësh të gatshëm për veprim nuk ka të bëjë fare me realitetin, tha ai për DW. Sipas Barros, rrjedha e deritanishme e luftës tregon se bota e ka mbivlerësuar prej kohësh forcën e ushtrisë ruse.

Margarete Klein shpjegon se Rusia tani duhet të thërrasë rezervistët për të plotësuar boshllëqet që kanë lindur si rezultat i humbjeve. Në fund të fundit, sipas Barros, qëllimi i Putinit në thirrjen e rezervistëve është të mbajë vijën aktuale të frontit dhe jo të fitojë territore të tjera.

Ushtarët pa stërvitje dhe pajisje

Fuqia ushtarake e Rusisë shihet nga vet fakti se kush po mobilizohet aktualisht. “Ka burra që janë mbi moshën 50 vjeç dhe kanë probleme shëndetësore”, thotë eksperti. Shembuj të shumtë në rrjetet sociale i konfirmojnë këto pohime.

Rezervistët duhet të trajnohen dhe të pajisen para se të dërgohen në luftë, thotë Barros. Një pjesë prej tyre do të trajnohen vetëm një ose dy muaj, që nuk mjafton. Por shumë të tjerë dërgohen drejt në front pa asnjë trajnim dhe pa pajisje fare, thotë ai. Ai nuk e beson se me rezervistë të tillë mund të arrihen suksese ushtarake. Ka gjasa të rritet vetëm numri i të vdekurve dhe të plagosurve.

Eksperti rus i sigurisë Pavel Luzin është dakord me këto pohime. Aktualisht ai jeton në Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Sipas mendimit të tij, Ukraina do të vazhdojë të luftojë, pavarësisht nga i ashtuquajturi referendum që vasalët e Putinit mbajtën në lindje të Ukrainës. Për më tepër, Luzin mendon se industria ruse e armatimeve nuk është në gjendje të sigurojë furnizime në afat të shkurtër – sigurisht jo për rezervistët e thirrur aktualisht. Ndërsa Margarete Klein mendon se ka ende armë dhe predha të vjetra nga epoka sovjetike që ruhen në Rusi.

Por edhe këtu nuk është e sigurt nëse një pjesë e madhe e këtyre armëve nuk janë rishitur për shkak të korrupsionit apo nëse këto materiale mund të përdoren në luftë. Sipas Klein, industrisë ruse i mungojnë çipat për armë me precizion të lartë dhe pjesë të tjera rezervë. Por Rusia ka avantazhin që ka më shumë njerëz në dispozicion dhe kështu mund të dërgojë gjithnjë e më shumë rezervistë në luftë në planin afatgjatë, thotë për DW, Ted Galen Carpenter nga Instituti CATO në Uashington.

Shumë komponentë nevojiten për të qenë të suksesshëm në luftë, thotë George Barros. Ushtarë, armë moderne, stërvitje e mirë, udhëheqje, motivim, logjistikë, janë vetëm disa prej tyre. Thjesht dërgimi i më shumë burrave në front nuk do ta zgjidhë problemin që kanë rusët. Forcat ukrainase do të vazhdojnë të përparojnë. “Ofensiva juaj nuk ka mbaruar”, thotë Barros.

Rusët, nga ana tjetër, aktualisht janë të lumtur nëse mund të mbajnë pozicionet e tanishme. Në të kaluarën, forcat ruse ishin qartësisht superiore ndaj atyre të Ukrainës, edhe për sa i përket cilësisë së armëve dhe numrit të ushtarëve. Por udhëheqja ushtarake e Moskës nuk ishte në gjendje ta përdorte këtë epërsi për të arritur qëllimet strategjike në luftë, analizon ai.

Përdorimi i armëve bërthamore ka për synim frikësimin e Perëndimit

Kjo nuk mund të arrihet madje as me mercenarë të stërvitur dhe të pajisur mirë, si grupi i ashtuquajtur Wagner. Numri i tyre para luftës ishte rreth 8000-9000 luftëtarë. Por ato nuk do të përdoren vetëm në Ukrainë, sipas Barros. Në Ukrainën lindore ata luftuan si ushtarë të thjeshtë këmbësorie. Barros nuk mendon se ato do të ndikojnë dukshëm në rrjedhën e luftës.

Ekspertët pajtohen se Rusia me kërcënimet për përdorimin e armëve bërthamore synon të frikësojë Perëndimin. “Ky kërcënim nuk është i ri”, thotë Margarete Klein nga Fondacioni për Shkencë dhe Politikë. Qëllimi është të minojë mbështetjen perëndimore për Ukrainën. Përdorimi i armëve bërthamore nuk ka asnjë efekt ushtarak. Misioni mund të ketë kuptim vetëm politikisht; për shembull kur regjimi në Moskë përballet me një disfatë ushtarake. Por Margarete Klein e konsideron përdorimin e armëve bërthamore si të pamundur. Kjo do të thoshte se Putini do të humbiste mbështetjen nga Kina apo India. Nga ana tjetër, Ted Galen Carpenter i CATO thotë: “Nëse Putini përballet me zgjedhjen midis përdorimit të armëve bërthamore ose duhet të përgjigjet për krimet e tij në një gjykatë ndërkombëtare, ai do të zgjedhë opsionin bërthamor”.

Barros dhe ekspertë të tjerë besojnë se pas referendumeve të rreme që po zhvillohen aktualisht, Putin do të aneksojë Ukrainën lindore dhe jugore. Pas kësaj ai mund të përdorte edhe rekrutët dhe trupat e Ministrisë së Brendshme në këto zona, gjë që aktualisht është e ndaluar për arsye ligjore. “Forcat ruse kanë nevojë për pushim, janë të rraskapitura”, thotë Barros. Ai pret sulme të mëtejshme nga pala ukrainase këtë dimër.

Fundi i shpejtë i luftës në horizont?

Ted Galen Carpenter i CATO-s thotë, se Rusia dëshiron një fund të shpejtë të luftës. Ukraina dhe Perëndimi duhet të tregohen të gatshëm për të negociuar. Margarete Klein dhe George Barros, të cilët nuk besojnë në një përfundim të shpejtë të luftës, i shohin gjërat shumë ndryshe. Putin shpreson se Perëndimi do të heqë dorë nga mbështetja e tij për Ukrainën. Sipas Klein, rezultati i luftës në fakt varet nga kjo mbështetje e vazhdueshme e Ukrainës. Kjo luftë mund të përfundojë realisht vetëm nëse Rusia pëson një disfatë totale, thotë eksperti rus i sigurisë Pavel Luzin.

dw/Miodrag Soric

Pas sulmit të Rusisë kundër Ukrainës, Gjermania thotë se ka ardhur “momenti i kthesës” dhe është duke forcuar mbrojtjen e vendit. Luftë e Ftohtë me karakteristika të reja.

“Ne duhet të jemi të gatshëm që të mbrojmë vlerat tona, lirinë, sigurinë, demokracinë edhe me mjete ushtarake.” Kjo fjali është dëgjuar të thuhet shpesh kështu ose formuluar ngjashëm, që kur ka ndodhur sulmi i Rusisë kundër Ukrainës, më 24 shkurt 2022. Është dëgjuar të thuhet edhe nga goja e ministres gjermane të Mbrojtjes, Christine Lambrecht, kur foli më 26 shtator me ushtaret dhe ushtarët gjermanë në kazermën Julius Leber në Berlin.

Fjalimi i saj bëhet me rastin e një ceremonie ushtarake organizuar për krjimin e komandës drejtuese territoriale: një lloj parakalimi. Kjo njësi e re do të fillojë zyrtarisht punën më 1 tetor duke bërë bashkë në kryeqytetin gjerman forcat deri tani të organizuara në mënyrë të decentralizuar. Detyra më e rëndësishme është mbrojtja e atdheut.

Çfarë kihet parasysh me “moment kthese “?

“Në këtë mënyrë ne përmirësojmë mbrojtjen e vendit dhe të aleatëve,” thotë ministrja e Mbrojtjes në mungesë të kancelarit gjerman, Olaf Scholz, të cilin e ka zënë Corona. Për të folur për ndryshimin e paradigmave në politikën e mbrojtjes dhe të sigurisë, kryeministri gjerman ka zgjedhur fjalën “moment kthese.”Këtë fjalor Christine Lambrecht e përdor herë pas here. Shokun e partisë, Olaf Scholzin, ajo e quan “Spiritus Rector i momentit të kthesës”, pra nismëtar të vlerësimeve të reja për ushtrinë gjermane, Bundeswehr. Financiarisht ndryshimi i kursit ushtarak kërkon 100 miliardë euro më shumë. Në këtë mënyrë ushtria duhet të pajiset më mirë në të gjitha nivelet, sidomos me armë moderne, të cilat janë edhe të gatshme për t‘u përdorur. Në këtë pikë ka ngecur puna prej shumë vitesh.

Ministrja gjermane premton “drejtim nga një dorë”

Krah pajisjeve teknike, ndryshimet në organizim duhet të rrisin fuqinë goditëse. Por: “ndryshimet duhet të mbërrijnë edhe tek strukturat e ushtrisë”, thotë Christine Lambrecht. “Drejtim nga një dorë e vetme”, thotë maksima. “Me rrugë të shkurtër drejt qeverisë federale”, thekson komandantja e shtabit të ushtrisë gjermane në kohë paqeje. Në rast lufte komanda i kalon kancelarit federal. Kështu thuhet në Kushtetutën gjermane.

Komanda e drejtimit territorial për brenda vendit, me qendër në Berlin është në varësi të komandës drejtuese të misioneve në Pocdam, e cila që nga viti 2001 ka kompetencat e misioneve të Bundeswehrit jashtë vendit. Njësia e sapokrijuar do të bëjë në të ardhmen koordinimin nga një pikë e vetme, të gjithë atyre detyrave që deri tani kanë qenë të shpërndara në gjithë Gjermaninë: mbrojtjen e atdheut, ndihmat në raste katastrofash gjatë përmbytjeve ose djegies së pyjeve, transportin e trupave dhe armëve për stërvitjet ushtarake me partnerët brenda Bashkimit Europpian (BE) ose me partnerët e Aleancës Veriatlantike (NATO).

Misione të ushtrisë brenda vendit për përmbytjet, refugjatët, Coronën

Christine Lambrecht vlerëson lart ndihmën e dhënë nga ushtria brenda vendit për çështje që lidhen me organizime të tjera. Ajo kujton misionin e ushtrisë gjatë përmbytjeve të Elbës në vitin 2013, ndihmën e dhënë për refugjatët që erdhën në Gjermani nga 2015 deri 2018, ose ndihmën për katastrofën e përmbytjes në zonën e Ahrtalit më 2021. “Më mbresëlënëse ka qenë sigurisht misioni i ushtrisë i nisur më 2020 dhe deri tani më i gjati, gjatë pandemisë së Coronës”, thekson ministrja e Mbrojtjes.

25 mijë gra dhe burra ndihmuan të pengonin përhapjen e virusit të rrezikshëm. “Ata bënë vaksina, ndoqën rrjedhën e kontakteve, morën prova për të kontrolluar infektimet.” Vetëm gjatë këtij misioni janë bërë 11 mijë kërkesa për të marrë ndihmë nga ushtria, thotë Christine Lambrecht. “Një ndihmë e madhe për të cilën ushtria mund të jetë krenare dhe për të cilën njerëzit në vendin tonë janë mirënjohës.”

Komanda e njeh mirë kryeministrinë  

Komandanti i parë i komandës territoriale të sapokrijuar është Carsten Breuer. Deri në maj të 2022 ai drejtonte shtabin e Coronës në kryeministri, shtab që është shpërbërë ndërkohë. Në funksionin e ri, 57 vjeçari Breuer, do të forcojë aftësinë rezistuese të Gjermanisë për të gjitha rastet e përfytyrueshme të krizave. Këtu futet edhe mbrojtja klasike e vendit.

“Pavarësisht nga planet që ka një kundërshtar potencial që ndodhet në territorin gjerman, ne duhet të jemi në gjendje të konfrontohemi me të,” tha Carsten Breuer që në korrik të 2022 për revistën “Der Spiegel”. Gjatë Luftës së Ftohtë kanë ekzistuar strukturat për këtë dhe bëhej edhe trajnimi. Pastaj, erdhi ribashkimi i Gjermanisë dhe njeriu kujtoi se ishte i rrethuar vetëm nga miq.

Aneksimi i Krimesë ndryshoi situatën

Të paktën që nga aneksimi i Krimesë ukrainase nga Rusia më 2014, “ne e dimë se ishte hap i gabuar”, kujton gjatë intervistës gjeneral lejtnanti për gabimet me pasoja të rënda të bëra në politikë. Sepse momenti i kthesës ushtarake, për të cilin flet Olaf Scholz, u shpall në Gjermani tetë vjetë më vonë, pas sulmit rus kundër të gjithë Ukrainës.

Sipas pikëpamjeve të Ministrisë gjermane të Mbrojtjes, komanda territoriale e drejtimit luan një rol të rëndësishëm për këtë: “Ne forcojmë gatishmërinë për ndërhyrje të ushtrisë”, thotë Christine Lambrecht, duke përmbledhur me një fjali detyrat e njësisë së re.

dw

Aleanca e NATO-s dhe Bashkimi Evropian theksuan sot nevojën për të mbrojtur infrastrukturën jetike të energjisë, pas atyre që ata i quajtën akte të “sabotazhit” në tubacionet “Nord Stream”, ndërsa Bruskeli paralajmëroi një “përgjgjigje të fuqishme dhe të bashkuar” nëse do të ketë sulme të tjera të ngjashme.

Shpërthimet tronditën Detin Baltik para se të zbuloheshin dy rrjedhje të pazakonta në dy tubacione nënujore të gazit natyror që kalojnë nga Rusia në Gjermani. Incidenti ndodh ndërsa janë shtuar tensionet mes Perëndimit dhe Moskës për shkak të luftës në Ukrainë.

Bashkimi Evropian dyshon se dëmet në dy tubacionet nënujore të gazit natyror “Nord Stream” janë akte sabotazhi dhe paralajmëron për reagim të fortë ndaj çdo sulmi kundër rrjeteve energjetike të Evropës, tha sot një zyrtar i lartë i BE-së, ndërsa kompanitë e energjisë filluan të rrisin sigurinë.

Zhvillimet e fundit vunë në pah brishtësinë e infrastrukturës energjetike të Evropës dhe rritën tensionet në kontinentin që është tronditur nga lufta shtatë-mujore në Ukrainë.

Sizmologët raportuan për shpërthime të fuqishme në Detin Baltik para se të zbuloheshin rrjedhjet e pazakonta në dy tubacione nënujore që eksportojnë gaz natyror nga Rusia në Gjermani.

“Të gjitha informacionet tregojnë se rrjedhjet janë rezultat i akteve të qëllimshme”, tha shefi i politikës së jashtme të BE-së Josep Borell në një deklaratë në emër të 27 anëtarëve të bllokut.

“Çdo goditje e qëllimshme kundër infrastrukturës energjetike evropiane është e papranueshme dhe do të përballet me një përgjigje të fortë dhe të bashkuar”, shtoi ai.

Edhe Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg i quajti akte të sabotimit rrjedhjet në tubacionin “Nord Stream”.

“Diskutuam për mbrojtjen e infrastrukturës jetike në vendet anëtare të NATO-s”, shkroi në Twitter udhëheqësi i aleancës ushtarake perëndimore pas një takimi në Bruksel me ministrin danez të Mbrojtjes.

“Ajo që mund të themi për incidentin është se nuk është një rastësi. Ishte i planifikuar mirë dhe ndikimi, siç edhe mund ta shihni në pamjet që janë publikuar, është shumë i madh”, tha ministri Morten Bodskov.

Sekretari amerikan i Shtetit, Antony Blinken tha dje se Uashingtoni është i angazhuar për të ndihmuar në zgjidhjen e çështjes së sigurisë energjetike në Evropë në një periudhë afatshkurtër dhe afatgjatë.

“Raportet fillestare tregojnë se ky mund të jetë rezultat i një sulmi ose një lloj sabotimi. Nëse konfirmohet, kjo nuk është në interesin e askujt”, tha sekretari amerikan Antony Blinken.

Ndërkohë kryeministrija në detyrë e Suedisë, Magdalena Andersson tha se ky nuk është një sulm kundër territorit të Suedisë ose Danimarkës.

“Është e rëndësishme të theksohet se këto shpërthime nuk kanë ndodhur brenda ujërave territoriale suedeze dhe daneze, por në zonat ekonomike të vendeve tona dhe Nord Stream 1 dhe 2 nuk janë në pronësi të Suedisë dhe Danimarkës”, tha ajo.

Rusia ka ulur furnizimin me gaz në Evropë pasi Perëndimi vendosi sanksione kundër Moskës pas sulmit të saj kundër Ukrainës.

Kremlini i ka quajtur qesharake pretendimet se Rusia qëndron pas sulmeve ndaj tubacioneve.

Agjencitë gjermane të sigurisë frikësohen se “Nord Stream 1” do të jetë i papërdorshëm përgjithmonë, pas rrjedhjeve të mëdha, njoftoi e përditshmja gjermane Tagesspiegel, duke cituar burime qeveritare.

Nëse rrjedhjet në dy linjat e “Nord Stream 1” nuk riparohen me shpejtësi, sasia e madhe e ujit të kripur që do të hyjë në tubacione do t’i dëmtojë ato, shkruan gazeta.

voa

Rrjedhjet e konstatuara të hënën në tubacionet e gazit Nord Stream 1 dhe 2 në zonat ekonomike të Suedisë dhe Danimarkës janë si pasojë e sulmeve, janë të mendimit liderët perëndimorë.

Rrjedhjet në Tubacionet e Detit Baltik Nord Stream 1 dhe 2, janë bërë si pasojë e sulmeve, tha ministri gjerman i Ekonomisë Robert Habeck. “E dimë me siguri se nuk kemi të bëjnë me ndonjë defekt në material, por se me të vërtetë ka pasur sulme ndaj infrastrukturës, tha Habeck të martën në Berlin.

Të hënën ishte vënë re një rënie e papritur e presionit në dy tubacionet e Detit Baltik Nord Stream 1 dhe 2. Sipas autoriteteve suedeze dhe kompanisë operuese NordStream AG, tre rrjedhje u konstatuan në tubacionet e zonës ekonomike detare daneze dhe suedeze – dy rrjedhje në Nord Stream 1 në verilindje të ishullit danez Bornholm, një rrjedhje në Nord Stream 2 në juglindje të ishullit.

Shpërthime në tubacione

Të hënën, një sizmograf në Bornholm regjistroi dy dridhje – një herë në orën 2 të mëngjesit me kohën lokale dhe përsëri në orën 19:00, njoftoi të martën qendra kërkimore gjermane GFZ. GFZ tha se nuk ka të dhëna që në këtë zonë të ketë pasur tërmet. Bjorn Lund i Qendrës Sizmologjike Suedeze në Universitetin Uppsala i tha kanalit televiziv  SVT: “Nuk ka dyshim se këto ishin shpërthime”.​​

Fotot e marra nga ushtria daneze tregojnë zona me flluska të mëdha në sipërfaqen e ujit, që burojnë nga tre rrjedhjet në zonat ekonomike detare të Suedisë e Danimarkës dhe në veri të Polonisë. Zonat kanë një diametër prej 200 deri në 1000 metra.

Një hap përshkallëzimi?

Edhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës i shohin rrjedhjet si akte sabotimi ose sulmi, tha Sekretari Amerikan i Shtetit, Anthony Blinken.

Kryeministrja daneze Mette Frederiksen tha se janë “akte të qëllimshme”. Kryeministri polak Mateusz Morawiecki i quajti rrjedhjet një akt sabotimi që “ndoshta shënon hapin e ardhshëm të përshkallëzimit të situatës në Ukrainë”. Kryeministrja në largim e Suedisë Magdalena Andersson tha se “ka pasur shpërthime”, megjithëse ministrja e Jashtme, Ann Linde tha se nuk do të “spekulojë mbi motivet apo aktorët”.

Edhe presidentja e Komisionit të BE-së Ursula Von der Leyen tha se rrjedhja kishte ndodhur për shkak të një “sabotimi”. Ajo paralajmëroi “përgjigjen më të fortë të mundshme” ndaj çdo ndërprerjeje të qëllimshme të infrastrukturës energjetike evropiane.

Jo akt agresioni

Tubacionet Nord Stream 1 dhe 2 kanë qenë në qendër të tensioneve gjeopolitike muajt e fundit pasi Rusia ndërpreu furnizimin me gaz në Evropë, sipas gjasave, në shenjë hakmarrjeje kundër sanksioneve perëndimore pas pushtimit të saj në Ukrainë.

Kopenhaga pret që rrjedhjet në tubacionet, të cilat janë plot me gaz, por jo funksionale, të zgjasin “të paktën një javë” – derisa të mbarojë metani që del nga tubat nënujorë. Si Danimarka, ashtu edhe qeveria suedeze thanë se nuk e konsiderojnë këtë si një akt agresioni, duke qenë se ngjarjet ndodhën jashtë ujërave territoriale të saj, në zonat ekonomike të administruara prej tyre.

Rusia vetë ka thënë se është “jashtëzakonisht e shqetësuar” për rrjedhjet. I pyetur nga gazetarët nëse mund të jetë një akt sabotimi, zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov tha se për momentin “është e pamundur të përjashtohen çdo opsion”. Ukraina tha se nuk ishte asgjë më shumë se një sulm terrorist i planifikuar nga Rusia dhe një akt agresioni ndaj BE-së.

ash/afp/rtr

Vendet evropiane po përpiqen të identifikojnë shkakun e rrjedhjeve të pashpjegueshme në dy gazsjellës rusë që kalojnë nën Detin Baltik pranë Suedisë dhe Danimarkës.
Rusia, që e ka ndërtuar rrjetin e tubacioneve, tha se nuk mund të përjashtohet mundësia e sabotimit, por Komisioni Evropian tha të martën se është e parakohshme të spekulohet mbi shkakun.

“Natyrisht, çdo akt sabotimi në çdo infrastrukturë është diçka që ne do ta dënonim,” tha Eric Mamer, zëdhënësi i shefit të Komisionit të BE-së në një konferencë për shtyp.

Autoriteti Detar i Suedisë lëshoi një paralajmërim për dy rrjedhje në gazsjellësin Nord Stream 1, pak pasi u zbulua një rrjedhje në Nord Stream 2 gjë që e bëri Danimarkën të kufizonte transportin në një rreze prej pesë miljesh detare.

Të dy gazjellësit kanë qenë në qendër të një luftë të përshkallëzuar energjetike midis kryeqyteteve evropiane dhe Moskës, e cila ka dëmtuar ekonomitë kryesore perëndimore, ka rritur çmimet e gazit dhe ka nxitur përpjekjet për gjetjen e burimeve alternative të energjisë.

“Ka disa shenja se mund të bëhet fjalë për dëmtim të qëllimshëm,” tha një burim evropian i sigurisë, ndërsa shtoi se ishte ende herët për të nxjerrë përfundime. “Duhet të shtroni pyetjen se kush do të përfitonte nga kjo?”

Edhe Rusia tha se rrjedhja në rrjetin rus ishte shqetësuese dhe sabotimi ishte një shkak i mundshëm. “Asnjë alternativë nuk mund të përjashtohet në këtë moment,” u tha gazetarëve zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov.

Asnjë nga gazsjellësit nuk po dërgonte gaz në Evropë në kohën kur u zbuluan rrjedhjet, por incidentet fashisin plotësisht shpresën se Evropa mund të marrë gaz nëpërmjet Nord Stream 1 përpara dimrit.

“Dëmi që ndodhi në të njëjtën ditë në tre segmente të tubacioneve Nord Stream është i paprecedentë dhe tani për tani është e pamundur të vlerësohet se sa kohë duhet për të riparuar infrastrukturën e transportit të gazit, ” tha operatori i rrjetit Nord Stream.

Megjithëse asnjë prej tubacioneve nuk po transportonte gas, ato përmbanin gaz nën presion.

Ministri i Energjisë i Danimarkës, Dan Jorgensen tha të hënën ishte zbuluar rrjedhje gazi në tubacionin Nord Stream 2 midis Rusisë dhe Danimarkës.

Gazpromi, kompania e kontrolluar nga Kremlini me monopol mbi eksportet e gazit rus, nuk pranoi të komentojë.

Rusia pakësoi furnizimet me gaz në Evropë përpara se t’i pezullonte plotësisht ato, duke thënë se sanksionet perëndimore kishin shkaktuar vështirësi teknike. Politikanët evropianë thonë se ky ishte një pretekst për të ndaluar furnizimin me gaz.

Nord Stream 2 nuk u vu asnjëherë në punë. Gjermania e bllokoi projektin disa ditë para se Rusia të fillonte agresionin ndaj Ukrainës.

voa

Sanksione të reja kundër Rusisë? Si do të veprohet me dezertorët rusë? Vendet e Bashkimit Europian nuk gjejnë dot një gjuhë të përbashkët për të vepruar aktualisht kundër Rusisë.

Negociatat për planet e ashpërsimit të sanksioneve të BE kundër Rusisë paraqesin vështirësi. Në bisedimet e para të Komisionit Europian dhe shteteve anëtare, Hungaria dhe Qiproja kanë refuzuar një kufizim të çmimit për naftën ruse, bëhet e ditur nga Brukseli. Pas shpalljes së mobilizimit të pjesshëm në Rusi nga ana e presidentit Putin, ministrat e Jashtëm të BE dhe të shtatë vendeve lidere demokratike ekonomike, (G7) javën e kaluar bënë të ditur sanksione të tjera kundër Moskës. Kufizimi i çmimit të naftës duhet të ishte baza e tyre. Një limit për çmimin do të bënte që Rusia të ndalte furnizimet.

Kreu i qeverisë hungareze, Viktor Orban ka bërë përgjegjëse masat ndëshkuese të BE për rritjen masive të çmimeve për konsumatorët. Qiproja nga ana e saj do të mbrojë kompanitë e lundrimit që furnizojnë me naftë ruse vende të treta. Ministri i Jashtëm hungarez, Peter Szijjarto kritikoi në kuadër të konferencës vjetore të Agjencisë Ndërkombëtare Atomike në Vjenë “pengesat për investime në sektorin nuklear”. Hungaria kërkon të ndërtojë dy reaktorë atomikë në bashkëpunim me koncernin rus, Rosatom. Gjermania ndër të tjera punon në Bruksel për fundin e bashkëpunimit nuklear me Rusinë. Të gjitha sanksionet kundër Rusisë kërkojnë vendim unanim të vendeve anëtare.

Asnjë zgjidhje për dezertorët rusë

Po ashtu vendet e BE kërkojnë një kurs të përbashkët për mënyrën e veprimit me ata rusë që nuk duan të shkojnë në luftë në Ukrainë dhe e braktisin vendlindjen. Një takim krize i 27 i ambasadorëve të vendeve anëtare nuk solli asnjë zgjidhje. Presidenca çeke ka bërë të ditur, se Komisionit Europian i është kërkuar që rregulloret për dhënien e vizave “t’i verifikojë, t’i vlerësojë dhe t’i aktualizojë duke marrë në konsideratë shqetësimet e sigurisë së vendeve anëtare”.

Pasi Rusia bëri të ditur mobilizimin e pjesshëm të popullsisë, vende si Gjermania e të tjerë kërkojnë një qëndrim të përbashkët për trajtimin e dezertorëve rusë. Pozicionet mes vendeve anëtare janë megjithatë të largëta. Ministrja e Brendshme gjermane, Nancy Faeser premtoi azil për dezertorët rusë. Vendet e tjera si ato baltike dhe Polonia e refuzojnë këtë në mënyrë strikte.

Ministri i Jashtëm i Lituanisë, Gabrileius Landsbergis tha se Lituania nuk do të ofrojë azil për ata “që i ikin përgjegjësisë”. “Rusët duhet të qëndrojnë dhe luftojnë kundër Putinit.”, shkroi Landsbergis në twitter.

la/afp,dpa,rtr

Ministri i Jashtëm rus, Sergej Lavrov dhe ai serb, Nikolla Selakoviq nënshkruan në Nju Jork Planin e Konsultimeve të dy ministreve për dy vitet e ardhshme. Reagon BE dhe SHBA.

Bashkimi Evropian dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës kanë shprehur shqetësim dhe i kërkojnë shpjegim Serbisë për nënshkrimin e marrëveshjes me Rusinë në Nju Jork. Marrëveshja që u nënshkrua ndërmjet ministrit të Jashtëm rus Sergej Lavrov dhe ministrit të Jashtëm serb, Selakoviq, në kuadër të punimeve të Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së ka të bëjë me bashkëpunimin në sferën e politikës së jashtme ndërmjet dy vendeve, thuhet.

Stano: Shqetësime serioze të BE ndaj Serbisë

Zëdhënësi i Bashkimit Evropian, Peter Stano, shprehu shqetësim për forcimin e raporteve midis Serbisë dhe Rusisë, dhe tha se “kjo marrëveshje erdhi në kohën kur Rusia po vazhdon agresionin ndaj Ukrainës dhe çdo ditë”. “Rusia po e shkel të drejtën ndërkombëtare, forcat e saj po kryejnë krime ndaj civilëve e në pjesë të okupuara të Ukrainës po organizon referendume ilegale. Nëse në këto rrethana shohim se ministri i Jashtëm i Serbisë nënshkruan marrëveshje, me të cilën pajtohet për konsultime me shtetin që kryen akte të tilla, atëherë kjo është shenjë se Serbia po i forcon raportet me Rusinë. Dhe kjo ngreh shqetësime serioze. Raportet me Rusinë në këtë fazë nuk mund të jenë sikur asgjë të mos kishte ndodhur. Këto ne i marrim shumë seriozisht”, tha Stano në një konferencë për medie në Bruksel.

Sipas tij, Serbia tashmë ka deklaruar se qëllim strategjik ka integrimin në bllokun evropian, prandaj sipas zëdhënësit Stano, “ky vendim i Serbisë do të duhej të nënkuptonte edhe bashkëpunimin dhe përafrimin me BE-në në çështje të politikës së jashtme”. “BE-ja ka qenë krejtësisht e qartë me të gjitha vendet anëtare dhe partnerët, përfshirë edhe vendin kandidat, Serbinë. Raportet me Rusinë nuk mund të jenë punë e zakonshme nën hijen e pushtimit të paprovokuar dhe të paarsyeshëm në Ukrainë”, tha Peter Stano, i cili e ftoi udhëheqjen serbe që të sigurojë, si pjesë e procesit të anëtarësimit në BE, “një koherencë më të fuqishme mes nismave të saj në politikën e jashtme dhe mbështetjen për vlerat ndërkombëtare dhe pavarësinë, sovranitetin dhe integritetin territorial të Ukrainës brenda kufijve të saj të njohur ndërkombëtarisht”.

Hill: “Askush nuk duhet të nënshkruajë asgjë me Rusinë në këtë moment”

Marrëveshja e bashkëpunimit në politikën e jashtme ndërmjet Serbisë dhe Rusisë është kritikuar edhe nga SHBA, përmes ambasadorit të saj në Serbi, Christofer Hill. Ky i fundit, siç shkruajnë mediet në Serbi, i kërkoi autoriteteve serbe një shpjegim për atë që u nënshkrua si marrëveshje me Rusinë në Nju Jork. “Askush nuk duhet të nënshkruajë asgjë me Rusinë në këtë moment”, është shprehur Hill.  “Prandaj është shumë e vështirë për ne të kuptojmë ekzistencën e një dokumenti apo protokolli të tillë, por shpresojmë dhe presim që të dëgjojmë më shumë për të dhe të shpjegohet në një farë mënyre”, citohet të ketë thënë ambasadori amerikan, duke shtuar se “SHBA pret  nga Serbia që të bëjë diçka për të diversifikuar energjinë e saj dhe të zvogëlojë varësinë e saj nga Rusia, e cila bazohet kryesisht në masat e shantazhit dhe presionit”.

Serbia mbrohet

Ministri i jashtëm i Serbisë, Nikola Selakoviq, ndërkaq, i pyetur nga gazetarët se çfarë përfshin plani me Rusinë dhe çfarë mesazhi i dërgon BE-së, Sellakoviq tha: “Gjithçka që ka të bëjë me kritikat dhe çështjet lidhur me këtë plan, janë kërkim i arsyeve për të sulmuar Serbinë dhe për ta qortuar”. Ai deklaroi se “plani i Konsultimeve me Ministrinë e Punëve të Jashtme të Rusisë është nënshkruar që nga viti 1996, pra çdo dy vjet. Bëhet fjalë për çështje teknike siç janë marrëdhëniet dypalëshe dhe aktivitetet shumëpalëshe”, tha Selakoviq.

Për marrëveshjen dhe afrimin e saj me Federatën Ruse, Serbia u kritikua edhe nga deputetë të Parlamentit Evropian. Vladimir Bilçik, raportues për Serbinë dhe Viola von Cramon, raportuese për Kosovën në Parlamentin Evropian, të cilët nënshkrimin e marrëveshjes e shohin si një goditje të madhe për procesin e zgjerimit të BE-së me Ballkanin Perëndimor.

Reagim pati edhe nga presidenca e Kosovës.  Blerim Vela shefi i kabinetit të presidentes, Vjosa Osmani, shkroi në Twitter se “procesi i aderimit të Serbisë drejt Bashkimit Evropian duhet të ndalet dhe Serbia nuk arrin të harmonizojë politikën e saj të jashtme me BE-në dhe shtetet e saj anëtare për Ukrainën”. Serbia ndërkaq, në disa nisma në OKB, ka votuar disa rezoluta në Këshill të Sigurimit që e dënojnë pushtimin rus të Ukrainës. Por megjithëse e ka statusin e vendit kandidat për anëtarësim në BE, ajo refuzon të harmonizojë politikën e saj me atë të bllokut evropian dhe t’i vendosë sanksione Rusisë.

dw

Pse ka dështuar ndërtimi i shtetit të qëndrueshëm demokratik në Afganistan? Bundestagu gjerman po kërkon përgjigje dhe parashikon të japë rekomandime për misione të tjera.

Bundeswehri ishte në Afganistan për 20 vjet. Si pjesë e misioneve të NATO-s  – ISAF dhe “Resolute Support” – ata luftuan me forcat e tjera të armatosura nën udhëheqjen e SHBA-së dhe përkrah ushtrisë qeveritare afgane kundër talibanëve kryengritës. Në të njëjtën kohë, synohej vendosja e lirisë, demokracisë dhe të drejtave të njeriut në Afganistan.

Por, megjithë dislokimin masiv të materialit, parave dhe personelit, Perëndimi dhe në këtë mënyrë edhe Bundeswehri nuk arritën të pengojnë talibanët që përsëri të marrin pushtetin. Pas tërheqjes përfundimtare të forcave të NATO-s në verën e vitit 2021 – ushtarët amerikanë ishin të fundit që u larguan nga vendi më 30 gusht – talibanët nuk kishin më asnjë kundërshtar serioz.

Pra, çfarë shkoi keq gjatë atyre 20 viteve? Zbulimi i së vërtetës është detyra e Komisionit Hetimor për misionin e Bundeswehrit në Afganistan, i cili u krijua javën e kaluar. Ndryshe nga komisioni hetimor parlamentar i Afganistanit i ngritur në verë, i cili po merret me rrethanat rreth tërheqjes së Bundeswehrit dhe evakuimit të personelit gjerman, stafit lokal dhe njerëzve të tjerë të prekur, komisioni hetimor po analizon pikat e forta dhe të dobëta të operacionit. Qëllimi i 24 anëtarëve të komisionit – gjysmë deputetë, gjysmë ekspertë – është të nxjerrin mësime për politikën e jashtme gjermane dhe të sigurisë në të ardhmen.

“Si ishte e mundur?”

“Është qëllimi ynë që të shqyrtojmë mandatin politik dhe punën e qeverisë dhe parlamentit në mënyrë autokritike dhe në bashkëpunim me aktorët,” tha për DW Michael Müller (SPD), kryetar i komisionit. “Mbi të gjitha, ne duam të fitojmë një pasqyrë se si aktorët në terren punuan së bashku dhe çfarë shansi kishin ata për të përmbushur misionin e tyre.”

Afganëve u detyrohen njohuri të tilla, thotë Shahina Gambir, e cila përfaqëson ekologjistët në komision. “Ora është kthyer mbrapa në Afganistan”, tha Gambir për DW. “Kjo është veçanërisht e vërtetë për gratë dhe vajzat: gjysma e popullsisë nuk është e dukshme në rrugët afgane. Pakicat janë përsëri në rrezik. Jemi kthyer në situatën në të cilën ishim 20 vjet më parë. Si mund të ndodhte kjo? Të gjithë kemi nevojë për të gjetur fajtorët.”

Sipas gjetjeve fillestare, ka pasur shumë dobësi, njëra ishte për faktin se Bundeswehri vepronte brenda kuadrit të mandateve ndërkombëtare, thotë Serap Güler (CDU), nënkryetari i komisionit. “Kjo e pamundësoi Gjermaninë në realizimin e synimeve kryesore të misionit. Në vend të kësaj, Gjermania u përshtat me specifikat”, tha Güler për DW.

“Qëllime të paarritshme”

Në fakt, udhëzimet dhe qëllimet janë formuluar shpesh në mënyrë të paqartë dhe janë bërë gjithnjë e më gjithëpërfshirëse me kalimin e kohës, vëren politologia Ursula Schröder, e cila këshillon komisionin si eksperte. “Misioni filloi si një operacion anti-terrorizmit dhe më pas u paraqitën synime të tjera, duke përfshirë shtetndërtimin dhe ndërtimin e paqes.” Sipas drejtorit të Institutit për Kërkimin e Paqes dhe Politikat e Sigurisë në Universitetin e Hamburgut, kjo nuk mund të funksiononte. “Sepse është e rëndësishme të hartohen qartë qëllimet realiste dhe të kontrollohet vazhdimisht zbatimi i tyre. Ky kontroll nuk ekzistonte. Nuk ishte mjaft e qartë se disa qëllime ishin të paarritshme. Nëse është kështu, ndërhyrjet pashmangshmërisht dështojnë.”

Përtej specifikimeve të paqarta dhe mungesës së reflektimit, misioni u përball me probleme të mëdha specifike të këtij vendi, vazhdoi Schröder. “Është shumë e qartë nga hulumtimi se është e vështirë, e në disa raste e pamundur, të ndërtohet nga jashtë një rend kompleks shtetëror dhe shoqëror në një vend të dobësuar nga dhuna, konflikti dhe qeverisja e dobët.” Kjo vlen edhe për Afganistanin. “Vendi është tronditur në çdo aspekt nga lufta e gjatë dhe dhuna e shoqëruar. Ndërtimi i shtetit është jashtëzakonisht i vështirë në këtë mjedis.”

Mungesa e njohjes së vendit dhe njerëzve të tij

Është e mundur që konteksti politik dhe historik i vendit nuk është trajtuar sa duhet, thotë Michael Müller. Kjo kontribuoi në faktin që sukseset e misionit ishin shumë të kufizuara. “Duhet të pranojmë se ajo që pati sukses në Kabul nuk pati sukses në pjesë të mëdha të vendit. Kjo ndoshta është edhe për faktin se njerëzit në zonat rurale kanë pak lidhje me qeverinë e tyre, me ata që janë përgjegjës në Afganistan dhe nuk kanë besim”.

Performanca e dobët e qeverisë mund të ketë kontribuar në dështimin e misionit, thotë Serap Güler. Nëse shërbimet vendimtare të qeverisë dështojnë, njerëzit nuk mund të preken më për parimet e politikës progresive. “Në një situatë të tillë, shumë njerëz kanë thjesht shqetësime të tjera”, thotë Güler. “Ata duhet të shohin se kanë mjaft për të ngrënë, që fëmijët e tyre të arsimohen, që në përgjithësi të plotësojnë nevojat e tyre materiale. E gjithë kjo krijon presione të tilla në rrethanat lokale saqë idetë si shteti ligjor apo demokracia duken relativisht abstrakte. Njerëzit kanë nevojë për gjëra konkrete, duhet të kuptojnë se pse këto standarde janë të dobishme. Më pas ata mund të bëjnë diçka me to.”

Shumë pak vëmendje iu kushtua popullatës civile dhe të njëjtën përshtypje ka edhe Shahina Gambir. “Ne duhet të shqyrtojmë shumë qartë se në çfarë mase populli afgan dhe shoqëria civile ishin të përfshirë. Cila ishte ideja e tyre për demokracinë, cila është ajo? A përputhet kjo me idetë tona? Pyetjet e këtij lloji mund të jenë shumë të rëndësishme për të ardhmen.”

dw