Qendrat e vaksinimit janë gati, por nuk kanë vaksina. Pfizer e ka reduktuar prodhimin, kurse AstraZeneca doli me deklaratën e furnizimit të BE me 60% më pak vaksina se ishte planifikuar. BE është e zemëruar.

BE ndodhet në drejtim të vaksinimit shumë më pas Britanisë së Madhe dhe SHBA-së. Pas problemeve organizative në fillim, tani mungojnë vaksinat. Komisioni Europian kishte porositur rreth 8 miliardë doza tek tetë prodhues. Por furnizimi vjen për momentin vetëm nga BioNTech/Pfizer dhe ky ka bërë të ditur, se prodhimi në fund të janarit reduktohet përkohësisht. AstraZeneca kërkon nga ana e saj të furnizojë vetëm 40% të sasisë së rënë dakord në tremujorin e parë. A po shërbehen shtete të tjera më mirë se BE apo BE nuk ka bërë nuk marrëveshje të mira?

Nga historia e suksesit në fiasko?

Komisioni Europian e ka paraqitur deri tani sigurimin e vaksinave si historinë më të madhe të suksesit, që u krijon në mënyrë të drejtë vendeve anëtare qasje tek vaksina. Pas njoftimeve të fundit zëdhënësi i KE, Eric Mamer u shpreh, se “ne jemi aktivë në drejtim të bashkëpunimit me sipërmarrjet mbi bazën e kontratave, që kanë nënshkruar me ne. Çështja është çfarë mund të bëjnë të gjithë aktorët që të kemi sukses.”

Të hënën një komision i BE zhvilloi bisedime me AstraZeneca për t’i kujtuar detyrimet kontraktuese. BE ka porositur 400 milionë doza të vaksinës që megjithëse të premten pritet të marrë lejen, konsiderohet si më konkurruese, më e leverdishme dhe e transportueshme. Komisionerja për Shëndetin, Stella Kyriakides u shpreh pas takimit se përgjigjet e sipërmarrjes nuk ishin të kënaqshme. “Plani i ri nuk është i pranueshëm, (…) BE ka financuar në avancë zhvillimin dhe prodhimin e vaksinës dhe do të përfitojë nga kjo.” Kontrata duhet të respektohet plotësisht, tha Kyriakides. Pas kësaj fshihet akuza, se AstraZeneca do të vazhdojë të furnizojë Britaninë e Madhe dhe do të lerë BE duarbosh. Eksperti për shëndetësinë i Parlamentit Europian, Peter Liese dyshon në shpjegimet e koncernit. “Justifikimi i dobët, se ka probleme në zinxhirin e furnizimeve, por jo diku tjetër, nuk është i besueshëm, sepse nuk ka probleme të çosh vaksinën në Britaninë e Madhe”, tha Liese.

Problemet e furnizimit si rregull

Ngushtica në furnizimi ka edhe tek Pfizer. Zëdhënësja e koncernit, Marie-Lise Verschelden tha se “për të plotësuar të gjitha kërkesat, (…) veçanërisht nga Komisioni Europian, duhet të rrisim kapacitetet e prodhimit. Kjo do të thotë, se procedura të ndryshme duhen ndryshuar, dhe kemi nevojë për furnizes të rinj. Këto ndryshime duhen miratuar. Kjo e justifikon atë që kemi vonesa.” Nga shkurti, prodhimi duhet të shtohet, siguron Pfizer.

Qeveria italiane do të hedhë në gjyq Pfizer dhe AstraZeneca për mosrespektim të marrëveshjeve. “Ne duam t’i kemi këto doza, asnjë dëmshpërblim, nuk bëhet fjalë për para”, tha ministri i Jashtëm Luigi di Maio. Italisë i duhet të shtyjë fushatën e vaksinimit me dy muaj, sipas njoftimeve. Edhe ministri francez për Europën, Clement Beaune kërkoi nga Pfizer që të “respektojë detyrimet”. Irlanda është po ashtu e zemëruar, sepse planet e vaksinimit të vendit po bëhen të pavlefshme për shkak të vonesave në furnizimin me vaksina. E njëjta gjë vlen edhe për Suedinë, Norvegjinë, dhe vendet europianolindore.

Lidhur me vaksinën Moderna, që është zhvilluar në SHBA, një konsorcium prej tre koncernesh farmaceutike zvicerane e të tjerë do të marrë përsipër prodhimin në Europë. Zhvilluesit e vaksinës nuk kanë prodhuar ndonjëherë vaksina në përmasa të tilla. Edhe këtu priten vështirësi në prodhim dhe në furnizim.

Presion, po si?

Ekspertja e shëndetësisë dhe eurodeputete e Të Gjelbërve, Jutta Paulus, thotë, se me zhvillimin e vaksinave u ec më shpejt, se sa pritej, por koncernet nuk kanë kapacitetet e duhura prodhuese. Edhe tek vaksinat mbi bazën e mRNA-së (Pfizer dhe Moderna) ngritja e kapaciteteve prodhuese nuk ecën aq shpejt. “Janë procedura komplekse të reja, ka rregulla strike për prodhimin dhe të punësuarit duhet edhe të kualifikohen për këtë.” Eurodeputetja nuk e sheh problemin për këtë situatë tek Brukseli. “AstraZeneca duket që ka marrë një shumë 3 shifrore milionëshe për të prodhuar menjëherë dhe që para dhënies së lejes. Nëse ata nuk i mbeten kontratës, ky nuk është faji i Komisionit Europian.” Duhet pyetur, pse vazhdon të furnizohet Britania e Madhe.

Sipas Paulus liçencat për vaksinat duhet të kthehen në të mira publika. “Tani duhet të ketë liçenca të ndara, sepse vaksinat janë subvencionuar me fonde publike.” Vende si India apo Afrika jugore të tregojnë se si mund të bëhet; ato prodhimin e ilaçeve kundër Sidës e morën vetë në dorë. Për këtë duhet të zhdëmtohen zhvilluesit e vaksinës. Por a kanë ide të tilla radikale një shans në Bruksel? Nga qendra e Europës dëgjohet, se për momentin ky nuk është opcion, por nuk përjashtohet. Me këtë BE ka me siguri një mjet të fortë presioni në dorë për të detyruar koncernet farmaceutike të ndërrojnë rrugë.

dw

Mosmarrëveshja rreth vaksinës AstraZeneca në BE po përfshin qarqe gjithnjë e më të gjera. Çfarë fuqie ka Brukseli ndaj kompanisë farmaceutike? Dhe çfarë përmbajnë kontratat me AstraZeneca?

Të premten e kaluar, lajmi arriti te BE: AstraZeneca do të furnizojë BE në tremujorin e parë me shumë më pak vaksina nga sa kishte premtuar – rreth 60 përqind më pak. Në shifra: në vend të 80 milion dozave, do të lëvrohen vetëm rreth 30 milionë.

Komisioni i BE reagoi me zhgënjim dhe mosbesim – jo së fundi sepse kompania farmaceutike nuk mundej ose nuk do t’i shpjegonte arsyet. “Probleme në zinxhirin e furnizimit evropian” – kjo ishte gjithçka që u komunikua. Për ata që mbajnë përgjegjësi politike në BE, sipas radios gjermane Deutschlandfunk, ky është një lajm shkatërrimtar – jo vetëm përballë mutacioneve të reja të koronavirusit.

Presidenti i Këshillit të BE Michel kërcënon me mjete ligjore

Presidenti i Këshillit të Bashkimit Evropian, Charles Michel tashmë ka kërcënuar me hapa ligjorë. Ai nuk tha se çfarë kishte parasysh saktësisht. Stacionit Europe 1 ai i tha vetëm pritej që kompanitë farmaceutike të respektonin kontratat që kishin nënshkruar.

Për bashkëpunimin u ra dakord verën e kaluar. Detajet që përmban kontrata, publiku nuk i njeh. Komisioni i BE e mban atë nën kyç – duke iu referuar klauzolave ​​të konfidencialitetit. Parlamenti Evropian ka muaj që ka kërkuar parjen e akteve.

Një gjë është e sigurtë: sipas korrespodentit të radios Deutschlandfunk për Evropën, Peter Kapern, kontrata në parim përmban që AstraZeneca do të marrë një shumë treshifrore milionash për të zgjeruar kapacitetet e prodhimit dhe për të financuar studimet. Sipas Kapern, është përcaktuar gjithashtu që AstraZeneca do të fillojë prodhimin paraprakisht, edhe nëse nuk ka ende aprovim nga BE.

Kjo do të thotë: sipas kontratës, kompania duhej të prodhonte si rezervë për BE në tremujorin e katërt të vitit 2020 dhe në tremujorin e parë të 2021. Komisioni i BE ka dyshime masive a ka ndodhur kjo me të vërtetë. Kompania farmaceutike pritet të japë informacion në një takim në Bruksel. Atëherë duhet sqaruar: ku janë dozat e vaksinës që duhet të ishin prodhuar në të vërtetë?

Ekziston një detaj më pikant në këtë kontekst: shkurtimet e dërgesave të Biontech/Pfizer padyshim që prekin të gjithë klientët që furnizohen nga fabrikat evropiane. Në rastin e AstraZeneca-s, megjithatë, pakësimi vlen vetëm për BE dhe jo për Britaninë e Madhe.

Shpronësimi i patentës si mjet presioni?

Komisioni i BE ka në plan të luftojë për vaksinën e premtuar – me pasoja potencialisht dramatike. Nga qarqet e Komisionit thuhet, për shembull, fjalë për fjalë: “Shpronësimi i patentave aktualisht nuk është një çështje për ne.” Kjo do të thotë, sipas Kapern, natyrisht pikërisht këtë: se Komisioni i BE do të ishte i gatshëm të bënte në rast nevoje pikërisht shpronësimin e patentave për vaksinën Astra Zeneca, në mënyrë që ajo të mund të prodhohet nga kompani të tjera.

Dhe një pasojë tjetër është e mundshme, e cila po qarkullon si mundësi në Parlamentin Evropian: nëse AstraZeneca preferon të furnizojë Britaninë e Madhe: a nuk duhet të shpallet me një ndalim eksporti për në Britaninë e Madhe Biontech-Pfizer?

EMA mund të vendosë të premten

Në çdo rast, Agjencia Evropiane e Medikamenteve ndoshta do të vendosë të premten për miratimin e vaksinës së AstraZeneca në BE. Kohët e fundit, Ministri Federal i Shëndetësisë Spahn njoftoi se megjithë pakësimin e kuotave, ai pret të paktën tre milion doza vaksinash nga prodhuesi Astrazeneca për Gjermaninë në shkurt. Fatkeqësisht, kjo është më pak sesa pritej.

aud (dpa, dlf)

Dhoma e Përfaqësuesve e Shteteve të Bashkuara paraqet të hënën zyrtarisht akuzën ndaj ish-presidentit Donald Trump për nxitje rebelimi gjatë fjalimit para përkrahësve të tij në 6 janat, përpara sulmit në Kapitol.

Nëntë anëtarë demokratë të Dhomës së Përfaqësuesve, që do të shërbejnë si prokurorë, do të kalojnë të hënën në mbrëmje përmes ndërtesës ku qindra mbështetës të zotit Trump u përplasën me policinë, duke lënë pesë të vdekur, për të dorëzuar akuzën në Senat, ku do të zhvillohet gjyqi ndaj ish-presidentit.

Një ritual i ngjashëm u krye për gjyqin e parë ndaj zotit Trump janarin e kaluar.

Ai është i vetmi president i Shteteve të Bashkuara i akuzuar dy herë për t’u shkarkuar nga detyra dhe i pari që do të përballet me gjyqin, pas largimit nga detyra. Nëse Senati e shpall fajtor, kjo mund të rezultojë në një votë për t’i ndaluar atij mbajtjen e një posti zyrtar në të ardhmen.

Udhëheqësit e Senatit, që është i ndarë 50-50 mes dy partive, po ku demokratët sigurojnë shumicën falë votës së nënpresidentes Kamala Harris, kanë rënë dakord të mos fillojnë gjyqin deri më 9 shkurt. Kjo i jep ish-presidentit Trump më shumë kohë për të përgatitur mbrojtjen dhe i jep mundësi Senatit të përqendrohet në konfirmimet e anëtarëve të Kabinetit.

Pas një fushate dy-mujore pretendimesh pa prova se kishte fituar në zgjedhje, zoti Trump më 6 janar u bëri thirrje përkrahësve të tij të “luftonin” për të përmbysur rezultatin. Më pas një turmë shkoi në Kapitol, duke detyruar ligjvënësit të ndërprisnin senacën, të fshiheshin në mjedise të sigurta dhe të shtynin për disa orë çertifikimin e fitores së zotit Biden.

Dhjetë anëtarë republikanët të Dhomës së Përfaqësuesve u bashkuan me Demokratët në votimin për ta akuzuar zotin Trump. Demokratët e Senatit do të kenë nevojë për mbështetjen e 17 Republikanëve për ta dënuar atë, një objektiv i vështirë për t’u realizuar, duke pasur parasysh popullaritetin e vazhdueshëm të zotit Trump me votuesit republikanë.

Sipas një sondazhi të agjencisë Reuters / Ipsos të premten 51% e amerikanëve mendojnë se Senati duhet ta shpallë fajtor ish-presidentin Trump. Kjo ndarje përputhet me përkatësinë partiake të të anketuarve, nga të cilët më pak se dy ndër 10 republikanë që bien dakord me këtë pohim.

Republikanë të shumtë, përfshirë udhëheqësin e tyre në Senat, Mitch McConnell, e kanë dënuar dhunën dhe e kanë kritikuar zotin Trump për nxitjen e saj.

voa

Dhoma e Përfaqësuesve do të dërgojë të hënën në Senat akuzën zyrtare kundër ish-Presidentit Donald Trump. Zoti Trump akuzohet se ka nxitur dhunë gjatë protestave të 6 janarit kur turma u fut me forcë në ndërtesën e Kongresit amerikan. Materiali në vazhdim shqyrton arsyet se pse demokratët po i mëshojnë procesit për të dënuar zotin Trump edhe pse tashmë ai e ka mbaruar mandatin.

Një javë pasi mijëra mbështetës të zotit Donald Trump u futën me dhunë në Kapitolin amerikan me 6 janar, Dhoma e Përfaqësuesve votoi për ngritjen e akuzave kundër tij. Të hënën Dhoma e Përfaqësueve i dërgon Senatit akuzën se ish-presidenti nxiti protesta të dhunshme që rezultuan me sulmin në Kapitol.

Senati do të zhvillojë gjyqin për të gjetur fajtor ose jo zotin Trump. Republikanët thonë se demokratët po nxitojnë me procesin. Mitch McConnell është udhëheqës i pakicës republikane në Senat.

“Dhoma e Përfaqësuesve e filloi procesin me një shpejtësi të paparë dhe procedurë tepër minimale. Senati nuk mund të ofrojë një gjyq të cunguar që i mohon ish-Presidentit Trump proces të rregullt, ose përndryshe kjo do të dëmtonte Senatin dhe vetë presidencën.”

Ndërsa Presidenti Joe Biden theksoi mesazhin e unitetit në fjalimin e inaugurimit, presioni i demokratëve për dënimin e zotit Trump po kritikohet si hipokrizi, një akuzë e hedhur poshtë nga Kryetarja e Dhomës së Përfaqësuesve, demokratja Nancy Pelosi.

“Të thuash le ta harrojmë atë që nodhi, nuk ëshë diçka që i bashkon palët.”

Ekspertët ligjorë nuk pajtohen nëse Sentati mund të gjejë fajor ish- Presidentin. Por me epërsinë e vogël që kanë demokratët, gjykimi ka gjasa të vazhdojë.

Që të shpallet fajtor zoti Trump kërkohet një votim i shumicës prej dy të tretash, që do të thotë të 50 senatorët demokratë dhe të paktën 17 senatorë republikanë.Aziz Huq është profesor i së drejtës kueshtetuese në Universitetin e Çikagos.

“Një nga pasojat e gjetjes fajtor mund të jetë skualifikimi për poste të ardhshme. Mendoj se qëllimi i demokratëve është dërgimi i mesazhit për futjen me dhunë në Kapitol me 6 janar dhe së dyti, për t’u siguruar që zoti Trump nuk mund të konkurrojë për post publik.”

Zoti Trump ka lënë të kuptohet se mund të kandidojë përsëri në vitin 2024.

“Ju duam shumë. Do të kthehemi në një mënyrë.”

Meqenëse zoti Trump nuk u hoq deri sa i mbaroi mandati, ai gëzon privilegje, përfshirë pensionin, fonde për zyrën dhe punonjësit dhe mbrojtje nga Sherbimi Sekret. Por kjo mund të ndryshojë nëse demokratët ndryshojnë ligjin për ish-presidentët nëse zoti Trump shpallet fajtor.

Ndërsa zoti Biden tha se po e lë çështjen e zotit Trump në duart e Kongresit, ai dëshiron të sigurohet se kjo nuk do të ngadalësojë procesin e konfirmimit të kabinetit të tij nga Senati.

“Sa më shpejt të fillojmë nga puna përballë këtyre krizave, aq më mirë do të jetë”, tha Presidenti Biden.

Gjyqi ndaj zotit Trump mund të nisë në fillim të shkurtit. Ai është i vetmi president amerikan ndaj të cilit janë ngritur akuza dy herë. Asnjë president tjetër nuk është gjykuar në Senat pas largimit nga detyra.

voa

Gjyqi i ish-Presidentit Donald Trump do të fillojë në javën e dytë të shkurtit, tha udhëheqësi i shumicës në Senat, Chuck Schumer të premten, pasi Dhoma e Përfaqësuesve të dorëzojë zyrtarisht akuzën në Senat të hënën.

Ndaj ish-presidentit është ngritur një akuzë e vetme: nxitja e protestave me dhunë lidhur me sulmin ndaj Kapitolit më 6 janar.

Senatori Schumer theksoi nevojën për konfirmim pa vonesë të emërimeve të Presidentit Biden për postet e kabinetit dhe për pozicione të tjera kyçe në administratë. Zoti Schumer tha se ligjvënësit që do të veprojnë si prokurorë si dhe ekipi mbrojtës i ish-presidentit Trump do të kenë kohë të përgatiten për të prezantuar argumentet në proces.

“Gjatë kësaj periudhe, Senati do të vazhdojë punët e tjera për popullin amerikan, si emërimet për poste kabineti dhe paketën në përgjigje të krizës së COVID-it për të ndihmuar miliona amerikanë që po vuajnë në këtë pandemi,” tha ai.

Vendimi erdhi pasi zoti McConnell i kishte kërkuar Dhomës së Përfaqësuesve që të shtynte dorëzimin e akuzave deri të enjten e ardhshme dhe të binte dakord që fillimi i gjyqit kundër ish-Presidentit Trump të shtyhej deri në mes të shkurtit, për t’u dhënë kohë avokatëve të tij për të përgatitur një mbrojtje kundër akuzës.

“Procesi për shkarkimin filloi me një procedurë jashtëzakonisht të nxituar dhe minimale në Dhomën e Përfaqësuesve, tha zoti McConnell të premten.

“Nuk mund të pasohet me një proces të mangët në Senat që do t’i mohonte ish-Presidentit Trump procesin e duhur, ose të dëmtonte senatin apo edhe vetë presidencën”, shtoi ai.

Dhoma e Përfaqësuesve e miratoi akuzën javën e kaluar në përgjigje të sulmit vdekjeprurës në Kapitol nga mbështetësit e ish-presidentit Trump.

“Ne duam ta mbyllim dhe ta lëmë pas këtë kapitull të tmerrshëm në historinë e vendit tonë. Por shërimi i plagëve dhe uniteti arrihen vetëm nëse ekziston e vërteta dhe llogaridhënia; këtë do ta ofrojë gjyqi,” tha zoti Schumer.

Chuck Schumer u bë kreu i shumicës në Senat këtë javë, pasi demokratët siguruan dy vende të tjera në këtë Dhomë pas garave në Xhorxhia në fillim të muajit. Demokratët kontrollojnë Senatin me epërsinë më të ngushtë të mundshme, duke u mbështetur në votën e Nënpresidentes Kamala Harris për të thyer ndarjen në mënyrë të barabartë të votave 50-50, dhe gjithashtu kanë nevojë për bashkëpunimin e republikanëve për të çuar përpara shumë elemente të axhendës së Presidentit Biden, si dhe për të konfirmuar emërimet për Kabinetin e tij.

Ish-presidenti republikan u largua nga zyra të mërkurën dhe udhëtoi për në vendpushimin e tij në Florida, disa orë para se të betohej demokrati Joe Biden.

Zoti Trump është i vetmi president amerikan ndaj të cilit janë ngritur akuza dy herë, dhe gjyqi i tij në Senat do të jetë i vetmi që ka ndodhur ndonjëherë pasi një president është larguar nga detyra.

voa

Turqia është e izoluar në masë të madhe në Lindjen e Afërt. Partneri më i ngushtë i saj, Katari, sapo vendosi për paqen me fqinjin e tij. Ky hap dhe ndërrimi i pushtetit në SHBA do të detyrojë Turqinë të ndërrojë rrugë.

“Një sinjal i mirë për stabilitetin në të gjithë rajonin”: Kështu e vlerësoi ministri i Jashtëm gjerman, Heiko Maas rezultatin e takimit me homologun turk, Mevlüt Cavusoglu në Ankara. Edhe Cavusoglu u tregua i kënaqur. Bisedimet u zhvilluan në një “atmosferë positive”, tha ai. Në qendër të bisedimeve ishte konflikti për rezervat e gazit në Mesdheun lindor. Që nga zbulimi i tyre në Detin Mesdhe Turqia dhe anëtaret e BE, Greqia dhe Qiproja grinden, të dyja palët ngrenë pretendimin për zonat detare. Vitin e kaluar konflikti për pak u shkallëzua në konflikt ushtarak.

Tek zhvillimi i fundit, krahas gjendjes së vështirë të ekonomisë turke, duhet të ketë çuar edhe ndryshimi i pushtetit në Uashington, është e mendimit, Hürcan Aslı Aksoy, zëvendësdrejtuese e Qendrës për Studimet e Aplikuara Turke, CATS në Fondacionin Gjerman, Shkenca dhe Politika. „Administrata e ardhshme e Bidenit do të punojë më fort me BE, dhe Erdogan dëshiron në këtë afrim që të jetë në anën e duhur”, thotë ajo për DW.

„Turqia ka nevojë sërish për aleatë”

Mund të jetë ky mendim që e ka bërë qeverinë në Ankara të rishikojë politikën e saj në Lindjen e Afërt. Turqia është në masë të madhe e izoluar në Lindjen e Afërt, thotë Aksoy, duke iu referuar kështu konflikteve në Mesdheun lindor, Kaukazin jugor, Sirinë dhe Libinë. “Turqia ka nevojë sërish për aleatë, për të ruajtur ato që Erdogani ia paraqet popullit turk si suksese gjeostrategjike dhe gjeoekonomike. Në ndërrimin e tanishëm të kursit luajnë rol edhe faktorë të brendshëm politikë.

Nga pikëpamja turke kanë ndodhur ndryshime të rëndësishme së fundmi në Gadishullin Arabik. Aty në fillim të vitit, Katari, partneri më i ngushtë i Ankarasë në rajon, si edhe Arabia Saudite, e partneri i saj, Emiratet e Bashkuara Arabe, Bahreini dhe Egjiptit i dhanë dorën njëri-tjetrit. Këtij i parapriu bojkotimi më shumë se tre vjet i Katarit nga ana e Arabisë Saudite dhe partnerëve të mbretërisë. Për Turqinë, që e kishte mbështetur Katarin në kohën e bojkotit të Arabisë Saudite, kjo do të thotë ridimensionim i marrëdhënieve me të dyja palët. Një hap me shanse, por edhe me rreziqe.

Pajtim në vend të diferencave?

Parimisht Turqia e përshëndet pajtimin në Gjirin Persik. “Përmes tij shpresohet të ketë avantazhe diplomatike si për Turqinë edhe për vendet e Gjirit”, thotë Aksoy. “Afrimi mes Katarit dhe Arabisë Saudite mund të kontribuojë që marrëdhëniet politike mes Turqisë dhe Arabisë Saudite dhe Emirateve të Bashkuara si edhe Egjiptit të hyjnë në rrugën e përmirësimit dhe të tejkalohet izolimi i saj. Katari mund të luajë rol ndërmjetësues.”

Vërtet Katari ka sinjalizuar gatishmëri për këtë. Megjithatë afrimi i qëndrueshëm mes Turqisë dhe vendeve të Gjirit do të kërkojë kompromise nga të dyja palët. Kështu qeveria në Ankara është akoma e zemëruar me vrasjen e gazetarit saudit Jamal al-Khashogi nga nëpunësit sauditë në tetor të vitit 2018 në ambasadën saudite në Stamboll.

Arabia Saudite dhe partnerët e saj janë të pakënaqur me marrëdhëniet e ngushta të Turqisë dhe Katarit me Vëllazërinë Myslimane. Me axhendën e tyre religjioze-revolucionaze ata në Arabinë Saudite, Emiratet e Bashkuara dhe Egjip konsiderohen si organizatë terroriste. Për këtë arsye Arabia Saudite zhvillon kundër Turqisë një bojkot ekonomik jo të deklaruar zyrtarisht.

Konfrontim me Libinë

Të dyja palët duhet të lëvizin nga pozicionet e tyre edhe në lidhje me një vend tjetër. Libinë. Turqia mbështet aty qeverinë e unitetit të Fajis-al-Saradxhit. Qeveria e tij është e varur edhe nga votat e aktorëve islamistë, edhe të Vëllazërisë Myslimane. Edhe për këtë arsye Arabia Saudite dhe aleatët e saj qëndrojnë në anën e gjeneralit Kalifa Haftarit, trupat e qeverisë në ekzil të tij qëndrojnë në Tobruk.

Nëse Turqia dhe Arabia Saudite afrohen me njëra-tjetrën, këtë e bëjnë në një fazë të pasigurisë në politikën e jashtme. Ende nuk dihet, se cilin kurs do të ndjekë presidenti Biden kundrejt Arabisë Saudite. Në fushatën zgjedhore, Biden u shpreh mjaft kritik ndaj mbretërisë.

Tone të reja kundrejt Izraelit

Edhe me Izraelin, Turqia synon një ndryshim në marrëdhënie pas vitesh tensionimi. Në të shkuarën Erdogani e ka përsëritur distancimin e tij nga Izraeli. Kur presidenti Trump në vitin 2017 deklaroi, se SHBA do ta njohë Jeruzalemin si kryeqytet të Izraelit, Erdogani reagoi me ashpërsi. “Ne do të vëmë në lëvizje të gjithë botën islame”, deklaroi ai në një samit të posaçëm të Organizatës për Bashkëpunimin Islamik në Stamboll. Si reagim pas përplasjeve vdekjeprurëse të forcave izraelite me demonstruesit palestinezë, Turqia tërhoqi ambasadorin e saj.

Dhe kur në verë po ravijëzohej afrimi i Izraelit me Emiratet e Bashkuara, Erdogani kërcënoi me ndërprerjen e marrëdhënieve diplomatike me Emirtatet. Kur Maroku në dhjetor deklaroi, se do të njohë Izraelin si shtet, ministri i Jashtëm turk, Cavusoglu u mjaftua vetëm me pohimin, se afrimi nuk duhet të shkojë në disfavor të palestinezëve.

Ende Izraeli reagon i përmbajtur ndaj sinjaleve turke të afrimit. Parimisht ka një gatishmëri për ridimensionimin e marrëdhënieve dypalëshe, thotë politologu Hay Eytan Cohen Janarcak nga Instituti i Jeruzalemit për Strategjinë dhe Politikën për revistën A-Monitor. Për këtë duhet të plotësohen tre kushte: “Izraeli dëshiron kthimin e ambasadorit turk, që Turqia të mos mbështesë më Hamasin, dhe që Erdogani të mos lëshojë më deklarata armiqësore kundër Izraelit.”

dw