Polemikat e embargos së naftës kundër Rusisë vazhdojnë. Asnjë marrëveshje nuk është arritur për embargon e propozuar të BE të naftës ndaj Rusisë nga ministrat e jashtëm të BE.

Vazhdon në Bruksel takimi i ministrave të jashtëm të BE. Së pari G7, pastaj NATO dhe tani Bashkimi Evropian. Diplomacia e krizës është në dinamikë të plotë. Ministrat e Jashtëm të BE pajtohen se Ukraina duhet të vazhdojë të mbështetet ekonomikisht, politikisht dhe ushtarakisht. Nga ana tjetër, nuk shihet zgjidhje në mosmarrëveshjen për embargon e planifikuar të naftës kundër Rusisë.

Republika Çeke, Sllovakia, Bullgaria dhe veçanërisht Hungaria vazhdojnë të frenojnë. Këto vende janë veçanërisht të varura nga nafta ruse dhe kërkojnë më shumë kohë për të qenë në gjendje të kalojnë në furnizues të tjerë dhe rrugë furnizimi.

Hungaria e kundërshton këtë projekt për shkak të varësisë së saj nga furnizimet me naftë ruse. Ministri i Jashtëm hungarez Peter Szijjarto tha se nuk janë bërë propozime të reja serioze nga Komisioni Evropian për këtë çështje.

Brukseli ka krijuar një problem me iniciativën e tij dhe tani duhet të gjejë një zgjidhje, tha Szijjarto. Rritjet e çmimeve që priten për Hungarinë dhe kostot që lidhen me modernizimin e furnizimit me energji duhet të kompensohen.

Baerbocku e sigurtë, Borrelli skeptik

Në takimin e ministrave të jashtëm të BE-së në Bruksel, ministrja e Jashtme e Gjermanisë, Analena Baerbock shprehu optimizëm se konflikti mund të zgjidhet. Ajo pret një marrëveshje në ditët në vijim, tha politikania e të Gjelbërve. Politikania e të Gjelbërve në të njëjtën kohë e bëri të qartë se ajo nuk e mbështet një embargo pa Hungarinë dhe shtetet e tjera kritike.

Është e rëndësishme, sipas saj, që të gjitha vendet të nisin së bashku rrugën e braktisjes së naftës ruse. Nuk duhet të lejojmë që të ndahemi as edhe një milimetër, tha ajo. Përfaqësuesi i BE për Punët e Jashtme, Josep Borrell, nga ana tjetër foli për negociata të bllokuara.

Shumica e vendeve anëtare të BE duan të ndihmojnë vendet që janë veçanërisht të prekura. Kërcënimi i një vetoje nga Hungaria, si dhe kërkesa për periudha shumë më të gjata të tranzicionit dhe ndihma shumëmiliardëshe nga Brukseli për të ndërtuar një tubacion të ri, megjithatë, po ndeshin rezistencë.

Lituani: Vetoja hungareze mban peng BE-në

Kritikat më të ashpra vijnë – si shpesh – nga ministri i Jashtëm lituanez Gabrielius Landsbergis, i njohur dhe i njohur për sinqeritetin e tij. Ai e përshkruan atë si “jashtëzakonisht për të ardhur keq që një shtet i vetëm anëtar po pengon një marrëveshje – dhe kështu mban peng të gjithë BE-në”

Ministri i Jashtëm ukrainas Kuleba bëri thirrje për një ndalim të shpejtë të importeve të naftës dhe gazit rus.

Vendet evropiane vazhdojnë të shpenzojnë miliona euro për naftën dhe gazin rus çdo ditë, tha Kuleba në Bruksel, ku ishte i ftuar në takimin e ministrave të jashtëm të BE-së. Këto para financojnë më pas makinën ruse të luftës, agresionin dhe mizoritë.

Nëse nuk gjendet marrëveshje, flitet për ndarje të paketës së sanksioneve. Pikat e pakontestueshme më pas mund të zgjidheshin shpejt – si masat kundër bankave dhe oligarkëve rusë. Nga ana tjetër, bojkoti i naftës do të përjashtohej dhe do të shtyhej për momentin.

Propozimi fillestar i Komisionit Evropian ishte të përfundonte importin e naftës bruto ruse për gjashtë muaj dhe atë të produkteve të naftës në tetë muaj për shkak të luftës në Ukrainë.

dlf, ard, dpa

Gjatë takimit në Moskë të udhëheqësve të Traktatit të Organizatës për Sigurinë Kolektive (Moskë, 16 maj 2022)

Presidenti Vladimir Putin paralajmëroi Perëndimin të hënën se Rusia do të përgjigjet nëse NATO fillon të forcojë infrastrukturën ushtarake të Suedisë dhe Finlandës, të cilat kanë vendosur t’i bashkohen aleancës ushtarake pas agresionit rus në Ukrainës.

Presidenti Putin ka përmendur vazhdimisht zgjerimin e aleancës së NATO-s drejt lindjes si arsye për konfliktin e Ukrainës.

Duke folur me krerët e një aleance ushtarake të ish-shteteve sovjetike, presidenti rus tha se zgjerimi i NATO-s po përdorej nga Shtetet e Bashkuara në një mënyrë “agresive” për të përkeqësuar situatën e sigurisë globale.

Rusia nuk ka asnjë problem me Finlandën apo Suedinë dhe anëtarësimi i tyre në NATO nuk përbënte asnjë kërcënim të drejtpërdrejtë, tha ai.

“Por zgjerimi i infrastrukturës ushtarake në këtë territor sigurisht që do të provokonte përgjigjen tonë,” u tha zoti Putin udhëheqësve të Organizatës së Traktatit të Sigurisë Kolektive, ku bëjnë pjesë Bjellorusia, Armenia, Kazakistani, Kirgistani dhe Taxhikistani.

“Se cila do të jetë përgjigja – do të varet nga kërcënimi që mund të përbëjë për ne,” tha presidenti rus në Kremlin. “Problemet po krijohen pa asnjë arsye. Ne do të reagojmë në përputhje me rrethanat.”

Rusia ka dhënë pak të dhëna specifike se çfarë do të bëjë si përgjigje ndaj zgjerimit të NATO-s me vendet nordike.

Një nga aleatët më të ngushtë të Putinit, ish-presidenti Dmitry Medvedev, tha muajin e kaluar se Rusia mund të vendosë armë bërthamore dhe raketa hipersonike në enklavën ruse të Kaliningradit nëse Finlanda dhe Suedia bashkohen me NATO-n.

Para se të fliste presidenti rus, zëvendësministri i Jashtëm Sergei Ryabkov tha se Perëndimi nuk duhet të ketë iluzione se Moska thjesht do ta pranonte zgjerimin nordik të NATO-s.

voa

Qeveria e Suedisë mori vendimin zyrtar të hënën për të paraqitur kërkesën për anëtarësim në NATO, duke ndjekur hapat e fqinjit të saj Finlandës, në një lëvizje që do ta ndryshojë hartën gjeopolitike të Evropës veriore. Sekretari amerikan i Shtetit Antony Blinken thotë se Shtetet e Bashkuara mbështesin anëtarësimin e Finlandës dhe Suedisë në NATO. Udhëheqësit e këtyre vendeve thonë se lufta në Ukrainë i bëri ata të shqyrtojnë sigurinë e tyre.

Vendimi i Suedisë vjen pas më shumë se 200 vjet të një qëndrimi neutral ushtarak dhe pritet të shqetësojë presidentin rus Vladimir Putin.

“Qeveria ka vendosur të informojë NATO-n se Suedia dëshiron të bëhet anëtare e aleancës”, tha të hënën kryeministrja suedeze Magdalena Andersson.

Njoftimi erdhi pasi një debati në parlamentin suedez, ku pati një mbështetje të madhe për anëtarësimin e vendit në NATO. Nga tetë partitë e Suedisë, vetëm dy parti më të vogla të majta e kundërshtuan qëndrimin e qeverisë.

Diplomatët e lartë të NATO-s u takuan të dielën në Berlin për të diskutuar mbështetjen e mëtejshme për Ukrainën dhe planet e Finlandës dhe Suedisë për t’u anëtarësuar në aleancën më të madhe ushtarake në botë, e cila ka furnizuar Ukrainën me armë gjatë gjithë luftës.

“Në takimin me aleatët në Berlin morën pjesë edhe ministrat e jashtëm të Suedisë dhe Finlandës. Të dy vendet janë partnerë të ngushtë dhe të vlefshëm të NATO-s dhe Shteteve të Bashkuara, dhe Uashingtoni do të mbështesë fuqimisht anëtarësimin e Suedisë dhe Finlandës në NATO, nëse ato zyrtarisht vendosin ta bëjnë këtë”, tha Sekretari amerikan i Shtetit Antony Blinken.

Finlanda ndan një kufi 1,300 kilometra të gjatë me Rusinë. Të dielën, ajo njoftoi zyrtarisht synimin e saj për anëtarësim në NATO.

Presidenti rus Vladimir Putin thotë se anëtarësimi i Finlandës në NATO do të ishte veprim i gabuar. Presidenti i Finlandës foli me zotin Putin dhe tha se ishte i befasuar nga qetësia me të cilën ai e priti lajmin për planin e Finlandës për t’u anëtarësuar në NATO.

“Situata tani ka ndryshuar. Ne do të fillojmë procesin e anëtarësimit në NATO. Putini, gjithashtu konfirmoi se ai mendon se ky është një gabim. Por tha se ‘Nuk po ju kërcënojmë.’ Në përgjithësi, diskutimi ishte i qetë dhe i ftohtë”, tha presidenti i Finlandës, Sauli Niinistö.

Parlamenti i Finlandës do të duhet të miratojë një kërkesë zyrtare për t’u anëtarësuar në NATO, por njoftimi i presidentit finlandez vjen pas një rekomandimi parlamentar këtë javë për ta bërë këtë. Megjithatë, anëtarësimi në NATO kërkon kohë dhe nuk është e qartë nëse Rusia do ta ndëshkonte paraprakisht këtë vend evropian.

Një pengesë që duhet kapërcyer është kundërshtimi i Turqisë ndaj anëtarësimit të Finlandës dhe Suedisë. Anëtarësimi në aleancë kërkon një votë unanime.

Kjo nuk e ndihmon Ukrainën, e cila po lufton me Rusinë që nga shkurti.

“Qëndrimi i tanishëm i Suedisë dhe Finlandës për të aplikuar për anëtarësim në NATO dhe përgjigja nga aleatët që kjo të shqyrtohet dhe përmbushet menjëherë është një shenjë e qartë se NATO ka mësuar nga gabimet e saj politike”, tha zëvendëskryeministrja e Ukrainës Olga Stefanishyna.

Parlamenti i Finlandës pritet të votojë për anëtarësimin në NATO në ditët në vijim, një veprim që pritet të pasohet nga Suedia.

voa

NATO-ja do të bëjë çmos që Finlanda dhe Suedia të kalojnë përmes një procesi të përshpejtuar anëtarësimi, tha për DW zëvendëssekretari i përgjithshëm i NATO-s Mircea Geoana.

Sipas Mircea Geoana Finlanda dhe Suedia janë tashmë dy nga partneret më të afërta të NATO-s. “Nuk ka nevojë të përmendet procesi i shkëlqyer demokratik, aftësitë e nivelit të lartë të ushtrive të këtyre vendeve si dhe fakti që të dyja vendet kanë një nivel shumë të lartë ndërveprimi me NATO-n. Ato do t’i shtonin vlerë sigurisë së tyre, sigurisë sonë dhe në përgjithësi sigurisë së komunitetin transatlantik”, tha ai.

Partia në pushtet e Suedisë mbështet ofertën e anëtarësimit në NATO

Social-Demokratët që janë në pushtet në Suedi theksuan se mbështesin anëtarësimin e vendit në NATO. Me qëndrimin pro ndaj anëtarësimit në NATO social-demokratët krijojnë një shumicë të madhe në parlamentin suedze në favor të anëtarësimit.

Pas pushtimit rus të Ukrainës Partia Social-Demokrate suedeze hoqi dorë nga dekada të tëra kundërshtimi ndaj anëtarësimit në NATO.

“Sot Partia Socialdemokrate Suedeze mori një vendim historik për të thënë po për kërkesën për anëtarësim në NATO”, shkroi Ministrja e Jashtme suedeze Ann Linde në Tëitter pas takimit të kësaj partie ditën e dielë (15.05.).

Kryeministrja suedeze, Magdalena Andersson, do të kërkojë në parlament të hënën (16.05) mbështetje të gjerë për kërkesën për t’u anëtarësuar në NATO.

Anderson tha në një konferencë shtypi, se është e bindur se në Riksdag ka një mbështetje të gjerë parlamentare për kërkesën e Suedisë për anëtarësim.

Finlanda gati kërkesën për anëtarësim në NATO

Po të dielën, fqinji dhe aleati i ngushtë i Suedisë Finlanda konfirmoi se do të bënte kërkesë për anëtarësim në NATO.

Të dyja vendet qëndruan neutrale për dekada, por pushtimi rus i Ukrainës i ndryshoi ndjenjat e popullsisë në këto vende sa i përket sigurisë.

Sekretari i përgjithshëm i NATO-s Jens Stoltenberg nuk pret ndonjë vonesë për shkak të rezervave të Turqisë. Turqia ka bërë të qartë, se nuk do ta bllokojë antarësimin e Finlandës dhe të Suedisë në aleancë, tha Stoltenberg në përfundim të takimit të ministrave të jashtëm të NATO-s në Berlin. “Ndaj kam besim, që sa u përket rezervave të shprehura nga Turqia, ne do të mund të veprojmë në atë mënyrë që të mos ketë vonesa në procesin e antarësimit”, tha Stoltenberg, i cili për shkak të një infeksioni mori pjesë përmes video-konferencë snë këtë takim.

Ministri i Jashtëm turk: Suedia provokon

Ministri i Jashtëm tur Mevlut Çavusoglu vlerësoi në Berlin qendrimin pajtues të Findlandës, por kritikoi Suedinë për deklarata “provokuese” gjatë bisedimeve në Berlin. “Deklarimet e ministres së Jashtme suedeze për fat të keq nuk janë konstruktive. Ajo vazhdon të bëjë vërejtje provokuese”, tha Çavusoglu para gazetarëve. Ministri përdori tone pajtuese në adresë të Finlandës, që në sfondin e “rezervave të Ankarasë ka mbajtur qendrim me respekt”, tha ai. “Ndërsa nuk shohim të njëjtin qendrim në Suedi”, theksoi ai.

Presidenti tur Rexhep Tayip Erdogan i kritikoi të dyja vendet. Ato shërbejnë si një “strehë e sigurtë për terroristët e PKK-së”, partisë kurd etë punëtorëve, që si nga Turqia ashtu edhe nga Bashkimi Europian dhe SHBA është përfshirë në listën e zezë të organizatave terroriste.

dw

Kryeministrja e Finlandës, Sanna Marin dhe presidenti Sauli Niinistö

Dëshira e shprehur e Finlandës për antarësim në NATO po shoqërohet me pasoja. Koncerni energjetik rus Inter RAO nuk do të furnizojë më me energji në vendin fqinj.

Furnizuesi rus i energjisë Inter RAO, sipas të dhënave të veta, duke nisur nga e shtuna (14.05) nuk do të furnizojë më me energji elektrike rrjetin Fingrid në Finlandë. Arsyeja ka të bëjë me mos shlyerjen e pagesave përmes bursës së energjisë Nord Pol që nga 6 maji. Që nga kjo datë nuk kanë hyrë më pagesa në firmën ruse, njoftoi Fingrid duke iu referuar një deklarate të Inter RAO. Fingrid nuk është përgjegjës për pagesat, thuhet më tej. Nord Pool nuk ka pranuar të prononcohet.

Fingrid ndërkaq u shpreh pa shqetësim duke theksuar, se nuk rrezikohet siguria e furnizimit. Energjia nga Rusia përbën vetëm rreth dhjetë përqind të konsumit të përgjithshëm dhe pjesërisht kjo mund të kompensohet përmes prodhimit vendas të energjisë.

Udhëheqja e shtetit të Finlandës të enjten (12.05) deklaroi, se Finlanda në sfondin e e ndërhyrjes ushtarake ruse në Ukrainë “menjëherë” do të paraqesë kërkesën për anëtarësim në NATO.

Zëdhënësi i Kremlinit  Dmitri Peskov tha, se Rusia do ta konsiderojë një anëtarësim të Finlandës në aleancën ushtarake perëndimore “definitivisht” si kërcënim. Ministria e Jashtme në Moskë deklaroi, se e sheh veten të detyruar që të reagojë “ushtarakisht-teknikisht dhe në mënyra të tjera”.

dw

Miliona ton drithëra nuk mund të eksportohen, lufta në Ukrainë ka pasoja masive ndaj sigurisë për ushqime në mbarë botën. Vendet e industrializuara të grupit G7 duan të lirojnë portet e bllokuara nga Rusia në Ukrainë.

25 milion ton drithëra ndodhen ndërkohë të bllokuara në portet ukrainase, kryesisht në Odesa, tha ministrja e Jashtme e Gjermanisë Annalena Baerbock në hapje të konsultimeve (12.05) triditore të ministrave të Jashtëm të G7 në Weissenhaus buzë Detit Baltik. Këto drithëra nevojiten urgjentisht, kryesisht në vendet e varfëra në afrikë dhe në Lindjen e Mesme. Tani shtatë demokracitë më të pasura në botë nuk duhet t’i lenë në baltë këto vende.

Qëllimi i presidentit rus Vladimir Putin është që me luftën e tij sulmuese të përçajë bashkësinë ndërkombëtare. “Ne si G7 do t’i kundërvihemi kësaj”, tha Baerbock. Ne po konsultohemi bashkarisht, se si të zhbllokojmë bllokadën e drithërave të krijuar prej Rusisë dhe të mund të dërgojmë në botë drithërat ukrainase, tha Baerbock.

Ukraina është ndër furnizueset më të rëndësishme të drithërave në mbarë botën. Sipas shifrave të Organizatës së OKB-së për Ushqimin më 2021 Ukraina zinte vendin e tretë si eksportuese e elbit dhe vendin e pestë për eksportin e grurit.

BE do të lehtësojë transportin përmes rrugëve tokësore

Pak përpara deklaratës së Baerbock, Komisioni i BE-së tërhoqi vëmendjen për një situatë të rrezikshme. Drithërat rrezikojnë bllokimin e depove që nevojiten për të korrat e ardhëshme. Ukraina për shkak të porteve të bllokuara nga Rusia në Detin e Zi ndërkohë nuk mund të eksportojë më si më parë. Për këtë arsye Komisioni i BE-së do të lehtësojë tani transportin përmes rrugëve tokësore dhe hekurudhave.

Gjermania aktualisht drejton presidencën e radhës në grupin G7. Anëtarë të këtij grupi janë SHBA, Kanadaja, Britania e Madhe, Franca, Italia dhe Japonia. Ministrat e Jashtëm të këtyre vendeve Baerbock i ka ftuar në kështjellën Weissenhaus në landin e Shlesvig-Holstainit. Gjatë konsultimeve që do të vazhdojnë deri të shtunën (14.05) në fokus është kryesisht lufta.

Putin pret të korra rekord

Rusia, sipas presidentit Vladimir Putin, sivjet pret të korra rekord të grurit. Në një mbledhje të qeverisë ai deklaroi njëkoëhësisht, se do të rriten eksportet: “Sipas vlerësimit të specialistëve – këto natyrisht janë vetëm vlerësime të përkohshme – të korrat e grurit mund të arrijnë deri në 130 milion ton, ndër to 87 milion ton grurë.” Sipas Putinit ky do të ishte një rekord për grurin. Rusia është ndër prodhuesit më të mëdhenj të drithërave në mbarë botën dhe luan një rol të rëndësishëm për ushqimin në botë.

dw

Trenat e shpejtë Sapsan nga Siemens në Moskë

Pas 170 vjetësh koncerni nga Mynihu nuk do të prodhojë më në Rusi dhe do të tërhiqet nga vendi më i madh në botë. Arsyeja ka të bëjë me luftën që ka nisur ky vend i drejtuar nga presidenti Putin në Ukrainë.

“Ne e dënojmë luftën në Ukrainë dhe kemi vendosur t’u japim fund në një proces të rregullt aktiviteteve të biznesit në Rusi”, deklaroi shefi i koncernit Roland Busch të enjten (12.05) duke prezantuar shifrat aktuale të xhiros së koncernit. Siemens ndërkohë ka marrë masat për ta ndërprerë aktivitetin dhe biznesin industrial.

Menjëherë pas fillimit të sulmit ndaj Ukrainës u pezulluan të gjitha bizneset e reja dhe furnizimet në Rusi dhe në Bjellorusi. Tani do të pasojë tërheqja nga tregu rus. “Ky vendim nuk ka qenë i lehtë për ne”, deklaroi Busch duke iu referuar detyrimit kundrejt klientëve dhe të punësuarve në zonat e prodhimit. Ne jemi duke shqyrtuar pasojat për të gjithë personelin dhe do të  „vazhdojmë t’i mbështesim ata me të gjitha mundësitë”.

Prej shumë kohësh aktivitet në Rusi

Në vitin 1847 Werner Siemens, një lejtnant artilerie, dhe mjeshtri i mekanikës Johann Georg Halske themeluan në Berlin kompaninë si një “Punishten e prodhimit të telegrafëve Siemens&Halske”. Kjo ndërmarrje berlineze u zhvillua brenda pak dekadash nga një punishte, që krahas telegrafëve kryesisht ndriçuesve të sinjalistikës për hekurudhat prodhonte edhe izolantë telash dhe presa me ujë, në një ndër sipërmarrje më të mëdha në botë të elektroteknikës.

Siemens bënte pjesë ndër të parat sipërmarrje industriale shumëkombëshe në Europë. Prodhimi jashtë vendit nisi që në vitin 1863, kur Siemens themeloi një punishte kabllosh në Woolwich të Anglisë, pas kësaj nisën marrëdhëniet me Rusinë. Berlinezët ndërtuan një punishte kabllosh në Shën Peterburg. Në perandorinë e carëve Siemens u angazhua në vendosjen e lidhjeve telegrafike mes Moskës dhe Shën Peterburgut.

Sot Siemens është një koncern i përzier me aktivitet ndërkombëtar. Bërthama e tij është shoqëria aksionare e regjistruar në bursë Siemens AG, në të cilën bëjnë pjesë një sërë koncernesh gjermane dhe ndërkombëtare. Për koncernin me seli në Berlin dhe në Mynih punojnë mbi 300.000 vetë në 125 vende prodhimi në Gjermani dhe në 190 vende të tjera. Më 2021 xhiroja e koncernit ka qenë 62,3 miliardë euro.

Me Rusinë kohët e fundit vazhdimisht probleme

Bashkëpunimi me perandorinë e carëve dhe më pas me Bashkimin Sovjetik ka qenë për Siemens në përgjithësi pa probleme, me përjashtim të dy luftrave botërore. Por kjo ndryshoi me ardhjen e Putinit në krye të federatës ruse, që vazhdimisht ka pasur konflikte me institucionet ndërkombëtare dhe më vonë është përballur edhe me sanksione e bojkotime.

Në vitin 2021 nëpunësit e doganës në aeroportin e Frankfurtit bllokuan një dërgesë të Siemens me komponentë komandimi dhe module llogaritëse. Kjo dërgesë ishte destinuar për koncernin atomik rus Rosatom, i cili me sa duket do ta transportonte më tej paketën për në centralin bërthamor iranian Bushehr. Pasimi në këtë mënyrë i dërgesës me komponentë të Siemens do të përbënte shkelje të embargos së BE-së ndaj Iranit. Siemens deklaroi, se nuk dinte gjë për pasimin e dërgesës për në Iran.

“Veprim i papranueshëm”

Kryesia e koncernit jo gjithmonë ka qenë e prerë dhe është përpjekur që të avancojë bizneset me Rusinë edhe përtej sanksioneve. Ish-shefi i Siemens Joe Kaeser vetëm dy javë pas aneksimit përkundër së drejtës ndërkombëtare të Krimesë nga Rusia udhëtoi për në Moskë, ku u takua me presidentin Putin dhe me shefin e hekurudhave ruse Vladimir Jakunin.

Kaeser lëvdoi “marrëdhëniet plot mirëbesim” me Rusinë duke premtuar, se nuk dëshiron „të influencohet nga turbullirat afatshkurtëra”. Koha e zgjedhur për këtë vizitë si dhe deklarimi i Kaesers ngjallën dyshimin asokohe, se Siemens do ta minimizojë rëndësinë e aneksimit të Krimesë duke vënë fitimin mbi të drejtën ndërkombëtare dhe interesat europiane.

Siemens është dyshuar gjithashtu, se i ka shkelur sanskionet duke furnizuar në Krime turbina gazi. Sipas marrëveshjes këto ishin parashikuar për ndërmarrjen e elektricitetit në Rusi. Por gazeta ruse Vedomosti zbuloi, se turbinat kishin qenë të destinuara për Krimenë – Siemens pavarësisht sanksioneve donte të furnizonte në Sevastopol dhe në Simferopol.

Atëherë qeveria e kritikoi koncernin: „Eshtë përgjegjësi e sipërmarrjes, që të respektojë ligjet e eksportit dhe sanksionet”, u shpreh atëherë zëdhënësja e Ministrisë së Ekonomisë. Zëdhënësi i qeverisë Steffen Seibert pati bërë fjalë për një „veprim tërësisht të papranueshëm”.

Siemens mund ta përballojë shkëputjen nga Rusia

Aktualisht Siemens i ka ndjerë sanksionet ndaj Rusisë. Koncerni në Mynih fitimin e tremujorit të dytë të vitit 2021/22 e kalkuloi me rreth 600 milionë euro. Kryesisht ka pasur humbje në biznesin me trenat dhe tenderimet.

Me 1,8 miliardë euro – sipas agjencisë Reuters – në tremujorin e kaluar fitimi në biznesin industrial, sipas analistëve, ka qenë nën parashikimet me rreth 2,4 miliardë euro. Fitimi ra me 49 përqind në 1,2 miliardë euro, në vend të 1,5 miliardë që pritej.

Siemens së fundi në Rusi mbulonte vetëm rreth një përqind të xhiros së përgjithshme. Kërkesa mbarëbotërore për produktet e Siemens vazhdon të jetë e lartë. Volumi i porosive është përmirësuar me një të tretën në rreth 16 përqind. Shefi i koncernit Busch theksoi megjithatë, se është një mjedis ekstremisht i vështirë: krahas luftës në Ukrainë koncerni po ndjen edhe pasojat e pandemisë Corona dhe ka rrezik në rritje sa i përket sigurimit të pjesëve elektronike të këmbimit, lëndëve të para dhe logjistikës.

dw

Sulmi i Rusisë ndaj Ukrainës ka shtyrë Finlandën dhe Suedinë të jenë në prag të aplikimit për anëtarësim në NATO.

Presidenti finlandez Sauli Niinisto dhe Kryeministrja Sanna Marin thanë të enjten se Finlanda, e cila ndan një kufi të përbashkët me Rusinë prej 1300 kilometrash, duhet të aplikojë “pa vonesë” për t’iu bashkuar NATO-s.

“Shpresojmë që hapat që duhen ndërmarrë në vend për të arritur tek ky vendim do të ndërmerren me shpejtësi gjatë ditëve në vazhdim”, thanë ata.

Në Suedi, Partia Socialdemokrate në pushtet pritet të vendosë të dielën nëse do të ndryshojë politikën prej dekadash kundër anëtarësimit në NATO, një lëvizje që do ta shtynte me siguri Stokholmin drejt aplikimit për anëtarësim në aleancën e përbërë nga 30 vende.

Moska ka paralajmëruar se mund të dislokojë armë bërthamore dhe raketa hipersonike në enklavën e saj në Evropë, Kaliningradin, nëse këto dy vende paraqesin aplikimet për anëtarësim, duke sinjalizuar kështu për një periudhë të tensionuar pritjeje gjatë muajve që nevojiten për ratifikimin e anëtarësimeve të reja nga të gjitha vendet anëtare të NATO-s.

NATO-ja dhe Shtëpia e Bardhë kanë shprehur besimin se munden t’i përballojnë të gjitha shqetësimet e sigurisë gjatë kësaj periudhe të ndërmjetme.

Por, cilat janë disa nga aspektet që sollën këtë ripozicionim radikal të politikave për hapat e ardhshëm që nevojiten për t’u anëtarësuar në aleancën e udhëhequr nga Shtetet e Bashkuara?

PËRSE NUK JANË ANËTARE TË NATO-S SUEDIA DHE FINLANDA?

– Të dyja këto vende kanë qenë neutrale që nga Lufta e Dytë Botërore dhe kanë forca të vogla ushtarake.

– Finlanda fitoi pavarësinë nga Rusia në vitin 1917 dhe luftoi dy herë kundër saj gjatë luftës, duke humbur edhe pjesë të territorit që e mori Moska. Finlanda nënshkroi një Marrëveshje Miqësie, Bashkëpunimi dhe Asistence të Ndërsjelltë me Rusinë në vitin 1948, duke finalizuar kështu një varësi ekonomike dhe politike dhe duke u izoluar ushtarakisht nga Evropa Perëndimore.

– Fundi i Luftës së Ftohtë dhe shpërbërja e Bashkimit Sovjetik i mundësuan Finlandës të dilte nga zona e influencës së Rusisë, ndërkohë që ra rreziku nga Moska.

– Për ta ruajtur paqen, Finlanda është mbështetur tek forcat e saj ushtarake dhe marrëdhëniet miqësore me Moskën. Por, me sulmin e Rusisë në Ukrainë, që Moska e quan “një operacion special”, Presidenti rus Vladimir Putin shfaqet tashmë me një staturë aspak miqësore.

– Suedia nuk ka bërë luftë prej 200 vitesh dhe politika e saj e jashtme është përqëndruar në forcimin e demokracisë ndërkombëtare, dialogun shumëpalësh dhe çarmatimin bërthamor.

– Suedia i kushtoi më pak rëndësi ushtrisë së saj gjatë Luftës së Ftohtë, duke shpresuar se në rast të një konflikti do të mund ta vononte një avancim rus derisa t’i vinin në ndihmë. Ofensiva e Presidentit rus Putin në Ukrainë, e ka bërë shumë më tërheqëse garantimin e një ndihme ushtarake.

– Sidoqoftë, shumë të majtë në Suedi vazhdojnë ta shohin me dyshim axhendën amerikane të sigurisë dhe NATO-n, e cila mbështetet përfundimisht tek kapaciteti parandalues i arsenalit bërthamor të Shteteve të Bashkuara.

– Finlanda dhe Suedi kaluan nga një neutralitet zyrtar, drejt një paanësie ushtarake në vitin 1995 kur hynë në Bashkimin Evropian.

– Të dyja vendet i janë afruar më shumë NATO-s gjatë viteve të fundit, duke shkëmbyer informacione zbulimi dhe duke marrë pjesë në stërvitjet e aleancës, në përgjigje të një Rusie gjithnjë e më agresive.

– Anëtarësimi në NATO do t’i vendoste Suedinë dhe Finlandën nën mbrojtjen e Nenit 5, i cili garanton se një sulm ndaj një vendi aleat në NATO është një sulm ndaj të gjitha vendeve anëtare.

SA E GJERË ËSHTË MBËSHTETJA PËR ANËTARËSIMIN NË NATO?

– Sondazhet tregojnë se një shumicë e konsiderueshme e suedezëve e mbështesin anëtarësimin në NATO, me mbi 60% sipas sondazhit të fundit, si dhe ekziston një shumicë në parlament në mbështetje të aplikimit për anëtarësim.

– Social Demokratët e Suedisë – partia më e madhe që ka mbajtur pushtetin për pjesën më të madhe të shekullit të kaluar – ka mbrojtur prej kohësh mos-angazhimin ushtarak, por do të rishikojë të dielën kundërshtitë e saj ndaj një vendimi për anëtarësim. Kjo parti pritet të mbështesë gjerësisht anëtarësimin.

– Partia e Majtë Suedeze – dikur Partia Komuniste – mbetet kundër anëtarësimit, ashtu si Partia e Gjelbër, por nëse socialdemokratët do të ndryshonin qëndrim, kjo do të krijonte një shumicë dërrmuese në favor në parlament.

– Sondazhet e opinionit tregojnë se mbështetja për anëtarësimin në Finlandë ka qenë edhe më e fortë se në Suedi, me shumë finlandezë që janë të ndërgjegjshëm për kufirin e gjatë tokësor me Rusinë, ndërsa mbështetja në parlament për aplikimin për anëtarësim është gjithashtu e gjerë.

– Komisioni i mbrojtjes i parlamentit finlandez tha këtë javë se anëtarësimi në NATO ishte alternativa më e mirë për të garantuar sigurinë kombëtare.

KUR MUND TË ANËTARËSOHEN?

– Finlanda disponon një “opsion” drejt NATO-s, një lloj plani veprimi që parashikon aplikimin nëse situata e sigurisë përkeqësohet, ndërsa parlamenti suedez do të paraqesë një rishikim të ri të politikës së sigurisë të premten, megjithëse nuk pritet të përmbajë një rekomandim të qartë në lidhje me NATO-n.

– Social Demokratët e Suedisë kanë thirrur një debat parlamentar për NATO-n që do të zhvillohet të hënën. Nëse kjo parti jep mbështetje, qeveria mund të kërkojë një votim në Riksdag për dërgimin e aplikimit për anëtarësim, megjithëse kjo nuk është zyrtarisht e nevojshme.

– Kryeministrja socialdemokrate Sanna Marin, e cila kryeson koalicionin me pesë parti të qendrës së majtë të Finlandës, dhe Presidenti Sauli Niinisto kanë vizituar vendet anëtare të NATO-s javët e fundit për të siguruar mbështetje për një aplikim të mundshëm.

– Kryeministrja suedeze Magdalena Andersson, gjithashtu socialdemokrate, ka patur takime të shumta me qeveritë e vendeve të NATO-s.

– Megjithëse nuk ka një afat të caktuar kohor për aplikimet, ekzistojnë disa hapa të përcaktuara që Helsinki dhe Stokholmi duhet të ndjekin në procesin e anëtarësimit në NATO.

voa