Si fuqi tregtare, BE është një fuqi e njohur. Por në skenën politike ai e manifeston vetëm pamjaftueshëm peshën e tij. Kina, e zhgënjyer, preferon të ndjekë linjën bilaterale në marrëdhënie me shtetet e BE.

Kina është ekonomia e dytë për nga madhësia në botë, që prej vitit 2013 ajo është kombi me vëllim tregtar më të madh në botë. Para së gjithash për arsye ekonomike e ka drejtuar Pekini vështrimin nga BE me 500 milionë konsumatorët e tij. Çdo ditë këmbehen mallra me vlerë mbi një miliardë dollarë. Kjo e bën BE partnerin më të rëndësishëm tregtar të Kinës. Por megjithë rëndësinë që ka Evropa si partnere ekonomike: vend qendror në marrëdhëniet e jashtme të Kinës zë SHBA.-ja edhe për shkak të pranisë së tyre ushtarake në hapësirën aziatike të Paqësorit.

Gjigand me deficite

Kjo në një kohë kur Evropën e shohin në Kinë kryesisht me sy pozitiv. Po shkëlqimi po bie. Qiu Yuanlong, ekspert për Evropën në Akademinë Kineze të Shkencave Sociale e konsideron të kapërcyet termin e shumëcituar të “gjigandit ekonomik dhe xhuxhit politik”: meqenëse aftësia për konkurrencë e BE po bie, sot ai është një gjigand me deficite, mendon profesori nga Pekini.

Në vitin 2003 BE dhe Kina i ngritën në një nivel më të lartë marëdhëniet e tyre: në një “Partneritet të Gjerë Strategjik”. Ky klasifikim vjen në nivel të dytë për nga rëndësia në politikën e jashtme të Kinës. Pasqyrimi praktik i këtij partneriteti konsiston para së gjithash në vizita reciproke të dendura, shpjegon Francois Godemont. Specialisti për Kinën në European Council of Foreign Relations numëron: “Janë takimet e përvitshme të nivelit të lartë. Dhe pastaj pasojnë edhe mbi 70 deri 80 forume të rregullta dialogu.”

BE nuk është plotësisht aktor strategjik

Megjithatë “Partneriteti strategjik” nga pikëpamja kineze ka një mangësi thelbësore: për Pekinin BE nuk është plotësisht aktor strategjik. Kjo ka të bëjë para së gjithash me evropianët vetë, me mungesën e unitetit tek ata. Eksperti i Pekinit për Evropën Qiu konstaton se BE vërtet ndjek një politikë të përbashkët në fushën e tregtisë, por jo në çështje politike dhe sociale. “Për çështjen e të drejtave të njeriut, çdo vend i BE ka pikëpamje të ndryshme. Dhe Kinës natyrisht i pëlqen të dëgjojë atë që thonë vendet më miqësore ndaj saj. Qiu Yuanlong thotë në mënyrë diplomatike se do të ishte më mirë sikur BE të negocionte si një i vetëm me Kinën.” “Por Kina i kushton rëndësi të madhe edhe marrëdhënieve me shtete të veçanta anëtare, si Gjermania, Franca, Britania e Madhe.” Veç kësaj, ajo e ka më të lehtë për t’i zbatuar kërkesat e saj në Bruksel, kur arrin më parë sukses në Berlin, thotë më tej njohësi kinez i Evropës.

Vendime të rëndësishme nuk merren në Bruksel

Marrëdhëniet midis Berlinit dhe Pekinit janë me të vërtetë veçanërisht të ngushta. Dhe të nxitura gjithashtu nga ekonomia. Tregtia me Gjermaninë përbën rreth 40 përqind të të gjithë shkëmbimit të mallrave të BE me Kinën. Edhe me Gjermaninë, Kina ka një “partneritet strategjik” – ashtu si edhe me Francën, Anglinë, Italinë, Spanjën dhe Portugalinë. Një veçanësi e marrëdhënieve gjermano-kineze janë megjithatë konsultimet reciproke qeveritare. Një herë në vit takohen kabinetet thuajse të plota të të dyja vendeve – herë në Gjermani, herë në Kinë. Në përgjithësi Kina sillet në mënyrë pragmatike, thotë eksperti i Kinës, Godemont. Pekini zgjedh atë partner bisedimesh, i cili i shërben më tepër interesave të tij.

Por nganjëherë Kina përdor edhe kartën shumëpalëshe – megjithatë jo patjetër siç do ta dëshironte BE. Kështu Kina ka krijuar një format të vetin takimesh të nivelit të lartë me 16 shtete të Evropës Qendrore dhe Lindore. Midis tyre janë edhe disa shtete anëtare të BE. (DW)