Bota

Vuçiq themelon “lëvizjen për popullin dhe shtetin”

Komento

VucicPresidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, gjatë një tubimi në Jagodinë njoftoi për themelimin e “lëvizjes për popullin dhe shtetin”, që tha se do të mbledhë rreth vetes partitë në pushtet dhe mbështetësit e tyre.

Në tubimin në Jagodinë morën pjesë mijëra mbështetës të Partisë Progresive Serbe (SNS) dhe partnerëve të saj të koalicionit.

“Të gjithë jeni të mirëpritur në lëvizje, në lëvizjen për ndryshimet e mëdha”, tha presidenti serb, Aleksandar Vuçiq.

Sipas tij, arsyeja e formimit të kësaj lëvizjeje është se ka gjëra me të cilat ai nuk është i kënaqur.

Tubimi i mbështetësve të Qeverisë serbe në Jagodinë u mbajtë në kohën kur po vazhdojnë protestat masive në mbarë Serbinë, që janë thirrur nga studentët të cilët po bllokojnë universitetet. Studentët po kërkojnë që autoritetet të mbahen përgjegjëse për vdekjen e 15 personave në një aksident në stacionin hekurudhor të Novi Sadit.

Po të njëjtën ditë është mbajtur edhe një “grevë e përgjithshme”, ku janë bashkuar një numër i biznesmenëve, mësuesve, punëtorëve të arsimit dhe avokatëve që ndërprenë punën në shenjë proteste.

Akuza ndaj opozitës

Vuçiq e nisi adresimin e tij duke thënë se Serbia “u sulmua sot”, pa ofruar dëshmi se kush po e sulmonte shtetin.

“Njerëzit tanë e dinë, Serbia e di, se si po sulmohet sot, se si po sulmohet nga jashtë dhe nga brenda. Njerëzit tanë e dinë se kur është koha të ngrihen në këmbë dhe të mbështesin ata për të cilët mund të thënë shumë gjëra të pakëndshme, por të paktën e dinë se ata e kanë mbrojtur Serbinë dhe kanë luftuar për Serbinë”, tha ai.

Ai akuzoi partitë që ishin në pushtet pas ndryshimeve politike të 5 tetorit të vitit 2000, e që tani janë në opozitë, se po “plaçkitin Serbinë”.

“Sot po na mbajnë predikime, duan të kthehen në pushtet dhe po i përdorin fëmijët për t’u kthyer në pushtet”, tha Vuçiq.

Gjatë fjalimit në Jagodinë, Vuçiq tha se “fëmijët e kanë vendin në shkolla” e jo në protesta, duke iu referuar bllokimit të shkollave në mbarë Serbinë dhe pjesëmarrjen e nxënësve të shkollave të mesme në protestat më 24 janar.

“Sa u përket stundetëve, pavarësisht sharjeve dhe fjalëve të ashpra, u bëj thirrje që të angazhohen në dialog dhe të tregojnë se cilat kërkesa nuk janë plotësuar. Le të na thonë publikisht kërkesat që nuk janë plotësuar. Kërkesa të tilla nuk ekzistojnë”, tha ai.

Ai përsëriti qëndrimin se Qeveria ka plotësuar katër kërkesat e studentëve. Vuçiq po ashtu pretendoi se nuk ka pasur raportime në polici për protesta dhe bllokim të rrugëve në mbarë Serbinë.

“Policia nuk mund t’iu mbrojë kur nuk e di që ka tubime, tubime të paligjshme. Edhe sot, ata nuk kanë raportuar për asnjë tubim asakund”, tha ai.

Vuçiq tha po ashtu se pas incidentit gjatë protestës në Novi Beograd, ku një studente u lëndua pasi u godit nga një makinë që u përplas me demonstruesit, “policia me rroba civile shpëtoi situatën”.

Gjatë adresimit, ai tha po ashtu se nuk do të vendosë sanskione ndaj Rusisë “e as ndaj ndonjë miku tjetër”.

Ai po ashtu tha se do të ketë “raporte miqësore dhe vëllazërore” me Rusinë dhe Kinën dhe do të bisedojë me presidentin rus, Vladimir Putin, në ditët në vijim për të gjetur një zgjidhje lidhur me sanksionet amerikane ndaj Industrisë së Naftës të Serbisë.

“Fuqia e Serbisë është në pavarësinë e saj. Në mbrojtjen e rrënjëve tona, por edhe të ardhmes tonë”, tha ai.

 

Daçiq mbështet lëvizjen e re

Tubimi në Jagodinë nisi me këndimin e himnit serb nga mijëra të pranishëm. Në të u bë njoftimi për themelimin e lëvizjes së re.

Përveç presidentit të Serbisë, Aleksandar Vuçiq, të pranishëm në tubim ishin edhe ministra qeveritarë nga SNS-ja dhe partnerët e koalicionit.

Në tubim përkrah Vuçiqit ishte edhe Ivica Daçiq, ministër për Punë të Brendshme dhe udhëheqës i Partisë Socialiste të Serbisë.

“Nuk duhet të lejojmë që armiku të krijojë përçarje mes nesh, qytetarëve të Serbisë. Ne nuk duam luftë civile, ne duam paqe dhe zhvillim”, tha Daçiq.

Siç u tha në fillim të tubimit, “lëvizja për popullin dhe shtetin” do të bëjë bashkë njerëzit që kanë “mendime të ndryshme politike, qëndrime të ndryshme, përvoja të ndryshme, që janë në parti të ndryshme politike, por edhe ata që kurrë nuk kanë qenë pjesë e ndonjë partie dhe nuk kanë pasur interesim për politikën”.

“Por, njerëz që kanë një qëllim të përbashkët. Ky qëllim është një Serbi e qëndrueshme, e fortë dhe fituese. Një shtet me institucione të forta. Një shtet që u garanton të gjithë qytetarëve të drejta të njëjta, një shoqëri që nuk përçan njerëzit”, u tha në fillim të tubimit.

Sipas gazetarëve të Radios Evropa e Lirë që janë në terren në Jagodinë, qindra autobusë me tabela nga qytete të tjera u panë duke iu afruar qytetit, duke transportuar mbështetësit e Aleksandar Vuçiqit.

Sipas gazetarëve të REL-it, flamuj të Serbisë dhe ushqime u janë dhënë mbështetësve të mbledhur të partive në pushtet.

Teksa mijëra mbështetës të Qeverisë serbe u mblodhën në Jagodinë, disa prej tyre ishin edhe në një tubim partiak afër Novi Sadit.

Kryeministri serb, njëherësh kryetari i SNS-së, Millosh Vuçeviq, tha në tubimin partiak se nuk do të ketë “ndryshim të pushtetit me dhunë e as qeveri tranzitore”.

“Ka pasur kohë të vështira dhe gjithçka ka kaluara, edhe kjo do të kalojë dhe nuk do të ketë revolucion”, tha Vuçeviq.

“Ne kurrë nuk iu kemi ikur zgjedhjeve. Mos u zhgënjeni sërish, sepse kur shikoni fotografi nga tubimet, është një gjë, e është tjerët gjë kur njerëzit shkojnë të votojnë”, shtoi ai.

rel

Ballkan

Greva e përgjithshme për një Serbi normale

Komento

Grevë e përgjithshme

Greva e përgjithshme, ose “mosbindja e përgjithshme qytetare”, për të cilën qytetarët e Serbisë u thirrën nga studentët që kanë bllokuar fakultetet, ka filluar sot. Shumë kompani, shoqata dhe parti politike kanë shprehur mbështetjen e tyre për këtë aksion. 

A është përpara Serbisë një sfidë e re për pushtetin dhe fillimi i një momenti të ri politik? Sot, në Serbi, greva e përgjithshme është shndërruar në një shprehje qytetare të kundërshtimit ndaj politikave të presidentit serb, Aleksandar Vuçiq.

Pas më shumë se dy muaj protestash, kjo grevë njëditore përfshin bllokime gjatë gjithë ditës dhe marshime protestuese. Greva përfshin bojkotimin e punës, blerjeve, transportit publik dhe aktiviteteve të tjera të përditshme, si një përgjigje ndaj mosplotësimit të kërkesave të studentëve, shkatërrimit të shtetit ligjor dhe mosfunksionimit të institucioneve.

“Nuk shkojmë në punë, nuk shkojmë në ligjërata, nuk kryejmë detyrat e përditshme. Marrim lirinë në duart tona! Pjesëmarrja juaj bën diferencën”, kanë shkruar studentët në rrjetet sociale.

Shumë kafene, teatro dhe dyqane kanë njoftuar se sot nuk do të hapen, në shenjë mbështetjeje për studentët protestues dhe mësuesit që janë në grevë. Shumë kompani, shoqata dhe parti politike kanë bërë të ditur mbështetjen e tyre për këtë aksion.

Është njoftuar që në orën 11:52 në disa lokacione në Serbi do të zhvillohen homazhe për viktimat e tragjedisë në stacionin hekurudhor të Novi Sadit. Gjithashtu, janë planifikuar disa tubime në qytet, duke përfshirë ato të studentëve, nxënësve me prindërit dhe mësuesit, si dhe të avokatëve që janë në grevë prej disa ditësh dhe që sot protestojnë para Presidencës.

Një pjesë e opozitës nga blloku nacionalist ka njoftuar se, në kuadër të grevës së përgjithshme, në orën 11:52 do të bllokojë autostradën E75.

Koalicioni për Lirinë e Medias ka mbështetur grevën e përgjithshme, dhe për këtë arsye, mediat e pavarura sot do të raportojnë vetëm për këtë çështje.

Qëllimi i grevës së përgjithshme, siç është bërë e ditur, është mbështetja për studentët dhe shprehja e solidaritetit me mësuesit, avokatët dhe grupet e tjera që mbështesin studentët. Sindikatat kërkojnë paga më të larta, kushte më të mira pune dhe uljen e korrupsionit në institucionet shtetërore. Ndërkohë, studentët dhe punonjësit e kulturës kërkojnë më shumë mbështetje për sistemin arsimor dhe kulturën.

Senati i zgjeruar i Universitetit të Beogradit ka ftuar punonjësit e të gjitha njësive anëtare të Universitetit që sot të mbështesin studentët duke pezulluar punën gjatë ditës.

“Me këtë akt, përsëri i bëjmë thirrje organeve kompetente që të plotësojnë plotësisht kërkesat legjitime të studentëve dhe të dënojnë gjuhën e urrejtjes në hapësirën publike, si dhe të gjitha format e dhunës ndaj anëtarëve të komunitetit akademik”, është thënë në deklaratën e Universitetit.

Një nga OJQ-të, Shtëpia e të Drejtave të Njeriut në Beograd, ka njoftuar se i bashkohet grevës së përgjithshme sot në Serbi. “Sot i bashkohemi grevës së përgjithshme në shenjë solidariteti me studentet dhe studentët! Si pjesë e kontributit tonë, gjatë gjithë ditës do të jemi në dispozicion për qytetarët në rast shkeljeje të të drejtave”, thuhet në deklaratën e Shtëpisë së të Drejtave të Njeriut në Beograd në Facebook.

Edhe opozita pro-evropiane është në grevë të përgjithshme. Partia Demokratike ka deklaruar se greva si mënyrë e luftës “është një udhërrëfyes drejt drejtësisë”. Në deklaratën e kësaj partie thuhet se qytetarët kanë të drejtë legjitime për revoltë kundër një qeverisjeje të keqe.

“Greva e përgjithshme është një mënyrë që kjo revoltë të zhvillohet në mënyrë paqësore. Askush që udhëheq këtë luftë legjitime nuk mund të përballet me pasoja për këtë. Asnjë prind, mësues apo nxënës që merr pjesë në bllokada nuk mund të ndëshkohet në asnjë mënyrë për luftën për një Serbi normale”, shtoi PD.

Ndërkohë që një pjesë e opinionit mbështet pezullimin e punës, qeveria ka bërë të ditur se nuk e kupton qëllimin e kësaj greve. Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, ka thënë se bëhet fjalë për një “spektakël mediatik” dhe se “koha nuk mund dhe nuk do të ndalet”.

“Po dëgjojmë gjëra të pabesueshme. Kjo duket sikur organizohet nga një sekt dhe jo nga opozita e atyre partive politike që shpikin marrëzira të tilla,” tha Vuçiq.

Si përgjigje ndaj protestave të studentëve, partia në pushtet SNS, me mbështetjen e presidentit Vuçiq, organizon një kundërmiting në Jagodinë, duke mbledhur mbështetës nga qytete të ndryshme. Opozita e kritikon këtë veprim të qeverisë, duke e konsideruar atë si një përpjekje për vetëpromovim të Vuçiqit, dhe jo si një përgjigje ndaj pakënaqësisë së thellë shoqërore dhe kërkesave për ndryshime.

Në Serbi janë bllokuar të paktën 63 fakultete në pesë universitete shtetërore. Kërkesat e studentëve përfshijnë përgjegjësinë penale për tragjedinë në Novi Sad, publikimin e dokumentacionit të plotë për rindërtimin e stacionit hekurudhor, lirimin e të gjithë studentëve dhe aktivistëve të ndaluar, paditjen e të gjithë sulmuesve të studentëve dhe rritjen e buxhetit për universitetet me 20%.

Përfaqësuesit e qeverisë thonë se kanë përmbushur të gjitha kërkesat, ndërsa studentët në bllokada theksojnë se asnjë kërkesë nuk është përmbushur plotësisht.

rtk

Shqipëria

Spitali Onkologjik partneritet me spitalin izraelit/ Rama: Stafi t’i lërë mënjanë emocionet fëmijërore, ata s’janë këtu për para

Komento

RamaSpitali Onkologjik, QSUNT do të bashkëpunojë me Sheba Medical Center, në Izrael, një nga ekselencat botërore të mjekësisë që nga sot është zyrtarisht partneri strategjik i Qendrës Spitalore Universitare “Nënë Tereza”.

 

Një pjesë e mjekëve që punojnë në Tel Aviv do të jenë në spitalin onkologjik.

Ai nuk i kurseu këshillat drejt stafit shqiptar, duke thënë se “duhet t’i lërë mënjanë emocionet fëmijërore kush jam unë e kush je ti, por të angazhohen profesionalisht. Stafi izraelit s’janë këtu për të përfituar as para, pas reputacion, as favor nga Shqipëria”.

Rama: Me garancinë që na jep një partneritet strategjik me një nga qendrat më të shquara të ekselencës në botë, spitalin prestigjoz të izraelit i cili është i rankuar i 9-i në klasifikimin e përgjithshëm të spitaleve të të gjithë botës, jam shumë opitimist. ky nuk është një partneritet formal apo shkëmbim rastësor eksperience por aleancë.

Krah për krah me mjekët do të krijojmë një sinergji që do e bëjë në këtë periudhë disa vjeçare që në qendrat spitalore 2030 një shëmbëlltyre eksperiencë për Shqipërinë dhe rajonin, i jam shumë mirënjohës presidentit izraelit i cili gjatë vizitës në tiranë u tregua i gatshëm të na vendoste këtë kontakt,

Stafi të lërë mënjanë emocionet fëmijërore kush jam unë e kush je ti, por të angazhohen profesionalisht. Një skuadër e cila siç doli në pah hyrë në përçarje shumë shqetësuese. Stafi izraelit s’janë këtu për të përfituar as para, pas reputacion, as favor nga Shqipëria.

Sa të mësojnë shqipen këta do na duhet një ndërmjetës, gjuhën e kanë të vështirë për ta mësuar ne, deri atëherë do na duhet ndihma e ambasadores, faleminderit për durimin dhe vëmendjen, më e mira është e gjitha përpara për qendrën spitale universitare.

tch

Bota

Digjet rafineria ruse e naftës pas sulmit më të madh ukrainas sivjet

Komento

rafineria rusiNjë rafineri e naftës në qytetin Riazan në Rusi është përfshirë plotësisht nga zjarri, pasi Kievi e kreu një sulm të madh me dronë të premten.

 

Ky sulm – më i madhi i Ukrainës që nga fillimi i këtij viti – u krye ndaj më shumë se dhjetëra rajoneve të Rusisë, përfshirë Moskën.

Dëshmitarët dhe videot e verifikuara shfaqin një zjarr shumë të madh në rafinerinë e naftës së Rosneftit në Kazan.

Një video, e postuar në Telegram, shfaq zjarrin e madh dhe njerëzit duke bërtitur dhe duke ikur nga një zonë industriale e përfshirë nga flakët.

Për zjarre u raportua gjithashtu edhe në afërsi të termocentrali t Novo-Riazan.

Nuk është raportuar për viktima, ndërsa Ministria e Mbrojtjes e Rusisë tha se i ka shkatërruar mbi 120 dronë ukrainas në të gjithë territorin rus.

Sipas kryetarit të Moskës, Sergei Sobyanin, gjashtë dronë u rrëzuan mbi Moskë, dhe disa të tjerë u rrëzuan në zonat përreth, Shchyolkovo, Kolomna, Ramenskoye dhe Podolsk.

Sobyanin tha se nuk pati dëme të mëdha apo lëndime në vendet ku kishin rënë mbetjet e dronëve, por sulmi shkaktoi ndërprerje të dukshme në trafikun ajror civil, duke pezulluar përkohësisht operacionet në tri aeroportet kryesore të Moskës – Vnukovo, Domodedovo dhe Zhukovsky.

rusi2Sipas Ministrisë ruse së Mbrojtjes, në rajonin Briansk u rrëzuan 37 dronë, ndërsa në rajone të tjera si Kursk dhe Saratov u rrëzuan nga 17 dronë. Numër më i vogël dronësh u rrëzuan në rajonet Rostov, Belgorod, Voronezh, Tula, Oryol dhe Lipetsk.

Kufizime të përkohshme u vendosën gjithashtu për uljet dhe nisjet e fluturimeve në aeroportet në Kazan, Nizhnekamsk, Penza, Samara dhe Saratov, për shkak të kërcënimit të vazhdueshëm nga dronët.

Shkalla e sulmeve të Ukrainës me dronë kundër Rusisë përkoi me një seri sulmesh ajrore ruse mbi territorin ukrainas.

Në Kiev, një sulm rus shkaktoi vdekjen e tre civilëve. U raportuan gjithashtu dëme në zona banimi, duke përfshirë shkatërrime të konsiderueshme në qytetet Fastiv dhe Brovari, pranë kryeqytetit ukrainas.

Forcat ruse përdorin rregullisht lloje të ndryshme armësh, përfshirë dronë, raketa dhe artileri, për t’i sulmuar rajonet ukrainase, duke goditur shpesh infrastrukturën civile dhe zonat e banuara.

Derisa autoritetet ruse e mohojnë se e sulmojnë qëllimisht infrastrukturën civile, Ukraina dhe organizatat ndërkombëtare i kanë dënuar këto veprime si krime lufte, duke theksuar frekuencën dhe natyrën e qëllimshme të sulmeve ndaj spitaleve, shkollave dhe objekteve energjetike.

rusi1

rel

Kulturë

Gaqo Çako – Tenor – Nder i Kombit

Komento

Gaqo ÇakoSot përkujtojmë 90-vjetorin e lindjes së tenorit legjendar Gaqo Çako (24 janar 1935), mbajtës i titullit të lartë “Nder i Kombit”. Një prej kolosëve të skenës operistike shqiptare, Gaqo Çako dha një kontribut të jashtëzakonshëm në historinë e Teatrit Kombëtar të Operës, Baletit dhe Ansamblit Popullor, si dhe në artin shqiptar në tërësi.

 

I konsideruar si tenori më i madh i operës shqiptare, mjeshtri Çako interpretoi rolet kryesore të repertorit të pasur operistik, duke shënuar tri dekada të arta në skenën e madhe të operës shqiptare. Performancat e tij e ngritën artin operistik shqiptar në nivele të larta artistike dhe teknike.

Repertori i tij përfshinte vepra të famshme botërore si: La Traviata, La Bohème, Rigoletto, Norma, Cavalleria Rusticana, Peshkatarët e Perlave, Madame Butterfly, si dhe operat shqiptare: Mrika, Lulja e Kujtimit, Pranvera, Heroina, Skënderbeu, Komisari, Zgjimi, Toka e Jonë, dhe Goca e Kaçanikut. Këto interpretime e bënë një figurë të pavdekshme jo vetëm në skenën shqiptare, por edhe në atë ndërkombëtare.

Karriera e tij nuk kufizohej vetëm në skenën operistike. Ai interpretoi një repertor të gjerë që përfshinte arie, romanca, këngë popullore të përpunuara dhe muzikë të lehtë. Me zërin e tij lirik, Gaqo Çako performoi në qindra koncerte brenda dhe jashtë vendit, në Evropë, Azi, Afrikë, Amerikë dhe deri në Kubë. Ai ishte një ambasador i kulturës vokale shqiptare, duke sjellë në interpretim këngët tradicionale popullore shqiptare dhe këngët e festivaleve të Radios.

Si pedagog i shquar i kantos në Akademinë e Arteve, Çako ka lënë pas një trashëgimi të vyer, me shumë nga studentët e tij që sot luajnë role të rëndësishme në jetën muzikore shqiptare dhe ndërkombëtare. Ai kontribuoi gjithashtu si regjisor, duke vënë në skenë vepra të rëndësishme operistike.

Gaqo Çako mbetet një ikonë e artit dhe muzikës shqiptare, një shembull frymëzimi për brezat e rinj dhe një figurë që do të kujtohet gjithmonë me respekt dhe krenari.

tkob
Ndëgjojeni ne youtube një perlë nga Gaqo Çako:

Maqedonia

Qeveria VLEN/VMRO amniston organizatorët e 27 Prillit me akuzën e terrorizmit, ndërsa të burgosurit e rastit “Kumanova” i keqtrajton!

Komento

kumanovaSërish keqtrajtohen të burgosurit e rastit “Kumanova”

Lirim Krasniqi dhe Rufki Dogani dy nga te burgosurit në rastin “Kumanova” jane rrahur dhe keqtrajtuar nga policia maqedonase gjatë transportimit nga burgu i Idrizovës ne atë të Shtipit.

Burimet pranë grupit “Kumanova” bëjnë me dije se ata janë në gjenjde të rëndë,që sipas tyre ata kanë marë lendime serioze.

Vazhdimisht është thënë dhe reaguar nga familjarët dhe institucionet për trajtimin e të burgosurve për rastin e Kumanovës, por pavasisht kësaj ata po torturohen në mënyrë ç’njerëzore, thonë  të burgosurit tjerë.

Pjesëtarët e grupit të Kumanovës kanë kërkuar nga zv Kryeministëri i Maqedonisë se Veriut, Izet Mexhiti por edhe nga Ambasada e Kosovës, si dhe instuticone tjera qe të mirren me rastin në fjalë, pasi qe deri me tani nuk dihet për gjendjen e Lirim Krasniqit dhe Rufki Dogani.

klan

Shqipëria

Ismail Qemali (24 Janar 1844 – 26 Janar 1919)

Komento

IsmailSot, kujtojmë lindjen e Babait të Kombit, Ismail Qemali, udhëheqës i Lëvizjes Kombëtare Shqiptare

 

Lindi në Vlorë më 24 Janar 1844 në një nga familjet më të mëdha të Shqipërisë së Jugut. Pasi kreu shkollën fillore në vendlindje, vijoi studimet në shkollën plotore turke në Selanik, ku ishte internuar familja e tij dhe më pas kreu gjimnazin “Zosimea” në Janinë. Në vitin 1860 punoi si përkthyes pranë zyrës së përkthimit të Portës së Lartë. Nga vitet 1862-1864 shërbeu në administratën vendore në Janinë e më pas u transferua në Tërhallë (Thesali) e përsëri në Stamboll. Ai mori pjesë, së bashku me Jani Vreton, Hoxhë Tahsinin, Kostandin Kristoforidhin, Pashko Vasën e Sami Frashërin, në mbjedhjen e parë për caktimin e alfabetit të shqipes dhe për formimin e një shoqërie kulturore shqiptare. Ismail Qemali pati në vijim një varg detyrash të larta në administratën turke si: kryesekretar i Ministrisë së Punëve të Jashtme në Stamboll, mytesarif i Varnës (Bullgari), guvernator i Danubit të Poshtëm (Tulxhë-Bullgari) etj. Më 1877 Porta e Lartë e akuzoi si kundërshtar të politikës së Sulltan Abdyl Hamitit II dhe përkrahës të pikëpamjeve liberale të Mithat Pashës (funskionar i lartë i Perandorisë, reformator, opozitar). Me këto akuza Porta e Lartë e dënoi me 7 vjet internim në qytetet Kytahja, Eskishehir dhe Bursa në Anadoll. U lirua më 1884 dhe u emërua si mytesarif i sanxhakut të Galiopolit dhe guvernator i Vilajejtit të Tripolit Libi. Më 1900 për t’u shpëtuar ndjekjeve të sulltanit, u arratis nga Turqia dhe i dorëzoi dorëheqjen sulltanit, duke e motivuar largimin e tij nga Stambolli, se në këtë mënyrë do t’i shprehte më mire idetë e tij dhe do t’i kushtonte kujdesin e duhur çështjes shqiptare.

Ismail Qemali qëndroi në vende të ndryshme të Europës ku vendosi lidhje dhe bashkëpunoi me rrethet politike të Lëvizjes Kombëtare Shqiptare. U aktivizua në lëvizjen patriotike shqiptare, mori pjesë në përpjekjet për caktimin e një alfabeti të përbashkët të gjuhës shqipe dhe për formimin e një shoqërie kulturore shqiptare. Ismail Qemali zhvilloi gjithashtu veprimtari të ngjeshur politike në Europë për njohjen e kombit dhe të të drejtave të tij. Ai shpejt do të shpallte në shtypin e kohës, vendas dhe të huaj, platformën e tij politike për autonominë e plotë të Shqipërisë ndaj Perandorisë. Mori pjesë në lëvizjen xhonturke, në krahun përparimtar të saj, që ishte për njohjen e të drejtave të kombeve të Perandorisë, por u hodh kundër Xhonturqve, kur këta morën pushtetin dhe vendosën diktaturën ushtarake. Më 1909 mori pjesë në kundërrevolucionin kundër Xhonturqve dhe u zgjodh kryetar i Partisë Liberale (Ahrar). U dallua si frymëzues dhe organizator i kryengritjes kundërosmane të viteve 1910-1912. Së bashku me Luigj Gurakuqin e patriotë të tjerë hartoi Memorandiumin e Greçës të qershorit 1911 dhe në fund të atij viti mori nismën për organizimin e Kryengritjes së Përgjithshme të vitit 1912. Më 19 nëntor 1912 njoftoi bashkëatdhetarët se do të mblidhej në Shqipëri një Kuvend Kombëtar. Në këtë kuvend, që u mblodh nën kryesinë e tij më 28 nëntor 1912 lexoi deklaratën e shpalljes së Pavarësisë të Shqipërisë dhe ngriti flamurin kombëtar. Pas kësaj u caktua kryetar i Qeverisë së Përkohshme dhe minister i Punëve të Jashtme. Në politikën e tij të jashtme Ismail Qemali u bë i papajtueshëm ndaj çdo cënimi të pavarësisë e të sovranitetit kombëtar. Pavarësisht kushteve të vështira të brendshme e të jashtme, qeveria e kryesuar nga Ismail Qemali mori një varg masash për organizimin dhe ndërtimin e shtetit të pavarur. Në të gjitha këto veprimtari Ismail Qemali u tregua burrë shteti dhe diplomat largpamës, mbrojti me vendosmëri shtetin e pavarur shqiptar.

mhk

Shqipëria

Ali Pashë Tepelena (lindi rreth viteve 1740-1750 – 24 Janar 1822)

Komento

Ali Pashe TepelenaSot, më 24 janar 2025, bëhen 203 vjet që nga vdekja e sunduesit dhe feudalit më të fuqishëm të Shqipërisë së Mesme dhe Jugore, Ali Pashë Tepelena. I njohur si “Luani i Janinës”, Ali Pashë Tepelena, në historiografinë shqiptare njihet më së mirë si themelues i Pashallëkut autonom të Janinës, si dhe si kryengritës kundër pushtetit të Portës Osmane në Shqipëri.

“Luani i Janinës”, lindi rreth viteve 1740-1750 në Tepelenën e Labërisë, dhe vdiq më 24 Janar 1822 duke mbrojtur trojet shqiptare të Epirit nga forcat osmane.

Familja e Ali Pashës ishte një nga familjet me të forta në trojet shqiptare. Stërgjyshi i tij Muçojaka qenë Be nga Gjirokastra dhe besohet të ketë qenë nënguvernator i nahijes së Tepelenës, qytet që ishte pjesë e Sanxhakut të Vlorës. Gjyshi i tij, Muhtar Pasha ishte luftëtar,i famshëm për trimërinë e tij. Vdiq në rrethimin e Korfuzit (pasi shkatërroi një pjesëtë mureve veneciane) duke komanduar forcat osmane në 1716. Muhtar Pasha kishte 3 fëmijë: Salek, Mehmet dhe Veli.

Ali Pashë Tepelena si i ri u dallua shumë shpejt për aftësitë e tij dhe për energjinë me të cilën ndoqi planet e veta ambicioze për t’u bërë sundimtar i vetëm i ve ndit duke përdorur gjithë mjetet, dhunën, dinakërinë, po aq sa edhe lidhjet familjare me feudalët e tjerë vendas. Moktar, gjyshi i tij vdiq, me shpatën në dorë, gjatë ekspeditës së osmanëve kundër Korfuzit në 1716. Vdekja e babait të tij, Veli, ka shkatërruar shumë familje. Aliu do të bashkonte një grup grabitësish në rininë e tij. Ai ishte përgjegjës për bastisje të ndryshme, deri në arrestimin e tij nga Pashai i Beratit. Ai arriti megjithatë të shpëtojë dënimit nga hyrja në shërbim të tij. Ai pastaj kaloi në shërbim të një armiku të Pashës së Beratit, Pashait i Delvinës. Aliu u martua me një vajzë të këtij të fundit. Ajo i dha dy djem që u quajtën : Moktar dhe Veli. Nuk ishte e gjatë për të intriga kundër vjehrrit të tij. Ai shpreson, pas ekzekutimit të tij, të trashëgonte pashallëkun tij.

Më 1784 fitoi gradën e Pashait si komandant u shtarak pranë Valiut të Rumelisë në Sofje. Po këtë vit siguroi me luftë qeverisjen e sanxhakut të Delvinës.

 

Në vitet 1786-88 u bë derbendpashë dhe qeveritar i Sanxhakut të Tërhallës (Thesali) dhe shtiu në dorë, sidomos me përkrahjen e borgjezisë zejtare-tregtare të vendit, qeverisjen e sanxhakut të rëndësishëm të Janinës, duke shtrirë kështu pushtetin e vet mbi Epirin dhe një pjesë të trojeve jugore shqiptare.

Rreth 1787, i thirrur në Kostandinopojë Tepelenë Dervenci Ali-Pasha (Marshall,- titull ushtarak) për gjithë e Thesalisë. Ai ishte i lejuar për të mbajtur nën vehte katër mijë burra për të luftuar kundër kaçakëve e të krishterëve. Ish-kaçak vetë, ai dinte të gjitha turket. Ata ai nuk e mbyti, por i mori në shërbim të tij. Sulltani shpërblen atë në mënyrë të suksesshme dhe me emrin Ali Pasha (Pasha në turqisht) në Trikala, Thesalisë.

Si pronar i madh tokash, sipërmarrës i taksave shtetërore, si pjesëmarrës aktiv në veprimtari tregtare dhe duke mbrojtur interesat e çifligarëve të rinj po dhe të borgjezisë tregtare, të cilën e bëri për vete me një politikë tolerance të gjere fetare, Ali Pashë Tepelena mënjanoi përkrahësit e pushtetit qendror osman dhe “tiranët e vegjël” si shkaktarë të anarkisë feudale në vend. Ai i shndërroi kështu trevat e përfshira nën sundimin e tij në një formacion shtetëror në fakt autonom, që dallonte nga viset e tjera të perandorisë për nga rregulli, qetësia dhe zhvillimi ekonomik e kulturor. Janina u bë një qytet nga më të rëndësishmit dhe më të begatë në viset Perëndimore të Ballkanit, qendër e tregut ndërkrahinor të Rumelisë Jugore, qe përfshinte edhe një varg krahinash të Shqipërisë, një vatër arsimore dhe kulturore ku filloi të përdorej përveç greqishtes si gjuhë shkrimi dhe shqipja.
Në vitet 1798-1812, duke nënshtruar me luftë qeveritarët rivalë të sanxhaqeve fqinjë si dhe krahinat e vetëqeverisura të Sulit, Himarës, etj. dhe duke shfrytëzuar situatën e vështirë të Perandorisë Osmane në periudhën e luftërave të Napoleon Bonapartit, Ali Pashë Tepelena arriti të zgjeronte e përforconte pushtetin e vet duke përfshirë trevat që nga gjiri i Prevezës deri afërsisht në lumin Shkumbin. Pashallëku i Janinës u bë një faktor me rëndësi ndërkombëtare në kushtet kur forcat franceze e ruse që ishin vendosur në Ishujt Jonianë si dhe Anglia, drejtuan vëmendjen e tyre ndaj sundimtarit të fuqishëm shqiptar dhe krijuan lidhje direkte diplomatike me të, duke kapërcyer Portën. Ali Pashë Tepelena ishte bërë kështu një sundimtar faktikisht i pavarur, por gjithmonë i kujdesshëm, për të mos krijuar konflikte të parakohshme me pushtetin qendror, duke pritur një moment të volitshëm për t’u shkëputur prej këtij.

kultplus

Kosova

Ambasadorët e BE-së konfirmojnë Sorensenin emisar për dialogun Kosovë-Serbi

Komento

SorensenDiplomati nga Danimarka, Peter Sorensen, është konfirmuar nga ambasadorët e Bashkimit Evropian për postin e përfaqësuesit të posaçëm të bllokut për dialogun mes Kosovës dhe Serbisë.

 

Sorensen është zgjedhur nga përfaqësuesja e lartë e Bashkimit Evropian për politikë të jashtme dhe siguri, Kaja Kallas, për ta zëvendësuar Mirosllav Lajçakun në këtë pozitë.

Ministrat e Jashtëm të BE-së do ta japin pëlqimin përfundimtar të hënën, në mënyrë që Sorensen të nisë mandatin e tij nga fillimi i shkurtit.

Të dërguarit aktual, Lajçak, i skadon mandati më 31 janar.

Radio Evropa e Lirë kishte mësuar ditë më parë nga burime diplomatike në BE se emri i Sorensenit ishte dërguar për miratim edhe te vendet anëtare të bllokut.

Kush është Sorensen?

Sorensen ka përvojë të gjatë diplomatike në strukturat e BE-së. Ai aktualisht është Këshilltar i lartë në Shërbimin e Veprimit të jashtëm të BE-së (EEAS) për diplomaci digjitale.

Gjatë karrierës së tij diplomatike në BE, Sorensen ka ushtruar disa detyra në Ballkanin Perëndimor. Ka shërbyer si përfaqësues i posaçëm i BE-së për Bosnje e Hercegovinë dhe shef i zyrës së BE-së në Sarajevë. Po ashtu ka qenë edhe shef i delegacionit të bllokut evropian në Shkup.

Më herët, Sorensen ka punuar si këshilltar edhe në Kosovë në misionin e Kombeve të Bashkuara në Kosovë (UNMIK), ndërsa ka qenë edhe përfaqësues i posaçëm i përfaqësuesit të lartë të BE-së në Serbi.

Në Ballkan, ai ka punuar edhe në misionin e Organizatës për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë (OSBE) në Kroaci.

Përvoja e tij nga rajoni thuhet se ka qenë edhe një prej argumenteve se pse Kaja Kallas ka vendosur që ai të jetë pasardhësi i Lajçakut.

Për postin e lehtësuesit të dialogut garoi edhe emri i ish-ministri i Jashtëm i Finlandës, Pekka Haavisto, i cili po ashtu ka njohuri për zhvillimet në Ballkanin Perëndimor.

 

Për këto rol, ishte përmendur edhe emri i ish-presidentit dhe ish-kryeministrit të Sllovenisë, Borut Pahor. Vitin e kaluar, ai pranoi se ishte i interesuar për këtë post. Por, gjatë janarit të këtij viti tha se nuk do të garonte për këtë post, pasi ka kuptuar se kërkohet më shumë një nivel diplomatik sesa politik.

Ndryshe, gjatë mandatit gati pesëvjeçar të Lajçakut, Kosova dhe Serbia kanë arritur Marrëveshjen në rrugën drejt normalizimit të raporteve.

Marrëveshja, e cila nuk është nënshkruar, është ligjërisht e obligueshme për palët ka thënë blloku. BE-ja ka akuzuar Kosovën dhe Serbinë për mosnisjen e zbatimit të paktit, duke thënë se kjo do të ndikojë në rrugëtimin e dy shteteve drejt integrimeve evropiane.

Dialogu për normalizimin e raporteve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, që ndërmjetësohet nga Bashkimi Evropian, ka nisur më 2011. Gjatë procesit janë arritur disa marrëveshje, por pak prej tyre janë zbatuar në terren.

rel

 

Bota

Reagime pasi Serbia dëbon 13 aktivistë të shoqërisë civile, përfshirë shqiptarë

Komento

vendkalimi kufitarSerbia ka dëbuar 13 shtetas të huaj, të cilët po merrnin pjesë në punëtori për organizatat joqeveritare nga nëntë shtete të ndryshme. Autoritetet në Beograd i kanë ndaluar dhe më pas dëbuar ata në natën mes 21 dhe 22 janarit, duke cilësuar se ata paraqisnin “kërcënim për sigurinë”.

 

Në mesin e tyre ishin edhe dy shtetas të Shqipërisë.

Nga Ministria e Punëve të Brendshme të Serbisë, ajo e Jashtme, e as nga Agjencia e Informacionit dhe Sigurisë, nuk u janë përgjigjur pyetjeve të Radios Evropa e Lirë se konkretisht çfarë kërcënimi përbënin personat e dëbuar.

Fondacioni Erste, i cili është ndër organizatorët e punëtorisë, në një përgjigje për Radion Evropa e Lirë tha se më 21 janar, vonë në mbrëmje, autoritetet serbe kanë marrë në pyetje 13 pjesëmarrës nga nëntë vende, pas së cilës atyre iu ndalua hyrja në Serbi për një vit.

Nga ky fondacion theksuan se as ata, as Akademia për Organizatat Joqeveritare e Universitetit të Vjenës për Ekonomi dhe Biznes nuk janë informuar për arsyet e dëbimit.

“Ky incident është jashtëzakonisht shqetësues. Së bashku me partnerët tanë po vazhdojmë të ndjekim me kujdes situatën. Thellësisht na vjen keq që pjesëmarrësit e punëtorive tona u desh të kalonin nëpër një përvojë të tillë dhe ritheksojmë përkushtimin tonë ndaj shoqërisë civile në Evropën Qendrore dhe Lindore”, u tha në njoftimin e Fondacionit Erste.

Nga ky fondacion thanë se programet e tyre organizohen që nga viti 2013, disa prej tyre kanë qenë në Beograd dhe janë mbajtur pa asnjë problem.

Reagime nga BE-ja, Shqipëria dhe vendet e rajonit

Bashkimi Evropian ka shprehur shqetësim për këtë ngjarje, duke e ftuar Serbinë që të respektojë të drejtat e njeriut, sipas standardeve evropiane dhe ndërkombëtare.

“Ne jemi të shqetësuar për arrestimin dhe dëbimin nga Serbia të aktivistëve paqësorë të shoqërisë civile që vijnë nga vendet anëtare të BE-së dhe rajoni i Ballkanit Perëndimor, me pretendimin se paraqesin kërcënim për sigurinë. Shoqëria civile luan një rol të rëndësishëm në ndërtimin e një shoqërie të shëndoshë demokratike. Këto janë vlera në themele jo vetëm të BE-së, por janë edhe kyçë për të ardhmen e Serbisë si një vend kandidat dhe për qytetarët e sajë”, ka thënë një zëdhënës i Komisionit Evropian në Bruksel.

Blloku evropian porositi Serbinë se masat që ndërmerr në interes të sigurisë kombëtare duhet të jenë në përputhje me kornizën ligjore vendëse dhe evropiane.

“Masat e tilla nuk duhet të rezultojnë me kufizimin e lirive individuale, përfshirë edhe të qytetarëve të huaj”, u tha nga BE-ja.

Ministria për Evropën dhe Punët e Jashtme të Shqipërisë ka konfirmuar se dy shtetas shqiptarë, përfaqësues të shoqërisë civile që po merrnin pjesë në ngjarjen në Beograd, u ndaluan dhe më pas u dëbuan nga Serbia.

Për këtë ngjarje, kjo ministri ka ftuar në bisedë ambasadorin e Serbisë në Tiranë, Sllobodan Vukçeviq.

Gjatë takimit është shprehur shqetësimi serioz për dëbimin e dy shtetasve shqiptarë, tha Ministria e Jashtme shqiptare.

“Ky veprim nuk konsiderohet në përputhje me dëshirën dhe përpjekjet tona për të ruajtur marrëdhënie të mira fqinjësore, si dhe ka ndikim negativ në lëvizjen e lirë të shtetasve tanë. MEPJ kërkoi sqarime lidhur me këtë rast dhe theksoi nevojën që autoritetet serbe të rishikojnë dhe të marrin në konsideratë apelimin e vendimeve të marra. U kërkua gjithashtu që të mos lejohet përsëritja e ngjarjeve të tilla në të ardhmen”, u tha në reagimin e ministrisë shqiptare.

Dy të rinjtë, përfaqësues të dy organizatave në Tiranë, thanë për mediat në Shqipëri se u ndaluan nga policia serbe në momentin kur po ktheheshin në hotelin ku kishin qëndruar gjatë punëtorisë. Ata thanë se u shoqëruan në stacion policor ku u është dhënë një dokument, i shkruar në gjuhën serbe, dhe janë njoftuar se duhet të largohen menjëherë nga vendi dhe nuk mund të hyjnë në Serbi për një vit.

Edhe Kroacia ka reaguar për këtë ngjarje, duke thënë se pesë qytetarët e saj u dëbuan nga Serbia. Zagrebi ka thënë se ata ishin në shënjestër të sulmeve nga përfaqësuesit e pushtetit në Serbi dhe mediave të afërta me të, që akuzojnë studentët, gazetarët dhe aktivistët nga Kroacia për organizim të protestave në Serbi.

Kroacia i ka dërguar notë proteste Serbisë dhe ka këshilluar shtetasit e saj të shmangin udhëtimet drejt këtij shteti.

Por, Ministria e Punëve të Jashtme të Serbisë ka akuzuar autoritetet kroate për një reagim “të papërshtatshëm”, duke deklaruar se shtetasit kroatë janë trajtuar “në përputhje me procedurat ligjore dhe praktikën e zakonshme ndërkombëtare”.

Ana Kovaçiq nga Kroacia ishte një nga pjesëmarrëset në ngjarjen në Beograd, që u dëbua nga Serbia.

Në një bisedë me Radion Evropa e Lirë ajo tha se rreth mesnatës të 21 janarit, në hollin e hotelit iu afruan policë.

“Ishin me rroba civile, na treguan distinktivët. Thanë diçka, nëse e mbaj mend mirë, në kuptimin që janë policia për të huajt, dhe na kërkuan që të prisnim për pak kohë në holl. Pastaj na morën tre nga tre, me një makinë pa shenja, dhe na dërguan në stacionin e policisë Novi Beograd”, tregoi ajo.

Reagime për dëbime nga pasur edhe nga Rumania. Ministria e Jashtme rumune po ashtu tha se një shtetas i saj, pjesëtar i shoqërisë civile, u dëbua nga Serbia, pasi mori pjesë në ngjarjen në Beograd. Kjo ministri tha se autoritetet serbe nuk kanë dhënë shpjegim për këtë ngjarje.

Ndërkaq, një grup i organizatave joqeveritare në Serbi, përmes një deklarate të përbashkët, kërkoi që shteti t’iu kërkojë falje përfaqësuesve të shoqërisë civile që u arrestuan dhe dëbuan “dhe menjëherë të shfuqizohet vendimi i turpshëm” i Ministrisë së Punëve të Brendshme të Serbisë

“Trajtimi frikacak, i paligjshëm dhe i poshtër ndaj kolegëve nga sektori civil nga vendet fqinje është një përpjekje e rrezikshme për të forcuar narrativin e agjentëve të huaj, mercenarëve dhe shërbimeve të fshehta, me qëllim frikësimin e qytetarëve të Serbisë”, u tha në deklaratë.

Dëbimet e shtetasve të huaj nga Serbia ndodhën në kohën kur ky vend po përballet me protesta masive antiqeveritare, të udhëhequra nga studentët, të cilët kanë bllokuar më shumë se 60 universitete shtetërore.

Zyrtarë të lartë shtetërorë, pa ofruar dëshmi, kanë pretenduar se bllokadat nga studentët dhe protestat, po organizohet nën ndikimin e shërbimeve perëndimore të inteligjencës, me qëllimin për të rrëzuar nga pushteti presidentin serb, Aleksandar Vuçiq.

Studentët protestues vazhdimisht kanë mohuar këto pretendime.

rel

Qendra Informative Shqiptare "Liria"