Shfaqja e coronavirusit të ri në Kinë, prej të cilit kanë vdekur mbi 20 persona dhe 800 tjerë janë infektuar, ka rikthyer frikën dhe ndjenjat nga infektimi i sistemit respirator të SARS-it, i cili 17 vite më parë ua mori jetën 800 personave si dhe është ngjallur frika se një pandemi e ngjashme mund të shpërthej.
Organizata Botërore e Shëndetësisë nuk vendosi të shpallë rrezik ndërkombëtar, kurse një nga pyetjet kyçe është se sa lehtë mund të kalojë virusi nga një person i infektuar tek një tjetër i shëndetshëm, dhe cilat janë mënyrat që duhet ndërmarrë për ta parandaluar, transmeton Telegrafi.
Coronavirusi i ri që përhapet shpejtë, sigurisht se ka prejardhjen nga lakuriqët edhe pse gjenetikisht është i ngjashëm me SARS-in dhe MERS-in, i përket grupit të dytë të quajtur betacoronavirus, thuhet në një studim të realizuar nga kinezët.
Me këtë virus mund të infektohen kafshët e egra dhe njerëzit. Ekzistojnë gjasa se e ka prejardhjen nga lakuriqët siç ishte rasti i SARS-it. Rastet e para me të infektuarit janë zbuluar në qytetin kinez Wuhan, ku si pasojë e tij kanë humbur jetën mbi 20 persona dhe mbi 800 tjerë janë infektuar, derisa institucionet kineze të shëndetësisë kanë konfirmuar se virusi bartet tek një person në tjetrin. Deri më tani nuk ka indikacione që personat mund të infektohen përmes rrugëve frymëmarrjes.
Personat e parë të infektuar me virus janë lokalizuar në një treg të peshqve në Wuhan, që ndërkohë është mbyllur shkruan Deutsche Welle. Infektimi i personit të parë ka gjasa të ketë ndodhur nga zoonoza, që do të thotë se ka pasur kontakt direkt mes kafshës dhe njeriut.
Zonozat mund të barten përmes ushqimit, për shembull duke konsumuar mish të kafshëve të ndryshme. Nëse ato ushqime nuk ruhen në temperaturat e përshkruara nga ekspertët dhe nëse janë përgatitur për konsum në kushte jo adekuate, produkte të tilla mund të jenë burim i infektimit.
Çfarë janë coronavirusët?
Coronavirusët janë bërë të njohur gjatë viteve të 60-ta. Emri ka prejardhjen nga strukturat e proteinave të mbështjellësit të virusit. Këta virusë nuk janë diçka e pazakontë. Shpesh personat e infektuar kanë simptoma të ngjashme me atë të një gripi: kollitje, temperaturë dhe molisje, e shpesh edhe probleme me bark dhe diarre. Megjithatë, këta virusë mbijetojnë sepse kanë fuqi të jashtëzakonshme, shkruan Deutsche Welle.
Ato i përkasin të ashtuquajturave viruset ARN sepse posedojnë acid ribonukleik si një material gjenetik. Kjo edhe është arsyeja pse kanë ndryshueshmëri të madhe gjenetike. Praktikisht, kjo nënkupton se me lehtësi kalojnë pengesat midis specieve, vetëm dhe vetëm që të gjejnë “një shtëpi të re”. Këto viruse munden të jenë fatale për njerëzit, fillimisht me ndezje të mushkërive, e deri te vështirësitë në frymëmarrje.
Për shembull gjatë viteve 2002-2003, coronavirusi agresiv SARS-CoV shkaktoi epidemi. Asokohe ishin infektuar 8 mijë persona, kurse njëmijë tjerë kishin vdekur. Kjo sëmundje ishte përhapur në 30 vende, kurse në vitin 2012 është zbuluar MERS-CoV, virus ky i shpërndarë nëpër Gadishullin Arabik.
Në anën tjetër Organizata Botërore e Shëndetësisë ka vendosur që të mos shpall gjendjen e jashtëzakonshme në nivel global. Megjithatë si preventivë, janë futur në karantinë gjashtë qytete në Kinë, janë ashpërsuar masat e kontrollit kufitar, autoritetet kompetente kanë hapur qendra të veçanta shëndetësore për trajtimin e pacientëve të prekur me virus, kurse të gjitha fluturimet ndërkombëtare janë realizuar me masa të rrepta të kontrolleve.
Tashmë kanë filluar kontrollet e temperaturës trupore me pajisje të veçanta ndaj pasagjerëve nëpër aeroportet e Kinës. Megjithatë ekspertët nuk besojnë se ekziston rreziku i një epidemie që do ta trondiste botën. Jonas Smit Hanazit që punon për institutin më të madh gjerman për sëmundje Bernhard Noht në Hamburg, thotë se është e rëndësishme që fillimisht situata të monitorohet mirë.
Virusi vdekjeprurës/ Çfarë dihet deri më tani?
Kina dhe e gjithë bota janë në alarm për shkak të një virusi që ka shpërthyer ku deri më tani janë konfirmuar 17 të vdekur.
Ku është përhapur virusin vdekjeprurës?
Këtu keni një hartë që tregon pjesën më të madhe të vendeve ku është përhapur virusi.
Filloi në Wuhan, por pasi që është një qendër kryesore e popullsisë dhe qendër e transportit, ajo u përhap në qytete të tjera kineze dhe, përmes udhëtimit ajror, në vendet e tjera afër dhe larg.
Kohët e fundit kemi pasur raporte nga Arabia Saudite dhe Vietnami .
Vendet që po hetojnë rastet e dyshuara
Meksika thotë se po heton tre raste të dyshuara të virusit në Tepatitlán në shtetin qendror të Jalisco. Raportet e mediave lokale thanë se një burrë 42-vjeçar që u kthye nga Kina në 10 janar pasi vizitoi Wuhan kishte zhvilluar simptoma tre ditë më vonë. Ai ishte në kontakt me një grua 37-vjeçare dhe një fëmijë 2-vjeçar, të dy gjithashtu shfaqën simptoma.
Katër persona në Skoci që vizituan kohët e fundit Wuhan dhe kanë simptoma të frymëmarrjes po testohen.
Virusi/ A është kjo një epidemi apo një pandemi? Dhe cili është ndryshimi?
Organizata Botërore e Shëndetit thotë se është një sëmundje “në një komunitet apo rajon … dhe po mbi tejkalo pritshmërinë normale”. Shpesh përdorim fjalën “shpërthim” për të nënkuptuar të njëjtën gjë.
Në një epidemi, edhe pse shumë më tepër njerëz sëmuren, ndikon vetëm në një zonë specifike në një kohë specifike.
Fjala pandemi është përdorur për të përshkruar një shpërthim shumë më të gjerë – duke prekur rajone të shumta, vende – apo edhe tërë botën.
Hong Kong, dy “kampe karantine”për të prekurit
Hong Kongu ka kthyer dy kampe pushimesh, njëra prej të cilave është një ish kazermë ushtarake britanike, në zona karantine për njerëzit që mund të kenë rënë në kontakt me virusin, thanë zyrtarët.
Të njëjtat site u përdorën si lehtësira karantine gjatë shpërthimit të Sindromës vdekjeprurëse të Sindromës së Rëndë Akute (Sars) 17 vjet më parë, e cila vrau gati 300 njerëz në Hong Kong.
Dy njerëz në qytet deri më tani kanë rezultuar pozitivë për koronavirusin. Të dy kishin qenë në Wuhan. Ata po trajtohen në reparte izolimi.
Wong Ka-hing, drejtori i Qendrës për Mbrojtjen e Shëndetit, tha se tre persona që kishin rënë në kontakt të ngushtë me të dy rastet e konfirmuara do të merreshin në një nga kampet, në rrethin Sai Kung rurale.
Koronavirusi/ Teste për katër persona në Skoci
Katër persona që kanë udhëtuar së fundmi nga Wuhan në Skoci janë duke u trajtuar si raste të dyshuara të koronavirusit.
Kreu i mjekësisë për infeksione në Universitetin e Edinburgut, profesori Jurgen Haas, tha që të katër kishin simptoma të frymëmarrjes dhe kishin qenë në Wuhan brenda 14 ditëve të fundit.
Besohet se tre pacientë janë në Edinburgh dhe i katërti në Glasgow. Ka të ngjarë të kalojnë disa ditë përpara se testet të konfirmojnë nëse të katër kanë kontraktuar koronavirus apo jo.
Prof Juergen i tha BBC-së se ishte “shumë e mundshme” që rastet të konfirmoheshin në Mbretërinë e Bashkuar.
Virusi/ Festimet e Vitit të Ri kinez u anuluan
Përhapja e virusit po bën që autoritetet e qytetit të anullojnë ngjarjet kryesore që tërheqin turma të mëdha për të minimizuar rrezikun e infeksionit.
Pekini ka anuluar ngjarje në shkallë të gjerë duke përfshirë disa festime të Vitit të Ri Kinez. Ngjarjet e anuluara përfshijnë shumë panaire të tempullit të njohura, të cilat tërheqin turma të mëdha. Autoritetet mbyllën gjithashtu Qytetin e Ndaluar, i cili tërheq miliona vizitorë çdo vit.
Zyra e turizmit e Macau ka njoftuar se po anulon të gjitha festimet zyrtare të Vitit të Ri.
Hong Kongu tashmë kishte anuluar paradën e saj të vitit të ri nëpër zonën Kowloon sepse nuk donte që ngjarja të tërhiqte protesta të vazhdueshme pro-demokracisë. Tani ajo ka anuluar edhe turneun e futbollit të Kupës Lunar të Vitit të Ri.
Qyteti i Xiantao në Provincën Hubei, në perëndim të Wuhan, ka anuluar të gjitha ngjarjet e mëdha si pjesë e një game të gjerë masash për të ndaluar përhapjen e virusit.
Dhe në SH.B.A., Shoqata Kineze Amerikane Tri-Qytetet në Washington State tha që po anulonte ngjarjet e Vitit të Ri sepse rasti i parë i virusit në SH.B.A ishte zbuluar në qytetin e afërt të Seattle. Tri-Qytetet i referohen Richland, Pascoe dhe Kennewick.
Rastet e konfirmuara në Vietnam dhe Arabinë Saudite
Dy shtetas kinezë në Vietnam kanë rezultuar pozitive për koronavirusin dhe po trajtohen në spital, thanë zyrtarët.
Një burrë kinez në qytetin Ho Chi Minh u infektua nga babai i tij që kishte udhëtuar për në Vietnam nga Wuhan më 13 janar. Babai u shtrua në spital në 17 janar. Të dy janë karantinuar dhe mjekët thonë se ethet e tyre janë zvogëluar.
Ministria e Jashtme e Indisë thotë se një infermiere indiane që punonte në Arabinë Saudite kishte testuar pozitive për virusin – infermierja mund të ketë kapur virusin gjatë trajtimit të një kolegu nga Filipinet.
Singapori ka konfirmuar gjithashtu një rast të virusit dhe ministria e shëndetësisë tha se testet paraprake mbi një person tjetër ishin pozitive.
Ka pasur gjithashtu raste në Tajlandë, Macau, Hong Kong, SH.B.A., Tajvan, Korenë e Jugut dhe Japoni.