Grupet ndërluftuese palestineze takohen për bisedime në Moskë. Rusia dëshiron t’i bashkojë dhe kështu të kontribuojë në lirimin e pengjeve. Por Kremlini gjithashtu ndjek interesat e veta.
Afrimi në Moskë: Këtë javë, delegatë nga disa grupe palestineze udhëtojnë në kryeqytetin rus për bisedime mbi luftën midis Izraelit dhe Hamasit dhe çështje të tjera si pjesë e një “dialogu ndër-palestinez”.
Një numër i madh prej 12 dhe 14 organizatash do të marrin pjesë në takimin, i cili pritet të zgjasë nga dy deri në tre ditë, tha zëvendësministri i Jashtëm rus Mikhail Bogdanov për agjencinë shtetërore ruse të lajmeve Tass.
Përfaqësues të Hamasit, Xhihadit Islamik, Al Fatah dhe Organizatës për Çlirimin e Palestinës (OÇP), organizata që bashkon grupet laike palestineze, janë nga organizatat që do të marrin pjesë.
Grupe të ndryshme mbajnë qëndrime shumë të ndryshme për çështje të tilla si njohja e Izraelit si shtet. PLO, e udhëhequr nga Fatahu, e njohu Izraelin në 1993, pjesërisht në këmbim të një shteti të mundshëm palestinez. Hamasi e ka refuzuar këtë qëndrim prej vitesh, megjithëse retorika e tij është zbutur kohët e fundit. Ai nuk është pjesë e OÇP.
Ka pasur edhe dhunë mes grupeve. Pasi Hamasi fitoi zgjedhjet në Gaza në vitin 2006, nuk ishte në gjendje të arrinte një marrëveshje për ndarjen e pushtetit me Fatahun më të moderuar dhe shpërthyen luftimet. Fatahu përfundimisht e braktisi Rripin e Gazës, duke e lënë Hamasin në krye dhe tani menaxhon Bregun Perëndimor. Autoriteti i tij qeverisës atje njihet edhe si Autoriteti Palestinez, ose PA.
Dialog për hir të dialogut
Kjo nuk është hera e parë që flitet për një front më të unifikuar palestinez. Siç tha për DW Ruslan Suleymanov, një ekspert i pavarur rus për Lindjen e Mesme me qendër në Baku, ndërmjetësime mes grupeve të ndryshme tashmë ka pasur edhe më parë. “Por ato kurrë nuk kanë qenë efektive,” tha ai.
Në këtë rast, “Rusia nuk ka asnjë udhërrëfyes për dosjen palestineze, veçanërisht për Rripin e Gazës, pasi do të ishte e nevojshme që të ketë funksione ndërmjetësimi dhe të mbajë kontakte të mira si me Izraelin ashtu edhe me krahun paraushtarak të Hamasit në Gaza,” tha Suleymanov.
Në vend të kësaj, ai beson se objektivat kryesore të Moskës janë të demonstrojë se ka njëfarë ndikimi mbi fraksionet palestineze dhe të përfitojë nga momenti para zgjedhjeve presidenciale ruse, për të treguar ndikimin e saj gjeopolitik. Rusët do të shkojnë në votime në mes të marsit, por nuk ka dyshim se presidenti Vladimir Putin do të fitojë.
“Në fakt, është dialog për hir të dialogut”, shtoi Sulejmanov.
Hugh Lovatt, bashkëpunëtor i lartë në Programin për Lindjen e Mesme dhe Afrikën e Veriut në Këshillin Evropian për Marrëdhëniet me Jashtë, i bëri jehonë kësaj pikëpamjeje.
“Ky samit rus është një mënyrë për të demonstruar se Rusia ka kapacitetin diplomatik për të luajtur një rol aktiv në mbështetjen e unitetit kombëtar palestinez,” tha ai për DW. Megjithatë, bisedimet e mëparshme të pajtimit të mbajtura në Moskë, Algjer dhe Kajro “nuk kanë qenë në gjendje të arrijnë një marrëveshje të qëndrueshme pajtimi midis rivalëve,” shtoi ai.
Fragmentimi palestinez
“Divergjencat midis grupeve palestineze përfshijnë dallime të gjera politike në lidhje me procesin e paqes dhe strategjinë e çlirimit kombëtar, si dhe çështje teknike në lidhje me mënyrën e kthimit të institucioneve të Autoritetit Palestinez në Gaza,” tha Lovatt.
Hamasi, i klasifikuar si organizatë terroriste nga Gjermania, Bashkimi Evropian, Shtetet e Bashkuara dhe qeveritë e tjera, ka drejtuar Gazën që nga viti 2007. Çdo skenar i ardhshëm i pasluftës që kthen Autoritetin Palestinez në Gaza dhe integron politikisht Hamasin në Bregun Perëndimor të pushtuar duhet të bazohet në një lloj mirëkuptimi midis Hamasit dhe PA-së, tha Lovatt për DW.
Për kryeministrin palestinez Mohammad Shtayyeh, i cili dha dorëheqjen më 26 shkurt, kjo është një mundësi. Në fillim të shkurtit, ai u tha gazetarëve në Konferencën e Sigurisë në Mynih se Hamasi ishte një pjesë integrale e skenës politike palestineze. “Ata duhet të vijnë në agjendën tonë politike. Terreni ynë është shumë i qartë. Dy shtete në kufijtë e vitit 1967, me mjete paqësore. Palestinezët duhet të jenë nën të njëjtën ombrellë,” tha ai.
Nuk ka dyshim se kjo ide ngre probleme. Disa vende kanë deklaruar se Hamasi nuk duhet të jetë në gjendje të luajë një rol qeverisës pasi të përfundojë konflikti. Izraeli, në veçanti, e kundërshton këtë opsion. Është gjithashtu e vështirë të dihet se si qëndrimi më i ashpër i Hamasit ndaj njohjes së Izraelit do të përshtatej me OÇP-në, e cila tashmë e ka njohur Izraelin.
Megjithatë, për Rusinë, edhe nëse takimi nuk ecën si duhet, vazhdimi i divergjencave palestineze nuk do të ishte domosdoshmërisht një rezultat negativ. Takimi do të vazhdojë të ndihmojë në konsolidimin e rolit të ardhshëm të Rusisë në Lindjen e Mesme.
Rusia si ndërmjetëse në Lindjen e Mesme
Për shumë vite, Rusia arriti të ruante lidhje të ngushta me Izraelin, pavarësisht se mbante gjithashtu marrëdhënie të mira me një nga kundërshtarët rajonalë të Izraelit, Iranin. Pas sulmit në shkallë të gjerë të Rusisë në Ukrainë në shkurt 2022, marrëdhëniet u përkeqësuan kur kryeministri izraelit Benjamin Netanjahu nuk tregoi mbështetje për sulmin rus dhe mijëra rusë dhe ukrainas ikën në Izrael.
Megjithatë, analisti me bazë në Baku, Suleymanov, beson se Rusia nuk mund të “përballojë të humbasë Izraelin”. Komuniteti rusishtfolës është pakica më e madhe në Izrael, që kur afro një milion njerëz me origjinë hebreje emigruan në Izrael pas rënies së Bashkimit Sovjetik në fillim të viteve 1990.
Megjithatë, lidhjet midis Rusisë dhe Iranit janë forcuar gjithashtu më shumë. Irani dihet se mbështet Hamasin, Hezbollahun në Liban, grupet paraushtarake irakiane dhe rebelët Huti në Jemen në një mënyrë ose në një tjetër. Të gjithë ata i konsiderojnë SHBA dhe Izraelin armiq.
Rusia ka mbajtur prej kohësh lidhje me militantët palestinezë dhe kontaktet e saj me Hamasin tashmë kanë pasur njëfarë suksesi. Në tetor, zëvendësministri i Jashtëm rus Bogdanov, i cili është gjithashtu i dërguari special i Putinit për Lindjen e Mesme, u dorëzoi përfaqësuesve politikë të Hamasit në Katar një listë të izraelitëve të rrëmbyer me origjinë ruse ose me shtetësi të dyfishtë dhe bëri thirrje për lirimin e tyre.
Ron Krivoi, një teknik zëri ruso-izraelit, u lirua nga Hamasi më 26 nëntor, përveç 13 izraelitëve që u liruan nën një armëpushim të përkohshëm të ndërmjetësuar nga Katari dhe Shtetet e Bashkuara.
dw