All posts by B.S.

Vargje kohe

Kulturë
Bejtullah Sadiku: Kolltuku i Ferrit
E diele, 06.12.2020, 11:39 AM

Kolltuku i Ferrit

Kur shpirti gërryhet

zemra thyhet

se ditë e për ditë

në popull e shqiptari

ndihet keq e si ma zi.

Popull i vjetër antik

i njohur historikisht

me vese, tradita, gjuhë e kulturë

pellazge-ilire-arbërore

me histori e trashëgimi

ku botës i dha heronj e luftëtarë

intelektualë e sundimtarë

princa e mbretëri shqiptare

fitues të çmimit Nobël e Shenjtorë

akademikë e doktorë

poetë, shkrimtarë e profesorë

me tempuj dijesh në nivel superior.

Po si kështu sot…?!

harrojmë të kaluarën

përbuzim të djeshmen e të sotmen

shkelëm mbi gjak e Komb.

Ah si u prish nderi e morali

etika, vetëdija e ndërgjegjja

ku çdo vlerë degjenerohet

për grusht lek e kolltuk të”ferrit”.

Bejtullah Sadiku, Berlin 2020

PRO ET CONTRA REFERENDUMIT

Shkruan: Bejtullah Sadiku
PRO ET CONTRA REFERENDUMIT NE MAQEDONI

  • Çështja e Referendumit në Maqedoni është një proces mjaft i diskutueshëm, sidomos kohën e fundit dhe që do zgjase me afatizim deri në ditën e mbajtjes me 30 Shtator 2018. Diskutohet, flitet, shkruhet, analizohet, sugjerohet nga sikush dhe Çdokush i jep kahjen e (mos) rëndësisë që do të ketë për ardhmërinë e ketij vendi akoma të pa definuar?!
    Janë vurë në levizje faktorë të ndryshëm politik, nga lider partie, funkcionarë, pushtetarë, intelektual e analist të brendshëm, evropian e ndërkombetarë. Të gjithë japin mendime, sugjerime, ide e propozime për dalje në Referendum, mbështetjen e të njejtit, ku formula e përbashkët është kjo: „Ose-ose“, të dilet a mos të dilet, „për apo kunder“. Qëndrimet në shumicë janë për dalje, mbështetje dhe përfundim të suklsesshëm për „PO“, ku përqindja më e madhe e Poooos, jo e afron, por e Çon vendin në suksese të reja, hyrjen ne BE, NATO dhe si vazhdimësi e kësaj edhe në shumë organizma e organizata tjera evropiane e ndërkombetare si të barabartë në mesin e familjeve të ketyre shtetetve të zhvilluara , nga të cilët pritet që ndihma të jetë akoma ma e madhe dhe ma e fuqishme ndaj këtij populli e këtij grusht vendi të vogël.

Por, dilema që sjell pikëpyetjen e madhe, cka nëse nuk dilet me përqindjen e duhur? Friga, ankthi mbeten të hapur dhe me X gjëra të pa njohura e të pa pritura. Dilemat janë dhe mbeten prezente, jo vetëm në raport maqedon-maqedon, por edhe në raport shqiptarë-maqedon, ngase jo rrallë hudhen parulla jo afrueshmërie në mes këtyre dy nacionaliteteve ma të medha, që e ardhmja duhet të jetë domosdoshmërisht e barabartë në mënyrë reciproke, „sa i yti-po aq edhe i imi“ dhe „sa i imi-po aq edhe i yti“.
Lidhur me këto raporte, ditë e natë janë aktiv nëpër tryeza të rrumbullakëta, mediume të ndryshme dhe tubimet partiake me ma shumë „PRO“ se sa „CONTRA“. Dilemat akoma janë prezente, nga shkaku se akoma nuk janë sqaruar sa duhet e si duhet edhe shumë gjëra që na tangojnë neve shqiptarëve e që janë të hapura para Referendumit, e me ankth që mos hudhen në harresë edhe pas Referendumit.
Para Referendumit është dashur të organizohen debate konstruktive me masën, popullatën duke i lejuar edhe mendimet e tyre që mund të ishin poashtu konstruktive, sikur edhe tubimet që momentalisht mbahen, a janë vetëm informative, me moton kryesore se „duhet të gjithë me dalur e me votuar per PO“.
Në Referendum, materiali apo pyetjet për të cilat duhet të votohet apo rrethohen, poashtu të jenë konkrete, jo sugjestive, që të eliminohen dilemat dhe dyshimet e votuesve, ngase vendoset për një ardhmëri ma të mirë individuale, kolektive e gjithë shtetërore, për një të ardhme ma të shëndoshë e ma të lumtur të këtij vëndi të ri „Maqedonia Veriore“, ku e kaluara e hidhur e me probleme t´ia hudhim harresës dhe arkivave historike…?!
Pjesa e tretë, është dhe duhet mbetur realizimi i Referendumit ku duhet hollë e mire të detalizohen kërkesat e popullit, partive, lidëreve, politikanëve, analistëve, intelektualeve, akademikëve e të tjerëve, që diskutojnë me të madhe, por akoma pa qenë të sigurt në rezultatin final dhe zbatimin praktik në trendin e ri të vëndit në familjen fqinjësisë evropiane, pa u kry edhe detyrat e brendshme si që janë: emërtimi, identiteti, gjuha si dhe prezentimi reciprok në Kushtetute, Preambullë, Ligje e Ligjshmëri, duke patur parasysh edhe popullatën jo maqedone, konkretisht shqiptarë e të tjerë që jetojne dhe do jetojnë në këte vend te ri si në vëndin apo atdheun e tyre. Që nesër duhet të starton me shumë risi, programe, projekte e vlera tjera pozitive në të mire të të gjithëve, pa marrë parasysh identitetin nacional, religjioz e politik.
Nëse edhe ky opcion s´fiton, mendoj se një gjë të këtillë duhet t´i lejohet Parlamentit te Maqedonisë, që me mbështetje të pa kontestueshme të nderkombëtarëve, njëzërit dhe unanimisht të RATIFIKON dështimin e Referendumit për „PRO“.
Ndryshe, që kam potencuar vite më heret, po e them edhe tani, se po dështoj edhe ky projekt i fundit evropian e ndërkombëtar, me mbështetje të plotë edhe të SHBA-s, rrugëdalje tjetër nuk mbetet pos shpëtimit të ketij vendi që vec do e quanja „problematik“ është dhe mbetet vetëm „PROTECTORATI“?!

Sukses!
B.S. : Germany, 16.09.2018

Meditime socio-filozofike

Shkrim me shkas:

Meditime socio-filozofike

Shkruan: Bejtullah Sadiku

SENTENCAT E AGREGACIONIT SHQIPTARO-SHQIPTARE
Gjithëkundi në botë, edhe në botën shqiptare, njerëzit presin shumë ma shumë të mira se sa i kanë e se sa u jepen, në raste e me raste të ndryshme, si diçka meritore, si diçka dhuratë, si diçka shpërblim, se e meriton, se i takon e kështu me rradhë.
Këto janë vlera raportesh në mes individëve, udhëheqësve, shefave, drejtorëve, shoqatave e institucioneve shoqërore e shtetërore të një vëndi, gjë që kështu shihet e përceptohet nga pritësit, shikuesit dhe përcjellësit ma objektiv mbi vendimet dhe qëndrimet subjektive të atyreve, që primare kanë plotësimin e kënaqësisë individuale, personale apo të grupit të caktuar, që ata vetë i përkasin apo edhe udhëheqin me paramendime të paracaktuara të dominimit apo të përfitimit?!
Gjeneza e të qenurit të identitetit apo edhe të llojit vet të personalitetit, mund të interpretohet edhe në baza të vlerave standarde që posedohen me fakte e argumente që një komb i ka, pa patur nevojë për falsifikime, hiperbolizime e zmadhime të njerës anë, në ulje e shkelje të palës tjetër.
Shkelja e vlerave të individualitetit dhe grupit si pjesëtarë kolektiviteti e kombi, politikisht kështu dhunohet dhe ate në shumë aspekte:
– dhunim politik, nga vetë pushteti vetëqeverisës i shtetit:
– dhunim politik partijak, nga vetë partija që simpatizon apo admiron në te;
– dhunim ekonomiko-social e egzistencial, skamje, papunësim, vobegtësi e tepruar etj,:
– dhunim arsimorë, me ma shumë apo me ma pak të drejta elementare regjistrimi, edukimi e arsimimi;
– dhunim social, të (pa) siguruar me ma (shumë) (pak) fëmijë ku kanë të drejta apo s´kanë të drejtat që u takojnë etj. etj.
– dhunimi apo tjetërsimi religjioz – që kohëve të fundit është koxha aktual, duke u paraqitur në forma dhe vende të ndryshme etj.etj.
Këto vlera të (pa)drejtash e shumë të (pa)nevojshme janë të klasifikuara në të klasit parë dhe dytë, ku për elitën udhëheqëse e pushtetare shfrytëzohen ndoshta edhe mbi maximumin e duhur, kurse për pjesën dërmuese të shumicës apo anëtarësisë së gjërë, ngelin ëndrra në pritje për ditë më të lumtura!
Kështu lind nevoja dhe shkaku i kërkimit të rrugëve për rrugëdalje nga amullia pushtetore e pushtetmbajtëse ndaj të pafuqishmëve, që shpëtimin gjithmon e shohin në ndërrime e ndryshime e deri në largime nga grupi, partia, shoqëria e vëndi, në kërkim e plotësim të kushteve egzistenciale e jëtësore, për një jetë apo egzistencë sadopak ma dinjitoze.
Nuk duhet harruar se këto janë faktorë përcaktues e determinues që De Facto përcaktojnë dhe determinojnë ngecjen (mos) zhvillimin apo edhe (mos) njohjen për anëtarësim apo zhvillim të mëtutjeshëm të raporteve dhe proceseve të mbetura pas, ku ndieshmërinë ma të madhe reflektuese, mbi shpinë e mbanë pjesa dërmuese e popullit shumicë.
Këto norma, qofshin individuale, grupore, partiake, shoqërore apo shtetërore, te çdo kush përcaktojnë ndjenjat e (jo) sigurisë,ku duhet qenë si forma interpersonale të tija e me një ndarje plotësisht të barabartë me të tjerët, që të mund lirshë, pa rezervë dhe pa frustracion, të përcakton statusin e vet shoqërorë si të barabartë, sa për të tjerët, po aq edhe për veti, si koherencë normative shoqërore, ekonomike e politike.
Lidhur me gjithë këte që thamë, çpo ndodhë në shoqëri, a ka zbatueshmëri të barabartë të akteve ligjore e normative, që bihen, sjellen, aprovohen e që fort më pak zbatohen?!
Për deri sa nuk do ketë zbatueshmëri të mirëfillt, të përpikt, korrekte e objektive, problemet do vazhdojnë si një vazhdimësi e pa përmirsueshme, ku fajsinë dhe fajtorin, në vend se ta gjejmë ne vehte, kujdestarojmë si ta gjejmë edhe aty ku nuk gjindet!!!
Më duket se kështu po ndodhë në shumë sfera të jetës, shtyp, media, kulturë, shkencë, politikë etj.
Ndryshimet dhe realizimi pozitiv si zgjidhje, është manifestim i vullnetit të mirë, kurse zgjatja dhe pritja janë manifestime dhe dëshira të vullnetit të keq, që ndryshe do të thot edhe ushtrim i dhunës pushtetore, sipas tekeve të ndonjë “udhëheqësi”, që është apo s´është i vetëdijshëm se me qëndrimet e veta megalomane, personalisht shkel mbi normat e përcaktuara ligjore e shtetërore, për të cilat me siguri edhe vetë ka ngritur gishtin e PRO-së.
Lidhur me këte pasusin e fundit, ndoshta duhet të jem akoma më konkret, pra:
– Kushtetuta që aprovohet, nga po të njejtit, fort pak edhe zbatohet;
– marëveshjet e ndryshme që përgatiten e sjellen për gjatë kohë, shpejtë edhe vetëshkelen;
– aktet e ndryshme normative e ligjore që i sjellin dhe aprovojnë edhe nëpër Kuvende, të njejtat, nga harresa, nga inati, nga mosdashja i futin në sirtarët e arkivave, që vështirë e kanë dot ti gjejnë, byle edhe në momentet më të nevojshme kohore.
Nga kjo del edhe ky konstatim:
Derisa problemet dhe kontradiktat shoqërore janë të tejdukshme dhe shumë të mëdha, e që kërkojnë domosdoshmërisht zgjidhje, dhe ate si e si ndërmjet dy nocioneve e etniteteve të ndryshme, shqiptarët kemi akoma nevojë të madhe për mësim e këshilla si elemnt obligativ e moral, hapërime me gjykime të shëndosha e pa aspak paragjykime të sëmura, si dhe veprime (sentenca) të rëndësishme për unifikim (agregacion) dhe grumbullim ideshë e veprimesh, që më lehtë të mundim tu përgjigjemi të gjitha provokimeve me kundërvlerë që vijnë në adresë të etnikumit tonë kombëtarë e gjithëshqiptarë.
Respekt!

Satirë e djeshme, tragjikomedi e sotme…?!

Vargje të thurura para 25 viteve (1992) në ish YU, por si duket për (jo) fatin tonë ,përkojnë edhe me realitetin dhe aktualitetin e sotshëm…
Autor: Bejtullah Sadiku

DE JURE DE FACTO FUNDI
FIJASKO

Me diskutime e dialogje,
mbushen tryezat e rrumbullakta.
Me tone t´buta e fjalë të arta,
për qëllime e ideale t´ larta.

Polemika e replika,
kunderthanje e antagonizma,
pa tolerancë e durueshmëri,
që dikush të arrijë qëllimin e tij!

Deklarime improvizore,
të bindet masa prore.
Luftojnë për demokraci
për të zhduk kete autokraci.

Autokrat e byrokrat,
pjesë, pjesë e vënde vënde.
Rrisin vehten pa hamendje,
duke biseduar n´ato kuvende.

Dikush me De Jure,
tjetri me De Facto,
në fund dominon i forti,
që t´ mos bjerë n´fijasko.

Bisedimet vazhdonjin anë e mbanë,
me pretekst se punët i zgjedhin mbarë…
Një i sëmurë e tjetri prepotent,
me dominim se punët do t´i vëndojnë n´rend?

Me mashtrime e mahinacione,
mbushur plot kontradikcione.
Dije të llojllojshme e me pak opcione,
për ardhmërinë me njeanshmeri, e plot korekcione.

Udhetimet bëheshin anë e mbanë,
prej një vëndi në vëndin tjetër.
Për gjetje të një rrugëdaljeje t´plotë,
nga e kaluara, që sulmohet si e kalbur dot.

Me biseda e protesta,
me studime e hulumtime,
me mitingje e tubime,
gjate u mohuan për bisedime!

Mosmarveshjet u bënë të mëdha,
harruan vehten sa poshtë kanë ra.
Intervenimet anë e mbanë,
e me mundime s´janë tju dalë n´ballë.

Oj kohë kaq e keqe!
Mos u bënë shtrigë e lugat.
Hapsirën mjegull ke turbulluar,
dikend ke coptuar, pa e lënë t´ ofruar!

Shumë shpirtra i ndave e coptove,
i vrave, dogje e shkatrove.
Por dije se kot e ke. Ti u mashtrove.
Shumë nëna ofkojnë, vajtojnë – dhe te mallkojne!

Po të themi: dije, mos harro!?
Se bijtë e atyre që vrave e masakrove,
sot apo nesër, kanë t´ fitojnë!…
amanet e ideal n´vënd t´I çojnë…

Bejtullah Sadiku
Krefeld, 02.05.2017

Shqiptarë, Atdheu mbi të gjitha!

Pak ringjallje ndjenjash me edukim dhe arsimim të karakterit kombëtar:

E thashë një fjalë shqip – Atdhe,
shqiptova një ideal – Komb,
Kujtova një emër – Shekspir,
Lypa penën e tij,
për të përshkruar jetëshkrimin
tragjik të popullit tim.
Të lashtë sa vet Ballkani.
Të ndodhur aty,
Para botës greke,
Pushtimeve Romake,
Dyndjeve sllave,
që mbijeton robërinë
dhe ende frymon për të gjallëruar
Atëhere:
vetes, i thirra veç një emër,
Shqiptar.
Nxjerë nga Libri i Bardhë, fq.2, Prishtinë, 1992

Jeta sfidë

 

Jeta sfidë

Jeta e kësaj bote

Sa e kënaqur, aq edhe e dhimbshme

Sa e bukur, por edhe e shëmtuar

Sa e dashur, po aq edhe e hidhur

Sa e mirë, po aq edhe e keqe

Sa e shijuar, po aq edhe e munguar

Sa e gëzuar, po aq edhe me peripeti

Sa e ofruar, po aq edhe e larguar

Sa komunikative, po aq edhe e vetmuar

Sa e zhurmshme, po aq edhe e heshtur

Sa e zhvilluar, po aq edhe e prapambetur

Sa e hapur, po aq edhe e mbyllur

Sa tërheqëse, po aq edhe e urrejtur

Sa e adhuruar, po aq e mohuar

Sa e … sa e… sa e… ?!

Kjo është jeta që quhet sfidë!!!

Bejtullah Sadiku, Krefeld, 13.11.2016 – D

E shkruar dje, e vlefshme edhe për sot

Nga revista elektronike “Shqiptaria”

UDHEHEQËSIT (JO)UDHEHEQËS

Në të gjitha periudhat kohore të të gjitha formacioneve shoqërore, ka pasur nga ata që kanë udhëhequr dhe ata që kanë qenë të nënshtruar, të shfrytëzuar dhe të disiplinuar për zbatimin e urdhrave të udhëheqësve të tyre, që i kanë prijë masës apo grupit të caktuar.

Shkruan: Bejtullah Sadiku, arsimtar i shkollës shqipe, 29-01-2009, Gjermani

Kështu ka qenë në kohën antike, mesjetë, kohën e re, e kështu akoma mbetet edhe sot!

Përdorimi i fjalës latine „dux“ (udhëheqës) si titull nderi, respekti, që i prinë masës, grupit apo kombit, si p.sh: „Skenderbeg dux albancorum“ (Skënderbeu, udhëheqës i shqiptarëve).

Por, duke analizuar të gjitha etapat shoqërore nëpër të cilat ka kaluar njerëzimi, dihet dhe njihet historikisht, se ka pasur prijës-udhëheqës historikisht të njohur, pozitiv, që de-facto kanë mbrojtur masën, shumicën apo shoqërinë në tërësi, të cilës i kanë takuar dhe me të cilën kanë udhëhequr, dhe “udhëheqës” negativ, të njohur historikisht, që kanë dëmtuar e shkatërruar shumicën, gjithmonë në llogari të interesave të ngushta, për të cilat interesa kanë dhënë e shkrirë gjithë mundin dhe bërë luftën, vetëm e vetëm të prijë, apo të emërtohet në „udhëheqës“?!

Në të kaluarën, kushte mashtrimi e manipulimi për një udhëheqje despotike, shtypëse, klasore, klanore e mashtruese ka pasur shumë më tepër se sot, ngase niveli i ngritjes dhe zhvillimit të atëhershëm me të sotshmen, si ekonomikisht, politikisht, kulturor e shkencor ka qenë i nivelit të pa krahasuar me të arriturat e sodit, sa që edhe shumë më lehtë është vepruar e manipuluar me ta.

Por, sot tendenca veprimi e manipulimesh të këtilla ka dhe tentohet të ketë, por se harrojnë se jemi në shekullin XXI, dhe se të mirat e të këqijat, si vlera dhe jo-vlera, sot i kupton dhe i din çdo person apo individ i cilës do qoftë kategori shoqërore, ngase për tu njohur me problemet shoqërore nuk është koha e udhëtimit të një letre me muaj e vite, e as e leximit së letrave apo dhënies së informimeve nga imami i xhamisë së fshatit, sepse jetojmë në shekullin e elektronikë dhe digjitalizimit, ku për ndodhitë e gjithë botës çka po ndodhë, i kemi në tavolinë brenda ca sekondave. E si duket këtë mënyrë komunikimi e harrojnë ca udhëheqës tanë, ku akoma mashtrojnë veten se janë duke na mashtruar! Andaj, vend për gabime e mashtrime s`ka mbetur. Dushk për gogla më nuk shitet, dhe as dielli me shoshë kurrë nuk është mbuluar, e aq më pak nga ju, ngase gjërat dhe sendet, veprimet e juaja sot i kuptojnë edhe fëmijët e djepit, e mos bëjmë fjalë e gjithë ajo armatë e shkolluar e të rinjve të tjerë.

Nëse këto pak fjalë merren apo duhet të merren parasysh nga prijësit-udhëheqësit tanë, gjendja jonë shqiptare nuk do ishte këtu ku akoma është, nuk do flitej as për kundërthënie, as për grindje, as për raporte të brishta, as për vrasje politike, as për hakmarrje të llojeve të ndryshme, as për Brodec e Sopot, as për antagonizma ndërpartiake apo brenda-partiake, as për prishje raportesh në mes vetë ish ushtarëve të UÇK-së e udhëheqësve të tyre e kështu me radhë, sa që të gjitha këto, japin pasqyrën e vetë „udhëheqësve“ se a janë të mirë, se a duhet të mbesin, se a duhet të ndërrohen, se a duhet… a duhet…?!

Andaj, ju lutem, gabimet e udhëheqësve-prijësve të kombit, qofshin partiak, të pozitës, opozitarë, pushtetar komunash e shteti, është koha e ndryshimeve dhe ndërrimeve të qëndrimeve të veseve e virtyteve dhe zëvendësimi i tyre me norma të edukimit politik, shoqërorë e kombëtarë të qytetëruar e të civilizuar, ashtu si kërkojnë të gjitha rregullat, ligjet dhe ligjshmëritë e atyre vendeve ku edhe e keni cakun e qëllimit të arritjes, duke i anuluar e larguar vetitë e këqija e zëvendësuar me ato më të mirat, që t`u ketë udhëheqja hije burrërore, njerëzore , atdhetare/kombëtare, pa lajka, pa dredhia e t`u jenë të pastra si loti, të çiltërta si qielli. Të shndritni si rreze dielli për ta luftuar errësirën që akoma është prezent ndër shqiptarë, kështu do t`u urojnë e përgëzojnë të gjallë e të vdekur, kështu do të lehtësoni tokën arbërore të larë e ujitur me gjakun e vëllezërve që flijuan jetën për ta shijuar (jo vetëm ju) të gjithë ne!

Koha për aq sa punon, jo vetëm që thërret, por edhe vajton për ndryshime!

HIERARKIA (JO) REALE

Në çdo kohë, në çdo shekull, gati në çdo periudhë kohore ka patur, ka dhe duhet të ketë hierarki. Ky lloj termi antik daton që moti, nga koha e faraonëve, koha antike e që praktikohet deri në kohën e sotme moderne e bashkohore, se dikush duhet të udhëheq dhe prijë, por kuptohet drejtë, objektivisht dhe sa më në mënyrën ma reale?! Por, çka po ngjanë e çka po ngjet?
Si dje, si sot, apo ndoshta edhe si nesër, llojet e hierarkive që domodoshmërisht të kenë qenë të domosdoshme e në suazat e të mundshmes dhe të reales, ato janë keqpërdorë e keqkuptuar shumëfish dhe imponuar jashtë asaj që ka qenë, është e duhet të jetë meritore.
Ka patur, ka dhe (kuptohet) duhet të ketë hierarki dhe ate në shumë fusha e lami, si p.sh:
Hierarki:
– shtetërore;
– politike;
– intelektuale;
– profesionale:
– strategjike;
– ushtarake:
– akademike;
– kombëtare etj.etj.
Por assesi, nuk duhet të ketë hierarki:
– amatorësh;
– diletantësh;
– injorantësh;
– imponuesish;
– trilluesish;
– hileqarësh;
– rrenacakësh;
– tradhtarësh /akombëtarësh etj. etj., që kanë tendenca negative e me shtim të numrit të tyre, sa që dëshmon vetë koha se në shoqëri, komb e popull, sjellin më shumë të këqija se të mira…!
Duhet gjetur çelësi dhe haptazi të thuhet e veprohet NDAL, STOP, hapni krahun dhe rrugën e progresit dhe përparimit, se kështu na mori dreqi i mallkuar…?!

Me Respekt!

Krefeld, 27.02.2016
Germany