Bozho Kovaçeviq – Analist politik dhe ish-ambasador kroat në Moskë
Synimi i Trump është të nënshkruajë një marrëveshje për shfrytëzimin e mineraleve të Ukrainës si parakusht për fillimin e bisedimeve të paqes. Kjo na sjell një hap më afër një armëpushimi, por nuk jam i sigurt se do të arrihet një marrëveshje paqeje, e cila duhet të rregullojë marrëdhëniet në atë pjesë të Evropës në mënyrë më të përhershme. Qëllimet deklarative të Ukrainës dhe Rusisë janë diametralisht të kundërta. Zelenski priste që Trump të thoshte paraprakisht se do të gjykonte në favor të Ukrainës, gjë që është joreale”, tha analisti politik, ish-ambasadori kroat në Moskë, Dr. sc. Bozo Kovaçeviq.
“Takimi në Uashington ishte një shfaqje, regjisori dhe personazhi kryesor i së cilës është Donald Trump. Zelenski u përpoq të ishte personazhi kryesor që do të ndryshonte skenarin e paracaktuar dhe ishte i dënuar paraprakisht. Mendoj se Zelenskiy u udhëzua nga këshilltarët e tij evropianë Macron dhe Starmer, të cilët nuk arritën ta bindin Trump të bënte atë që donin – të merrte pjesë në shkatërrimin e Ukrainës dhe që Amerika të ishte garantuesi i tyre i sigurisë. “Zelensky ka dëmtuar veten dhe Ukrainën dhe ka zemëruar më tej Trumpin, i cili ka qenë i zemëruar me të që më parë”, thotë Kovaçeviç, i cili beson se pa ndihmën amerikane, Ukraina nuk do të ishte në gjendje të ndërmarrë veprime sulmuese dhe perspektivat e saj do të ishin të zymta.
“Ukrainasit kanë nevojë për pushim, ata do të kenë 80 për qind të territorit nën kontrollin e tyre”.
“Letra e Zelenskit në të cilën ai i kërkoi falje Trump ishte e kushtëzuar nga kjo. Episodi në Zyrën Ovale ishte pasojë e nxitimit të ekipit të Trump, i cili nuk respektoi zakonet diplomatike për përgatitjen e takimeve të tilla, dhe ambicieve joreale të Presidentit Zelenski, i cili u ftua, përkëdheli dhe u prezantua si yll nga liderët evropianë si dhe Joe Biden, ndaj priste që këtë herë ai, dhe jo Trump, të ishte ylli. Trump dhe Vance e ofenduan me qëllim. Duke vepruar kështu, ata dëmtuan edhe veten e tyre”, thotë Kovaçeviq, duke shtuar se mbështetja për Zelenskiy tek ukrainasit u rrit pas kësaj.
“Amerika si ndërmjetëse i vendos kushte Ukrainës, ndërkohë që nuk kushtëzon pjesëmarrjen e Rusisë në negociata, duke iu dorëzuar kështu kërkesave maksimaliste të Rusisë. Synimi i SHBA-ve është që të fillojnë negociatat dhe më pas ta përdorin klubin edhe kundër Rusisë. Nëse nuk është kështu, do të thotë se Amerika e ka detyruar aleatin e saj të kapitullojë në interes të armikut të saj nominal të kohës së luftës”, pohon Kovaçeviq, duke theksuar se Rusia ka edhe dobësi të shumta që do ta vështirësonin ruajtjen e intensitetit të operacioneve luftarake siç po kryhen tani për një kohë të gjatë.
“Për Rusinë, e cila po përballet me trazira të mundshme politike dhe paqëndrueshmëri të brendshme, Trump po i ofron dorën e ndihmës dhe po i bën një nder Putinit. Unë supozoj se Trump dëshiron të përfitojë Amerikën dhe shqetësimi i tij kryesor është që dollari të mbetet një mjet universal pagese. Ne e dimë se qëllimi i organizatës BRICS, që përfshin Kinën dhe Rusinë, është të zhvendosë dollarin dhe të futë një mjet tjetër pagese, që do të shkaktonte inflacion në Amerikë”, shpjegon Kovaçeviç, i cili e konsideron joreale që Rusia të tërhiqet nga territori që pushtoi në Ukrainë në një të ardhme të parashikueshme.
“Duke dërguar një letër faljeje Trumpit, Zelenskiy konfirmoi në mënyrë indirekte pëlqimin e Ukrainës për atë që tha ministri amerikan i Mbrojtjes në Mynih, se është joreale të pritet vendosja e sovranitetit të Ukrainës mbi të gjitha territoret e okupuara”, përfundon Kovačević.
Sipas tij, Britania e Madhe po ringjall nostalgjinë e saj perandorake, ndaj pak para marrjes së pushtetit nga Trump në SHBA, në Kiev u nënshkrua një marrëveshje njëqindvjeçare për bashkëpunim midis Ukrainës dhe Britanisë së Madhe.
“Një pjesë e këtij dokumenti është sekret dhe disa analistë supozojnë se Ukraina është zotuar t’ia dorëzojë Mbretërisë së Bashkuar pasurinë minerale që Amerika po mbështet. Duhet të supozohet se amerikanët e morën vesh këtë. Udhëheqësit e BE-së dhe shteteve të mëdha anëtare nuk e llogarisin fare BE-në si një lojtar në marrëdhëniet ndërkombëtare. BE-ja qortoi SHBA-në për organizimin e një takimi me rusët pa BE-në dhe më pas krerët e disa anëtarëve të BE-së organizuan një takim me kryeministrin britanik, kreun e NATO-s, Turqisë dhe Kanadasë pa informuar anëtarët e tjerë të BE-së. Me këtë BE-ja i dha Hungarisë argumente shtesë për kritikat e saj se disa vende përdorin institucionet e BE-së për të imponuar interesat e tyre”, thotë Kovaçeviq.
Rusia nuk mund ta gëlltisë Evropën, kjo është histeri
“BE do t’u shërbejë lojtarëve të tjerë si një mjet për të realizuar interesat e tyre. Në mënyrë që Ukraina të pajtohet me lojën e tyre, BE-ja duhet t’i premtojë anëtarësim të përshpejtuar.
SHBA-ja është e vetmja me të cilën Rusia dëshiron të negociojë sepse e konsideron atë fajtore për shpërthimin e luftës. Nuk ka garanci për Ukrainën. Deklarata e Budapestit në 1994 përcaktonte shumë qartë se SHBA, Rusia dhe Britania e Madhe janë garantuesit e sigurisë së Ukrainës nëse dikush e sulmon atë. Një nga garantuesit e sulmoi atë. Në negociatat me SHBA-në, Rusia dëshiron të arrijë statusin e një partneri të barabartë në diskutimet për sigurinë globale dhe rajonale, dëshiron statusin e një superfuqie”, thekson Kovaçeviq.
“Nëse Trump ka aspirata territoriale ndaj Grenlandës, Panamasë dhe Kanadasë, atëherë mund të supozojmë se ai është i gatshëm të njohë të drejtën e rusëve për të realizuar ambicie të tilla”, thotë Kovačević dhe përfundon: “Nëse Rusia nuk arriti të pushtonte një vend, si mund të arrinte të pushtonte disa vende në të njëjtën kohë”. Ai shton se Franca dhe Britania e Madhe duan të vendosen si garantues të sigurisë evropiane dhe për këtë arsye insistojnë në rritjen e buxheteve ushtarake të të gjithë anëtarëve evropianë të NATO-s, gjë që do të rriste tregun e produkteve të tyre ushtarake.
“Nëse nuk arrihet një marrëveshje paqeje, nuk duhet të përjashtohet mundësia e përhapjes së luftës dhe shpërthimit të konflikteve në rajone të paqëndrueshme siç është Ballkani Perëndimor. Prandaj duhet të forcohen aftësitë mbrojtëse”, thotë Kovaçeviq.
Huazuar dhe shqiperuar nga https://www.jutarnji.hr/vijesti/svijet/britanci-su-s-kijevom-potpisali-tajni-dokument-ali-su-amerikanci-doznali-a-jasno-je-i-zbog-cega-trump-spasava-putina-15559821?cx_linkref=jl_home_teme_dana