Presidenti amerikan Joe Biden premtoi të enjten se Shtetet e Bashkuara do t’i gjenin autorët e sulmeve vetëvrasëse dhe personat e tjerë përgjegjës për ato sulme vdekjeprurëse, anëtarë të dyshuar të Shtetit Islamik, jashtë aeroportit të Kabulit, ku mijëra njerëz ishin mbledhur me shpresën për të ikur nga vendi i kontrolluar nga talebanët.
Autorët e sulmeve kishin goditur orë më parë në dy vende përreth perimetrit të Aeroportit Ndërkombëtar “Hamid Karzai”, pranë Portës Abbey dhe para një hoteli aty pranë.
Të paktën 60 afganë dhe 12 trupa amerikanë u vranë, sipas zyrtarëve amerikanë dhe afganë. Më pas Pentagoni konfirmoi se një ushtar i 13-të kishte vdekur. Të paktën 143 afganë të tjerë u plagosën, njoftoi agjencia së lajmeve Associated Press.
Një zyrtar amerikan i tha agjencisë Reuters se forcat amerikane në Kabul po përgatiteshin për sulme të tjera nga Shteti Islamik.
Viktimat e sulmit ishin të parat mes ushtarëve amerikanë aqë nga shkurti 2020. Ishte incidenti më vdekjeprurës për trupat amerikane në Afganistan prej një dekade.
Gjenerali amerikan Frank McKenzie, kreu i Komandës Qendrore të SHBA-së tha gjatë një konferencë për shtyp në Pentagon se 11 marinsa dhe një mjek i Marinës u vranë dhe 15 trupa të tjera u plagosën. Ai tha se një përplasje me armë pasoi sulmet me bomba.
Më vonë të enjten, Shteti Islamik mori përgjegjësinë për sulmin, njoftoi agjencia e lajmeve e grupit në kanalin e tij Telegram.
Kombet e Bashkuara dhe NATO-ja dënuan sulmet, ashtu si edhe zëdhënësi i talebanëve Zabihullah Mujahid.
Në fjalimin e tij, zoti Biden u zotua se evakuimet do të përfundojnë dhe Shtetet e Bashkuara do t’i kapin ata që qëndrojnë pas sulmit.
“Ata që kryen këtë sulm, si dhe cilido që do t’i bëjë keq Amerikës duhet ta dinë: Ne nuk do të falim. Ne nuk do të harrojmë. Ne do t’ju kapim dhe do t’ju bëjmë të paguani,” tha ai nga Shtëpia e Bardhë.
Presidenti tha se evakuimet do të vazhdonin.
“Ne do t’i nxjerrim (nga Afganistani) amerikanët që duan të largohen,” tha ai.
Gjenerali McKenzie i bëri jehonë presidentit.
“Ne vazhdojmë të ekzekutojmë misionin tonë Nr. 1, që është të nxjerrim sa më shumë të evakuuar dhe qytetarë nga Afganistani,” tha ai gjatë konferencës për shtyp.
“ISIS nuk do të na zmbrapsë nga përmbushja e misionit,” tha gjenerali McKenzie. Shtetet e Bashkuara planifikojnë t’i përmbahen afatit të 31 gushtit për të tërhequr të gjithë trupat.
Gjenerali McKenzie tha se ushtria beson se sulmet janë kryer nga luftëtarë të lidhur me grupin e Shtetit Islamik në Afganistan, të njohur si ISIS-K. Ai tha gjithashtu se parashikoheshin edhe tentativa të tjera për sulme.
“Unë gjithashtu kam urdhëruar komandantët e mi të hartojnë plane operacionale për të goditur pronat, udhëheqjen dhe objektet e ISIS-K. Ne do të përgjigjemi me forcë dhe preçizion në kohën, vendin dhe momentin që zgjedhim”, tha zoti Biden gjatë fjalimit.
Ai tha se nuk kishte asnjë provë, deri tani, se ka pasur bashkëpunim mes talebanëve dhe ISIS-in në kryerjen e sulmeve.
Sulmi jashtë aeroportit goditi në një zonë ku janë mbledhur mijëra njerëz që kur talebanët morën kontrollin e Kabulit më 15 gusht. Më shumë se 100,000 janë larguar nga vendi me fluturime evakuimi, tha zoti Biden.
Të enjten më herët, zëdhënësi i Pentagonit John Kirby tha se shpërthimi në Portën e Abbey ishte pjesë e “një sulmi kompleks që rezultoi në një numër plagosjesh mes amerikanëve dhe civilëve”.
Ai tha se një shpërthim i dytë ndodhi në ose afër Hotel Baron, një distancë të shkurtër nga Abbey Gate.
Duke folur për shpërthimin e parë, një burim i lartë taleban konfirmoi për Zërin e Amerikës se një person hodhi veten në erë në një zonë ku ishin të pranishëm një numër i madh njerëzish.
Shpërthimet erdhën disa orë pasi qeveritë perëndimore kishin paralajmëruar për kërcënimin e një sulmi terrorist në aeroport dhe thanë se ata që ishin mbledhur në zonë duhet të zhvendoseshin në një vend të sigurt.
Një zyrtar i Departamentit të Shtetit i cili foli për Zërin e Amerikës në kushte anonimiteti tha se Shtetet e Bashkuara “po përpiqen të çojnë përpara misionin e tyre, ndërsa e dinë se siguria jonë është e komprometuar rëndë,” tha zyrtari.
“Sulmet ndodhën pikërisht në momentin e ndërrimit të turneve përndryshe edhe oficerët konsullorë mund të kishin qenë viktima”, tha ai.
Pas shpërthimit, Ambasada Amerikane në Kabul tha se qytetarët amerikanë duhet të shmangin udhëtimet në aeroport dhe të shmangin hyrjet e aeroportit, për shkak të frikës për sulme të mëtejshme.
Disa nga të plagosurit arritën të enjten në Spitalin e Urgjencës të Kabulit, të drejtuar nga një organizatë joqeveritare ndërkombëtare që trajton viktimat e luftës dhe minave tokësore. Kanalet afgane të lajmeve postuan në Twitter fotografi të civilëve që transportonin të plagosurit e tyre në karroca.
Zyrtarët pakistanezë kanë kërkuar, duke filluar nga e premtja, që hotelet anembanë kryeqytetit Islamabad, të anulojnë rezervimet dhe të mbajnë të gjitha dhomat në dispozicion të qeverisë për të paktën tre javë për të akomoduar mijëra të huaj që evakuohen urgjentisht nga Afganistani.
Pjesë nga ky raportim janë marrë nga agjencitë e lajmeve AFP, AP dhe Reuters.