Në SHBA, së shpejti mund të implantohen çipe (chips) në trurin e njeriut. FDA ka hapur rrugën për provat e para klinike prej kompanisë Neuralink të Elon Musk-ut. Më parë, ishin ngritur shqetësime për sigurinë.
Ato synohet të bëjnë të mundur që njerëzit e paralizuar të ecin dhe të trajtojnë sëmundjet neurologjike: çipat kompjuterikë të implantuar në trurin e njeriut. Testet përkatëse mund të fillojnë së shpejti në SHBA – autoritetet amerikane me sa duket kanë dhënë dritën e gjelbër për studime klinike te njerëzit. Kjo u raportua nga start-up Neuralink, i themeluar nga shefi i Twitter-it, Elon Musk.
“Jemi të kënaqur të njoftojmë se kemi marrë lejen e FDA-së për të inicuar provën tonë të parë klinike me njerëzit”, shkroi kompania në Twitter. Sipas saj, ky autorizim është një hap i parë i rëndësishëm që një ditë t’i ndihmojë njerëzit. Rekrutimi për studimin ende nuk ka filluar, por kompania tha se do të nxjerrë më shumë informacione së shpejti.
Premtime të bujshme
Miliarderi Musk njihet për vendosjen e ambicieve të larta për bizneset e tij, disa prej të cilave nuk realizohen kurrë dhe të tjera me vonesë të konsiderueshme. Edhe me Neuralink, fillimisht ai ishte prapa planit: Musk kishte njoftuar në korrik 2019 se do të ishte në gjendje të kryente testet e para te njerëzit vitin e ardhshëm.
Musk kishte thënë në dhjetor, gjatë një prezantimi të startup-it të tij, se implantet e bëra nga Neuralink do të bënin të mundur komunikimin drejtpërdrejt me anë të mendimit me kompjuterët. “Sigurisht, ne duam të jemi jashtëzakonisht të kujdesshëm dhe të sigurohemi që të funksionojë përpara se të vendosim ndonjë pajisje te njerëzit”, tha ai në atë kohë.
Musk donte të fillonte testimin shumë më herët. Por aplikimi i kompanisë për një provë klinike njerëzore fillimisht u refuzua nga FDA në fillim të vitit 2022 për arsye sigurie. Autoriteti kishte dyshime për baterinë e litiumit të çipit dhe telat e implantit. Ishte gjithashtu e paqartë se si mund të hiqej pajisja pa dëmtuar indet e trurit.
Prototipe vetëm te kafshët
Deri tani, prototipet me madhësinë e monedhës janë implantuar vetëm te kafshët. Gjatë prezantimit të Neuralink, majmunët u shfaqën duke “luajtur” video lojëra të thjeshta ose duke lëvizur kursorin në një ekran duke përdorur çipin e trurit.
Duke përdorur këto pika kontakti, Musk dëshiron të kurojë sëmundjet neurologjike. Startup aktualisht po zhvillon implante të tjera që do të vendosen në palcën kurrizore ose në sy për të rikthyer lëvizshmërinë ose shikimin. Sipas Musk-ut, implantet e trurit mund të kurojnë gjithashtu sëmundje të tilla si obeziteti, autizmi, depresioni dhe skizofrenia, si dhe të mundësojnë shfletimin në internet dhe telepatinë. Në fund të vitit të kaluar, ai bëri bujë kur tha se ishte aq i bindur për sigurinë e këtyre pajisjeve sa ishte i gatshëm t’i implantonte ato tek fëmijët e tij.
Neuralink nuk është kompania e vetme që punon për pikat e kontaktit tru-kompjuter. Në korrik, konkurrenti i saj Synchron njoftoi se ishte kompania e parë që kishte implantuar një çip të tillë në trurin e një pacienti amerikan.
aud (rtr, afp, tgsch)