Kategoritë: Bota

Lajmet nga Bota

Putini dhe pasojat e ofensivës së befasishme ukrainase

UkrainaOfensiva e befasishme e Ukrainës në rajonin rus të Kurskut e ka tronditur Kremlinin. Megjithatë, sipas zyrtarëve kryesorë të inteligjencës amerikane, ende nuk dihet se cili do të jetë ndikimi i kësaj ofensive ushtarake, me plot rreziqe.
Zëvendës drejtori i CIA-s David Cohen tha të mërkurën, gjatë një konference mbi sigurinë që u mbajt diku pranë Uashingtonit, se ofensiva e Kievit brenda territorit rus nuk tregon shenja se po dobësohet. Kjo ofensivë, sipas zotit Cohen, po e detyron Presidentin rus Vladimir Putin të përballet me pasoja të brendshme.

“Ata janë ende brenda Rusisë, po përforcojnë mbrojtjen”, tha zoti Cohen ndërsa fliste për forcat ukrainase në Kursk.

“Ata duket se kanë qëllim që të mbajnë nën kontroll një pjesë të atij territori”.

“Putini do të detyrohet të përballet jo vetëm me faktin se tani brenda territorit rus ekziston një fushëbetejë, por ai duhet të përballet edhe me jehonën që ka shkaktuar ajo, në shoqërinë ruse”, tha zoti Cohen.

“Inkursioni ka fuqinë që në të ardhmen të ndryshojë sado pak dinamikën”.

Forcat ukrainase u futën brenda territorit rus më 6 gusht, duke kryer atë që vlerësohet se është sulmi më i madh në Rusi prej Luftës së Dytë Botërore.

Rreth 130 mijë banorë rusë janë detyruar të largohen nga luftimet në Kursk, në pritje të përforcimeve ruse.

Shefi i ushtrisë ukrainase tha të martën se forcat e Kievit kanë kapur rob pothuajse 600 ushtarë rus dhe kanë marrë në kontroll një territor prej rreth 1300 kilometrash.

 

Zëvendës shefi i CIA-s, zoti Cohen tha të mërkurën se Shtetet e Bashkuara vlerësojnë se Ukraina ka nën kontroll 770 kilometra katrorë të territorit në Kursk.

“Ne jemi të sigurt se Putini do të nis një kundër-ofensivë në përpjekje për të rimarrë territorin e humbur. Por, ende nuk e ka nisur”, tha ai. “Kur kundër-ofensiva të fillojë, ne presim që forcat ruse të përballen me një luftë të vështirë”.

Momentalisht, forcat ruse duket se janë përqendruar në pushtimin e Pokrovskit, një qendër me rëndësi për furnizimin e forcave ukrainase në pjesën lindore të Ukrainës.

“Rusët po përparojnë aty”, tha zoti Cohen, duke nënvizuar se ky përparim i forcave ruse po u shndërrohet në një kosto të madhe.

Por, edhe nëse forcat ruse kanë sukses në pushtimin e Pokrovskinit, zoti Cohen tha se kjo fitore do të sillte përfitim të vogël për Moskën.

“Në aspektin strategjik, ndikimi nuk do të jetë rrënjësor”, tha ai.

Sulmet Ukrainase në Rusi

Ndërkaq, Ukraina ka vazhduar përpjekjet për të detyruar Rusinë të mbrohet.

Forcat ukrainase sulmuan me dronë të mërkurën disa zona në pjesën jug-perëndimore të Rusisë, duke shkaktuar zjarr masiv në një magazinë karburanti në Rostov.

Vasily Golubev, guvernatori i Rostovit shkruante në aplikacionin për shpërndarjen e mesazheve, ‘Telegram’, se zjarrëfikësit po punonin për të shuar zjarrin dhe se nuk kishte viktima.

Ministria e Mbrojtjes e Rusisë tha se kishte rrëzuar katër dronë ukrainas mbi rajonin e Rostovit dhe tetë të tjerë në rajonin e Voronezhit.

Zyrtarët në Voronezh nuk njoftuan për të vrarë apo të plagosur.

Në rajonin e Belgorodit që gjendet në kufi me Ukrainën, guvernatori Vyacheslav Gladkov tha se sulmi ukrainas me dronë dëmtoi tre shtëpi, por nuk pati të lënduar.

Mbrojtja ajrore ruse gjithashtu rrëzoi një dron ukrainas mbi rajonin Kursk.

Sulmet Ruse në Ukrainë

Në Ukrainë, Guvernatori i Dnipropetrovsk-ut, Serhiy Lysak tha se një sulm rus vrau të paktën tre persona dhe dëmtoi infrastrukturën në qytetin Kryvyi Rih.

Zoti Lysak tha se sulmi u bë ndërsa ndërsa qyteti është ende në zi, pas një sulmi të përgjakshëm me raketa të martën në një hotel.

Guvernatori i Kharkivit, Oleh Syniehubov tha se një raketë ruse kishite dëmtuar disa shtëpi dhe kishte plagosur 12 persona.

Disa informacione për këtë artikull janë siguruar nga agjencitë e lajmeve ‘Associated Press’, ‘Agence France-Presse’ dhe ‘Reuters’. 

 

DavidUkraina synon të mbajë territorin rus, thotë zyrtari i CIA-s

 

Presidenti Vladimir Putin do të urdhërojë një kundërofensivë në përpjekje për të rimarrë territorin rus të pushtuar nga forcat ukrainase në rajonin e Kurskut, por forcat ruse do të përballen me “një luftë të vështirë”, tha të mërkurën zëvendësdrejtori i Agjencisë Qendrore të Zbulimit, CIA, David Cohen.

Zoti Cohen tha në një konferencë të industrisë së sigurisë kombëtare se mbetet për t’u parë se çfarë rezultati do të ketë futja e ushtrisë ukrainase në prapavijat e armikut, dhe marrja nën kontroll e një sipërfaqeje prej 777 km katror të territorit rus.

Më 6 gusht, forcat ukrainase filluan një sulm të befasishëm që ende po vazhdon, duke kaluar kufirin perëndimor të Rusisë në rajonin e Kurskut.

Ndërsa Kievi ka thënë se nuk ka ndërmend ta aneksojë zonën që ka pushtuar, trupat ukrainase po ndërtojnë vija mbrojtëse dhe duket se synojnë të mbajnë “një pjesë të territorit për një periudhë kohore”, tha zoti Cohen në takimin për sigurinë kombëtare.

“Sigurisht që Putini do të ndërmarrë një kundërofensivë në përpjekje për ta rimarrë atë territor”, tha zoti Cohen. “Unë mendoj se do të jetë një luftë e vështirë për rusët”.

Ai tha se Presidentit Putin do t’i duhet të përballet me zemërimin brenda vendit për humbjen e territorit rus.

Ukraina pretendon se ka marrë nën kontroll 100 vendbanime gjatë inkursionit të saj në rajonin rus të Kurskut, ndërsa forcat ruse vazhdojnë përparimin në rajonin lindor të Donetskut.

Të martën, Presidenti Volodymyr Zelenskiy tha se lufta me Rusinë do të përfundonte përmes dialogut, por se Kievi duhej të ishte në një pozitë të fortë dhe se ai do t’i paraqiste një plan Presidentit Joe Biden dhe dy pasardhësve të tij të mundshëm.

Por nga ana tjetër, Presidenti Putin ka thënë se çdo marrëveshje duhet të fillojë me pranimin nga Ukraina të “realiteteve në terren”. Kjo nënkupton që Rusia të mbajë kontrollin e pjesëve të konsiderueshme të katër rajoneve të Ukrainës, si dhe Krimenë.

Ukraina thotë se kontrollon më shumë se 1200 km katrorë të rajonit Kursk të Rusisë.

voa

Prokurorët gjermanë: Autori i sulmit vdekjeprurës u ndikua nga ideologjia e Shtetit Islamik

teroristiNjë gjykatë në Gjermani la në paraburgim një të ri sirian nën dyshimet për vrasje dhe pjesëmarrje në një organizatë terroriste, që lidhet me sulmin me thikë në qytetin Solingen, ku mbetën të vrarë tre persona dhe u plagosën 8 të tjerë, gjatë festivalit që shënonte 650 vjetorin e qytetit.

 

Një gjykatës në Gjykatën Federale të Drejtësisë në Karlsruhe urdhëroi që 26-vjeçari Issa Al H. të mbahet në arrest, në pritje të hetimeve të mëtejshme dhe mundësisë së ngritjes së akuzave ndaj tij, pasi prokurorët federalë thanë se ai mbështet ideologjinë radikale të grupit ekstremist Shtetit Islamik dhe se po vepronte mbi bazën e kësaj ideologjie kur goditi në mënyrë të përsëritur viktimat e tij në kokë dhe në pjesët e sipërme të trupit.

Vendimi erdhi pasi i dyshuari u dorëzua, duke thënë se ishte autori i sulmeve, siç njoftoi policia. Ai dyshohet edhe për vrasje në tentativë dhe plagosje të rëndë në trup, thanë prokurorët. Mbiemri i tij nuk u publikua në përputhje me rregullat gjermane të privatësisë.

I dyshuari u mor të dielën nga komisariati i policisë në Solingen për të dalë pasa gjykatës.

Ai “mbështet ideologjinë e organizatës së huaj terroriste Shteti Islamik” dhe në bazë të “bindjeve të tij radikale islamike” vendosi “të vriste në festival sa më shumë njerëz që të ishte e mundur që i konsideron jobesimtarë”, tha zyra e prokurorit federal përmes një deklarate.

I dyshuari është një shtetas sirian i cili kishte aplikuar për azil në Gjermani, konfirmoi policia për agjencinë e lajmeve Associated Press. Agjencia gjermane e lajmeve DPA tha pa cituar një burim të posaçëm se kërkesa e tij për azil ishte refuzuar dhe se ai duhej të ishte dëbuar vitin e kaluar.

Të shtunën, grupi Shteti Islamik mori përgjegjësinë për sulmin, pa dhënë prova. Grupi Shteti Islamik tha përmes një publikimi në faqen e tij të lajmeve se sulmuesi kishte në shënjestër të krishterët dhe se autori i kreu sulmet të premten në mbrëmje “për t’u hakmarrë për myslimanët në Gazë dhe kudo”.

Sulmi vjen mes debatit mbi emigracionin në prag të zgjedhjeve të shtatorit në rajonet e Saksonisë dhe Turingisë në Gjermani, ku partitë kundër imigracionit pritet të shënojnë rezultat të mirë. Në qershor, Kancelari Olaf Scholz u zotua se vendi do të fillonte përsëri dëbimin nga vendi të kriminelëve nga Afganistani dhe Siria pas një sulmi me thikë nga një emigrant afgan, që la të vdekur një punonjës policie dhe plagosi katër persona të tjerë.

Sulmi i së premtes shkaktoi tronditje në Solingen. Një qytet me rreth 160,000 banorë pranë qyteteve më të mëdha të Këlnit dhe Duseldorfit, Solingen-i po mbante një festival për të shënuar përvjetorin e tij.

Festivali, i cili duhej të vazhdonte deri të dielën, u anulua. Në vend të festimeve, banorët u mblodhën për të mbajtur zi për të vdekurit dhe të plagosurit, duke vendosur lule dhe shënime pranë skenës së sulmit.

voa

Shkëmbim i fortë i zjarrit ndërmjet Izraelit dhe Hezbollahu – shtohen shqetësimet për një luftë gjithëpërfshirëse rajonale

HezbollahIzraeli nisi një valë sulmesh ajrore gjithandej Libanin jugor të dielën herët, në atë që tha se ishte një sulm parandalues ndaj Hezbollahut, pasi grupi militant tha se kishte hedhur qindra raketa dhe dronë për t’u hakmarrë për vrasjen e një prej komandantëve të tij kryesorë, muajin e kaluar.

 

Shkëmbimi i fortë i zjarrit kërcënon të shkaktojë një luftë gjithëpërfshirëse që mund të tërhiqte Shtetet e Bashkuara, Iranin dhe grupet militante në gjithë rajonin. Ai mund të rrënojë gjithashtu përpjekjet për një armëpushim në Gaza, ku Izraeli është përfshirë në luftë me grupin palestinez Hamas, një aleat i Hezbollahut, për më shumë se 10 muaj.

Në orët e paradites, u duk se shkëmbimi i zjarrit kishte përfunduar, me të dyja palët që thanë se i kishin kufizuar sulmet e tyre në objektiva ushtarakë. Por situata mbetet e tensionuar dhe nuk ka informacione për numrin e viktimave dhe shkallën e dëmeve. Të paktën tre persona u vranë në sulmet në Liban.

Ushtria izraelite tha se Hezbollahu po planifikonte të lëshonte një breshëri të rëndë raketash drejt Izraelit. Menjëherë pas kësaj, Hezbollahu njoftoi se kishte nisur një sulm ndaj pozicioneve ushtarake izraelite, si një përgjigje fillestare ndaj vrasjes së Fouad Shukurit, një prej themeluesve të tij, në një sulm ajror izraelit në Bejrut muajin e kaluar.

Sulmet ndodhën ndërsa Egjipti pret një raund të ri bisedimesh që synojnë t’i japin fund luftës Izrael-Hamas. Hezbollahu ka thënë se do të ndalojë luftimet nëse ka një armëpushim në Gaza. Irani mbështet të dy grupet, si dhe militantët në Siri, Irak dhe Jemen, të cilët mund t’i bashkohen ndonjë konflikti më të gjerë.

Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu, duke folur në fillim të një takimi të kabinetit, tha se ushtria rrëzoi “mijëra raketa që ishin nisur drejt Izraelit verior” dhe u bëri thirrje qytetarëve t’u përmbaheshin udhëzimeve të autoriteteve.

“Ne jemi të vendosur të bëjmë gjithçka për të mbrojtur vendin tonë, për t’i kthyer banorët e veriut të sigurt në shtëpitë e tyre dhe për të vazhduar të respektojmë një rregull të thjeshtë: Kushdo që na dëmton – do ta dëmtojmë”, tha ai.

Sirenat për sulme ajrore u raportuan në gjithë Izraelin verior dhe aeroporti ndërkombëtar Ben-Gurion i Izraelit u mbyll për rreth një orë. Autoritetet izraelite ngritën shkallën e gatishmërisë në Izraelin verior dhe u bënë thirrje qytetarëve të qëndrojnë pranë strehimoreve.

Nënkolonel Nadav Shoshani, një zëdhënës i ushtrisë izraelite, tha se Hezbollahu synonte të godiste objektiva në Izraelin verior dhe qendror. Ai tha se vlerësimet fillestare gjetën “shumë pak dëme” në Izrael, por ushtria mbeti në gatishmëri të lartë. Ai tha se rreth 100 avionë izraelitë morën pjesë në sulmet e së dielës.

Ministria e Shëndetësisë e Libanit raportoi se dy persona u vranë dhe dy të tjerë u plagosën në sulmet në Libanin jugor. Grupi Amal, i cili është aleat me Hezbollahun, tha se një luftëtar i grupit u vra në një goditje mbi një makinë.

Hezbollahu tha se përdori më shumë se 320 raketa “Katyusha” që synonin disa zona në Izrael dhe një “numër të madh” dronësh. Ai tha se operacioni kishte në shënjestër “një objektiv cilësor ushtarak izraelit, për të cilin do të njoftohet më vonë”, si dhe “vendet dhe kazermat e armikut dhe platformat e Kupolës së Hekurt (mbrojtjes raketore) të Izraelit.

Hezbollahu më vonë njoftoi fundin e asaj që tha se ishte faza e parë e sulmeve hakmarrëse, për të cilat tha se do ta lejonin atë të nisë më shumë sulme në thellësi të Izraelit. Por, në një deklaratë të mëvonshme, grupi tha se “operacionet ushtarake për sot kanë përfunduar”.

Grupi tha se të gjithë dronët që hodhi, goditën objektivat e tyre, por pa thënë se sa dronë ishin lëshuar. Ai renditi 11 baza, kazerma dhe pozicione ushtarake që tha se i kishte vënë në shënjestër në veri të Izraelit dhe në Rrafshnaltën e Golanit të aneksuar nga Izraeli. Ai hodhi poshtë gjithashtu pretendimin e Izraelit se sulmet e tij parandaluese kishin arritur të shmangin një sulm më të fortë të Hezbollahut. Grupi nuk dha prova për pretendimet e tij.

Në SHBA, një zëdhënës i Këshillit të Sigurisë Kombëtare, Sean Savett, tha se Presidenti Joe Biden “po ndjek nga afër zhvillimet në Izrael dhe në Liban”.

“Nën udhëzimet e tij, zyrtarë të lartë amerikanë kanë komunikuar vazhdimisht me homologët e tyre izraelitë”, shtoi z. Savett. “Ne do të vazhdojmë të mbështesim të drejtën e Izraelit për t’u mbrojtur dhe do të vazhdojmë të punojmë për qëndrueshmërinë rajonale”.

Pentagoni tha se sekretari i Mbrojtjes Lloyd Austin foli me ministrin izraelit, Yoav Gallant, rreth mbrojtjes së Izraelit.

Në javët e fundit, diplomatë nga Shtetet e Bashkuara dhe vendet evropiane kanë zhvilluar një sërë vizitash në Izrael dhe në Liban, në një përpjekje për të ulur tensionet që ata kanë frikë se mund të çojnë në një luftë rajonale.

Hezbollahu filloi sulmet mbi Izraelin pothuajse menjëherë pas fillimit të luftës në Gaza, e cila u shkaktua nga sulmi i Hamasit në Izrael më 7 tetor. Izraeli dhe Hezbollahu kanë shkëmbyer zjarr pothuajse çdo ditë, duke zhvendosur dhjetëra mijëra njerëz në të dyja anët e kufirit. Deri të dielën, të dyja palët kishin qenë të kujdesshme për të shmangur luftën në shkallë të gjerë.

Hezbollahu është një aleat i ngushtë i Iranit, i cili gjithashtu është kërcënuar se do të hakmerret për vrasjen e një udhëheqësi të lartë të Hamasit, Ismail Haniyeh, në një shpërthim në Teheran muajin e kaluar, për të cilin u fajësua gjerësisht Izraeli, i cili nuk ka thënë nëse ishte i përfshirë.

Shtetet e Bashkuara dhe ndërmjetësuesit e tjerë e shohin një armëpushim në Gaza si çelës për të shmangur një konflikt më të gjerë në Lindjen e Mesme. Egjipti kishte planifikuar të organizojë bisedime të nivelit të lartë në Kajro të dielën, me qëllim tejkalimin e boshllëqeve në një propozim në zhvillim për një armëpushim dhe lirimin e shumë pengjeve të mbajtura nga Hamasi.

Në bisedime pritet të marrin pjesë drejtori i CIA-s, William Burns, kryeministri i Katarit, Mohammed bin Abdulrahman Al Thani dhe shefi i Shërbimit egjiptian të zbulimit, Abbas Kamel, sipas dy zyrtarëve egjiptianë që folën me kusht që të mos u përmendet emri.

Hamasi dërgoi një delegacion në kryeqytetin egjiptian për t’u informuar nga ndërmjetësit egjiptianë dhe ata nga Katari, por nuk po merr pjesë drejtpërdrejt në negociata.

Shef i Agjencisë izraelite të Zbulimit, David Barnea, pritej të merrte pjesë, por zyrtarët thanë se nuk ishte menjëherë e qartë nëse kjo do të ndodhë pas tensioneve Izrael-Hezbollah.

voa

Erdogan përballet me pikëpyetje lidhur me embargon ndaj Izraelit

ErdoganEmbargoja e Turqisë ndaj tregtisë me Izraelin është vënë në qendër të vëmendjes mes pretendimeve të opozitës se ajo po shkelet vazhdimisht. Siç njofton korrespondenti i Zërit të Amerikës në Stamboll, Dorian Jones, akuzat po bëhen ndërsa Presidenti turk Rexhep Tajip Erdogan bën përpjekje të luajë një rol qendror në përpjekjet për të ndalur luftën e Izraelit ndaj Hamasit.

 

Protestat kundër tregtisë me Izraelin po vazhdojnë në të gjithë Turqinë.

Partitë opozitare po publikojnë pa ndërprerë imazhe në rrjetet sociale që dënojnë tregtinë me Izraelin dhe fajësojnë Presidentin turk Erdogan.

Demonstratat po mbahen pavarësisht shifrave zyrtare që tregojnë se tregtia dypalëshe prej shtatë miliardë dollarësh ka rënë në zero. Zoti Erdogan vendosi një embargo tregtare ndaj Izraelit në muajin maj. Por analistët thonë se tregtia po vazhdon përmes palëve të treta.

“Ne duhet të kuptojmë se një pjesë e kësaj tregtie do të vazhdojë. Ajo do të devijohet drejt vendeve të treta dhe tregtia do të ndjekë këtë rrugë”, thotë Sinan Ulgen nga Qendra për Ekonomi dhe Studime të Politikës së Jashtme.

Rrjeti turk i lajmeve Evrensel ka zbuluar se pavarësisht se kompanitë turke kanë regjistruar zero eksporte drejt Izraelit, eksportet e tyre për në territoritet palestineze janë rritur 1000 %.

Shtypi izraelit gjithashtu ka zbuluar se grupi më i madh turk i biznesit ka aksione në një kompani energjetike që furnizon ushtrinë izraelite. Kompania Zorlu ka njoftuar se do të fillojë heqjen e investimeve nga Izraeli.

Analistët thonë se tregtia që po vazhdon zbulon se sa e vështirë është për partinë e zotit Erdogan, AKP që të zbatojë embargon e plotë.

“Ka shumë lidhje ekonomike, lidhje të ngushta në mes të qarqeve të biznesit të lidhura me AKP-në dhe bizneset izraelite. Kjo ka shumë gjasa të jetë arsyeja pse ky qëndrim hipokrit po vazhdon”, thotë Soli Ozel nga Universiteti Kadir Has, në Stamboll.

Embargoja turke megjithatë ka filluar të shfaqë pasojat sipas shtypi izraelit. Bllokada tanimë ka rritur çmimin e frutave dhe perimeve, të cilat më parë importoheshin nga Turqia.

“Embargoja po funksionon. Pavarësisht që disa gjëra sigurohen përmes vendeve të treta dhe disa mallra shkojnë tek autoriteti palestinez dhe nga atje, përmes tregtarëve ambulantë futen në Izrael. Megjithatë, ka patur një rënie të madhe të tregtisë”, thotë Gallia Linderstrauss nga Instituti i Studimeve të Sigurisë Kombëtare në Tel Aviv.

Udhëheqësi i Autoritetit Palestinez Mahmud Abaz gjatë këtij muaji e vlerësoi zotin Erdogan për qëndrimin e tij ndaj Izraelit, ndërsa ishte për vizitë në Turqi.

Megjithatë, partitë konservatore islamiste vazhdojnë të vënë në shënjestër zotin Erdogan duke vënë theksin tek vazhdimi i tregtisë me Izraelin. Analistët paralajmërojnë se Presidenti mund të paguajë një çmim të lartë.

“Nga këndvështrimi i zgjedhjeve, nëse merr parasysh sondazhet, qëndrimi ndaj Izraelit i ka shkuar për shtat më shumë kundërshtarëve të zotit Erdogan”, thotë Soli Ozel,

Ndërsa vazhdon lufta e Izraelit ndaj Hamasit, protestat në Turqi kundër tregtisë me Izraelin me gjasë do të vazhdojnë të vënë në shënjestër Presidentin Erdogan, gjë që sipas analistëve nuk do ta ndihmojë partinë e tij AKP e cila nuk ka dalë mirë në sondazhe.

voa

Kapet krimineli i dyshuar për vrasjet në Solingen

SolingenPolicia kapi kriminelin e dyshuar për atentatin në Solingen. Ndërkohë Prokuroria e Përgjithshme Federale merr përsipër hetimet për terrorizëm. Në sulmin me thikë në Solingen u vranë tre persona, u plagosën tetë të tjerë.

 

Të dielën u bë e ditur,se Prokuroria e Përgjithshme Federale i merr përsipër hetimet për dyshimin e terrorit në lidhje me sulmin në Solingen, ku u vranë me thikë tre persona, dy burra në moshën 67 dhe 56 vjeçare, një grua në moshën 56 vjeçare, si dhe u plagosën tetë të tjerë.

Zëdhënësja e Prokurorisë së Përgjithshme tha, se po hetohet në lidhje me dyshimin, nëse personi i arrestuar është anëtar i të ashtuquajturit “Shteti Islamik”, sipas Reuters. Personi i arrestuar nuk ka qenë i njohur më parë për autoritetet si ekstremist islamist.

I ashtuquajturi “Shteti Islamik”, IS deklaroi, se ai e merr përgjegjësinë për vrasjet në Solingen. Në një informim në rrjetin Telegram, IS shkroi se një “ushtar” i tyre kreu një sulm ndaj të krishterëve në Solingen. Ky sulm është “hakmarrje për myslimanët në Palestinë e kudo”. Nuk ka ende prova që IS qëndron pas sulmit dhe për lidhje mes të arrestuarit, të dyshuar për vrasjet në Solingen.

Ministri i Brendshëm i landit, Renani Veriore-Vestfali, Herbert Reul tha dje, se atentatori i dyshuar iu dorëzua njësisë policore. Kemi të dyshuarin, që e kërkuam gjatë gjithë ditës, tha Reul në orët e vona të mbrëmjes, sipas Spiegel. Ky person është “në shkallën më të lartë” i dyshuar, tha Reul. Personi i dyshuar për atentatin është siriani Isa H. Veshja e personit të kapur të dyshuar ishte e pistë dhe me gjak.  Policia kishte kryer hetime në një strehimore azili gjatë dits.

Sipas Spiegel, Isa H. është 26 vjeç, ai ka ardhur në Gjermani në dhjetor 2022 dhe ka bërë kërkesë për azil. Një vit më vonë ai ka marrë statusin e mbrojtjes së përkohshme.

Gjatë së shtunës mediat gjermane njoftuan edhe për arrestimin një 15 vjeçari me lidhje me sulmin. Sipas informacioneve të Spiegel bëhej fjalë për një person nga Kirgistani që jetonte në një strehimore azili. Me gjasa ai ka biseduar me dikë tjetër në festime në Solingen që shihet si personi i dyshuar për sulmin me thikë ku u vranë 3 persona. Kryeprokuroti gjerman, Markus Caspers tha në një konferencë shtypi, se “sipas dëshmive të mbledhura një person deri tani i panjohur, pak para sulmit ka biseduar me djalin e ri, për aktin që e edhe u krye më vonë.

Autoritetet gjermane flasin se dyshimi është për një akt të motivuar terrorist, tha kryeprokurori gjerman, Markus Caspers.

Reagime të tronditura në Gjermani

Në Gjermani pati tronditje të thellë pas sulmit me thikë në një festë në qytetin e Solingenit, ku si pasojë humbën jetën tre persona e u plagosën tetë të tjerë. Solingen donte të festonte 650-vjetorin e themelimit me “Festivalin e Diversitetit”, por ai përfundoi me tmerr.

Kancelari, Olaf Scholz foli të shtunën në mëngjes për herë të parë pas sulmit. “Sulmi në Solingen është një ngjarje e tmerrshme që më trondit shumë. Një vrasës vrau brutalisht disa njerëz”, shkroi ai platfomën X, dhe bisedoi  në telefon me kryebashkiakun e Solingenit, Tim Kurzbach. “Ne mbajmë zi për viktimat dhe qëndrojmë pranë të afërmve.” Politikani socialdemokrat iu uroi shërim të shpejtë të plagosurve. “Vrasësi duhet të kapet shpejt dhe të ndëshkohet me ashpërsinë më të plotë të ligjit”, kërkoi Scholz.

Edhe presidenti, Frank-Walter Steinmeier shprehu tronditjen e tij. “Akti i tmerrshëm i Solingen më trondit, na trondit, ai trondit të gjithë vendin”, shkroi presidenti gjerman në platformën X. “Ne mbajmë zi për ata që humbën jetën dhe lutemi për të plagosurit, që me gjithë zemvr iu uroj forcë e shërim të shpejtë.” Steinmeier kërkoi të qëndrojmë të bashkuar kundër urrejtjes dhe dhunës.

“Më thyhet zemra”

Kryeministri landit Renani-Veriore Vestfali, Hendrik Wüst dhe kryetari i bashkisë së Solingen, Tim Kurzbach u shprehën mjaft të tronditur. “Ne të gjithë donim të festonim përvjetorin e qytetit tonë së bashku dhe tani duhet të mbajmë zi për vdekjet dhe të plagosurit. Më thyhet zemra që pati një sulm të tillë në qytetin tonë. Kam lot në sy, kur mendoj për ata që humbëm, lutem për të gjithë ata që ende po luftojnë për jetën e tyre”, shkroi Kurzbach në Facebook.

Edhe zëvendës kancelari Robert Habeck (Të Gjelbërit) e dënoi sulmin në një festival të qytetit në Solingen ku tre persona humbën jetën. Habeck tha të shtunën se “lajme të këqija, më të këqijat” kanë ardhur nga qyteti Solingen. “Dhuna ndaj njerëzve që thjesht donin të festonin me gëzim është thellësisht e dënueshme”, tha Habeck dhe pret nga policia të bëjë gjithçka që mundet për të gjetur autorin sa më shpejt të jetë e mundur.

la/ag

FBI: SHBA po përballet me një rritje të njëkohësishme të shumë kërcënimeve

FBI Christopher WrayVendi po përballet me kërcënime të shtuara nga shumë drejtime në një kohë kur agjencitë e zbatimit të ligjit po ndeshen me vështirësi, tha drejtori i FBI-së Christopher Wray, në një intervistë për agjencinë e lajmeve Associated Press. Zoti Wray theksoi se “e kam të vështirë të kujtoj një kohë të ngjashme në karrierën time me kaq kërcënime të ndryshme, që janë rritur njëkohësisht.”
Drejtori i FBI-së Christopher Wray foli të mërkurën me agjencinë e lajmeve Associated Press ndërsa vizitoi zyrën e FBI-së në Mineapolis për të folur për partneritetin midis agjencive të zbatimit të ligjit me entitete të tjera. Komentet e tij vijnë pasi FBI-ja përballet me shqetësime të shtuara mbi terrorizmin, si të brendshëm ashtu edhe ndërkombëtar, si dhe spiunazhin nga Kina, vjedhjen e pronës intelektuale dhe ndërhyrjen e vendeve të huaja në zgjedhje.

“Unë shqetësohem për kombinimin e shumë kërcënimeve që ngrihen menjëherë, me sfidat me të cilat përballen burrat dhe gratë, që punojnë në agjencitë e zbatimit të ligjit në përgjithësi”, tha zoti Wray. “Dhe e vetmja gjë që mendoj se ndihmon për të kapërcyer këto dy sfida janë partneritetet. Kjo mund të tejkalohet përmes një bashkëpunimi mes të gjitha agjencive të zbatimit të ligjit.”

Vlerësimi i zotit Wray për një mjedis në rritje kërcënimesh është në përputhje me alarmin që ai ka lëshuar për muaj të tërë. Menjëherë pas sulmit të 7 tetorit nga Hamasi në Izrael, zoti Wray filloi të paralajmëronte se konflikti mund të shërbente si një frymëzim për militantët, “që ne nuk e kemi parë që kur ISIS-i themeloi të ashtuquajturin kalifat vite më parë”.

FBI-ja gjithashtu është përpjekur të merret me shqetësimet e sigurisë në lidhje me kufirin jugor të Shteteve të Bashkuara, ku zyrtarët zbuluan në qershor tetë persona nga Taxhikistani me lidhje të dyshuara me grupin Shteti Islamik, të cilët u arrestuan për shkelje të ligjeve të emigracionit.

Zyrtarët po merren edhe me çështjen e ndërhyrjeve të huaja në zgjedhje. FBI-ja dhe agjencitë e tjera federale njoftuan të hënën se Irani ishte përgjegjës për një sulm kibernetik që kishte në shënjestër fushatën e ish Presidentit Trump dhe për një tentativë për ndërhyrje në fushatën e Nënpresidentes Harris, pjesë e asaj që zyrtarët e cilësuan si një përpjekje agresive për të ndërhyrë në politikën amerikane.

Zoti Wray nuk pranoi të fliste për ndonjë hetim apo kërcënim specifik, por tha se për hetimet e rasteve të sulmeve kibernetike, duke përfshirë ato kundër infrastrukturës zgjedhore, kandidatëve apo fushatave, nevojitet ndihma nga sektori privat.

“Një nga gjërat që ne kemi dyfishuar është krijimi i partneriteteve, sepse në fund të fundit kemi të bëjmë me aftësinë për të mbledhur informacione nga burime të ndryshme mbi kërcënimin për ndikim në zgjedhje, apo ndonjë lloj tjetër kërcënimi”, tha zoti Wray. “Për të krijuar një pasqyrë më të qartë mbi kërcënimet, duhet të kemi partnerë që ndajnë informacione me njëri-tjetrin.”

Oficerët e zbatimit të ligjit po vriten në krye të detyrës me një ritëm prej rreth një në çdo pesë ditë, tha zoti Wray, duke vënë në dukje se tre policë dhe një mjek u vranë vetëm në Minesota në 2024. Një polic u vra në Mineapolis në maj ndërsa po përpiqej të ndihmonte dikë dhe dy policë dhe një ndihmës mjek u vranë në Bërnsvil në shkurt kur një burrë i armatosur hapi zjarr.

Një dhunë e tillë “më thyen zemrën çdo herë”, tha drejtori i FBI-së.

FBI-ja nuk është kursyer nga sulme të tilla. Disa ditë pasi agjentët kontrolluan pronën e ish Presidentit Donald Trump në Florida, Mar-a-Lago, për të rimarrë dokumente sekrete, një person i armatosur që bëri thirrje në mediat sociale që agjentët federalë të vriteshin “në shikim të parë” vdiq në një shkëmbim zjarri, pasi u përpoq të futej brenda zyrës së FBI-së në Sinsinati.

Christopher Wray tha se FBI-ja ka punuar për të forcuar partneritetet tradicionale me organet shtetërore dhe lokale të zbatimit të ligjit dhe për të krijuar partneritete me biznesin dhe institucionet arsimore për të ndihmuar në përballimin e kërcënimeve ndaj sigurisë kibernetike apo pronës intelektuale. Në Mineapolis dhe zyra të tjera, tha ai, autoritetet po bashkëpunojnë me punonjës të shkollave dhe profesionistë të shëndetit mendor për të ndihmuar adoleshentët në rrezik me shpresën për të shmangur kërcënimet e ardhshme.

Puna me industrinë e teknologjisë është e rëndësishme për mbrojtjen e novacionit dhe inteligjencës artificiale nga kërcënimet e huaja, shtoi zoti Wray.

“Inteligjenca artificiale është në shumë mënyra mjeti më efektiv kundër përdorimit të inteligjencës artificiale nga njerëzit e këqij”, tha ai. “Kështu që ne duhet të punojmë ngushtë me këtë industri për t’u siguruar që inteligjenca artificiale amerikane të përdoret për mbrojtjen e popullit amerikan nga kërcënimet e aktivizuara nga inteligjenca artificiale, që vijnë nga ana tjetër.”

voa

Drejtori i CIA-s – kundër secesionizmit në B-H

Biden CIASecesionizmi i Dodikut, situata e sigurisë në Bosnjë-Hercegovinë ishin temat e bisedës mes drejtorit të CIA-s William Burns dhe autoriteteve në Sarajevë.

 

Një zyrtar i paidentifikuar i Qeverisë së Shteteve të Bashkuara të Amerikës (SHBA) thotë se arsyeja e vizitës së drejtorit të CIA-s William Burns në Sarajevë është “për të diskutuar mbi retorikën dhe veprimet shqetësuese separatiste të presidentit të entitetit Republika Srpska (RS) Milorad Dodik dhe Qeverisë së RS”. “Janë zhvilluar takime me kolegë nga inteligjenca, anëtarë të Kryesisë dhe ministrin e Jashtëm. Ata diskutuan çështje me interes të ndërsjellë, e cila përfshin integritetin territorial dhe sovranitetin e B-H”, thuhet në deklaratën e zyrtarit amerikan.

 

Në Sarajevë, Burns foli me anëtarët e Presidencës së Bosnjë-Hercegovinës dhe drejtoreshën e Agjencisë së Inteligjencës dhe Sigurisë së Bosnjë-Hercegovinës, Almira Xhuva. Në takimin e Presidencës së B-H mori pjesë edhe anëtarja e Presidencës Zheljka Cvijanoviq, e cila është në listën amerikane të personave të sanksionuar, për shkak të kërcënimeve ndaj Marrëveshjes së Paqes të Dejtonit, integritetit dhe sovranitetit të B-H. Është biseduar mbi “politikën e rrezikshme antidejton të udhëheqjes së RS, e cila kërcënon paqen dhe sigurinë në vend dhe rajon”, tha Denis Beqiroviç, një anëtar i Presidencës së BiH. “Kjo është një vizitë shumë e rëndësishme, para së gjithash nga aspekti i sigurisë, por edhe konfirmim i mbështetjes së fuqishme të SHBA-së për pavarësinë, sovranitetin dhe integritetin territorial të Bosnjë-Hercegovinës”, tha Beqiroviq.

Bisedimet me dyer të mbyllura

Me shefin e CIA-s ka biseduar edhe ministri i Jashtëm i Bosnjë-Hercegovinës, Elmedin Konakoviq. Shefi i diplomacisë beson se vizita e një prej njerëzve kyç të administratës amerikane konfirmon se B-H është në “krye të prioriteteve” të politikës së jashtme amerikane. “Në takim u theksua edhe njëherëmbështetja e plotë e integritetit territorial dhe sovranitetit të B-H. Por u denuan edhe mesazhet dhe lëvizjet separatiste”, tha Konakoviq për DW, duke theksuar se nuk mund të komentojë disa pjesë të bisedës, sepse takimet janë mbajtur me dyer të mbyllura. Ministri i Punëve të Jashtme të Bosnjë-Hercegovinës kujton se Burns është “një njeri me përvojë të pasur dhe njohuri të shkëlqyera të situatës në rajon”.

Mediat në Bosnjë-Hercegovinë raportojnë gjithashtu se Burns “ka shuar shpresat e secesionistëve” të cilët presin një kthesë në politikën amerikane ndaj Bosnjë-Hercegovinës në rast të fitores së Donald Trump në zgjedhjet e ardhshme presidenciale në SHBA. “Sipas informacioneve tona, Burns në takime e ka bërë të qartë se politika e SHBA-së ndaj Bosnjë-Hercegovinës nuk do të ndryshojë, pavarësisht se cila parti në SHBA është në pushtet – demokratët apo republikanët”, shkruan portali Raport.

SHBA nuk do dështim si në Afganistan

Mediat rajonale raportuan gjithashtu për vizitën “surprizë” të William Burns në Sarajevë, në kohën e negociatave të armëpushimit në Rripin e Gazës. Por Armin Krzhaliq, profesor në Fakultetin e Kriminologjisë dhe Studimeve të Sigurisë në Sarajevë, thotë për DW se “çuditërisht asgjë nuk ndodhi” gjatë vizitës së drejtorit të CIA-s në Sarajevë. “Vizita është në përputhje me metodologjinë e shërbimeve të inteligjencës amerikane, të cilat mbledhin të gjitha të dhënat relevante, përfshirë ato që lidhen me ndikimin e mundshëm rus në botë dhe rajonin tonë”, thotë Kruzhaliq.

Ai thekson se B-H është me interes për SHBA-në në aspektin e sigurisë. “SHBA ka krijuar Marrëveshjen e Dejtonit dhe është e interesuar për zbatimin dhe përmirësimin e vazhdueshëm të saj, në mënyrë që të mos ndodhë një dështim si ai në Afganistan”, thotë Krzhaliq.

Profesori nga Sarajeva pret vazhdimin e mbështetjes amerikane për Bosnjë-Hercegovinën. “SHBA-të kanë investuar shumë në B-H, veçanërisht në procesin e formimit të forcave të mbrojtjes dhe sigurisë përmes reformës së mbrojtjes, dhe ata janë të vetëdijshëm se këto forca janë më të sulmuarat”, thekson Krzhaliq. Në “sulmet” ndaj institucioneve të mbrojtjes dhe Forcave të Armatosura të Bosnjë-Hercegovinës, presidenti i RS Milorad Dodik është kryesori, duke kërkuar shfuqizimin e këtyre forcave dhe ndryshimin e tyre.

“Të gjithë ata që dëshirojnë një lloj ndryshimi për të arritur interesat separatiste dhe centraliste e kanë gabim, sepse mesazhet pas vizitës së William Burns konfirmojnë se SHBA-ja mbetet e përkushtuar ndaj Marrëveshjes së Dejtonit dhe mbështet integritetin e B-H, që synon integrimin euroatlantik”, konstaton Krzhaliq.

Priten vizita të tjera

William Burns është ish-ambasador i SHBA-së në Rusi dhe një figurë qendrore në administratën e presidentit amerikan Joe Biden. Ai është edhe anëtar i Kabinetit Presidencial të Shtëpisë së Bardhë. Në postin e drejtorit të CIA-s ai është emëruar në janar 2021. Burns shërbeu në kohën e gjashtë presidentëve (të të dyja palëve) në katër dekadat e fundit, si në diplomaci ashtu edhe në sektorin e inteligjencës. Ai ka qenë ambasador edhe në Jordani.

Burns vizitoi Bosnjë-Hercegovinën në disa raste edhe në cilësinë e ndihmës sekretarit amerikan të shtetit, por edhe vende të tjera të rajonit. Drejtori i CIA-s, William Burns viziton pas B-H edhe Beogradin dhe Prishtinën.

dw

Blinken mbyll vizitën në Lindjen e Mesme pa arritjen e një marrëveshjeje për armëpushim

BlinkenSekretari amerikan i Shtetit Antony Blinken mbylli vizitën e tij të nëntë në Lindjen e Mesme që nga fillimi i luftës në Gazë pa siguruar një marrëveshje armëpushimi.

 

Ai paralajmëroi të martën se koha është e një rëndësie kritike, megjithëse si Hamasi edhe Izraeli sinjalizuan se mbeten ende sfida.

Pas takimeve në Egjipt dhe Katar, dy vendet e tjera ndërmjetësuese, zoti Blinken tha se duke qenë se Izraeli ka pranuar një propozim për tejkalimin e pengesave të fundit për marrëveshjen me grupin militant, tani vëmendja është që të bëhen të gjitha përpjekjet e mundura për të siguruar miratimin nga Hamasi që të dyja palët të bien dakord për detajet kryesore mbi zbatimin e saj.

“Mesazhi ynë është i thjeshtë. Është e qartë dhe është urgjente. Duhet të finalizojmë një marrëveshje për armëpushim dhe për lirimin e pengjeve dhe kjo duhet ta bëhet tani. Elementi i kohës është thelbësor”, u tha ai gazetarëve përpara se të largohej nga Katari.

Arritja e një marrëveshjeje është bërë më urgjente pas vrasjeve të kohëve të fundit të udhëheqësve militantë të Hamasit dhe Hezbollahut në Iran dhe Liban, të cilat i janë atribuuar Izraelit, pas së cilave Irani dhe Hezbollahu kanë paralajmëruar për hakmarrje, gjë që ka ngjallur frikën e një lufte më të gjerë rajonale.

Detajet publike për propozimin e ri të paraqitur nga SHBA, Egjipti dhe Katari, kanë qenë të pakta. Zoti Blinken tha se ai është “shumë i qartë lidhur me fazat e tërheqjes izraelite nga Gaza dha se ku do të bëhet ajo”.

Më herët të martën, Hamasi e quajti propozimin e fundit një përmbysje të asaj për të cilën kishte rënë dakord, duke akuzuar SHBA-në se ka pranuar kushte të reja nga Izraeli. Shtetet e Bashkuara nuk kanë reaguar për këtë qëndrim.

Ndërkohë Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu, u takua me grupe të krahut të djathtë të familjeve të ushtarëve të rënë dhe pengjeve në Gazë. Këto grupe, të cilat kundërshtojnë një marrëveshje armëpushimi, thanë se zoti Netanyahu u tha se Izraeli nuk do të tërhiqej nga dy korridore strategjike në Gazë, kontrolli i të cilëve ka qenë një nga pengesat në bisedimet. Zyra e zotit Netanyahut nuk komentoi mbi pohimet e tyre.

Një zyrtar i lartë amerikan hodhi poshtë si “krejtësisht të pavërteta” pretendimet se Kryeministri Netanyahu i kishte thënë zotit Blinken se Izraeli nuk do të largohej kurrë nga korridoret Filadelfi dhe Netzarim. Deklarata të tilla “nuk janë konstruktive për finalizimin e një marrëveshjeje armëpushimi “, tha zyrtari, duke folur në kushte anonimiteti në mënyrë që të diskutonte mbi bisedimet private diplomatike të Sekretarit Blinken.

Takimi i zotit Netanyahu me familjet e ushtarëve të vrarë dhe pengjeve erdhi pasi ushtria izraelite tha se gjeti trupat e gjashtë pengjeve që ishin marrë gjatë sulmit të Hamasit më 7 tetorit, si pasojë e të cilit nisi lufta.

Gjetja e tyre e rëndoi më tej dhimbjen e shumë izraelitëve të cilët kanë bërë presion prej kohësh ndaj zotit Netanyahun që të binte dakord për një armëpushim që do të kthente pengjet në Izrael.

Ushtria izraelite tha se gjeti gjashtë trupa në një operacion gjatë natës në Gazën jugore, duke thënë se ata ishin vrarë ndërsa trupat po vepronin në Khan Younis. Hamasi thotë se disa robër janë vrarë nga sulmet ajrore izraelite, megjithëse pengjet e kthyera kanë folur për kushte të vështira, përfshirë mungesën e ushqimit ose medikamenteve.

Marrja e trupave është një goditje për Hamasin, udhëheqësit e të cilit shpresojnë të shkëmbejnë pengjet për të burgosurit palestinezë, tërheqjen e forcave izraelite nga Rripi i Gazës dhe një armëpushim afatgjatë.

Ushtria tha se kishte identifikuar trupat e pengjeve Chaim Perry, 80; Yoram Metzger, 80 vjeç; Avraham Munder, 79 vjeç; Alexander Dancyg, 76 vjeç; Nadav Popplewell, 51 vjeç; dhe Yagev Buchshtav, 35.

Kibuci Nir Oz, ku Munder ishte mes rreth 80 banorëve të kapur në 7 tetor tha se ai vdiq pas “muajsh torture fizike dhe mendore”. Autoritetet izraelite konfirmuar më parë se pesë të tjerët ishin të vdekur.

Hamasi ende besohet se mban rreth 110 pengje, që i ka rrëmbyer në sulmin e 7 tetorit në Izrael. Autoritetet izraelite vlerësojnë se rreth një e treta e tyre janë të vdekur. Në sulmin e 7 tetorit në Izrael nga militantët e Hamasit, që Shtetet e Bashkuara e kanë shpallur organizatë terroriste, u vranë 1,200 persona.

Mbi 100 pengje të tjerë u liruan gjatë armëpushimit të vitit të kaluar në këmbim të disa palestinezëve të burgosur në Izrael.

Ofensiva e Izraelit ka vrarë mbi 40,000 palestinezë, sipas Ministrisë së Shëndetësisë të Gazës, e cila nuk bën dallim midis civilëve dhe luftëtarëve. Lufta ka shkaktuar shkatërrim të gjerë dhe ka detyruar shumicën dërrmuese të 2.3 milionë banorëve të Gazës të largohen nga shtëpitë e tyre.

voa

Vizita e Putinit në Azerbajxhan sinjalizon ndikimin në rënie të Rusisë në Kaukazin Jugor

Putin AzerbajxhanTeksa vizitoi Azerbajxhanin për herë të parë në gjashtë vjet, presidenti i Rusisë, Vladimir Putin, tha se është mrekulluar me zhvillimin e kryeqytetit të Bakusë.

 

“Është një oazë – do të thosha – në rajon”, u shpreh ai gjatë takimit me homologun azerbajxhanas, Ilham Aliyev, më 19 gusht.

Dhe kjo ishte një shprehje me vend, pasi, viteve të fundit, Azerbajxhani ishte vendi më mikpritës për të në rajonin e trazuar të Kaukazit Jugor.

Armenia po kthehet me shpejtësi kundër aleates së saj të dikurshme ruse, ndërsa Gjeorgjia – pavarësisht krizës së saj aktuale me Perëndimin – mbetet një territor thellësisht jomiqësor për Putinin.

Brenda vetë Rusisë, ndërkohë, Putin po përballet me një kokëdhimbje të papritur, për shkak të inkursionit ushtarak të Ukrainës në rajonin e Kurskut, të cilin ushtria ruse nuk ka mundur ta zmbrapsë.

Në Baku, Aliyev e mirëpriti Putinin në rezidencën e tij me një përqafim, ndërsa zonja e parë dhe zëvendëspresidentja Mehriban Aliyeva i dha një puthje.

Putin u mrekullua nga “atmosfera e ngrohtë” në të cilën u prit.

Kjo mikpritje ka edhe disa kufizime, pasi Bakuja ka luajtur në anë të shumëfishta, por në Kaukazin e 2024-ës mund të jetë më e mira që Putin mund të ketë.

Pas buzëqeshjeve dhe përqafimeve, Azerbajxhani është përpjekur ta nxjerrë Rusinë jashtë politikës rajonale, ku, deri vonë, ka qenë e përfshirë thellë.

Me dekada të tëra, Rusia, së bashku me Shtetet e Bashkuara dhe vendet evropiane, kanë pasur rol kyç në përpjekjet diplomatike për zgjidhjen e konfliktit mes Azerbajxhanit dhe Armenisë.

Por, Azerbajxhani, duke besuar se procesi i zgjidhjes së konfliktit është bërë vend i fuqive të jashtme për të ushtruar ndikimin e tyre në rajon, ka arritur së voni t’i nxjerrë Rusinë dhe fuqitë e tjera të huaja jashtë këtij procesi dhe të punojë vetë për një traktat paqeje me Armeninë.

Duke i dhënë një goditje tjetër Rusisë, Azerbajxhani ka njoftuar gjithashtu se ka hequr një çështje kontestuese nga negociatat për traktatin: një lidhje të transportit mes Azerbajxhanit dhe enklavës së tij të Nakhçivanit, përmes Armenisë jugore, e njohur me emrin azerbajxhanas, Korridori Zangezur.

Kjo rrugë është e një rëndësie kritike për Azerbajxhanin, por do t’i jepte shans edhe Rusisë që të fitonte terren të ri në rajon.

Armenia dhe Azerbajxhani kanë ranë fillimisht dakord që rruga të ruhet nga Shërbimi i Sigurisë Shtetërore i Rusisë.

Moska ka ende shpresë se një dispozitë e tillë do të përfshihet në marrëveshjen përfundimtare, ndonëse komentet e Putinit në Baku për negociatat e paqes kanë tingëlluar paksa si ankuese.

“Nëse mund të bëjmë diçka që të nënshkruajmë një marrëveshje paqeje me Azerbajxhanin dhe Armeninë, që ta përfundojmë përcaktimin dhe demarkacionin e kufirit pasi kemi diskutuar shumë, që të zhbllokojmë logjistikën dhe ekonominë… do të ishim shumë të lumtur”, tha ai.

Çështje të tjera – edhe më të vështira – as që u përmendën.

Në maj, një zyrtar i lartë rus tha se Moska shpreson të hapë një konsullatë në Karabah – territorin që është në zemër të konfliktit të gjatë mes Armenisë dhe Azerbajxhanit.

Azerbajxhani tani e kontrollon krejt këtë territor, pasi ofensiva e tij në shtator të vitit 2023 rezultoi me ikjen e gjithë popullsisë prej 100.000 armenësh etnikë.

Por, lajmi për konsullatën e mundshme ruse ndezi zilet e alarmit mes azerbajxhanasve, të cilët e interpretuan atë si agjendë të fshehur të Kremlinit për ta rikthyer ndikimin rus – e ndoshta edhe armen – në këtë territor.

Përpara vizitës së Putinit, agjencia ruse e lajmeve, Tass, e intervistoi ambasadorin e Azerbajxhanit në Moskë, Polad Bulbuloglu, dhe e pyeti për këtë çështje.

Bulbuloglu u shpreh me kujdes kundër kësaj ideje, duke thënë se “fushëveprimi për konsullatat është i kufizuar”.

Pas intervistës në Tass, Bulbuloglu lëshoi një deklaratë më të qartë në ueb-faqen e lidhur me Qeverinë azerbajxhanase, Haqqin, duke shprehur sërish rezistencën e Bakusë.

“Unë nuk kam thënë se konsullata ruse mund të shfaqet në Karabah. Unë kam thënë se çështja është në fazën e diskutimeve”, tha ai.

Aliyev dhe Putin nuk e përmendën konsullatën në komentet e tyre publike.

Përpara vizitës së Putinit, Unioni i Armenëve në Rusi i dërgoi atij një apel, duke i kërkuar që ta ngrejë çështjen e të burgosurve armenë në Karabah, pas rimarrjes së këtij territori nga Azerbajxhani, vitin e kaluar. Por, as kjo çështje nuk u përmend.

Më e lehtë ishte që dy udhëheqësit të gjenin gjuhë të përbashkët për marrëdhëniet ekonomike mes vendeve të tyre.

Kur Aliyev vizitoi Moskën në prill, në fokus të bisedimeve ishte zgjerimi i një rrjeti të transportit që lidh Rusinë, nëpërmjet Azerbajxhanit, me Iranin dhe portet në Gjirin Persik.

Projekti është i një rëndësie strategjike për Rusinë, e cila po përpiqet t’i ridrejtojë lidhjet e saj tregtare kah lindja dhe jugu, meqë marrëdhëniet e saj me Perëndimin janë prishur, pasi ka nisur pushtimin në shkallë të plotë të Ukrainës në vitin 2022.

Azerbajxhani do të përfitonte gjithashtu nga ky zgjerim tregtar, por shkëmbimi midis dy liderëve në Baku e bëri Rusinë të duket si palë më e etur.

Qarkullimi i përgjithshëm tregtar mes dy shteteve sillet në “pak më shumë se 4 miliardë dollarë – një numër i mirë”, tha Aliyev.

“Por, kjo nuk korrespondon me potencialin e kapaciteteve tona”, shtoi Putin.

Pas përfundimit të takimeve më 19 gusht, dy udhëheqësit njoftuan se kanë nënshkruar marrëveshje për disa çështje, si siguria ushqimore dhe inspektimi i punës. Një universitet i ri ruso-azerbajxhanas do të hapet gjithashtu në Baku dhe të dyja vendet do të fillojnë prodhimin e përbashkët të cisternave të naftës.

Për disa azerbajxhanas, vizita ekspozoi atë që ata e shohin si arsye të vërtetë të saj: shansin që Putin të duket sikur ka vërtet aleatë në kohën kur është i izoluar ndërkombëtarisht.

rel

SHBA akuzojnë Iranin për sulme hakerash

haker iranianSHBA përballet me sulme kibernetike iraniane, duke përfshirë rastin e fundit nga fushata e Trump-it, sipas shërbimeve sekrete. Edhe ekipi i Harris-it u godit. Misioni iranian në OKB e hodhi poshtë akuzën.

 

Sipas shërbimeve sekrete amerikane fushata zgjedhore amerikane po bëhet gjithnjë e më shumë një objektiv i sulmeve kibernetike nga Irani. Pak më shumë se një javë më parë, ekipi i fushatës zgjedhore të Donald Trump-it deklaroi se kishte qenë viktimë e hakerëve. Tani, shërbimet sekrete njoftojnë se ia atribuojnë Iranit këtë dhe sulme të tjera.

“Ne kemi vëzhguar një aktivitet gjithnjë e më agresiv iranian në këtë cikël zgjedhor, veçanërisht me synimin për të ndikuar në publikun amerikan dhe operacionet kibernetike kundër zgjedhjeve presidenciale,” thuhet në një deklaratë të përbashkët nga Zyra e Koordinimit të Inteligjencës Kombëtare (ODNI), Siguria Kibernetike e Shteteve të Bashkuar, Agjencia e Sigurisë së Infrastrukturës (CISA) dhe Byroja Federale e Hetimit (FBI). Kjo përfshin gjithashtu “kompromentimin e fushatës së ish-presidentit Trump”.

Megjithatë, misioni iranian në Kombet e Bashkuara hodhi poshtë rolin e Iranit në sulmin e hakerëve. Ai gjithashtu kërkoi nga SHBA që të sigurojë prova për akuzat. “Akuza të tilla janë të paargumentuara dhe nuk kanë asnjë bazë”, deklaroi misioni. Irani nuk kishte as qëllim dhe as motiv për të ndërhyrë në zgjedhjet presidenciale të SHBA.

 

Ekipi i Harris-it gjithashtu u prek

Në rastin e fundit që përfshin fushatën e Trump-it, një dosje e brendshme prej 271 faqesh për kandidatin për zëvendëspresident J.D. Vance u shpërnda në mediat amerikane. Një nga qëllimet e këtij lloji të dosjeve në fushatën elektorale amerikane është që të përgatitesh më mirë për sulme politike nga pala kundërshtare. Mirëpo, shërbimet sekrete në njoftimin e tyre nuk e kanë përmendur dosjen.

Sulmet e hakerëve nuk synojnë vetëm fushatën zgjedhore republikane, por shqetësojnë edhe demokratët. Ekipi i Kamala Harris-it njoftoi se kishte qenë objektiv i një sulmi kibernetik të huaj.

Shërbimet e inteligjencës e kanë konfirmuar tani në deklaratën e tyre të përbashkët: Irani është përpjekur të krijojë qasje te persona me lidhje të drejtpërdrejta me të dyja palët.

 

Google dhe Microsoft luftojnë hakerat e huaj

Shërbimet e inteligjencës akuzojnë Iranin se po përpiqet të ndikojë në fushatën zgjedhore me këto sulme. Irani përpiqet të “ngjallë mosmarrëveshje dhe të minojë besimin në institucionet tona demokratike”. Irani i sheh zgjedhjet presidenciale të 5 nëntorit si veçanërisht të rëndësishme për interesat e tij të sigurisë kombëtare, kanë paralajmëruar shërbimet sekrete amerikane. Qasja nuk është e re.

Në vitin elektoral amerikan, jo vetëm partitë politike, por edhe kompanitë private po hasin gjithnjë e më shumë probleme me sulmet e hakerëve nga jashtë. Microsofti e konfirmoi faktin në një raport në fillim të këtij muaji. Google fajëson një grup hakerash pranë Gardës Revolucionare iraniane për përpjekjen për të depërtuar në llogaritë e emailit të njerëzve të afërt me Joe Biden-in dhe Trump-in.

tg