Kategoritë: Intervista

“Tonight Ilva Tare” – Albin Kurti: AAK po “flirton” me pushtetin në Kosovë

albin-kurtiIsh-kreu i Vetëvendosjes Albin Kurti hedh dyshime se kualicioni i nënshkruar sot mes AAK dhe nismës është afër me pushtetin e Kosovës.

Në Tonight Ilva Tare, Kurti tha se duke u nisur nga takimet e përfaqësuesve të AAK me përfaqësues të qeverisë, u shpreh se ka një lloj flirtimi me pushtetin. Ai deklaroi se AAK-ja dhe NISMA kanë zbutur qëndrimet e tyre, duke hequr vizat e kuqe për koalicion.

Gjatë intervistës, ai deklaroi se fal qëndrimit të Vetëvendosjes, Zajednica është praktikisht e vdekur dhe se në këtë linjë është edhe demarkacioni me Malin e Zi.

I pyetur për qëndrimet e Departamentit amerikan të Shtetit, Kurti u shpreh se është e vërtetë se shumë qëndrime të Vetëvendosje janë të jashtëligjshme, por se ato kanë sjellë bllokimin e marrëveshjeve të nënshkruara nga qeveria e Kosovës me atë të Serbisë.

Duke hyrë në analiza politike të marrëdhënieve me ShBA-në, ish-lideri i Vetëvendosje thotë se duhet të kalohet në një aleancë të re me Shtetet e Bashkuara.

Intervista:

Tare: Çfarë ndodhi me AAK-në dhe Nismën? Marrëveshja ishte e pritshme?

Kurti: Ajo ishte e paralajmëruar që dje. Ne nuk kemi qenë të ftuar për një marrëveshje të tillë. Vetëvendosje po përgatitej për një alternativë qytetarëve edhe me shoqërinë civile. Këtë ide e ka pranuar AAK-ja dhe Nisma. Duket që kjo alternativë nuk ka hasur në mirëkuptimin e AAK-së, e cila nuk na ka ftuar neve në këtë marrëveshje. Nuk i di hollësitë.

Tare: I dini rezervat?

Kurti: Ne kemi thënë që Vetëvendosje, AAK dhe Nisma kanë bërë opozitën e bashkuar në Kuvend me vezë, uji dhe sidomos gaz lotsjellës. Prandaj na nevojitej një ombrellë të re. Ata thanë se këtë jetë politike. Ne e kemi konsideruar se kjo alternativë të paraqitej edhe në zgjedhjet e ardhshme. Kjo i sposton gjasat që të kemi zgjedhje parlamentare së shpejti, të nevojshme për Kosovën. Nuk na duket e drejtë të bëhen marrëveshje parciale. Jemi të brengosur në veçanti për takimet dhe kontaktet të AAk-së me ata të qeverisë, duke flirtuar.

Tare: Ju besoni se ka një marrëdhënie të re me qeverinë?

Kurti: Besoj se ka një raport të ri me kryetarin e Kuvendit, Veseli sepse ndryshe nuk shpjegohet qëndrimi se nuk kanë vija të kuqe për asnjë parti dhe nga ana tjetër ka një zbutje edhe të qëndrimeve dhe të qëllimeve. Ka kaluar koha kur protestat mund t’i thërrasë një subjekt dhe duhet një alternativë e re. Mos harroni se Vetëvendosje ka 17 deputetë dhe AAK dhe Nisma kanë 14 deputetë. Nuk e kuptoj se ku duan të shkojnë me këtë marrëveshje.

Në atë alternativën që kemi propozuar ne kemi thënë që udhëheqësi të jetë nga Vetëvendosje dhe pjesëmarrja të jetë 3 plus 1. Nëse duhen që udhëheqja të jetë me rrotacion, ku nuk është e barabartë.

Tare: Ndoshta të gjithën nuk mund t’ua lexoj, por më bëri përshtypje një fragment: duke pasur parasysh ndërtimin e një opsioni real qeverisës që garanton qeverisje demokratike, zhvillim të qëndrueshëm ekonomik.

Kurti: Pa Vetëvendosje nuk mund të kemi një qeveri të vërtetë në Kosovë. Është e vërtetë që ne ndonjëherë kemi bërë edhe shkelje të vogla, por në mbrojtje të Kushtetutës, por Gjykata Kushtetuese na dha të drejtë me Zajednicës.

Sondazhet e fundit, Lëvizjen Vetëvendosje e nxjerrin në 2 pikë pas Partisë Demokratike. LDK-ja ka pasur rënie.

Tare: Edhe një pikë tjetër; ata thonë se janë të hapur për koalicion në përjashtim të partive qeverisëse!

Kurti: Tash e përjashtojnë koalicionin para zgjedhor që të mos përjashtojë atë pas zgjedhor. Është e qartë se e kanë zbehur aktivitetin opozitar. Ka një lloj zmbrapsje.

Tare: Bëri ndonjë gabim Vetëvendosje me aksionet e saj?

Kurti: Jo! Ne kemi bërë që Zajednica të jetë sot e vdekur dhe demarkacioni të mos ekzistojë. Pa aksionet e shumta, ne nuk do të arrinim t’i ndalim projektet e Serbisë. Vuçiçi dështimet më të mëdha i ka pasur në Kosovë dhe jo në Serbi.

Tare: Ka një reagim të Shpend Ahmetit se në Vetëvendosje ka një frikë nga ndryshimi… Pse ka frikë për ndryshim në Vetëvendosje?

Kurti: Vetëvendosje është ndodhur në një sulm të jashtëzakonshëm për shkak të bashkëpunimit me AAK-në dhe Nismën. Ata kanë qenë në qeverisje me PDK-në dhe LDK-në.

Tare: Siç ishit të gatshëm ju të qeverisnit me LDK-në!

Kurti: Synimi ishte largimi i PDK-së që kishte kapur shtetin. Ne e shikojmë koalicionin nga pikëpamja strategjike dhe jo nga qëndrimi moral.

Tare: Shpend Ahmeti po del kundër Vetëvendosje! Ka një distancë?

Kurti: Jo! Ne ishim bashkë në mbledhjen e Këshillit të Përgjithshëm dje kur u bashkua Donika Kadaj Bujupi.

Tare: Çfarë do të ndodhë tani me marrëveshjen e Zajednicës?

Kurti: Zajednica ka vdekur për shkak të peticionit 205 mijë nënshkruesve, për shkak të protestave dhe për shkak të aktgjykimit të Gjykatës Kushtetuese. Kjo qeveria është mundësia për ringjalljen e saj. Prandaj duam ose ta largojmë ose ta rrëzojmë.

Tare: Kam pyetje për sa i përket një raporti të Departamentit amerikan të Shtetit, i cili thuhet se pengesa më e madhe e të drejtave të njeriut në Kosovë ka qenë pengimi i dhunshëm i Kuvendit nga deputetët opozitar. Pengimi ka bllokuar debatin dhe kalimin e ligjeve. E konsideron Vetëvendosje veten shkaktar?

Kurti: Është e vërtetë. Unë kam bërë burg për këtë. Unë për shkeljet më të vogla e paguaj shtrenjtë. Të gjithë deputetët e Vetëvendosje dhe aktivistët e saj janë dënuar. Dënimi me vdekje nuk ekziston. Po këta kur do të dënohen?

Tare: Si mund t’u besojnë ju qytetarët kur nuk e keni njohur këtë drejtësi?

Kurti: Pse qytetarët besojnë që unë të bëhem deputet? Nëse sillesh normalisht në një situatë ekstreme, atëherë je ekstremist. Ne sillemi radikalisht në një situatë ekstreme jemi normal!

Tare: Edhe pas raportit të DASH?

Kurti: Nëse kongresmenët amerikanë do të kishin një Zajednicë do të reagonin!

Tare: Ambasadori amerikan në Kosovë e ka cilësuar akt të neveritshëm hedhjen e gazit në Kuvend. Ju nuk e keni takuar asnjëherë ambasadorin amerikan në Prishtinë.

Kurti:  Ai ka thënë që pamja është e neveritshme. Ky është gjykim estetik. Ishte akt i drejtë politik, kombëtar dhe moral. Ambasadori ka thënë se gazi lotsjellës nuk është mjet demokratik. Normalisht nuk është mjet demokratik. Duhet të kujtojmë edhe një gjë; Shtetet e Bashkuara nuk e kanë përkrahur kurrë UÇK-në, por pas UÇK erdhi intervenimi i NATO-s. Faktorët ndërkombëtar na ndjekin kur ne ecim, dhe na shtypin kur ne ngecim. Po mos të ishte Vetëvendosje, Presidentja nuk do t’i ishte drejtuar Gjykatës Kushtetuese. Nuk lexohet në mënyrë formale deklarata e ambasadorit amerikan.

Tare: Ju keni marrëdhënie të ftohtë me ambasadorët amerikan.

Kurti: Kryetari i Vetëvendosje, Ymeraj ka takime të vazhdueshme me ambasadorët. Shtetet e Bashkuara janë duke na testuar neve a jemi serioz apo jo! SHBA nuk mund të angazhohen për ty. Ne nuk kemi nevojë për aleat të ri, por për një aleancë të re. Si bëhet që Kosova ka 17 vjet partneritet me SHBA-në dhe nuk ka ushtrinë e saj? Kur kujtojmë aleancën me SHBA-të flasim për sulmet e NATO-së. Sot, Shtetet e Bashkuara të Amerikës nuk na lejojnë të kthehet ushtria e Serbisë.

Tare: Siç mund të themi se Shtetet e Bashkuara po punojnë kundër Kosovës. Kerry kur erdhi në Prishtinë tha se ‘ne nuk do të bënim kurrë një veprim kundër sovranitetit të Kosovës’.

Kurti: Çfarë ndodhi? Gjykata Kushtetuese pa u bërë tri javë nga deklarata e Kerryt rrëzoi vendimin për Zajednicën.

Duke folur për zgjedhjet e Hashim Thaçit President, Kurti deklaroi se ai nuk e përmendi në fjalën e tij UÇK-në, duke theksuar se ngjitja lart e tij do ta sjellë edhe rrëzimin më të fortë.

Tare: Pse realisht e kundërshtoni zgjedhjen e tij? Ka qenë pjesë e UÇK-së. Ka një karrierë të gjatë në politikë, ka qenë kryeministër i parë e Kosovës së pavarur.

Kurti: Ju thatë se ka qenë në UÇK. Ka pasur edhe shumë të tjerë që kanë luftuar. Mos harroni se më shumë ka luftuar Esat pashë Toptani se Hashim Thaçi. Se një njeri bën një luftë, nuk do të thotë se nuk bën gabime më pas. Mos harroni se Peteni në Francë në Luftën e Parë Botërore ishte hero dhe u bë Marshall, mirëpo në Luftën e Dytë Botërore, përfundoi në shportën e historisë. Nga Sharl Degoli u dënua me dënim me vdekje, por ju konvertua në burgim të përjetshëm. Tri gabimet e mëdha ishin: shpallja e projektit të mbyllur kombëtar të projektit të Ahtistarit, çarmatosja e UÇK-së dhe braktisja e të majtës kombëtare për neoliberalizmin kosovar.

Tare: Këto janë problemet e Thaçit President se këto ishin për Thaçin Kryeministër?

Kurti: Vëllezërit i ka milionerë, ka dështuar Kosovën, ka penguar me Projektin Ahtisari për bashkimin me Shqipërinë.

Konjufca: Opozita është para udhëkryqit

Glauk Albin“Pas gjashtë muajsh veprimtari të përbashkët, Lëvizja Vetëvendosje është e mendimit që ne jemi përpara një udhëkryqi dhe ky udhëkryq duhet të tejkalohet me testin e radhës”, ka thënë në intervistën për Radion Evropa e Lirë, shefi i Grupit Parlamentar të Lëvizjes Vetëvendosje, Glauk Konjufca. Krijimi i një platforme politike dhe listës së përbashkët për zgjedhjet, shihen si testi kryesor i tejkalimit të këtij udhëkryqi.

Radio Evropa e Lirë: Zoti Konjufca, kohët e fundit janë vërejtur disa ndryshime në diskursin politik të partive opozitare. Cilat hapa dhe veprime parashihet t’i ndërmerrni ju si Vetëvendosje apo edhe si opozitë?

Glauk Konjufca: Prej shtatorit të vitit të kaluar, kur ne filluam rezistencën më aktive dhe me veprime konkrete, brenda Kuvendit të Kosovës, kundër dy marrëveshjeve që na i solli Qeveria e Kosovës, blloku opozitar ka përjetuar një thellim të bashkëpunimit. Kur kemi nisur këtë bashkëpunim na është dukur e rëndësishme që përgjatë ecjes së bashku ta njohim njëri tjetrin më mirë, të testojmë gatishmërinë tonë, në qëndrimet e përbashkëta dhe veprimet që i kemi marrë në koordinim me njëri tjetrin.

Pas gjashtë muajsh veprimtari të përbashkët, Lëvizja Vetëvendosje është e mendimit që ne jemi përpara një udhëkryqi dhe ky udhëkryq duhet të tejkalohet me testin e radhës. E testi i radhës është një hap edhe më tutje në bashkëpunimin tonë që konsiston në dy pika; së pari në krijimin e një alternative të shkruar politike të qeverisjes së përbashkët, pra një platformë programore i nevojitet kësaj opozite, kjo është ajo që na ka munguar deri tash.

Nuk na ka munguar rezistenca, nuk na kanë munguar demonstratat të cilat po shkojnë duke u bërë gjithnjë e më masovike, mirëpo ne frikësohemi që ky intensitet nuk do të mund të mbahet, po që se populli i Kosovës nuk e ka të qartë se çka do të bëjmë ne, kur ta bëjmë qeverinë e re. Cilët do të jenë 10 hapat e domosdoshëm që do t’i ndërmarrim ne në fillim, secilës fushë të jetës si do ti qasemi për ta përmirësuar, mendoj se këtu ka mbetur paksa pezull bashkëpunimi opozitar.

Radio Evropa e Lirë: Çfarë parashihet të përmbajë kjo platformë?

Glauk Konjufca: Kur të ndërrohet pushteti dhe kur opozita ka gjasë që mund të garojë në zgjedhjet e ardhshme si një bllok i përbashkët, atëherë nuk ka fije dyshimi, edhe sondazhet bile e thonë se nëse do të konkurronin tre trupa politik, që do të thotë PDK, LDK dhe opozita e bashkuar, sondazhet thonë që opozita do të dilte subjekti i parë politik me më së shumti vota dhe në këtë nuk kam kur farë dyshimi.

Por, në të njëjtën kohë, ne nuk duhet të lëmë opsione të hapura për një shkapërderdhje të këtij blloku, pas zgjedhjeve. Për ne duhet të mbyllen të gjitha këto dilema. Si i mbyllen këto dilema? – mendoj me dy veprime të cilat po insistojmë që t’i arrijmë dhe ka bisedime të vazhdueshme.

E para është alternativa e përbashkët programore, kur të bie ky pushtet, si do ta zëvendësojmë ne, jo vetëm në mënyrë kuantitative, hiqen disa njerëz dhe do të vijnë disa të tjerë. Por, cilat koncepte do t’i zbatojmë, vitin e parë, të dytë dhe të tretë, të qeverisjes e kështu me radhë. Dhe e dyta lista e përbashkët.

Pra, lista e përbashkët dhe alternativa e përbashkët programatike, janë gjërat që nuk kemi mundur t’i arrijmë deri me tani. Këto janë dy arsyet kryesore të pezullimit edhe të protestës. Një shtyrje për një afat të caktuar deri sa t’i rregullojmë këto gjëra, sepse janë në një farë forme le t’i quaj disa hesape të hapura të brendshme brenda opozitës dhe pa i tejkaluar këto ne nuk mund të bëjmë eksperimente me popullin të thërrasim në protestë për arsye se vetëm kur jemi se e dimë saktë se çka po duam.

Për shembull, sikur kur ishte ajo përpjekja më VLAN-in. Atëherë jemi ulur ekipet tona të eksperteve dhe e kanë nënshkruar një marrëveshje prej disa pikave. Pikat më të rëndësishme të cilat kanë qenë një zotim për rishqyrtimin e rasteve të dyshimta të privatizimit prej të cilës janë pasuruar politikanët. Dhe e dyta ka pas qenë ri-konsiderimi dhe ndryshimi drejtimit të negociatave me Serbinë.

Tash në duhet një alternative shumë më e thellë, jo vetëm këtu vete me pika të thjeshta, por disa faqe të shkruara sikur një lidhje e kontratës së drejtpërdrejtë me qytetarin e Kosovës, në mënyrë që edhe ai kur të dal në demonstrata për ta rrëzuar pushtetin ta ketë atë alternativ në dorë duke thënë se ne nuk jemi vetëm që ta ndryshojmë Isa Mustafën më një tjetër, por do ta rrëzojmë ketë qeveri se ajo që është shkruar në letër është një dhënie e fjalës për të cilën këta njerëz do të japin dorëheqje nëse nuk i realizojnë premtimet.

Në të gjitha këto që janë pesë apo gjashtë tema të mëdha ne mund të marrim pjesë.

Radio Evropa e Lirë: Zoti Konjufca përmendët një alternative të qeverisë së përbashkët dhe shkuarjen eventuale në zgjedhje me listë të përbashkët si opozitë. Ku ka përkrahje më të madhe?

Glauk Konjufca: Jemi në atë fazën ku janë zhvilluar bisedime edhe për listën e përbashkët. Për listën e përbashkët mund ta konfirmojë një koncenzus më të madh sesa për alternativë qeverisëse të subjekteve opozitare. Bile kanë qenë të tjerët që këtë çështje e kanë hapur para Vetëvendosjes nevojën që të shkohet më një listë të përbashkët si opozitë e bashkuar me një fron të gjerë shoqërore me shoqërinë civile dhe në këtë mënyrë bisedimet janë duke ndodhur dhe unë me përshtypjet që i kam nga këto bisedime mund ta konfirmojë me optimizëm që është shumë afër arritjes një marrëveshje e tillë për të shkuar si bllok opozitar bashkë më shoqërinë civile në zgjedhjet e ardhshme.

Radio Evropa e Lirë: Si i shihni pozicionet e ndara të partive në opozitë. AAK dhe Nisma për Kosovën janë deklaruar se do t’i braktisin seancat plenare e me këtë edhe përdorimin e gazit lotsjellës. Por, një deklarim i tillë nuk erdhi nga Vetëvendosje. Do të vazhdoni edhe më tutje me gazin lotsjellës në Kuvend?

Glauk Konjufca: Ne kemi dhenë qëndrimin tonë i cili konsiston në strategjinë që seancat të shqyrtohen sipas rastit. Pra, ne nuk jemi që në parim dhe në mënyrë absolute ta braktisim Kuvendin e Kosovës. Ne mendojmë se në Kuvendin e Kosovës pushteti do të krijonte një rahati të funksionimit nëse opozita mungon totalisht. Në një farë mënyre ata më së shumit e kanë synuar një lloj të parlamentit pa opozitë fare dhe kjo tash më po realizohet. Ne nuk do tua lehtësojmë atyre qëllimet në ketë mënyrë.

Radio Evropa e Lirë: Do të thotë që gazi lotsjellës do të përdoret sërish?

Glauk Konjufca: Gazi lotsjellës është një prej metodave, mirëpo ne do ta shqyrtojmë secilën seancë veç e veç. Aty ku nuk ka pika të rëndësishme, ku për shembull preket fati i Kosovës në mënyre fondamentale atëherë nuk do të marrim pjesë. Për ndryshe kur është rasti i temave të mëdha kur është rasti me Serbinë, Trepçën, siç është statuti i Asociacionit të komunave më shumicë serbe që është paralajmëruar.

Radio Evropa e Lirë: Në pjesën e parë të muajit prill, pritet të ndodhë ceremonia e betimit të presidentit të ri të Kosovës, Hashim Thaçi. A do të jeni ju si Vetëvendosje në atë seancë?

Glauk Konjufca: Për ketë nuk kemi marr vendim ende, por vendimi do të merret në kuadër të opozitës së bashkuar, pra nuk do të vendosim vetëm ne do të takohen liderët do të takohen grupet punuese edhe do ta vlerësojnë sipas nevojës nëse do të marrin pjesë në atë seance apo jo. Deri me tash nuk vendim.

Radio Evropa e Lirë: Kryetari i Kuvendit dhe njëherësh ushtruesi i detyrës së kryetarit të PDK-se, Kadri Veseli ka paralajmëruar një ofertë konkrete për opozitën. Cila do te ishte një oferte e pranueshme për ju?

Glauk Konjufca: Kanë qarkulluar shumë spekulime kohëve të fundit që do të ketë një, le të themi një ristrukturim të Qeverisë së Kosovës, një rikonfigurim dhe është përmendur emri i Albin Kurtit që do t’i udhëheqë negociatat me Serbinë, emri i Ramush Haradinajt që do ta marr diplomacinë në dorë e kështu me radhë.

Këto janë vetëm përpjekje të pushteti që t’i kundërpërgjigjet krizës së legjitimitetit që e ka duke thënë se tash po vjen edhe opozita, që do t’i marr Albin Kurti negociatat me Serbinë, dhe diplomacinë opozita do ta marr, kështu që do të bëheshim pushtet ma i mirë. Këtë e shohë vetëm në kuadër të reagimit për të krijuar atë iluzionin e radhës se edhe opozita po bashkëngjitet pushtetit kështu që nuk kemi pse të dilni në protesta sepse gjithçka do të jetë mirë. Ky mendoj se është një mashtrim i radhës i pushteti kështu që opozita në asnjë mënyrë ka treguar se nuk bëhet pjesë e këtij pushteti.

Ne kërkojmë me ngulm zgjedhje të reja dhe vetëm pas zgjedhjeve unë mendoj që dhe jam i sigurt se Kosova do ta ketë një qeveri të mirë ashtu siç duhet dhe me një alternativë qeverisëse krejt ndryshe nga çka po shohim tani.

Intervista e Boiken Abazit në gazetën “Shekulli”

Boiken AbaziZotëri Abazi, para se të na flisni për dëbimi tuaj nga Policia e Kosovës a mund të na thoni shkurtimisht kur ka filluar aktivizimi juaj në Lëvizjen Vetëvendosje, pasi opinioni në Shqipëri nuk ka shumë informacion për ju, për Vetëvendosjes dhe për politikën e Kosovës në përgjithësi ?

Unë kam qenë pjesë e shoqërisë civile në Tiranë, kam punuar për disa organizata në Shqipëri si dhe kam dhënë mësim në universitet, pasi u ktheva prej studimeve të mia në ShBA. Prej studimeve dhe prej leximeve të mia, prej aktivizmit gjatë universitetit në SHBA, si dhe prej viteve të aktivizmit në Shqipëri, ku kam punuar edhe në disa nga zonat më të varfra të Shqipërisë, kam formuar bindjet e mia për politikën. Thelbësore në këto bindje janë parimet e barazisë, sovranitetit dhe bashkëpunimit mes popujve e njerëzve.

Si këndvështrim, kam qenë dhe mbetem tepër kritik ndaj neoliberalizmit, politikës që unë mendoj se ka shkaktuar krizë dhe shkatërrim kudo që është aplikuar.

Këto bindje e parime i gjeta në masë të madhe të shprehura në Lëvizjen VETËVENDOSJE!, dhe kam filluar të interesohem për të dhe të kem kontakte dhe bashkëpunime që prej vitit 2006. Në vitin 2010 kjo Lëvizje vendosi të marrë pjesë në zgjedhje. Në atë kohë, ata kërkuan ndihmë nga kushdo që dëshironte të bashkëpunonte si vullnetar për fushatën zgjedhore. Kemi qenë një grup vullnetarësh që shkuam në Kosovë të ndihmonim për zgjedhjet e 2010.

Më pas, ka qenë ftesa e Lëvizjes që disa prej nesh të ndihmonim në mënyrë më sistematike. Kështu që, prej 2010, më është dashur ta vizitoj shumë shpesh Kosovën, si aktivist i Lëvizjes dhe si pjesëtar i strukturave të saj. Prej 2011 deri në 2014 kam qenë koordinator i sekretariateve. Prej 2015 jam anëtar i kryesisë së Lëvizjes, si Sekretar për Marrëdhëniet me Jashtë. Lëvizja VETËVENDOSJE ka në Kryesinë dhe Këshillin e Përgjithshëm të saj, përveç shqiptarëve nga Kosova, edhe shqiptarë nga Shqipëria, Maqedonia, nga Lugina e Preshevës etj. Unë i vlerësoj idetë ekonomiko-politike te Lëvizjes, të barazisë mes popujve, të antikolonializmit, të vetëvendosjes, të solidaritetit, të shtetit zhvillimor. Ndaj dhe jam aktivist.

 

Pas deportimit nga Kosova ju jeni shprehur se Policia nuk ka pasur asnjë flet arrest. Si ka ndodhur arrestimi dhe cila është vërteta në të gjithë këtë histori sipas jush?

Ditën e mërkurë, rreth orës 13;15, më janë afruar tre policë civilë në një lokal afër Selisë së Lëvizjes, ku po bisedoja me një kolege. Policët e veshur civilë nuk paraqitën fletëarrest edhe pse unë ia kërkova që në fillim. Ata më thanë që fletarrestin do ma jepnin ne stacionin e policisë, por kjo nuk ndodhi as aty. Unë e konsideroj këtë akt si një rrëmbim personi.

Në stacionin e policisë ata kanë printuar shpejt e shpejt një urdhër dëbimi nga Kosova. Aty kanë shkruar akuza të pavërteta. Nuk më kanë dhënë mundësinë të kontaktoj me një avokat (duke shkelur konventat ndërkombëtare), nuk më kanë dhënë mundësinë të kontaktoj me Ambasadën e Reublikës së Shqipërisë, nuk më kanë dhënë mundësinë as të shkoj në shtepi për të marrë rroba me vete. por më kanë sjell direkt ne kufirin me RSh. Sot policia e Reublikës së Kosovës zyrtarisht ka deklaruar se akuzat për vepra penale që janë numëruar në atë urdhër dëbimi paskan qenë “gabim teknik i përvjedhur”. Por ata këmbëngulin që unë duhet të dëbohem nga Kosova. Unë jam angazhuar për realizimin e idealeve mbi të cilat Kosova është çliruar, ashtu siç angazhohet edhe çdo aktivist tjetër i Lëvizjes.

Që prej gushtit 2015, regjimi autoritar që është instaluar në Kosovë ka arrestuar 348 aktivistë të Lëvizjes. Vendime dhe praktika të tilla janë akte të një shteti policor. Servilizmi i të korruptuarve që qeverisin Kosovën, i ka çuar ata në shërbim të Serbisë në marrëveshje që e copëtojnë Kosovën, në mënyrë që të ruajnë pushtetin e tyre.

 

 

Çfarë duhet të bëj shteti shqiptar, sipas jush, pasi keni deklaruar se prisni një përgjigje nga Ministri Bushati?

Shteti shqiptar ka për detyrë që të interesohet për çdo qytetar të vetin, kudo në botë. Në botën demokratike është e papranueshme që një qytetar i një vendi të deportohet nga një vend tjetër, vetëm për shkak të bindjeve dhe angazhimeve të veta politike që janë në përputhje me parimet e shprehura edhe në Kartën e OKB-së.

Besoj se Shqipëria do të kishte reaguar nëse kjo do të ndodhte në ndonjë vend tjetër. Por afërsia mes Shqipërisë dhe Kosovës nuk duhet të jetë arsye për të mbyllur sytë ndaj abuzimeve, ndaj autoritarizmit, apo ndaj deportimeve arbitrare, siç më ndodhi mua.

Para disa vitesh, rasti i fundit i një qytetari të Shqipërisë të dëbuar për arsye politike, ka qenë ai i një gazetari të dëbuar nga Greqia. Ai rast ishte skandaloz, dhe u reagua deri në Parlamentin Evropian. Është normale të besoj se edhe për rastin tim, do të reagohet e do të kërkohet drejtësi. Mes Kosovës e Shqipërisë nuk duhet të kishte as kufij, e lëre më deportime.

 

Edhe pse Vetëvendosje (opozita e bashkuar) gati prej një viti ka bërë përpjekje titanike për të frenuar funksionimin e koalicionit PDK-LDK, që sipas jush është i dëmshëm për Kosovën nuk ia ka arritur. Thaçi është votua President, këto dy parti vijojnë të qeverisin. A mund të themi se beteja juaja ka rezultuar jo e suksesshme dhe cila do të jetë karta juaj e radhës për të rrëzuar këtë koalicion?

Thaçi u votua president me votimin e tretë, duke marrë në votimin e parë një numër shumë të vogël votash, e duke shtuar 21 vota brenda 30 minutash, të cilat sipas gjasave i ka blerë. Postet e blera na kthejnë në mesjetë. Të gjitha vendet e zhvilluara evropiane po na tregojnë se si nuk mund të blihen votat, nuk mund të blihen postet. Pra, nuk është çështje strategjie. Sigurisht, ata që kanë vjedhur për vite me radhë, kanë fuqi blerëse e mund të blejnë shumëçka. Por beteja jonë, edhe strategjia jonë, nuk ka të bëjë vetëm me postin, por me transformimin rrënjësor të pushtetit, në mënyrë që shteti të bëhet më demokratik. Dhe mendoj se jemi shumë pranë suksesit tani që qytetarët e Kosovës janë ngritur në protesta mbarëpopullore dhe është krijuar një front më i gjerë rezistence që përfshin edhe shoqërinë civile. Mos të harrojmë se kjo qeverisje e diktaturës së numrave, po e mban pushtetin vetëm me dhunë policore, me arrestime, me gjyqe të inskenuara dhe me deportime, por nuk do ta kenë të gjatë.

Kurti: Ekonominë e kanë vrarë dhe e kanë shitur si kufomë

Albin Kurti është themelues i lëvizjes opozitare më radikale kosovare Vetëvendosje, e cila njihet për faktin e pengimit nga deputetët e saj të punës së qeverisë me gaz lotsjellës.

albin kurtiKjo lëvizje është e dalluar dhe e njohur si një alternativë e rrallë dhe artikuluese e mirë e shtetit sovran. Kurti për shkak të aktivizmit të tij politik ishte dy vite e gjysmë në burgje të Serbisë, disa muaj po ashtu ishte i burgosur në Kosovën e pavarur për shkak të aktivizmit politik. “Nëse pohojmë se nuk ka demokraci, është krejtësisht e logjikshme që na burgosin”, shton deputeti i Kuvendit të Kosovës dhe demonstruesi me eksperiencë.

Si e kuptoni gjendjen e Kosovës tetë vite pas shpalljes së pavarësisë?

Ka pasur progres në pranimin e shtetit të Kosovës, nga shtetet e tjera, por jo edhe konsolidim të brendshëm. Kemi pavarësi formale, por jo edhe përmbajtjesore. Nuk kemi integritet territorial, nuk kemi sovranitet, nuk kemi ushtri dhe nuk kemi zhvillim ekonomik. Është shumë më keq se si ishte Gjermania pas Luftës së Dytë Botërore. Hashim Thaçi i ka bindur deputetët serbë që ta votojnë si kryetar, por nuk mundë t’i bindë që të ndryshojnë Kushtetutën dhe të formojmë ushtrinë. Deri te pavarësia e Kosovës kemi ardhur me shumë koncesione dhe që nga pika fillestare e saj. Shpallja e pavarësisë u pat shtyrë për një ditë, vetëm për t’u krijuar EULEX-i. EULEX-i është një ditë më i moçëm sesa shteti i Kosovës, se përndryshe nuk mund të merreshin vesh anëtaret e BE-së për ta themeluar atë. Pesë nga ato ishin kundër pavarësisë së Kosovës dhe ato një ditë pas shpalljes së pavarësisë do të votonin kundër EULEX-it. Mitrovica është qytet i ndarë, papunësia ka tejkaluar të gjithë kufijtë racionalë. Mitrovica është rezultat i trashëgimisë milosheviqiane. Që ta fitonte Kosova pavarësinë kemi ndjekur planin e Ahtisaarit. Serbëve në Kosovë u janë dhënë privilegje shtesë që i ka kërkuar nga Beogradi. Ata i kanë fituar dhjetë komuna të pavarura me shumicë serbe dhe si të tilla faktikisht janë ndarë nga Kosova. Vuçiq tani sërish kërkon shkëputjen e atyre komunave nga Kosova.

Por Kosova ka Kuvendin, Qeverinë dhe Kryetarin. A mundeni që për këto zhvillime të tilla ta ngarkoni Serbinë?
Elitat tona politike janë të dëgjueshme dhe të lakueshme ndaj serbëve dhe BE-së. Pse? Sepse një gjë e tillë është në interes të tyre. Ata janë njerëzit më të pasur në shtet dhe jetojnë nga korrupsioni. Për të mos përfunduar në burg i japin koncesione Serbisë, sepse BE bën presion mbi ta.

Pse do të ishte kjo në interes të Evropës?
Sepse Evropa mendon se kështu do ta largojë Serbinë nga Rusia. Kjo nënkupton faktin se nëse kjo qeveri do të ketë sukses, kjo do të thotë se Republika si e tillë ka dështuar. Do të bëhemi edhe një shtet i enklavave siç është Bosnja, e cila do të duhet të krijojë relacion ndaj Republika Srpskas së vet. Dhe, ne këtë gjë duam të parandalojmë! Vetëvendosja dhe dy parti më të vogla po zhvillojmë mosbindje qytetare para kuvendit dhe në kuvend po pengojmë punën e tij. Përdorëm bylbyla, vezë të prishura, bomba me erë të keqe dhe drita laser. Gazi lotsjellës ishte vepra jonë protestuese. Kur organizojmë demonstrata në rrugë, mbi ne dhe ndër ne gjuan policia me qindra bombola lotsjellës. Ato nuk aktivizohen të gjitha, ne i mbledhim ato, i ruajmë dhe i aktivizojmë brenda parlamentit ndër deputetë.

Kësaj i thoni ju protestë?
Po. Kur demonstrojnë të varfrit, mbi ta hidhen bombola me lotsjellës, kjo është e natyrshme. “Shkoni në shtëpi dhe shikoni televizionin” u thonë policët që janë të blinduar. “Sheshi nuk është për ju”. Për të varfërit gazi lotsjellës është vetëm vërejtje miqësore për sjellje të mirë. E po qe se këtë gaz lotsjellës e hedhë para milionerëve, menjëherë e quajnë po atë gaz si armë kimike, gaz helmues dhe krim të paparë. Mua më kanë arrestuar dhe si kriminel me kanë burgosur tri javë e gjysmë. Dymbëdhjetë aktivistë dhe udhëheqësi i grupit tonë parlamentar janë në burg. Gjashtë aktivistë janë në arrest shtëpiak, atje janë edhe dy deputetë nga opozita e bashkuar. Në Kosovë nuk ka demokraci por regjim autoritar.

A është ky trend në Evropën lindore?
Po. Diktatura është e papranueshme, autokracia është krejtësisht në rregull. Shtetin e udhëheq figura paternaliste e babait, ai është babai i kombit, dhe të gjithë tjerët duhet të përkulen. Thaçi, Vučić, Gruevski, Orban funksionojnë sipas logjikës së njëjtë. Ato nuk janë regjime totalitare por autokrate. Pushteti në Kosovë funksionon si një katror. Në kënde janë fuqia politike, ekonomia, mediumet dhe universitetet private. Në mes këtyre katër pikave lëvizë pushteti mbi shtet, i cili është nën kontrollin e një elite politike. Në universitete private edukohen gjeneratat e ardhshme të këshilltarëve të ministrave dhe anëtarët e rinj të parlamentit e kështu me radhë. Politika ka aksione në ekonomi, afaristët janë pjesë e pushtetit politik. Mediat e kontrolluara e ofrojnë këtë si të vetmin rend të mundshëm. Nga politika e kanë larguar historinë dhe idetë.

E ju, çka ofroni diçka ndryshe?
Qeveria nuk na urren për shkak se i shkelim ligjet, por për shkak se guxojmë t’i shkelim ato. Këtë gjë nuk mundë të na e falin assesi. Kur na burgosin, njerëzit thonë se qeveria i mbron ligjet. E kotë. Qeverisë aspak nuk i intereson se cilat ligje shkelën. Sepse ata krejt kohën i shkelin ato. Regjimi autoritar nuk mund të shkruajë ligje të cilat fshehtas nuk i shkel. E nëse ju guxoni publikisht të shkelni ligjin, sepse jeni besnik ndaj bindjeve që keni, për qeverinë kjo është e pafalshme. Na kanë thirrur në qeveri. Janë të gatshëm të ndajnë realitetin e tyre të ndyrë, por nuk mund të na falin kur jemi besnik në idealet tona. Kur i bien shkelm historisë dhe ideve nga politika, atëherë politika bëhet lojë. Rregullat e lojës sillën në katrorin vicioz, ashtu sikurse e shpjegova më parë.
Lëvizja jonë ka filluar me idenë se, nuk qëndron problemi se Kosova nuk ka status të shtetit të pavarur, por se banorët e Kosovës nuk kanë liri. Kemi filluar me atë së Kosova nuk është problem, por se Kosova ka problem me Serbinë dhe UNMIK-un. Prandaj kërkojmë Republikën e tretë. E para ishte republika për rezistencë, e dyta është krijuar me shpalljen e pavarësisë. Ajo ishte republika e shitjes. Elektrodistribucionin e kanë shitur për 26 milionë euro. Po të kishin shitur për hekur të vjetër aq do të fitonin prej saj. Ne na duhet republika e tretë e cila do të merret me zhvillim. Këtë nuk mundë ta bëjë asnjë fuqi e jashtme. Duhet ta fillojmë vetë e pastaj mund të fitosh ndihmë. Kështu është e krijuar bota. Nëntëdhjetë përqindë e gjithë investimeve të huaja në botë shkon në shtetet e zhvilluara. Zhvillimi sjell investime. Investimet para zhvillimit janë korrupsion.

Këtu te ne, politikën kosovare e përjetojmë si rivalitet në mes Ramush Haradinajt dhe Hashim Thaçit. A është në të vërtetë çështje më e komplikuar kjo?
Të dy ishin komandantë në ushtrinë çlirimtare, të dy kanë formuar parti të veta të djathta, që nuk bazohen në programe por në udhëheqës. Ata janë në pozita të ndryshme. Thaçi është në krye të regjimit autoritar i cili Kosovën e ka shndërruar në peng. Haradinaj është në opozitë dhe është pjesë e betejës politike. Dallimi në mes karakterit të tyre nuk është thelbësor, e rëndësishme është pozita në të cilin gjinden. Në Kosovë me dekada kemi jetuar me idenë e rezistencës paqësore. Ishte tejet pasive ajo. Në vitin 1991, me shkatërrimin e Jugosllavisë, ne shqiptarët në Kosovë, Maqedoni dhe në Shqipëri e kemi humbur shansin që të ndërtojmë strategji të përbashkët, kur ishte koha për të. Të humbësh shansin është shumë më keq sesa të bësh gabim. Të bësh gabim është mirë. Të përqafosh rrezikun, edhe nëse dështon, mëson nga gabimet dhe disa leksione duhet t’i përsëritni. Nga humbja juaj të paktën do të dalin ndoshta libra. Pas rënies gjithmonë vjen ringjallja dhe diçka pozitive. Nuk i keni arritur caqet tuaja, porse shumë keni mësuar. Ne kishim fat të keq me intelektualët, të cilët ishin më tepër shkrimtarë sesa shkencëtarë, të cilëve u interesonte gjuha më shumë se filozofia. Për këtë çështje shqiptarët ishin pasivë dhe kurrë nuk kemi krijuar asnjëherë strategji të përbashkët as kundër Milosheviqit.

Si e shpjegoni mungesën e zhvillimit ekonomik?
Kur erdhi UNMIK-u në vitin 1999, thoshin se teatri ynë kombëtar nuk mundë të shkojë ne Edinburg, sepse nuk kemi status të shtetit të pavarur. Ndërkaq, për privatizim nuk kishim nevojë të kishim status të shtetit të pavarur. Ne kemi nisur 60 valë të privatizimit dhe kemi shitur 600 ndërmarrje shtetërore si të mira të vdekura dhe jo si organizata punuese dhe njësi prodhuese. I kanë shitur si tokë dhe si mure. Ekonominë e kanë vrarë dhe e kanë shitur si kufomë. Me shpalljen e pavarësisë ka ndodhur lëvizja nga Kombet e Bashkuara kah BE-ja. Vetëm emri i protektoratit është ndërruar.

A është ndërruar ndonjë gjë me krizat evropiane?
Shqetësimi ynë është se diku 300 shqiptarë luftojnë në Siri dhe nuk kemi asnjë refugjatë sirianë. Kjo zgjon ndjenjën se shqiptarët e Kosovës janë refugjatë në shtetin e vet. Jetojmë nën çadra para parlamentit. Kosova ka themele por nuk ka çati mbi kokë. Refugjati është njeri pa çati mbi kokë. Nga qeveria nuk mund të presim asgjë, kështu ne nuk mundemi më. Të dy jemi peng të së djathtës e cila në Evropë i ka zgjeruar krahët e saj. Vetëvendosja është lëvizje socialdemokrate. Kemi vështirësi. E djathta ka përvetësuar katër shtyllat e jetës dhe të botës. Liria, shteti, ekonomia dhe kombi janë bërë pronë e saj. Socialdemokratëve ua kanë lënë ambientalistët dhe LGBT. Ne ambientalistët dhe LGBT me kënaqësi i pranojmë, por kemi shumë për të thënë për lirinë, ekonominë, shtetin dhe kombin.

*(Intervistën e plotë të Albin Kurit dhënë gazetës sllovene Dnevnik më 16 mars 2016, për gazetarin Ervin Hladnik – Milharčič, e ka shqipëruar lëvizja Vetëvedosje)

Intervistë|| Televizioni shtetëror slloven për Albin Kurtin: I bindshëm, interesant, i qartë

albin kurtiGjatë qendrimit të shkurtër të Kurtit në Lubjanë te Sllovenisë ka ngjallur interesim të shumtë medial dhe atje janë publikuar intervista në te gjitha mediat kryesore.

“Bashkëbisedues tejet interesant, i bindshëm në qëndrime, i qetë dhe tejet i qartë, i fokusuar në Evropën Juglindore, një anglisht folës i përkryer, me shumë të dhëna prezantoi Vetëvendosjen dhe kundërshtimin e thekshëm të saj kundër marrëveshjes me Beogradin, “Zajednicën” (Bashkësinë e komunave serbe në Kosovë) dhe pushtetarëve në Kosovë, kështu e kanë cilësuar Kurtin në mediat sllovene.

Kjo është intervista e plotë:


 

Albin Kurti: »Gazin lotsjellës të hedhur në rrugë, ia kthyem qeverisë në parlament”

Bashkëbisedim me deputetin dhe ish udhëheqësin e Vetëvendosjes.

Lubjanë, 13 mars 2016

Çka fshehët pas traditës të panatyrshme në Kosovë – hedhja e gazit lotsjellës ne mbledhje të Kuvendit? “ Nëse serbët janë të mësuar të luftojnë, ne si shqiptarë jemi të mësuar demonstrojmë.”

Kundërshtimet ndaj Serbisë dhe përfaqësuesve të Beogradit në Kosovë- “Zajednicës”. Ende e pa krijuar, Bashkësia e komunave Serbe në Kosovë mbetet pengesë në shtetin më të ri të Evropës. Nga marrëveshja historike Prishtinë -Beograd në Bruksel, e nënshkruar me 25 gusht të vitit të kaluar Kosova drithëron nga kriza e thellë politike. Atë e shënojnë dy çështje: demonstratat masive  dhe hedhja e vazhdueshme e gazit lotsjellës në Kuvend, vetëm e vetëm, për t’u parandaluar realizimi i marrëveshjes të mbështetur nga BE në mes qeverisë së Isa Mustafës dhe Aleksandër Vučićit.

Tetë vite pas pavarësisë në udhëkryq

Në fokus të betejës së Opozitës së bashkuar kundër marrëveshjes së nënshkruar me 25 gusht dhe “Zajednicës”, Albin Kurti luan rol kyç. Deputeti dhe para disa kohësh udhëheqësi i lëvizjes opozitare, ish kryetari i komisionit për marrëdhënie me jashtë në Kuvendin e Kosovës.  Të enjten Kurti me ftesë të IFIMES (Institutit ndërkombëtarë për Lindje te afërt dhe Ballkan” mbajti ligjërate) në Lubjanë, “Tetë vite pas shpalljes së pavarësisë Kosova sot – në udhëkryq”, shtoi Kurti.

Bashkëbisedues tejet interesant, i bindshëm në qëndrime, i qetë dhe tejet i qartë, i fokusuar në Evropën Juglindore, një anglisht folës i përkryer, me shumë të dhëna prezantoi Vetëvendosjen dhe kundërshtimin e thekshëm të saj kundër marrëveshjes me Beogradin, “Zajednicën” (Bashkësinë e komunave serbe në Kosovë) dhe pushtetarëve në Kosovë . “Pas viteve të krizës, tani është në krizë edhe qeveria”, ishte decid deputeti 39 vjeçar, për të cilin edhe përkundër rinisë së tij, është një e kaluar 20 vjeçare e vrullshme e karrierës politike (më tepër nën fotografinë e dytë)

Teksti nën fotografi të dytë: Albin Kurti lindi në vitin 1975 në Prishtinë, në botën paralele në Kosovë u ndërthur politikisht në betejën e shqiptarëve nga Kosova. Si udhëheqës i Unionit të pavarur në vitet 1997 dhe 1998 udhëhoqi demonstratat masive studentore kundër regjimit represiv të Miloševićit . Në kohë kur Adem Demaqi, mentor i tij, u bë udhëheqës politik i UÇK-së, Kurti u bë pjesë e kabinetit të tij. Gjatë luftës në Kosovë, në kohën e bombardimeve të NATO-s, e arrestuan dhe  e torturuan forcat policore serbe. Ne vitin 2000, në gjykatën e Nishit e dënuan 15 vite me burg, për
“ shkatërrim të RF të Jugosllavisë, komplot me armikun dhe aktivitete të lidhura me terrorizëm” . Shumicën e kohës ishte i burgosur në Požarevac , ne vendlindjen e Miloševićit. Krejtësisht në burg qëndrojë 27 muaj; 15 muaj nën regjimin e Miloševićit dhe 12 muaj nën atë të Koštunicës. . “ Në burg kam mësuar mirë gjuhën serbe, mbase nuk kishte tjetër çfarë të lexohej në gjuhë tjera, e kohë kisha “përkrye kreje” . Foto Reuters 

“Zajednica” dhe kufiri me Mal të Zi janë shkas për demonstrata

Në vitin 2017 janë të parapara zgjedhjet lokale, kurse në vitin 2018 ato parlamentare, mirëpo në besojmë se sivjet do të shkojmë në zgjedhje të parakohshme. Ku edhe do të fitojmë” tha në funde të ligjëratës “Kosova në Udhëkryq”, Kurti përmblodhi në pika të shkurtra thelbin e veprimtarisë  së Opozitës së bashkuar dhe Vetëvendosjes, duke i parashikuar, trashëgimtares së shtatë të ish Jugosllavisë, pranverë dhe verë të bujshme. Demonstratat e fuqishme janë të parapara me datën 26 mars.

Zgjedhjet e parakohshme janë kërkesë e opozitës kosovare për të kundërshtuar realizimin e “Zajednicës” në veri të Kosovës, si dhe demarkacionit me Mal të Zi, peticionin me këto kërkesa në vitin e kaluar e kanë nënshkruar 200. mijë banorë të Kosovës.

“Bosnjëzimi” e shpie shtetin serb në Kosovë

Kosova, sipas mendimit të Kurtit ka dy vështirësi të mëdha. E para është ndarja e qytetit të Mitrovicës me rrethinë përmes të lumit Ibër, kurse tjetra është papunësia. Fajin për vështirësinë e parë ia mveshë Serbisë, kurse për tjetrën, faji, sipas mendimit të tij, është “politika neoliberale e ekstremeve të tregut dhe privatizimi brutal”

“ Për këtë shkak ne si opozitë e kundërshtojmë qeverinë dhe thërrasim në zgjedhje të parakohshme, sepse duam të parandalojmë “bosnjëzimin” e Kosovës. Për të parandaluar depërtimin e shtetit Serb në Kosovë siç ka nopdhur në Bosnje dhe Hercegovinë me Republika Srpska”, e qiti në pah Kurti bindjen e opozitës kosovare për marrëveshjen e mbikëqyrur nga BE, e cila e sjell këtë e që në Bosnje dhe Hercegovinë u arrit me luftë.

Dy vite pengojnë themelimin e “Zajednicës”

Zgjedhjet e lokale në Kosovë në të cilën për herë të parë morën pjesë edhe serbët nga Veriu i Kosovës ishin në nëntor të vitit 2013, e që ishte si parakusht për themelimin e Bashkësisë së Komunave serbe ne Kosovë, e cila nuk është themeluar ende. Çështja duket se ishte harmonizuar në Bruksel mirëpo Kuvendi i Kosovës për shkak të bojkotit të opozitës kosovare nuk mundë të miratojë ligjin e pranuar i cili do të mundësonte atë.

Në anën tjetër BE e hidhëron kryeministri AleksandarVučić, i cili pohon se 36 nga 49 pika të negocimit me Serbinë janë të pa pranueshme. Pikat mbështeten kryesisht ne rregullimin e marrëdhënieve me Kosovën siç pohon Vučići. Për Serbinë janë të papranueshme sesa pranimi i vetë Kosovës.

Provuam me mënyra tjera, pastaj e gjetëm gazin lotsjellës

Mediat e ndryshme dhe organizatat na qepin etiketa të ndryshme, që së pari të shikojnë etiketën. Aspak nuk ka rëndësi vetëm etiketa që ta qepin, por edhe kush ta qep atë etiketë. Pikërisht për këtë ne nuk na dëgjojnë.  Çdo herë kur kundërshtojmë planet e qeverisë së Serbisë , , ne na akuzojnë se jemi kundër serbeve. Ne nuk jemi kundër serbëve por është Serbia kundër nesh”, shtoi Kurti se shumica po i mbyll sytë për mesazhin dhe kërkesat e opozitës.

Gjatë debatit Kurti nuk i iku pyetjes se a është hedhja e gazit lotsjellës mjet demokratik . “Kemi provuar edhe mjete të tjera, me fishkëllime, vezë të prishura. Pastaj e kemi zbuluar gazin lotsjellës. Gazin lotsjellës nga rruga e kemi marrë dhe u kemi lëshuar qeverisë në Kuvend. Tërë gazin lotsjellës që e hedhim, e mbledhim nga policia që e hedhë në protestues me qindra kanaçe për t’i larguar demonstruesit, kur mbi protestues hedhet si re ai gaz. Kurrë nuk kemi  dëgjuar se qeveria është shqetësuar për shëndetin e njerëzve të thjeshtë. Kur e kanë provuar ata vetë atë gaz lotsjellës, e ne Kuvend janë njerëzit më të pasur të Kosovës, atëherë ishte “këngë “tjetër.

Tetë herë gaz lotsjellës, tri herë demonstrata masive

Po, ne i shkelim ligjet por këtë e bëjmë për shkaqe të mëdha. Hedhja e gazit lotsjellës nuk është mënyrë  demokratike, por nuk na mbetet tjetër. Ne nuk hedhim gaz lotsjellës për të plagosur ndonjërin. Vetë ne si opozitë  më se shumti vuajmë prej tij. Pra pengojmë procedurën për miratim të marrëveshjes të cilën edhe Gjykata Kushtetuese e ka cilësuar si jokushtetuese” është tejet i bindur në pohimin e tij Kurti.

Pikërisht të enjten kur ishte Kurti në Lubjanë, opozita e bashkuar edhe herën e tetë hodhi gaz lotsjellës në Kuvendin e Kosovës. (“Sot për herë të parë kam arsye për mungesën që nuk isha atje”) .

Në Kosovë, në gjashtëmujorin e fundit kishte tre demonstrata të fuqishme. Dy të fundit ishin më masive nga periudha e pas luftës 1998/1999. Vetëvendosja dhe aleatet e saj ndërtojnë besimin në vendimin e Gjykatës Kushtetuese ku shumica e neneve dhe kapitujve sa i përket marrëveshjes së Brukselit ishte në kundërshtim me  Kushtetutën.

Mbi trekëndëshin BE – Serbi -Rusi“Qellimi i BE është që Serbia të jetë më fuqishme me ndikim të theksuar ne fqinjësi të sajë, ne mënyrë që ti mënjanohet ndikimit së Rusisë. Në njërën anë Serbia forcon rolin e vetë ne shtetet fqinje; nëpërmes Republika Srpska ne Bosnje dhe Hercegovinë, me mbështetjen e opozitës në Mal të Zi, “Zajednicës” në Kosovë, kurse ne Maqedoni kanë qeverinë e cila është e favorshme për të. Kurse në anën tjetër nuk e shoh largimin e Serbisë nga Rusia.

Rusia e dobët ne Ballkan është qellim tejet i mirë, sepse rajoni është më i sigurtë pa ndikim të madhë të Rusisë.Kurse llogarinë nuk duhet të paguajmë ne shqiptarët në Kosovë, as kroatët e as boshnjakët. Vladimir Putin pa reshtur, së paku një herë ne muaj  e përmend Kosovën dhe e krahason atë me Krimen”

“Jo dialog për pajtim, por dialog për zhvillim”

“Me serbë është e mundur të jetohet dhe të punohet edhe jashtë hegjemonisë së Beogradit. Ne nuk na nevojitet dialog i mbyllur ne mes përfaqësuesve të qeverisë në Bruksel, por na duhet bashkëbisedim demokratik mbi zhvillimin. Për marrëdhënie normale duhet të ndryshohet Serbia dhe jo Kosova. Në Kuvend nuk janë përfaqësuesit e serbeve të Kosovës por janë 10 përfaqësueses të Beogradit”, tha Kurti, udhëheqësi parë i Lëvizjes Vetëvendosje i cili njëkohësisht mbështet dialogun me serb lokal, me fshatarësi, student dhe jo vetëm në politikë: “Jo nga lartë poshtë, por nga poshtë lartë. Ne nuk na nevojitet dialog për pajtim, por dialog për zhvillim dhe progres”.

Të burgosur tetë deputet të opozitës

Kosova nuk është shtet demokratik, sepse ka të burgosur politikë. Qeveria është e zhgënjyer me popullin e vet. Për peticion, për demonstrata dhe për opinione publike . Sipas anketave të fundit, 71% e banorëve të Kosovës është kundër “Zajednicës” sepse janë të zhgënjyer., e tash qeveria dhe policia e kërcënojnë popullin. Në këtë moment kemi mbi dhjetëra aktivist të burgosur. Në burg janë gjashtë deputet tonë dhe dy nga partitë tjera opozitare”. Kurti përmendi represionin qeveritar për këtë shkak ai nuk beson se demokracia në Kosovë ka pasur sukses.

Nuk duam të jem të veçantë, duam gjykata normale”

Kështu e vë në pikëpyetje çështjen e pavarësisë gjyqësore si dhe shpalimin e krimeve nga periudha e ndarjes së Kosovës nga Serbia. “Shumë gjatë na kanë trajtuar si të veçantë. Ne na duhen gjykata normale dhe vendore. Në Kosovë kishim UNMIKUN (misionin e KB për Kosovë), tani kemi ende EULEX-in (misionin e BE në Kosovë) kemi gjykatën e Hagës për krime lufte në ish Jugosllavinë, pse duhet të kemi edhe një gjykatë të posaçme? Kishte  të kryera krime individuale ndër serbet lokal, por me këto do të duhej te merren gjykatat vendore me ndihmën e eksperteve ndërkombëtarë

“Nëse nuk kemi ujë nëpër shtëpi, ka topa uji kundër demonstruesve”

Edhe përkundër vështirësive dhe tezës se Kosova është në udhëkryq, Kurti rezervon optimizëm mbase jemi shtet i ri dhe kemi mundësi të mëdha. “Natyrisht, udhëkryqi nuk është kërcënim. Por mundësi për çështje të reja. Kosova serish zgjohet, ndryshimi demokratik i vërtetë vjen nga poshtë lartë dhe pikërisht kjo është duke ndodhur. Nëse jo tjetër gjë: edhe pse nuk kemi ujë të pijshëm nëpër banesa dhe shtëpi në Prishtinë, kemi topat e ujit të policisë”.

“Nëse nuk je radikal, nuk je normal”

Pavarësisht, radikalizmi i opozitës politike kosovare zgjon frikë në Evropë dhe në institucionet evropiane, që në rajonin e brishtë dhe jo të qetë në mes Serbisë, Malit të Zi, Shqipërisë dhe Maqedonisë mund të eksplodojë serish. Ndaj këtyre frikave, Kurti vendosmërisht përgjigjet me energjinë e udhëheqësit studentor, i cili në dekadën e fundit ka ndërtuar lëvizje të qendrës së majtë: ” Atje ku varfëriaë shtë  e skajshme, ku problemet politike janë të thella, është normale të jesh radikal. Nëse nuk je radikal, nuk je normal” 

http://www.rtvslo.si/svet/albin-kurti-solzivec-z-ulic-smo-vladi-vrnili-v-parlamentu/388048

Toni Gruden

Ymeri:Hedhja e gazit është shokues por…

BugajskiËshtë koha për “The Bugajski Hot Seat” me mysafirin tonë special, z. Visar Ymeri, kryetar i Lëvizjes Vetëvendosje, që është partia kryesore opozitare në Kosovë. Mirë se vini në emision.

Mirëmbrëma dhe mirë se vini në “The New Bugajski Hour”. Jam i lumtur që u ktheva në Prishtinë për të shqyrtuar zhvillime të rëndësishme globale dhe lokale të cilat ndikojnë në jetën e të gjithë kosovarëve. Sot do të diskutoj çështje të rëndësishme me një figurë të madhe politike. Mysafir i yni në “Bugajski Hot Seat” është kryetari i Vetëvendosjes, Visar Ymeri.

Është koha për “The Bugajski Hot Seat” me mysafirin tonë special, z. Visar Ymeri, kryetar i Lëvizjes Vetëvendosje, që është partia kryesore opozitare në Kosovë. Mirë se vini në emision.

Ymeri: Faleminderit.

Bugajski: Kemi shumë gjëra për të diskutuar dhe kisha dashur ta shfrytëzoj këtë rast për ta kuptuar më mirë Vetëvendosjen. Kështu edhe shikuesit amerikanë mund ta kuptojnë më mirë partinë tuaj, lëvizjen tuaj, duke kuptuar programin tuaj, politikat dhe strategjitë në politikën e brendshme dhe të jashtme. Më lejo të fillojmë me një pyetje të përgjithshme, për të cilën mendoj se është mjaft e rëndësishme nga pikëpamja e analistëve politikë, por edhe e politikbërësve. Ku qëndroni në spektrin politik, nëse i përkisni ndonjë spektri, a jeni të majtë? A jeni të qendrës? A jeni të djathtë? A jeni nacionalistë? Internacionalistë? Si e definoni ideologjinë e cila ju përshkruan juve më së miri.

Ymeri: Si lëvizje politike, ne lehtësisht mund ta marrim epitetin e programit social-demokratik. Ndërsa në atë që e quajmë alternativa qeverisëse e programit politik të Vetëvendosjes, ne propozojmë një shtet i cili ka tri shtylla kryesore. Shtylla e parë është shteti i së drejtës, i cili mungon në Kosovë, sepse sistemi aktual i drejtësisë në Kosovë është krejtësisht i kapur nga qeveria dhe si i tillë nuk mund të prodhojë drejtësi të barabartë për qytetarët e Kosovës. Shtylla e dytë, e cila është shumë e rëndësishme për Kosovën, është ajo e ekonomisë, që e quajmë programi zhvillimor i shtetit, ku shohim se institucionet e shtetit kanë rol të madh në ofrimin e një mjedisi ku prodhuesit vendorë mund të lulëzojnë dhe përmes të cilit ne do të mund ta luftonim deficitin tregtar, të cilin për momentin e kemi jashtëzakonisht të madh. Kosova eksporton në vlerë prej 10 për qind të importit të saj, prandaj lehtë mund të konkludohet se kjo ekonomi nuk është e qëndrueshme. Prandaj, për këtë fazë zhvillimore mendojmë se duhet t`i mobilizojmë të gjitha resurset që i kemi, ato natyrore, financiare dhe njerëzore, për zhvillimin ekonomik të vendit. Ne i shohim institucionet e shtetit, institucionet publike, të kenë rol të rëndësishëm në këtë. Ndërsa shtylla e tretë është shteti social, ku shohim më shumë drejtësi sociale, shpërndarje më të drejtë të pasurisë në Kosovë, me qëllim që të zvogëlohet hendeku në rritje mes të pasurve dhe të varfërve në Kosovë.

Bugajski: Pra e shihni veten si një formacion social-demokratik i qendrës së majtë, që i afrohet kujt? Ndoshta Partisë Laburiste në Mbretërinë e Bashkuar, socialdemokratëve në Gjermani?

Ymeri: Është vështirë të bëhet një analogji e tillë me cilëndo parti politike, sidomos në Evropën Perëndimore, sepse Kosova jeton në kushte krejtësisht tjera. Ne si shoqëri jemi në një nivel më të ulët të zhvillimit sesa shoqëritë perëndimore. Mu për këtë edhe propozimet dhe programi jonë është diçka më ndryshe nga ajo që do të shihnit në kuadrin e socialdemokracisë evropiane. Mirëpo ka edhe ngjashmëri, p.sh. me politikat e presidentit Obama, posaçërisht më duhet t`i përmend disa nga fjalimet e tij, ku ai theksoi shumë nevojën për barazi, nevojën për t’ia kthyer vendet e punës Amerikës, duke përmendur edhe investimet publike të cilat do të gjeneronin shtytje për ciklin ekonomik. Në këtë aspekt edhe mund të gjeni shumë ngjashmëri me parti të ndryshme politike.

Bugajski: Ndoshta jeni më të ngjashëm me Bernie Sanders, një social demokrat, i cili njihet edhe si progresist?

Ymeri: Po, ka disa ngjashmëri edhe me të gjithashtu. Mendoj se edhe spektri politik në botën perëndimore po ndryshon. Siç mund të shohim, edhe brenda Amerikës, në Partinë Demokratike kemi një person si Bernie Sanders, i cili është në konkurrencë për garë për president të ShBA-së dhe ai ka lëvizur më shumë në të majtë. Bile më shumë se presidenti Obama. Ne e dimë se presidenti Obama ishte një befasi me politikat e tij. Nga ana tjetër, kemi ndryshimet e ngjashme në Partinë Laburiste në Mbretërinë e Bashkuar me Corben, i cili mori udhëheqjen e Partisë Laburiste. Pra ka disa ndryshime dhe i shohim këto duke ndodhur në shoqëritë perëndimore, sepse përmes politikave neoliberale kemi këtë zgjerim të dallimit midis të pasurve dhe të varfërve, kurse klasa e mesme në njëfarë mënyre po zhduket ngadalë. Ndërsa klasa e mesme ishte garancia i këtyre partive të qendrës së majtë dhe asaj të djathtë. Ndërsa tani me lëvizjen e kësaj klase të mesme dhe me antagonizmat e rinj në sferën sociale, kjo që po vjen, mendoj se është një reflektim po ashtu edhe në sferën politike.

Bugajski: Disa do të thoshin se si Corben, ashtu edhe Sanders, janë shumë të majtë që të votohen nga shumica, madje edhe shumica e klasës së mesme jo domosdoshmërish do t`i votonte ata. Por do të shohim, sepse ende është herët.

Ymeri: Fakti që ata kanë lëvizur kaq majtas, është diçka që duhet të merret parasysh.

Bugajski: Natyrisht. Të përqendrohemi tani më specifikisht tek Vetëvendosja. Do të flasim edhe për politikën e jashtme më vonë, por të fillojmë me politikën e brendshme brenda dhe jashtë Kuvendit. A mund të na shpjegoni pse Vetëvendosje dhe partnerët e tuaj të koalicionit kanë penguar punën e disa seancave të Kuvendit me gaz lotsjellës, me bilbila, me protesta të tjera? A mendoni se kjo e pengon procesin demokratik?

Ymeri: Mendoj se përgjegjësia e parë dhe detyra kryesore e deputetëve është mbrojtja e integritetit territorial dhe sovranitetit. Ne jemi betuar të gjithë për një gjë të tillë. Secili deputet, para se të bëhet anëtar i Kuvendit, betohet, duke thënë se ne jemi garantuesit e mbrojtjes së sovranitetit dhe integritetit territorial të vendit. Që të dyja, edhe sovraniteti, edhe integriteti, janë kërcënuar nga marrëveshjet që ka nënshkruar Qeveria e Kosovës, në njërën anë në Bruksel me Serbinë dhe në anën tjetër me Malin e Zi në lidhje me demarkacionin e kufirit. Si të tilla, edhe i pamë këto marrëveshje si kërcënim direkt i integritetit territorial dhe sovranitetit tonë. Po, në Kuvend ndoshta është shokuese të shihet përdorimi i gazit lotsjellës, por situata e tanishme në Kosovë, ku Qeveria e Kosovës vazhdimisht nuk e respekton Kuvendin dhe vazhdimisht merr masa për ta bërë atë një rimorkio të vendimeve qeveritare, nuk kishte mjete tjera me të cilat do të parandalonim që këto marrëveshje të zbatohen.

Bugajski: A jeni duke thënë se Kuvendi do të duhej të ishte më i hapur për debat për këto çështje, për marrëveshjet me Serbinë dhe Malin e Zi?

Ymeri: Po. Kuvendi do të duhej të ishte vendi ku merren këto vendime. Sepse Kuvendi është niveli më i lartë i legjislativit dhe i përfaqësimit politik në Kosovë.

Bugajski: Por qeveria do të mund t’ju mbivotojë juve në kuvend?!

Ymeri: Por marrëveshjet të cilat janë nënshkruar në Bruksel me Serbinë, është thënë specifikisht se nuk do të sillen para Kuvendit, por do të bëheshin me anë të dekretit qeveritar i cili do të shqyrtohej nga Gjykata Kushtetuese. Asociacioni me komuna me shumicë serbe do të themelohej si i tillë. Prandaj ata e anashkaluan Kuvendin edhe formalisht në këtë rast.

Bugajski: Paradoksalisht, ju jeni duke thënë se është qeveria ajo e cila po e delegjitimon kuvendin dhe jo ju me anë të veprimeve tuaja.

Ymeri: Po, kjo është e vërtetë dhe nuk është hera e parë që e bëjnë këtë. Kemi parë se çfarë bënë me Gjykatën Speciale gjatë gushtit të viti 2015. Gjatë votimit të parë, Kuvendi i tha jo Gjykatës Kushtetuese, përkatësisht amendamenteve kushtetuese të cilat do të hapnin rrugën për themelimin e Gjykatës Speciale. Por një muaj më vonë qeveria prezantoi amendamentet e njëjta dhe shfrytëzoi taktika kushtëzuese, të dhunshme, kundër disa deputetëve të kuvendit për ta fituar votën e tyre “pro” dhe pastaj ajo edhe u aprovua. Për një muaj 7 deputetë ndryshuan mendjen për një çështje specifike dhe shumë të rëndësishme në Kosovë. Ky edhe është një indikator i qartë se si qeveria e keqpërdor kuvendin për vendimet e saj.

Bugajski: Çfarë duhet të bëhet atëherë, në mënyrë që lëvizja juaj dhe pjesëtarët e tjerë të opozitës t`i kthehen veprimeve normale në kuvend?

Ymeri: Tani kemi arritur në një fazë tjetër. Protesta jonë filloi duke kundërshtuar marrëveshjet me Serbinë dhe me Malin e Zi. Ashtu si e dini edhe ju, kemi filluar protestën me peticion, ku rreth 205 mijë qytetarë të Kosovës e kanë nënshkruar peticionin kundër këtyre marrëveshjeve, por qeveria nuk e mori fare parasysh. Pastaj filluam me protesta të shkallës më të ulët, për të tërhequr vëmendjen e qeverisë se këto marrëveshje nuk do të pranohen. Qeveria e injoroi edhe këtë. Në fund u detyruam të fillojmë edhe me masa protestuese drastike, për të na dëgjuar. Tani kemi arritur deri te pika ku, për shkak të protestave, presidentja e Kosovës i dërgoi këto dy çështje në Gjykatë Kushtetuese, parimet e themelimit të Asociacionit të Komunave me shumicë serbe. Në këtë çështje, Gjykata Kushtetuese ,në dhjetor të vitit të kaluar, gjykoi se e tërë marrëveshja e 25 gushtit bënte shkelje totale të Kushtetutës së Kosovës. 23 nene të Kushtetutës së Kosovës janë shkelur nga këto parime. Ajo çfarë tha Gjykata është se kjo marrëveshje rrezikon tërë rendin kushtetues të Kosovës. Pra nuk është vetëm dhunim i kushtetutës, por e rrezikon sovranitetin dhe marrëdhënien bazë mes institucioneve qendrore dhe atyre lokale, e cila është e garantuar me Kushtetutën e Kosovës. Kështu kjo qeveri nuk mund të vazhdojë së qeni Qeveri e Kosovës. Nuk mund të veprojë si e tillë. Pra kërkesa jonë…

Bugajski: Gjykata Kushtetuese nuk e ka thënë këtë! Këtë po e thoni ju?!

Ymeri: Po, ne po e themi këtë. Gjykata Kushtetuese vetëm se ka thënë se marrëveshja ishte në kundërshtim të plotë me Kushtetutën e Kosovës. Natyrisht, kur qeveria ka nënshkruar një marrëveshje me një palë të tretë, me një shtet të jashtëm, që rrezikon vetë bërthamën e sovranitetit të Kosovës, kjo qeveri atë çfarë mund ta bëjë së paku, është që të japë dorëheqje. Por, atë çfarë shohim tani është se, jo vetëm se ata nuk po dorëhiqen, por po thonë se do të vazhdojnë me procesin e themelimit të Asociacionit të Komunave me shumicë serbe, edhe pse është gjykuar nga Gjykata Kushtetuese se kjo do ta rrëzonte rendin kushtetues të Kosovës.

Bugajski: Pra ju nuk do t`i pranonit ndryshimet në marrëveshje, të bëra sipas shkeljeve të veçuara nga Gjykata Kushtetuese?

Ymeri: Kjo duhet të shihet nga një pikëpamje më e gjerë. Ajo është se Kosova është përfshirë në dialog me Serbinë që nga viti 2011. Që nga viti 2012 ky dialog ka kaluar në nivel më të lartë, pra në nivel të kryeministrave. Ky dialog i është prezantuar botës si një i tillë që do t`i normalizojë marrëdhëniet midis Kosovës dhe Serbisë, por në realitet është një dialog i cili po shfrytëzohet nga Serbia për dy qëllime. Njëri qëllim ka të bëjë me përafrimin me BE-në, ndërsa tani edhe e kanë fituar statusin e vendit kandidat dhe kanë filluar negociatat e bashkimit. Ndërsa sa i përket marrëdhënieve mes Kosovës dhe Serbisë, ata po e shfrytëzojnë dialogun për t`i rikrijuar institucionet e tyre brenda Kosovës, për t`i përmbushur kërkesat dhe interesat e tyre.

Bugajski: Por Bashkësia Ndërkombëtare, më mirë të them BE-ja dhe Shtetet e Bashkuara, kanë qenë shumë të përfshira në këtë proces qysh prej fillimit. Dhe as ShBA-ja e as BE-ja nuk do të lejonin që të arrijmë deri te një situatë ku sovraniteti i Kosovës do të rrezikohej nga Serbia. Ata kanë për qëllim që Serbia në fund ta njohë Kosovën, e jo ta riabsorbojë atë. A nuk pajtoheni me këtë?

Ymeri: Mendoj se ajo që është duke ndodhur aktualisht është se Serbia po largohet edhe më shumë nga njohja e Kosovës. Apo ndoshta ajo që Serbia është duke synuar të bëjë është që ndoshta në fund edhe ta njohë Kosovën si shtet sovran, por vetëm pas arritjes së krijimit të një institucioni të brendshëm në Kosovë, i cili do të ngjajë me “Republika Srpska” në Bosnjë. Sepse Serbia e ka njohur Bosnjën dhe Hercegovinën më 1995, pas marrëveshjes së Dejtonit, por vetëm pasi Izetbegoviq dhe Bosnja e pranuan një Serbi brenda Bosnjës. Kjo është pak a shumë se ku po shkon Kosova përmes këtij dialogu. Natyrisht me hapa dhe shpejtësi tjetër, sepse Dejtoni mori fund pas dy javësh, ndërsa kjo po zgjat për vite të tëra. Dejtoni kishte për qëllim të përfundojë luftën e përgjakshme në Bosnjë dhe Hercegovinë, por pasi po jetojmë në kohë më paqësore, atëherë shpejtësia e veprimit është më e ngadaltë.

Bugajski: Ju po thoni se Serbia do ta pranonte Kosovën të pavarur vetëm sipas modelit të Bosnjës?!

Ymeri: Vetëm pasi Kosova të pranojë të ketë një republikë brenda saj.

Bugajski: Sistem dy entitetesh është ajo që po thoni!

Ymeri: … që do të kontrollohet plotësisht dhe politikisht nga Serbia. Kur vijmë tek Asociacioni i komunave me shumicë serbe, më fal por më duhet të them edhe këtë, Asociacioni i komunave me shumicë serbe, i cili sipas marrëveshjes së gushtit dhe marrëveshjes së parë të vitit 2013, pak a shumë i ngjan fuqisë që ka një republikë, sepse ka fuqi ekzekutive dhe ligjvënëse, situata është edhe më e keqe se në Bosnjë. Sepse në Bosnjë së paku Republika Srpska nuk ka lidhje formale me Beogradin, me qeverinë serbe, edhe pse në realitet e dimë se janë të lidhura. Por jo edhe formalisht. Me Asociacionin e komunave me shumicë serbe janë edhe këto lidhje të qarta formale, ku Serbia do të ishte garantuese e marrëveshjes dhe të zbatimit të saj, pra është njëra nga palët nënshkruese. Marrëveshja nuk mund të interpretohet njëanshëm nga asnjëra prej palëve, por ato duhet të merren vesh që i njëjti interpretim të jetë për të dyja palët.
E kjo do të thotë se krijimi në Kosovë i çfarëdo asociacioni të komunave me shumicë serbe do të duhej të bëhej në marrëveshje me Serbinë. Ky është problemi i parë. Problemi i dytë është se ka lidhje të drejtpërdrejtë financiare mes Asociacionit të komunave me shumicë serbe dhe shtetit të Serbisë, ku Serbia është një prej palëve që e financon buxhetin e asociacionit. Kjo gjë i jep mjaft shumë fuqi Serbisë, si ekonomikisht ashtu edhe politikisht, mbi asociacionin e komunave me shumicë serbe, gjë që do të thotë se indirekt kjo i jep mjaft shumë fuqi mbi Kosovën.

Bugajski: Çfarë do të ishte sugjerimi juaj? Cili është qëndrimi juaj? Që të anulohet tërësisht marrëveshja dhe të mos implementohet në asnjë mënyrë apo formë, apo do të duhej të kishte ndonjë leje për një sasi të caktuar të autonomisë kulturore, linguistike e të ngjashme, për pakicën serbe në Kosovë. Cili është qëndrimi juaj ndaj çështjes së  pakicës serbe në Kosovë?

Ymeri: Pakicat në Kosovë kanë tanimë mjaft të drejta, bile më shumë sesa që përshkruhet nga standardet e BE-së, sa i përket të drejtave të cilat kanë të bëjnë me atë që u përket pakicave. Me Kushtetutën e tanishme, komunitetet pakicë kanë të drejta, sidomos serbët, sepse mendoj se nuk ka barazi mes pakicave ngase serbët janë më të privilegjuar. Ata kanë shumë të drejta dhe i kanë edhe komunat me shumicë serbe, ku më shumë kanë të drejta në nivelin e qeverisjes lokale sesa që kanë komunat tjera. Pra parimisht, komuna e Mitrovicës së Veriut ka më shumë kompetenca sesa që ka komuna e Prishtinës, e cila është edhe kryeqytet, kjo sipas Kushtetutës së tanishme. Në këtë aspekt, ajo që na duhet ne si Kosovë, është të pyesim veten se në çfarë shoqërie duam të jetojmë. Ne në Vetëvendosje besojmë se shoqëria më e mirë për të jetuar është ajo e cila bazohet në barazi mes qytetarëve, por edhe në integrim dhe bashkëpunim, e jo përmes ndarjes etnike në terren, gjë që parandalon integrimin dhe bashkëpunimin. Kur plani i Ahtissarit është prezantuar në Kosovë, mes tjerash është prezantuar nën parullën e të drejtave të njeriut. Përmes të drejtave të njeriut, ajo që kemi në terren është segregimi dhe jo integrimi. Pra është krejtësisht në kundërshtim me pohimin kryesor të lëvizjes civile në vitet e 60-ta në SHBA, atëherë segregimi ishte kundër të drejtave themelore të njeriut. Aktualisht segregimi po na prezantohet si e drejtë themelore njerëzore dhe nuk mendoj se kjo është mënyra për të ecur përpara.

Bugajski: Por pse ndërkombëtarët në Berlin, Bruksel dhe në Uashington do të insistonin të themelonin edhe një shtet me të cilin do të ishin të frustruar? Me fjalë tjera, Bosnja është një frustrim për komunitetin evropian. Nuk mund të implementojnë reformat, sepse gjërat vazhdimisht bllokohen nga qeveri të ndryshme. E kanë edhe sistemin e votimit të bazuar në entitete. Bllokimet nga Republika Srpska në nivelin e legjislativit kombëtar, pamundësia për të formuar qeveri në Federatë. Në rast se skenari i ngjashëm zhvillohet në Kosovë, atëherë do të kemi edhe një shtet të dështuar. Përse do të donte një gjë të tillë Bashkësia Ndërkombëtare?

Ymeri: Së pari duhet të kemi parasysh se Bashkësia Ndërkombëtare, shtetet që i kanë ndihmuar Kosovës dhe e kanë njohur atë dhe përkrahur për një kohë të gjatë, sikurse Shtetet e Bashkuara, Gjermania dhe Franca, por posaçërisht Shtetet e Bashkuara, nuk mund të vihen në pozitë ku ata do të mbronin interesin e Kosovës më shumë se vet qeveria jonë. Në këtë aspekt, kjo gjë edhe duhet të merret parasysh. Ka një rend këtu. Pra, nëse Qeveria e Kosovës e nënshkruan një marrëveshje dhe pohon se ajo është në përputhshmëri të plotë me interesat tona, atëherë ajo edhe do të pranohet nga shtetet të cilat e kanë pranuar Kosovën shtet sovran. Por nëse Qeveria e Kosovës refuzon të nënshkruajë një marrëveshje të tillë, ashtu edhe siç është dashur të bëjë, atëherë do të merrnin ndihmë lidhur me këtë refuzim nga shtetet që zakonisht na ndihmojnë.

Bugajski: Por, a mendoni se kjo marrëveshje është një kusht i vënë nga BE-ja dhe nga ShBA-ja? Me qëllim që pastaj të lëvizet me Kosovën drejt Bashkimit Evropian. Mu ashtu siç ishte kusht edhe për Serbinë që të fillojnë bisedimet për pranim?

Ymeri: Po. Mund të ketë biseda joformale dhe kushtëzime joformale ndaj Kosovës për të cilat nuk jam në dijeni. Por atë që e them është se së paku, sipas diskursit publik dhe deklaratave publike të zyrtarëve, të gjitha shtetet thonë se do të pranonin çdo gjë që do të pranonte edhe Qeveria e Kosovës. Edhe vet sekretari Kerry, kur ishte këtu në fund të vitit të kaluar, e tha një fjali e cila për mua tregon shumëçka. E kjo është “Ne nuk do të pranojmë asnjë marrëveshje që do ta anashkalojë sovranitetin e Kosovës”. Kjo për mua e ka kuptimin se, nëse më bindni si qeveri dhe shoqëri se një marrëveshje e tillë e rrezikon sovranitetin, atëherë unë nuk do ta pranoja këtë marrëveshje. Por pasi keni vënë nënshkrimin tuaj atje, kjo ma thotë të kundërtën. Dhe në këtë aspekt natyrisht që po e përkrah marrëveshjen. Prandaj mendoj se përgjegjësia për ta udhëhequr vendin tonë mbetet te ne. Ne nuk presim që të tjerët të udhëheqin dhe të bëjnë më shumë për vendin tonë sesa ne si shoqëri dhe si qeveri. Në këtë aspekt, ajo që mendoj se është duke ndodhur me këtë dialog, duhet të kuptohet se çfarë është duke u arritur përmes këtij dialogu, e që është në kundërshtim të plotë me dialogun dhe atë se si është paraqitur vet dialogu. Në esencë, ne nuk jemi duke i normalizuar marrëdhëniet me Serbinë, sepse një gjë e tillë është e pamundur pa njohjen e Serbisë. Në momentin kur Serbia e njeh Kosovën, atëherë po, mund të kemi një dialog me Serbinë. Ky do të ishte vërtete një dialog midis partnerëve të barabartë, që kanë për qëllim normalizimin e marrëdhënieve.

Bugajski: Pra, ju po thoni se njohja duhet të vijë e para e jo procesi i cili duhet ta sjellë një gjë të tillë, pra të krijojë besimin mes dy qeverive për të qenë në gjendje që ta njohin njëra-tjetrën?

Ymeri: Është e domosdoshme. E dini, Kroacia e ka nënshkruar një marrëveshje me Republikën Federale të Jugosllavisë për normalizimin e marrëdhënieve në vitin 1996, pra një vjet pas luftës në Kroaci. Kjo marrëveshje u bë e mundur vetëm pasi të dyja palët e njohën njëra-tjetrën shtete të pavarura dhe njohën kufijtë e njëra-tjetrës. Pa një gjë të tillë nuk ka normalizim. Më fal, vetëm të vazhdoj edhe pak. Ky dialog na është prezantuar si mjet i vetëm për integrimin e serbëve që jetojnë në Kosovë. Kjo gjithashtu nuk është e vërtetë. Dialogu dhe rezultatet e tij kanë treguar se jemi duke e segreguar shoqërinë, sepse jemi më të ndarë në Kosovë, e më pak të integruar. Në këtë aspekt mendoj se duhet të përdoren mjete krejtësisht tjera. Një prej tyre është se me Serbinë duhet të kemi politikë tjetër. Me serbët e Kosovës duhet të kemi një dialog të hapur.

Bugajski: Doja të dilja këtu. Më la përshtypje se diskutimi më së paku ka të bëjë me pakicën serbe në Kosovë. A jeni duke sugjeruar një dialog të intensifikuar me liderët e komunitetit serb këtu?

Ymeri: Mendoj se dialogu i mirëfilltë në Kosovë do të ishte ai midis institucioneve qendrore dhe qytetarëve të Kosovës, në këtë rast me pjesëtarët e pakicës serbe që jetojnë në Kosovë, e që janë banorë të Kosovës. Ky dialog duhet të jetë i hapur dhe demokratik, e jo pas dyerve të mbyllura në Bruksel, por dialog i hapur në Kosovë. Qëllimi duhet të ishte jo pajtimi ashtu si kemi pasur shumë konferenca deri tani, por duhet të ishte i bazuar në zhvillim dhe integrim përmes integrimit dhe zhvillimit social. Një dialog i tillë i mirëfilltë do t`i integronte të gjithë qytetarët e Kosovës brenda sistemit shtetëror, ekonomik dhe social. Kjo nuk është një punë e thjeshtë, por është e domosdoshme për të krijuar një shoqëri që duhet ta krijojmë. Shoqëria e cila është qëllimi ynë, nuk diskriminon, por nuk jep as privilegje, sepse privilegjet janë diskriminim. Privilegjet për disa janë diskriminim për të tjerët. Për momentin kemi shumë të privilegjuar, ndërsa të privilegjuarit më të këqij që i kemi aktualisht janë politikanët e korruptuar, të cilët e kanë kapur shtetin dhe e përdorin për qëllime të tyre.

 

Bugajski: A do ta përshkruanit partinë tuaj si parti civile, parti të qytetarëve dhe jo një parti të bazuar në etni?

Ymeri: Po, por mendoj se, edhe pse nuk është e lehtë që në mënyrë empirike të theksohet, por programi i Vetëvendosjes e ka këtë dimensionin e madh civil, sepse theksojmë se vendimmarrja kryesore politike u takon qytetarëve. Pra Vetëvendosje do të thotë të vendosësh për veten.

Bugajski: A keni pjesëtarë të pakicave në pozita të larta të partisë?

Ymeri: Jo në pozita të larta. Por kemi disa anëtarë të pakicave. Janë të paktë në numër. Nuk kemi ende serbë të cilët janë bërë anëtarë të Vetëvendosjes. Kemi boshnjakë, ashkalinj, romë…

Bugajski: …turq?

Ymeri: Nuk jam i sigurt për turqit? Më duhet të verifikoj. Por çfarë dua të them është se, posaçërisht sa u përket serbëve që jetojnë në Kosovë dhe për shkak të strukturave paralele serbe, është për momentin e pamundur që të kemi mundësi të flasim me ta, sepse nuk mund t`i kontaktojmë. Sa herë që duam të diskutojmë me serbët që jetojnë në Kosovë, e kemi këtë diskutim të ndërmjetësuar nga struktura ilegale kriminale paralele të cilat kanë mbetur në Kosovë, në polici, gjyqësi, në shëndetësi, arsim dhe në sistemet tjera. Prandaj, në këtë aspekt është vet Serbia ajo e cila më së shumti i pengon serbët dhe integrimin e tyre në Kosovë. Serbia nuk i do serbët e integruar në Kosovë, sepse kështu mund t’i përdorë serbët e Kosovës si instrument politik në duart e tyre.

Bugajski: Edhe pse është instrument mjaft i vogël sa i përket numrave?

Ymeri: Ashtu është. Një instrument i vogël por është shfrytëzuar në mënyrë shumë efikase nga Serbia deri më tani. Nuk mendoj se është drejtë dhe e mirëfilltë nëse Kosova i lë serbët në duart e Serbisë. Ne duhet të marrim përgjegjësi për serbët që jetojnë në Kosovë. Ne për ta duhet të ofrojmë siguri, mirëqenie, vende pune, arsimim, shëndetësi dhe shërbime të tjera që shteti duhet t`i ofrojë për qytetarët e vet.

Bugajski: Të vazhdojmë tutje. Në aspektin e politikës së brendshme. Prej sa kuptoj unë, ju i keni dhënë qeverisë një afat kohor për të dhënë dorëheqje deri në fund të shkurtit. Më thoni nëse e kam gabim? Nëse është ashtu, çfarë do të ndodhë nëse ata nuk dorëhiqen? A jeni duke planifikuar ndonjë aktivitet apo protestë me aksion? Çfarë do të jetë përgjigja juaj?

Ymeri: Në protestën e mbajtur ditën e pavarësisë, më 17 shkurt, i kemi dhënë 10 ditë qeverisë, deri me datën 27 shkurt, në mënyrë që ata të japin dorëheqje. Por nëse ata nuk e bëjnë këtë, ne do të organizojmë protesta, natyrisht, të cilat do të intensifikohen gjatë kohës, sepse e shohim se kjo qeveri dhe mënyra se si ajo është marrë me Kosovën, por edhe nga mënyra se si i kanë anashkaluar proceset e mirëfillta në Kosovë, nuk mund të jetë qeveri e Kosovës dhe si shoqëri, si shtet duhet ta shfrytëzojmë këtë rast për të lëvizur në një drejtim tjetër të zhvillimit. Deri më tani, për 16 vite Kosova i ka shfrytëzuar këta mekanizma, pra edhe prezenca ndërkombëtare nën UNMIK-un, një ashtu edhe qeveria pas deklaratës së pavarësisë, pra prej vitit 2008 kemi shfrytëzuar mekanizmat e njëjtë pak a shumë, për t`i zgjedhur çështjet me të cilat jemi duke u ballafaquar. Ndërsa këta mekanizma janë dëshmuar të gabuar dhe situata në të cilën gjendemi për momentin është më e keqe dhe po përkeqësohet në baza vjetore. Ky është një lloj alarmi se gjërat duhet të bëhen ndryshe në Kosovë. Ajo që ne si Vetëvendosje jemi duke propozuar, është se duhet t`i kemi këto ndryshime në të gjithë sektorët e jetës politike. Ne duhet të ndryshojmë marrëdhëniet midis institucioneve dhe përgjegjësive që i kanë ato ndaj qytetarëve, e jo t`i shikojmë qytetarët e Kosovës, ashtu si i sheh qeveria e tanishme vetëm si votues dhe taksapagues. Pra duhet përfundimisht të shihen si qytetarë që kanë të drejta dhe si qytetarë sovranë të cilët e kanë shtetin në pronësi.

Bugajski: Pra, ju do të promovoni protesta sociale dhe demonstrata paqësore besoj dhe jo veprime të dhunshme si përgjigje për mosdorëheqjen e qeverisë. Këtë e them, sepse Bashkësia Ndërkombëtare ka brenga se Kosova mund të destabilizohet nga veprimet e dhunshme dhe protestat.

Ymeri: Mendoj se ky është një frikësim të cilin po e prezanton qeveria jonë. Më 17 shkurt ky ishte edhe deklarimi i tyre publik, posaçërisht i ministrit të Jashtëm, Hashim Thaçi, njërit nga liderët e koalicionit, cili tha se ka pritur që opozita të shkojë tek qeveria në mënyrë që t’ju japin atë që meritojnë. Ky ishte një kërcënim direkt nga qeveria tek populli. Kjo nuk është mënyrë demokratike për t’u marrë me çështjet. Procesi demokratik në Kosovë po pengohet nga dy aspekte shumë të rëndësishme. Aspekti i parë është përmes shtetit të kapur, ndërsa në shtetin e kapur, palët të cilat janë në qeveri e përdorin aparatin shtetëror për përfitime personale. Ndërsa aspekti i dytë janë nivelet e arta të korrupsionit, të cilat i kanë bërë këta politikanë shumë të pasur, të cilët e shfrytëzojnë varfërinë e qytetarëve për të përfituar politikisht. Ky cikël i pafund vicioz duhet të ndalet.

Bugajski: Duke u përgjigjur në pyetjen time, je duke e përjashtuar përdorimin e dhunës, po besoj.

Ymeri: Atë që po them është se duhet të tregojmë determinim dhe atë do e bëjmë përmes protestave, se kjo qeveri nuk kalon, se duhet të japë llogari.

Bugajski: Protestë vetëvendosjeje!

Ymeri: Determinim! Në këtë aspekt duhet thënë se qeveria e tanishme e Kosovës dhe mënyra se si ata do të merren me situatën do të përcaktojë të ardhmen e jetës politike dhe sociale në Kosovë. Ka pasur 2 protesta të mëdha që kanë ndodhur këtë vit, më 9 janar dhe më 17 shkurt. Që të dyja kanë pasur rreth 100 mijë njerëz si pjesëmarrës. Ajo që shihet në këto protesta, e që është ndryshe nga protestat e mëhershme, është se edhe aty kemi mbërritur deri në një fazë të re. Nuk është vetëm grupimi i partive politike opozitare që proteston kundër qeverisë, por edhe shoqëria civile, janë edhe intelektualët e Kosovës, sindikatat e pavarura. Pra tani është zhvilluar një lëvizje shoqërore në Kosovë, e cila shkon përtej tri partive politike opozitare dhe e cila kërkon vendosmërisht që kjo qeveri të dorëhiqet.

Bugajski: Pra ju shihni që përkrahësit tuaj po e zgjerojnë bazën.

Ymeri: Jo domosdoshmërish, ata mund të mos e përkrahin Vetëvendosjen, AAK-në apo Nismën, por janë përkrahës të çështjes dhe kjo është shumë me rëndësi. Pra në parim atë që kemi tani, është se emëruesi i përbashkët më i ulët për të gjithë këta njerëz që vijnë nga sferat e ndryshme të jetës në vend, është se Kosova nuk mund të qeveriset më nga këta njerëz. Mendoj se kjo është një porosi shumë e rëndësishme që duhet t`i dërgohet qeverisë dhe pjesës tjetër të botës, se shoqëria e Kosovës dhe qytetarët po lëvizin politikisht. Po bëhen më të përcaktuar politikisht dhe nuk do të pranojnë të jetojnë edhe më tej në kushte të tilla në Kosovë.

Bugajski: Ndoshta vlen para-supozimi se frustrimi publik duhet të kanalizohet përmes krijimit apo zhvillimit të partive politike, për ta sfiduar qeverinë përmes zgjedhjeve legjitime demokratike, por jo vetëm përmes protestës në rrugë dhe presionit publik. Një gjë e tillë mund ta rrëzojë një qeveri, por nuk krijon asgjë. Prandaj supozoj energjia duhet të shpenzohet në krijimin e partive dhe konsolidimin e tyre për ta sfiduar partinë në pushtet gjatë zgjedhjeve, që kanë legjitimitet publik, program të mirë, që nuk janë të korruptuar, që kanë agjendë të mirëfilltë ndërkombëtare. Çka mendon për këtë?

Ymeri: Së pari, ajo që jemi duke u munduar dhe duke bërë përmes protestës është ajo që e përmende. Jemi duke u munduar që ta rrëzojmë qeverinë. Kjo edhe do t`i hapte dyert për zgjedhje të lira dhe fer në Kosovë. Natyrisht, qeveria e ardhshme do të themelohet nga dhe përmes zgjedhjeve. Por ajo që është me rëndësi është se kjo qeveri duhet të dorëhiqet për shkak të mospajtimit popullor me politikat e tyre.
Ky është një sinjal i qartë se politika të tilla nuk mund të zbatohen nga cilado qeveri e ardhshme e Kosovës. Kjo është me rëndësi gjithashtu. Pra protestat e tanishme nuk e kanë vlerën e bazuar në suksesin e tanishëm, por edhe në atë që do të prodhojnë për të ardhmen gjithashtu. Çfarë kemi nevojë tani është një ndryshim radikal i asaj se si personat e caktuar në politikë e shohin politikën. Posaçërisht mënyrën se si zyrtarët publikë i kuptojnë rolet dhe përgjegjësitë e tyre ndaj qytetarëve. Ky është njëherësh edhe ndryshimi më i nevojshëm i paradigmës politike që duhet të ndodhë në Kosovë.

Bugajski: Ka një zgjedhje e cila pritet të ndodhë në Kosovë, ajo e presidentit, zgjedhje indirekte përmes kuvendit. Cili është pikëvështrimi juaj lidhur me këtë. A do të mundoheni të bllokoni votën për president?

Ymeri: Po, sepse nuk besojmë se në situatën e tanishme të Kosovës, institucionet e Kosovës janë të gatshme dhe kanë legjitimitet që ta zgjedhin presidentin.

Bugajski: Por këtë e përcakton Kushtetuta, që të ketë zgjedhje brenda një periudhe të caktuar.

Ymeri: Po është. Ishte proceduralisht kushtetues edhe votimi i 2013-ës rreth marrëveshjes. Por tani Gjykata Kushtetuese thotë se substanca e saj ishte në kundërshtim me Kushtetutën. E njëjta vlen edhe këtu. Proceduralisht do të mund të zgjidhet presidenti, por në esencë rezultati do të ishte kundër vullnetit politik të Kosovës: një president i cili është zgjedhur në kushte të tilla ku antagonizmat politikë kanë lëvizur në një nivel tjetër. Andaj nuk mendoj se institucionet e Kosovës mund ta bëjnë një gjë të tillë. Nga ana tjetër kemi një qeveri e cila nuk ka më legjitimitet demokratik, për shkak të shkeljeve të rënda që ia ka bërë Kushtetutës së Kosovës. Ndërsa njëri prej personave i cili është i përfshirë direkt në këto shkelje, Hashim Thaçi, i cili ishte kryeministër dhe tani është ministër i Jashtëm, dëshiron që të zgjidhet president. Pra në thelb, nëse Kuvendi e voton atë dhe e zgjedh për president, në parim po zgjedhin një person që ka shkelur kushtetutën. Prandaj kjo nuk është në pajtim me Kushtetutën, edhe pse procedurat mund të jenë në rregull.

Bugajski: A do të bojkotoni Kuvendin apo do të mundoheni ta parandaloni punën në Kuvend?

Ymeri: Do të protestojmë në Kuvend, ashtu siç kemi bërë deri më tani.

Bugajski: Brenda Kuvendit.

Ymeri: Po, edhe në këtë rast.

Bugajski: Pra nuk i doni këto zgjedhje presidenciale në këtë moment fare.

Ymeri: Siç kam thënë, këto institucione nuk mund ta zgjedhin presidentin.

Bugajski: Nga ana tjetër, a do t`i përkrahnit zgjedhjet e drejtpërdrejta presidenciale në Kosovë përmes votës popullore, e jo përmes Kuvendit?

Ymeri: Ne si lëvizje politike kemi qenë kundër zgjedhjes së presidentit përmes votës popullore, sepse qëndrojmë prapa mendimit se Kosova duhet të mbetet demokraci parlamentare dhe republikë parlamentare, dhe ne mendojmë se nëse presidenti zgjidhet me votë të drejtpërdrejtë, në rast të tillë do të duhej të përcillet edhe me promovim të kompetencave ekzekutive, prandaj si e tillë Kosova do të bëhej një sistem i përzier, ku do të kishim presidentin, kuvendin, etj. Dhe nuk mendoj se kjo do t’i duhej Kosovës tani për tani. Pra Kosova duhet të mbetet demokraci parlamentare dhe ne duhet t`i ndërtojmë institucionet tona duke i bërë më efikase, gjë që nuk është e mundur pa kriza të këtilla politike. Prandaj kriza që kemi duhet të shihet si potencial e jo si rrezik. Qeveria e sheh si rrezik, sepse është krizë që po e shtyn drejt dorëheqjes, por që nuk do që ta bëjë këtë. Por për shoqërinë kjo krizë është risk, më falni, është potencial.

Bugajski: Të shikojmë fotografinë komplete. Ju shpesh e përshkruani Kosovën si një vend jo plotësisht të pavarur, si jo plotësisht sovran, si jo plotësisht  të vetëvendosur… në fakt në një intervistë e keni përshkruar Kosovën si një koloni të SHBA-së dhe të Bashkimit Evropian. Më thoni nëse e kam gabim, se keni menduar ashtu? A e shihni ende Kosovën si një lloj kolonie e SHBA-së dhe të Bashkimit Evropian?

Ymeri: Jo. Intervista të cilës po i referoheni është bërë në kohën e UNMIK-ut, të cilin ne e shihnim si të tillë çfarë e përshkruat ju, si administratë koloniale, sepse UNMIK-u kishte tërë këtë fuqi politike mbi Kosovën. Nuk ishin të zgjedhur në mënyrë demokratike dhe ishin të emëruar nga jashtë. Të gjitha fuqitë e shtetit, ato ligjvënëse, ekzekutive dhe gjyqësore ishin në duart e një njeriu, përfaqësuesit special dhe kjo në mënyrë të qartë kishte elemente të një administrate koloniale…

Bugajski: Por tani kjo ka kaluar!

Ymeri: Po, Kosova është e pavarur dhe në Kosovë nuk ka më mision i cili do të ngjante me administratën koloniale. Atë çfarë e kishim menjëherë pas pavarësisë në Kosovë, ishte përfaqësuesi ndërkombëtar civil, i cili ishte z. Piter Faith, që kishte disa nga kompetencat që kishte UNMIK-u. Mirëpo, për shkak të situatës politike nuk pati nevojë që ta përdorë ndonjërën prej tyre. Pastaj kishim këtë EULEX-in, misionin evropian të sundimit të ligjit, i cili i mori përsipër disa nga kompetencat të cila i kishte UNMIK-u mbi policinë, gjyqësinë, doganat dhe ngjashëm. EULEX-i është ende këtu dhe ende kanë fuqi ekzekutive. Ne jemi kundër kësaj fuqie ekzekutive të misioneve ndërkombëtare, për momentin të EULEX-it, sepse mendojmë se kjo e shkel edhe sovranitetin, edhe demokracinë në Kosovë. Duke pasur këso misionesh të caktuara nga jashtë, po krijohen situata, p.sh në gjyqësi ashtu që ky dualitet krijon mjaft hapësirë, që gjyqtarët dhe prokurorët vendorë i bën të papërgjegjshëm ndaj detyrave të tyre. Ne mendojnë që  drejtësia dhe demokracia nuk mund të importohen. Ne mendojmë se të dyja janë të nevojshme për të udhëhequr me shtetin demokratik, në mënyrë të mirëfilltë duhet të jenë autentike, të ndërtohen nga brenda, për këtë edhe na duhet sundimi i ligjit, duhet të kuptojmë se përse na duhet sundimi i ligjit.

Bugajski: A e përkrahni hyrjen e Kosovës në Bashkimin Evropian?

Ymeri: Po, e përkrahim hyrjen e Kosovës në Bashkimin Evropian.

Bugajski: Në cilin rast do të përkrahni edhe kushtëzimin që shkon krah për krah me këtë. Me fjalë të tjera, ata nuk imponojnë zgjidhje, por kushtëzojnë me kritere që duhet të përmbushen për të hyrë në BE.

Ymeri: Natyrisht. Por problemi të cilin për momentin e ka Kosova, është se nuk konsiderohet shtet plotësisht sovran nga institucione evropiane, për shkak të pesëshes që nuk na njeh. Si e tillë, marrëdhënia të cilën Kosova e ka me Bashkimin Evropian, është e ndryshme nga të gjitha shtetet. Kjo gjithashtu edhe mund të shihet në Marrëveshjen e Stabilizim-Asociimit që është nënshkruar vitin e kaluar. Në tekst dhe në  procedurat e përdorura vërehet dallimi në Marrëveshjen e Stabilizim-Asociimi nga të gjitha vendet e rajonit.

Bugajski: Çfarë mund të bëhet, që të fitohet njohja e këtyre pesë anëtarëve të BE-së?

Ymeri: Njëra prej arsyeve që i ka shtyrë njohjet, por jo edhe arsyeja e vetme, e prapë se prapë është mjaft e madhe, është edhe dialogu me Serbinë. Kështu është dhënë një sinjal i gabuar për shtetet që nuk e kanë njohur Kosovën, se statusi i Kosovës ende nuk është definitiv, pra pasi nuk është definuar, të mos ngutemi me këtë! Të presim dhe të shohim. Mendoj se kjo i dërgon një sinjal të gabuar pjesës tjetër të botës, për vendet e Bashkimit Evropian, ato pesë që nuk na njohin, duhet të kuptojnë se pavarësia dhe sovraniteti i Kosovës është fakt që nuk do të zhduket asnjëherë. Që kjo të bëhet e mundshme, njohja nga Serbia është çështja më e rëndësishme. Nga ky aspekt mendoj se Bashkimi Evropian ka mundur të bëjë më shumë për të bërë më shumë presion politik mbi Serbinë, në mënyrë që ajo të njohë Kosovën. Por për shkak se kjo nuk po ndodh, e kjo nuk po ndodh edhe pse qeveria e Kosovës është gjithmonë e gatshme dhe mezi pret të hyjë në dialog me Serbinë pa parakushte, kjo parandalon efektin domino që do to ndodhte po që se Serbia do ta njihte Kosovën. Serbia kishte nevojë për këtë dialog me Kosovën, sepse kjo ishte mënyra e vetme përmes së cilës ata do të bindnin Brukselin për gatishmërinë e tyre për marrëdhënie të mira me të gjitha shtetet e rajonit në Ballkan.

Bugajski: Duke shikuar Ballkanin dhe rajonin, juve shpesh ju shohin në rajon, e gjithashtu në Shtetet e Bashkuara si panshqiptarë, apo ultra-nacionalistë. Cili është qëndrimi juaj për dy komunitetet e ndryshme shqiptare në Kosovë dhe në Shqipëri? A promovoni ribashkimin apo bashkimin? Si e shihni Maqedoninë? Si e shihni ardhmërinë e Malit të Zi? Cili është pozicioni juaj?

Ymeri: Së pari, ne jemi për bashkim kombëtar dhe kjo është një prej pjesëve të programit tonë politik. Ne mendojmë se në mënyrë që Republika e Kosovës të bëhet shtet krejtësisht sovran, duhet t`i ketë të gjitha të drejtat që i kanë edhe shtetet tjera sovrane. Për momentin, sovraniteti jonë shkelet në bazë të faktit se vet Kushtetuta jonë dhe plani i Ahtissarit na parandalojnë bashkimin me cilindo shtet të rajonit, apo me pjesë të shteteve të rajonit. Ky nen, kjo pikë është vënë në Kushtetutën tonë për ta parandaluar Kosovën që të bashkohet me Shqipërinë.

Bugajski: A mendoni se një gjë e tillë duhet të hiqet.

Ymeri: Po duhet të hiqet! Kosovarët duhet të kenë të drejtën të vendosin për ardhmërinë e tyre. Një gjë që kishin mundur të vendosin është se a duan të bashkohen me Shqipërinë, apo duan të vazhdojnë të mbesin republikë sovrane.

Bugajski: A do të mbanit një referendum lidhur me këtë?

Ymeri: Po! Mendoj se dy referendume duhet të mbahen për këtë çështje, një referendum duhet të mbahet në Kosovë dhe një në Shqipëri, sepse duhet të dimë se a e duan edhe qytetarët e Shqipërisë këtë bashkim. Unë mendoj se njëra prej arsyeve pse parandalohet referendumi lidhur me këtë temë, është fakti se përgjigja është tanimë e qartë. Ky do të ishte referendumi ku përgjigja do të dihej para se të shtrohej pyetja. Kjo është e padrejtë, mendoj unë dhe është në kundërshtim me sovranitetin popullor të Republikës së Kosovës.

Bugajski: Më lejo të pyes hipotetikisht, po të kishte bashkim kombëtar, cili do të ishte kryeqyteti.

Ymeri: Një vendim i tillë do të arrihej së bashku. Nuk mendoj se kjo është temë kryesore. Për mua, kryeqyteti mund të ishte kudo, por Tirana është kryeqyteti i Shqipërisë.

Bugajski: Arsyeja përse e bëj një pyetje të tillë është se po thoni se Kosova duhet të jetë e pavarur dhe e barabartë me Shqipërinë. Por në rastin e bashkimit, që të dy elitat duhet të heqin dorë nga diçka, sepse krahas njëra-tjetrës nuk do të jenë më të pavarura.

Ymeri: Po, por nuk mendoj se ky duhet të jetë vendim i elitave politike. Këtë edhe po e them. Ky duhet të jetë vendim që merret nga populli. Populli do të vendoste nëse duan të bashkohen dhe ky do të ishte një vendim i madh. Gjërat tjera mund të rregullohen, por gjëja më e rëndësishme është se a ka konsensus për bashkim?

Bugajski: E çka të bëhet me Maqedoninë dhe popullatën shqiptare me numër të madh atje. Ku qëndrojnë ata?

Ymeri: Mendoj se shqiptarët që jetojnë në Maqedoni, e të cilët përbëjnë së paku 25 për qind të popullatës, janë krejtësisht të diskriminuar dhe të shtypur nga qeveria aktuale në Shkup. Kjo është edhe arsyeja e cila po shkakton destabilizimin e tanishëm në Maqedoni. Qeveria e Maqedonisë është e lidhur ngushtë me atë të Serbisë. Mënyra se si merren me shqiptarët është shkelje e plotë e parimeve themelore që duhet të ketë qeveria demokratike.

Bugajski:… Edhe pse ka parti politike shqiptare në qeveri?!

Ymeri: Po, aty ka. Por shikoni statistikat në institucione të sektorit publik, gjyqtarët, prokurorët, policët, oficerët e ushtrisë, arsimimi, shëndetësia, investimet publike. Vendet ku jetojnë shqiptarët kanë diferencë të madhe midis asaj dhe aty ku jetojnë maqedonasit. Ky diskriminim i vazhdueshëm po u thotë shqiptarëve se Maqedonia kurrë nuk do të jetë shtet edhe i tyre.

Bugajski: Pra cila është rrugëdalja?

Ymeri: Mendoj se është punë për qeverinë dhe popullin e Maqedonisë që të vendosin për këtë, se a e duan Maqedoninë, ku të gjithë mund të jetojnë në paqe dhe në barazi. Por mendoj se pabarazia është rreziku më i madh që kërcënon paqen. Kur keni një sistem të dizajnuar për të shtypur një pjesë të popullatës, kjo eventualisht do të sjellë konfliktin te dera e shtëpisë.

Bugajski: A po sugjeroni edhe referendum për popullatën shqiptare në Maqedoni gjithashtu?

Ymeri: Mendoj se shqiptarët në Maqedoni duhet së pari politikisht të mundohen përmes demonstratave, protestave dhe organizimit politik, për të arritur pozitën më të fuqishme dhe më të barabartë në Maqedoni. Ky edhe është problemi më i madh për momentin në Maqedoni. Nuk mendoj se ndarja e shqiptarëve atje në parti politike që ekzistojnë tani për tani, po bën ndonjë hap në këtë drejtim, posaçërisht duke pasur parasysh se si dy partitë më të mëdha e kanë trajtuar interesin e shqiptarëve. Ata kanë dështuar dhe kanë dëshpëruar shqiptarët në Maqedoni. Tani ata janë shumë të dëshpëruar me përfaqësuesit e tyre politikë. Diçka e re duhet të ndodhë në sferën politike të Maqedonisë, posaçërisht mes partive politike që përfaqësojnë shqiptarët atje dhe se duhet të ketë një bashkim politik të shqiptarëve në Maqedoni nga aspekti politik, në mënyrë që ata të fitojnë të drejtat dhe t`i garantojnë ato. Nuk mendoj se marrëveshja e Ohrit u ka bërë ndonjë favor shqiptarëve atje. Mendoj po ashtu se shqiptarët në Maqedoni duhet të gëzojnë më shumë të drejta sesa që kanë.

Bugajski: Më lejo të pyes nga aspekti i politikës së brendshme dhe të jashtme. Dikush mund të thotë se jeni duke dërguar ujë në mullirin, jo vetëm të nacionalistëve serbë, por edhe të interesave imperialiste ruse. Me fjalë të tjera, po destabilizoni situatën këtu. Nuk po them se po e bëni, por kështu perceptoheni, se veprimet tuaja po e kërcënojnë stabilitetin dhe se programi juaj i bashkimit kombëtar panshqiptar e bën këtë. Si i përgjigjeni kësaj? A jeni duke ndihmuar agjendën e nacionalistëve serbë?

Ymeri: Ne jemi e kundërta e nacionalizmit serb. Koncesionet që i janë bërë Serbisë dhe kërkesave të tyre hegjemoniste, në këtë rast ndaj Kosovës, në realitet janë ajo që po i fryn zjarrit nacionalist serb. Serbia si një projekt nacionalist, shovinist në këtë rast dhe si qeveri politike, nuk janë kurrë të kënaqur me koncesionet e fituara. Sa më shumë koncesione që u jepen, aq më shumë apetit fitojnë ata. Në këtë aspekt, çfarëdo sinjali që u është dhënë nacionalistëve në Serbi nga Kosova, se ndoshta Kosova mund të kthehet nën ndikimin politik të Serbisë, ata do të jenë më të qëndrueshëm në këtë drejtim dhe do të punojnë me shumë për ta fituar këtë koncesion dhe ta realizojnë një gjë të tillë. Çfarë ne po propozojmë është një proces demokratik. Kështu do t`i kishim shqiptarët të cilët do të bëheshin partner i barabartë për kombet e tjera në rajon. Ne nuk po propozojmë që shqiptarët të fillojnë luftë dhe të okupojnë territore të banuara nga të tjerët. Atë që praktikisht po e propozojmë është që dy shtete sovrane, Kosova dhe Shqipëria, të gëzojnë të drejtën për bashkim, në rast se popujt e tyre vendosin një gjë të tillë me kufijtë e tanishëm që kemi.

Bugajski: Po na ikën koha. Prandaj desha që krejt në fund të bëj një pyetje dhe të lus të jesh i shkurtë në përgjigjen tuaj. Keni qenë të kritikuar nga ambasadorët e caktuar të SHBA-së, për rolin e SHBA-së në Kosovë. A mendoni se SHBA-ja duhet të ketë rol më të vogël në Kosovë? Me fjalë tjera, për Kosovën e pavarur vërtetë dhe të vetëvendosur, duhet të ketë më pak përzierje të BE-së dhe SHBA-së. Si e shihni marrëdhënien midis Kosovës dhe Shteteve të Bashkuara?

Ymeri: Natyrisht, ne dhe të gjithë shqiptarët e tjerë në rajon jemi të falenderuar për atë që historikisht kanë bërë Shtetet e Bashkuara për ne. Nuk e them këtë vetëm nga viti 1999, por edhe më herët, qysh prej viti 1919. Në këtë aspekt shqiptarët janë populli i vetëm plotësisht falënderues, i cili e sheh popullin e Shteteve të Bashkuara si mikun më të mirë ndërkombëtarisht dhe kjo duhet të ruhet. Ne e shohim marrëdhënien e Kosovës me SHBA-në dhe shtetet tjera që kanë njohur dhe ndihmuar Kosovën, si marrëdhënie partneriteti. Ky partneritet duhet të krijohet krahas interesit të përbashkët që kemi. Ndërsa kemi shumë interesa të ndërsjella në rajon, por edhe ndërkombëtarisht gjithashtu. Natyrisht, duke pasur parasysh se Kosova është vend i vogël dhe Shtetet e Bashkuara janë një superfuqi. Prandaj nuk mund të pretendojmë të bëhet.

Intervistë për Ora News, Kurti: Tirana duhet të ndërhyjë, më të bashkuara janë vendet e BE sesa Kosova me Shqipërinë

Ish-kreu i VV, Albin Kurti tha në studion e lajmeve të Ora News se me të bashkuar janë vendet e BE, sesa Kosova me Shqipërinë. Kurti tha se Tirana zyrtare duhet të ndërhyjë në situatën që ka përfshirë Kosovën, pasi është i vetmi vend që e ka këtë të drejtë.

Albin Kurti: Unë mendoj se problemi nuk është që Tirana po ndërhyn, problemi është që Tirana nuk po ndërhyn.

Do të duhej që Tirana të ndërhyjë dhe është shumë e padrejtë nga ana e kryeministrit të Kosovës, kur dihet që në Kosovë nuk mbeti kush pa ndërhyrë, tani ti, t’i bësh rezistencë nga Shqipëria. Madje nëse ka dikush të drejtë që të ndërhyjë është pikërisht Tirana. Dhe ky pikërisht instancës që ka të drejtë të ndërhyjë i kundërvihet, ndërkohë që ndërhyrjeve të Serbisë nuk i thotë asgjë. Ai na ka quajtur edhe ne kriminelë, por Vuçiçin e Daçiçin nuk i quan kurrë kriminelë, ndonëse janë përgjegjës për planifikimin e gjenocidit në vitet 1998-1999. Pra e ka gjuhën pakrahësimisht më të ashpër ndaj VV sesa ndaj Beogradit dhe rjedhimisht e ka edhe reagimin shumë të ashpër ndaj Tiranës sesa ndaj Beogradit.

Problemi që kam unë është mosndërhyrja e Tiranës. Tirana nuk po ndërhyn, Tirana po organizon takime ceremoniale, mbledhje formale me qeverinë e Kosovës, shkëmben vizita po nuk ka shumë përmbajtje, nuk ka shumë substancë. Shumë më të bashkuara janë vendet e BE sesa Kosova me Shqipërinë. Vendet e BE e kanë bankën e përbashkët qendrore, e kanë tregun e përbashkët, e kanë valutën e përbashkët. Ne këto nuk i kemi me Shqipërinë. Pra Shqipëria dhe Kosova janë shumë më të ndara sesa shtetet e veçanta në kuadër të BE. Ne duhet të krijojmë mekanizma të përbashkëta Kosovë-Serbi. Jo vetëm nënshkruajnë marrëveshje, ceremoniale. Nuk është vetëm mundësi, por edhe obligim.

Kurti dha alarmin se në Ballkan do të ketë furtuna të reja pasi ka nisur nje garë armatimi mes Serbisë dhe Kroacisë. Ai tha se problemi në Ballkan janë Serbia dhe Rusia.

Albin Kurti:  Ne do të jemi edhe më aktiv, edhe më të vendosur. Jam shumë optimist që do të mbahen zgjedhje të reja parlamentare ku ne do të dalim subjëekti i parë. Por, unë tërheq vëmendjen se zhvillimet në Ballkanë të përcillen me shumë vëmendje se ka nisur një garë në armatim midis Serbisë dhe Kroacisë. Unë mendoj se nëse vazhdojnë kështu zhvillimet politike në Ballkan, ku ne nuk hyjmë në BE, ku Serbia lejohet të koketojë edhe me Moskën edhe të integrohet në BE. Ne do të mund të kemi furtuna të reja dhe nuk duhet të jemi të papërgatitur sic ishim në vitin 89-90-91 dhe mbase sic ishim në vitet 98-99. Shqiptarët edhe më së shumti kanë vuajtur në Jugosllavi, mirëpo kanë luftuar të fundit. Unë mendoj se problemi i Ballkanit më tutje janë Serbia dhe Rusia.

Hashim Thaci president, për Kurtin është pazar politik, por sipas tij nuk garanton unitet.

Kurti: Më shumë ka unitet kundër Thaçit në Kosovë, sesa që ky me zgjedhjen e tij President do të mund të përfaqësonte ndonjë far uniteti qytetarëve të Republikës. Nuk mendoj se është person ii duhur për këtë gjë, ai është shumë partiak, është shumë kontravers.

Për veten garanton se nuk vuan nga sindroma e Heroit.

Kurti: Nuk besoj se kjo është e vërtetë, madje mendoj që kemi shumë më tepër vizion në programe alternative sesa guxim. Në një situatë ku populli është i varfër, i papunë, i shtypur kurrë nuk ka guxim të mjaftueshëm.

Zgjedhjet e reja parlamentare, e vetmja rrugë

Kurti: Problemi është se ata dialogun e kanë bërë me Serbinë dhe e kanë shndërruar në një marrëveshje, në formë të një akti të kryer dhe është absurde të kërkojnë dialog me ne. Ata është dashur që të tërhiqen nga ato marrëveshje dhe pastaj ta ftojnë opozitën për dialog. Nuk ka kuptim që qeveria aktuale edhe bën dialog me Serbinë edhe kërkon dialog me opozitën. Nuk do të merren vesh edhe me Serbinë edhe me ne. Nuk do të kenë paqe edhe me Beogradin edhe me opozitën, përkatësisht lëvizjen VV. Kjo është arsyeja që ne kemi kërkuar prej tyre që ose të tërhiqen prej marrëveshjeve, ose ti hedhin marrëveshjet në referendum, ose të shkojmë në zgjedhje të reja parlamentare. Kjo e fundit ka mbetur tashmë e vetmja rrugë për shkak se nuk u tërhoqen nga marrëveshjet, referendumin thanë që nuk e bëjnë. Ndërkohë akt vendimi i gjykatës kushtetuese thotë që 7 kapitujt e marrëveshjes Mustafa-Vuçiç nga 25 gushti i vitit të kaluar secila prej këtyre 7 kapitujve e shkel Kushtetutën e Kosovës në gjithësej 23 nene. Një qeveri antikushtetuese nuk do të qëndrojë në pushtet edhe më tutje. Kjo është arsyeja pse ne kërkojmë dorëheqje të menjëhershme të kësaj qeverie dhe zgjedhje të parakohshme parlamentare.

Marrëveshja e Zajednicës, një mini Republike Serbe

Kurti: Gjykata Kushtetuese ka sjellë një vendim të mirë, por kjo nuk do të thotë se Gjykata Kushtetuese është e mirë. Kjo do të thotë që Zajednica e Serbisë është shumë e keqe. Serbët në Kosovë janë shumicë në 10 komuna të Kosovës, që gjithësej bëjnë afër çerekun e territorit të Kosovës dhe pasi u ndanë prej nesh me planin e Atihsarit, tani po synojnë të bëhen bashkë nëpërmjet Zajednicës, që do të ketë Presidentin e vet, flamurin e vet, simbolet e veta, do të ketë asamblenë e vetë, do të ketë bordin e vetë ekzekutiv, do të ketë të drejtë për të hyrë në marrëdhënie ndërkmbëtare me të tjerët, përfshirë këtu edhe asociacionet në Republikën Serbe në Bosnje dhe deri në Rusi. Pra do të përfshihet në punët e jashtme të Kosovës, do ta copotojë Kosovën sëbrendshmi me fuqi ekzekutive, me mbikqyrje të plotë sa i përket fushës së arsimit, shëndetësisë, kulturës, zhvillimit ekonomik. Me fjalë të tjera një lloj mini Republikë Serbe.

Intervista e plotë:

 

/Oranews.tv/

Rexhep Qosja është përcaktuar: me opozitën kundër koalicionit PDK-LDK!

Rexhep-QosjaIntervistë me akademikun, shkrimtarin dhe studiuesin e njohur, Rexhep Qosja

Shkelësit e Kushtetutës të japin dorëheqje, të ballafaqohen me drejtësinë

Protestat duhet të vazhdojnë deri në vendosjen e demokracisë dhe rrëzimin e Qeverisë antikushtetuese. Koalicioni PDK-LDK po e thellon përçarjen në Kosovë. Kurrë më keq nuk ka qenë situata dhe më i degraduar pushteti. Thaçi është i papërmbajtur për pushtet, Mustafa -fatkeqësi për vendin. Politikanët e opozitës japin shpresë për ndryshim. Vetëm shteti i së drejtës ua kthen shpresën qytetarëve. Akademik Rexhep Qosja komenton situatën aktuale ekskluzivisht për “Kosova Sot”

Kosova Sot”: Si e vlerësoni protestën e 9 janarit 2016?

Rexhep Qosja: Ishte protesta më e madhe, me numrin më të madh të pjesëmarrësve, që është mbajtur në Kosovë gjatë 15 vjetëve të fundit. Në të ishte shumë i madh numri i të papartishmëve. Ishte protestë me mesazhe shumë të qarta, që po u dërgoheshin pushtetarëve të shurdhër ndaj zërit të popullit!

“Kosova Sot”: A e kanë dëmtuar imazhin e kësaj proteste masive popullore disa incidente, sepse ende është e paqartë se kush i nxiti, pasi organizatorët e protestës bënin thirrje publike për përmbajtje të protestuesve nga dhuna?

Rexhep Qosja: Mbas fjalimeve të prijësve partiakë, kur edhe u shpall përfundimi i protestës, u bënë disa veprime që do të ishte më mirë të mos ishin bërë. Organizuesit e protestës, si, fjala vjen, Rexhep Selimi, kërkuan prej atyre që hidhnin kokteje molotovi dhe gurë të mos e bënin këtë, por ata nuk dëgjuan! Një mik imi më tha: Disa prej atyre djemve që hidhnin gurë e kokteje molotovi janë të lagjes sime, por asnjëri nuk është anëtar a përkrahës i ‘Vetëvendosjes’ apo i partive të tjera të opozitës: ata janë militantë të LDK-së. Po LDK-ja është e ushtruar kaherë që të bëjë të keqen e të fshehë dorën!

“Kosova Sot”: Edhe pas protestës, Qeveria nuk dha shenja tërheqjeje, por e akuzoi opozitën për dhunë dhe se qëllimshëm po nxit trazira që të vijë me dhunë në pushtet. Si e komentoni këtë qëndrim polarizues të pushtetit?

Rexhep Qosja: Sa po shoh e sa po dëgjoj, opozita po bën protesta jo për të marrë pushtetin, po kundër dy marrëveshjeve kundërkombëtare e kundërshtetërore: kundër Marrëveshjes për krijimin e Bashkësisë së Komunave Serbe dhe kundër Marrëveshjes për Demarkacionin me Malin e Zi. Dorëheqja e Qeverisë prej këtyre dy marrëveshjeve apo prej njërës prej tyre objektivisht sjell rënien e saj. Ato që po i thotë Qeveria për protestën dhe për opozitën janë gënjeshtra të tejdukshme, të formuluara me naivitet dhe me arrogancë fajtorësh! Me këtë arrogancë të saj Qeveria po e shtyn Kosovën drejt konfliktesh shumë më të rënda! Burgosjet e opozitarëve, si në kohën e Milosheviqit

“Kosova Sot”: Gjykata Kushtetuese e vërtetoi se Qeveria e shkeli Kushtetutën, por dy liderët e koalicionit as nuk kërkuan falje e as nuk hoqën dorë nga Asociacioni i Komunave Serbe. Çka fshihet pas këtij qëndrimi antikushtetues?

Rexhep Qosja: Falje! Falje! Çfarë faljesh! Ku ndodh të shkelësh Kushtetutën e shtetit, të bësh politikë kundërkushtetutare e, mandej, të kërkosh falje? Jo, kjo as nuk kërkohet e as nuk ndodh kund. Për politikë që bie ndesh me Kushtetutën ose jepet dorëheqje ose, në raste më të rënda, shkohet në burg. Nënshkruesi i Marrëveshjes për Bashkësinë e Komunave Serbe dhe bashkëpunëtorët e tij nuk mund tërhiqen edhe pse Gjykata Kushtetuese e tha se ajo marrëveshje është fryt i një politike kundërkushtetuese, se është në kundërshtim me frymën e Kushtetutës, se në një varg alinesh cenohet Kushtetuta, sepse ata bëjnë politikë jo siç e do vullneti i popullit po siç kërkojnë disa prej vendeve të Bashkimit Evropian.

“Kosova Sot”: Pushteti po përdor aparatin e dhunës për të arrestuar kundërshtarët politikë, por nuk po e bën të njëjtën gjë kundër të korruptuarve, banditëve etj. A jua kujton kjo situatë persekutimin në kohën e regjimit represiv të Serbisë millosheviqiane, me procese të montuara politike?

Rexhep Qosja: Me burgosjen e deputetëve më të shquar të opozitës dhe të një numri të madh të anëtarëve të opozitës, sidomos, të ‘Vetëvendosjes’, Qeveria po e thellon ndarjen, përçarjen, konfrontimin politik dhe jo vetëm politik, në njërën anë, kurse po e komprometon rëndë idenë e demokracisë në Kosovë, në anën tjetër. Me këto burgosje Qeveria synon dobësimin deri në shpërbërje të partive opozitare, por me këto burgosje Qeveria njëkohësisht po e komprometon rëndë veten. Këto burgosje nuk ka se si të mos na e sjellin në kujtesë dhe në ndjenja regjimin e Milosheviqit, në të cilin afër dhjetë vjet bënte pjesë e merrte mësim kryeministri i sotëm i Kosovës!.

“Kosova Sot”: A ju duket se opozita është unike, deri në rrëzimin e Qeverisë dhe krijimin e një mundësie për një qeverisje të mirë e transparente, jokorruptive dhe të ndershme, që punon për qytetarët dhe zhvillimin e vendit?

Rexhep Qosja: Opozita duket unike sot për sot, por nuk jam shumë i sigurt se do të qëndrojë si sot e bashkuar deri në fund, derisa të jetë politikisht dhe kombëtarisht e nevojshme për të qenë kështu e bashkuar, kështu e njëzëshme siç është sot. Mund ta marr me mend se prej anësh të ndryshme bëhen trysni për shpërbërje të opozitës! E ne, në veçanti dhe në përgjithësi, atyre që vijnë prej përjashta u falemi shumë më lehtë dhe shumë më përkulshëm se atyre që vijnë prej përbrenda. Është ky fati ynë historik si popull që ishim të sunduar me shekuj e ishim sundues ndonjë vit apo dhjeta vjet, kurse në Kosovë deri tani vonë sundues s’ishim asnjë vit! Në qoftë se nuk i vazhdon protestat, në qoftë se nuk e vazhdon revolucionin paqësor, demokratik derisa të bjerë Qeveria tashmë e paligjshme, opozita do të dështojë dhe do të dështojë edhe misioni i saj premtues, historik.

“Kosova Sot”: A mendoni se duhet të mbahen sivjet zgjedhje të reja, pasi Qeveria PDK-LDK e humbi legjitimitetin me keqqeverisje, antikushtetutshmëri, nepotizëm dhe korrupsion?

Rexhep Qosja: Sipas mendimit tim, menjëherë pas vendimit të Gjykatës Kushtetuese, Qeveria është dashur të jepte dorëheqje dhe mandej të krijohej Qeveri teknike, që do të përgatiste zgjedhjet e parakohshme. Por, Qeveria e sotme, pa përgjegjshmërinë që e karakterizon, pa koncept e pa ndjenjë për demokracinë, pa nderim për vullnetin e popullit dhe me shumë servilizëm kolonial ndaj faktorëve të jashtëm këtë nuk e bëri dhe nuk do ta bëjë, përpos në qoftë se do të detyrohet dhe në qoftë se ndonjë faktor ndërkombëtar më në fund do t’i thotë: ndërroje qykën se kështu siç po sillesh do t’i sjellësh Kosovës shumë të këqija!

Mustafa do ta tradhtojë edhe Thaçin

“Kosova Sot”: Si e shpjegoni që një përfaqësues politik i luftës si Hashim Thaçi është lidhur kaq ngushtë me një lider tipik komunist, hipokrit e inatçor si Isa Mustafa dhe nuk japin llogari për asnjë veprim të tyre institucional?

Rexhep Qosja: Emrat lider e komunist dhe cilësorët hipokrit e inatçor nuk janë emra dhe cilësorë, me të cilët mund të thuhet çka duhet të thuhet për karakterizimin e kryeministrit të sotëm të Kosovës. Jo. Ai është një fatkeqësi politike dhe morale në politikën e Kosovës, që në këtë politikë ka sjellë mjete të ndryshme kriminale me të cilat po i sendërton qëllimet e tij, me të cilat po i tendos deri në armiqësi marrëdhëniet politike në Kosovë! Duke u bashkuar me këtë njeri fatkeqësi të Kosovës Hashim Thaçi ka bërë një gabim të pafalshëm për Kosovën dhe një gabim, unë lejohem të them, të rrezikshëm për vetveten. Para disa vjetësh, në një artikull kam shkruar se me ardhjen e Isa Mustafës në krye të LDK-së ka depërtuar kriminaliteti në politikën e Kosovës. Dhe, kjo u pa e po shihet! Hashim Thaçit do t’i ndodhë ajo që është përsëritur më shumë herë në histori, edhe në historinë shqiptare: rënia e turpshme e komprometon ngritjen e lavdishme! Hashim Thaçi do të jetë i tradhtuar prej kryeministrit të sotëm të Kosovës siç ishin tradhtuar të gjithë ata që ishin ngritës të tij. Kryetari i Komitetit Krahinor të LKK-së, Mahmut Bakalli, e bëri këtë njeri kryetar të Lidhjes së Rinisë Socialiste të Kosovës, por kur Mahmut Bakallit i erdhën ditë të vështira, ky njeri ia ktheu shpinën dhe u bë me ata që e përmbysën Mahmut Bakallin. Ata që u shquan në pushtet pas Mahmut Bakallit e bënë këtë njeri në dy mandate kryetar të qeverisë së Prishtinës, por kur këtyre u erdhën ditë të vështira politike, kur Milosheviqi e burgosi Azem Vllasin, ky njeri, kryeministri i sotëm i Kosovës, ia ktheu shpinën edhe Azem Vllasit dhe u bë me kryetarin e ardhshëm të LKK, Rrahman Morinën, i cili e bëri anëtar të Këshillit Ekzekutiv të Kosovës, domethënë ministër, që mori pjesë në shpalljen e gjendjes së jashtëzakonshme në Kosovë dhe në angazhimin e milicisë për shuarjen e demonstratave të rinisë sonë studentore e shkollore kur u vranë e u plagosën shumë të rinj. Kur Rrahman Morina vdiq, ndoshta pse e vrau ndërgjegjja për krejt çka po bëhej në Kosovë, ky njeri, ky kryeministër i sotëm i Kosovës, kërkoi e gjeti dhurues dhe sposorues të tjerë, por edhe të gjithë këta, njërin pas tjetrit, i tradhtoi për të tradhtuar, më në fund, edhe këta të fundit: ‘Vetëvendosjen’, AAK-në dhe Nismën e për t’iu bashkuar PDK-së e Hashim Thaçit! Me logjikën e tij të palogjikë dhe të paetikë ky kryeministër do të tradhtojë edhe Hashim Thaçin! Pse jo? Tradhtia është mjeti po natyra e kryeministrit të sotëm të Kosovës! Por, Hashim Thaçi me politikën e tij shpërfillëse, në të vërtetë fyese ndaj shumë njerëzve që kanë bërë shumë për lirinë dhe pavarësinë e Kosovës, e me ngritjen e poltronëve të ndryshëm për nga dija e gjinia në pushtet ka krijuar shumë kundërshtarë dhe armiq, që do t’i ndihmojnë hapur a fshehurazi kryeministrit për ta tradhtuar edhe Hashim Thaçin!

Gjykata Speciale, e padrejtë 

“Kosova Sot”: Sivjet duhet të bëhet Gjykata Speciale, e cila pavarësisht zërave kundër, sikur e ka ngjallur një shpresë te qytetarët e zhgënjyer se do t’i marrë disa protagonistë e komplotistë të luftës, por edhe të pasluftës me bëmat e tyre, me uzurpimin, abuzimet, keqpërdorimet e tyre. A mund t’ua heqë qafe kosovarëve Gjykata Speciale të “fortët” “e “ish-komplotistët”, që janë mbi ligjin apo duhet vetë kosovarët t’i largojnë ata nga pushteti në mënyrën e tyre me ose edhe “pa ligj”?

Rexhep Qosja: Isha dhe jam kundër krijimit të Gjykatës së Veçantë për trajtimin dhe dënimin e drejtuesve të UÇK-së, domethënë të UÇK-së, të luftës sonë çlirimtare. Ku dhe kur në botë janë krijuar gjykata njëetnike a shumetnike kundër luftëtarëve që kanë mbrojtur vendin e tyre, familjet e tyre, shtëpitë e tyre prej pushtuesve dhe shfarosësve? Kurrë dhe kurrkund. Sa u përket shpërdorimeve të pushtetit, krimit të organizuar, korrupsionit, plaçkitjeve, vjedhjeve, nepotizmave e shumë të këqijave të tjera, që bëjnë e prodhojnë protagonistët e pushteteve primitive, kundërdemokratike – me të gjithë këta dhe me të gjitha këto merren prokuroritë dhe gjykatat e shtetit të së drejtës, shtetit ligjor, natyrisht, e jo gjykatat e krijuara prej të huajve!

“Kosova Sot”: Ka një monopol pushteti në partitë e mëdha, që në vend të demokracisë promovojnë autokracinë e oligarkinë kriminale. Ja shembulli: Thaçi do të bëhet president e Kadri Veseli, ish-kreu i SHIK-ut, lider i PDK-së dhe kryeministër. A ju duket kjo skemë si ajo ruse Putini -Medvedevi?

Rexhep Qosja: Nuk di për kombinimet politike që bëhen në çarshi. Dhe, nuk bëj krahasime politike e pushtetore midis Kosovës e Rusisë. Janë këto dy vende me ndryshime tepër të mëdha në madhësi, në histori dhe në mentalitetet politike, prandaj me ndryshimet e tilla i përjashtojnë gjykimet objektive për ngjashmëri midis tyre!

Kësi prishësie pushtetore nuk është parë ndonjëherë

“Kosova Sot”: Ky koalicion PDK-LDK veçmas ua ka humbur shpresën qytetarëve, sepse vetëm në një vit mbi 100 mijë qytetarë e braktisën Kosovën. Mijëra të tjerë janë të gatshëm të ikin. Si mund t’u kthehet shpresa njerëzve në këtë vend të uzurpuar nga mafia -politikanët dhe mafio-oligarkët?

Rexhep Qosja: Nuk duam të shohim, nuk duam të dëgjojmë, nuk duam të mendojmë sa duhet e si duhet për dramën që po ndodh në njëmendësinë kosovare sot! E vërteta, ndërkaq, s’mund të fshihet gjatë: numër i madh i qytetarëve janë të dëshpëruar dhe nuk kanë shpresë për jetë në Kosovë. Kjo, pashpresë, është e keqja më e madhe e Kosovës sot. Dhe, janë të dëshpëruar, dhe janë të pashpresë jo vetëm ata që jetojnë shumë keq, që nuk kanë punë, që nuk presin se do t’ua qesë pushteti dorën ndonjëherë, por dhe shumë nga ata që nuk jetojnë keq dhe nuk janë të papunë! Prishësi e papërjetuar, e papritur, e paparë pushtetore ua ka thyer iluzionet të gjithëve, të gjithëve, përpos disa naivëve, që kënaqen me gënjeshtrat dhe mashtrimet e pushtetarëve! Së shpejti i bëj tetëdhjetë vjet, në Prishtinë jetoj që gjashtëdhjetë e dy vjet, i kam përjetuar të gjitha pushtetet, të gjitha ndryshimet, të gjitha arnimet dhe çarnimet pushtetore, por kësi prishësie pushtetore si tani nuk ka pasur ndonjëherë! Për shkak të kësaj prishësie numri i atyre që do të kërkojnë mundësinë të ikin prej Kosovës do të vijë jo duke rënë po duke u shtuar. Si mund t’u kthehet dhe a mund t’u kthehet shpresa njerëzve? Mundet. Mund t’u kthehet shpresa njerëzve në qoftë se krijojmë shtet të së drejtës, në qoftë se largohen prej pushtetit bashibozukët e derisotëm, në qoftë se vijnë në pushtet të rinj – të rinj me mendime të reja, me sjellje normale, të pa frikësuar prej të diturve, prej të merituarve, prej të aftëve, prej atyre që kanë kokën të mendojnë me të, prej atyre që e duan Kosovën për popullin e saj e jo për xhepat e vet!

“Kosova Sot”: Kosova ka shumë të rinj e të reja të shkolluar, të formuar mirë, të dinjitetshëm, por asnjërit nuk i vjen radha e as mundësia të shprehë aftësitë e tij në shtetformim e në institucione, ku kriteri kryesor është servilizmi ndaj partisë. Nëse nuk i përket një grupi politik, nëse nuk je i inkriminuar me ta, nuk ke të ardhme në këtë vend. A duhet të ketë Kosova një ligj së pari për dekriminalizmin e plotë të institucioneve të shtetit?

Rexhep Qosja: Keni parë, besoj, se që sa kohë dhe se sa shumë po merret Shqipëria me çështjen e dekriminalizimit të institucioneve shtetërore, madje të atyre më të lartave. Aspak më e vogël nuk është nevoja e Kosovës për t’u marrë me dekriminalizimin e institucioneve shtetërore. Ne mund t’i quajmë si të doni padrejtësitë, shkeljet e të drejtave të njeriut, nepotizmin, punësimet me miqësi, lidhje, farefisni, me ryshfet, mitosjet me xhep e me vithe. Mund t’i quajmë primitivizëm, mund t’i quajmë mentalitet fisnor, mund t’i quajmë perversion, mund t’i quajmë prostitucion e nuk e di si krejt ndryshe, por të gjitha këto, kur më pak e kur më shumë, përmbajnë veprime e pasoja kriminale. Ligji për dekriminalizimin me të cilin do të shërohej – e nuk do të mund të shërohen tash për tash – institucionet e tashme e me të cilin do t’i mbyllej dera kriminalizimit të mëtejmë është më i nevojshëm se çdo ligj tjetër.

“Kosova Sot”: Prej pasluftës, PDKLDK e kanë pasur gjithnjë peshën qendrore në Qeveri. Për shkak se erdhëm në këtë ditë, kur sovraniteti është vënë në dyshim, integriteti territorial po rrezikohet, varfëria ka kapluar popullin, pasuria kombëtare është rrëmbyer e plaçkitur, a është koha që PDK e LDK të dalin në opozitë dhe populli t’i ndëshkojë duke hapur rrugë për opozitën e reformuar dhe alternativa eventuale të reja?

Rexhep Qosja: Koha që këto dy parti të dalin në opozitë nuk do të vijë shpejt. Elektorati ynë nuk është elektorat as gjerman, as anglez, as francez, as italian, prandaj ndërrimet e pushtetmbajtësve nuk ndodhin kollaj. Qytetërimi nuk adhuron bajraktarët, po drejtësinë, të vërtetën, demokracinë, kurse tribalizmi, mentaliteti fisnor i përkulet bajraktarit, mendon për të dhe dëshiron të jetë i sunduar prej tij! Edhe në zgjedhjet e ardhshme do të fitojnë këto dy parti! Është me rëndësi, prandaj, të shkojnë këta që e kanë sjellë Kosovën në gjendjen, në të cilën është dhe në krye të këtyre dy partive e të institucioneve shtetërore të Kosovës të vijnë të tjerë. Edhe PDK-ja natyrisht edhe LDK-ja natyrisht, megjithëse të dyja kanë pësuar shpërfytyrim të thellë politik, shoqëror dhe etik, kanë njerëz, që mund të kihet besim në vetëdijen dhe në etikën e tyre pushtetore. Janë gjatë vështrues të heshtur të një politike, që i ka sjellë dëme të mëdha politike, shoqërore, ekonomike, shtetërore, morale Kosovës, por, megjithatë, s’janë protagonistë të saj.

Jahjaga gaboi, Thaçi i papërmbajtur për pushtet

“Kosova Sot”: Si e shihni rolin e presidentes Jahjaga, e cila me disa qëndrime të saj, duket se më tepër është bërë palë me Qeverinë, kundër opozitës së bashkuar, sesa ka luajtur ndonjë rol unifikues?

Rexhep Qosja: Kryetarja Jahjaga kohë pas kohe ka shprehur disa qëndrime të drejta, parimore, kurse për disa ngjarje këtu, në Kosovë, apo jashtë Kosovës, është paraqitur më dinjitetshëm e më pranueshëm se Kuvendi e Qeveria. Në fund, në situatën e mospajtimeve të opozitës me pozitën për shkak të Marrëveshjes për Bashkësinë e Komunave Serbe dhe Marrëveshjes për Demarkacionin me Malin e Zi ka mbajtur anën që nuk është dashur ta mbajë dhe nuk është dashur ta mbajë qoftë pse e drejta nuk është në anën e Qeverisë e të Kuvendit, qoftë pse historia shqiptare do ta ndëshkojë qëndrimin e Qeverisë e të Kuvendit për ato dy marrëveshje. Kryetarja Jahjaga ka këshilltar të aftë, Arben Vllahiun, i cili ka përvojë politike, i cili e njeh mirë historinë kombëtare, të sotmen e Kosovës, politikën e faktorëve ndërkombëtarë, por këshillat e tij të drejta mund të pengohen prej trysnisë së ndërkombëtarëve, së cilës i nënshtrohet kryetarja!

“Kosova Sot”: Tash, edhe pak ditë, mbaron mandati i Jahjagës dhe Thaçi e synon Presidencën. Çfarë pasojash do të ketë emërimi i Thaçit, duke pasur parasysh konfliktualitetin që ai ka nxitur gjithnjë sa ka qenë në pushtet?

Rexhep Qosja: Shikuar formalisht, përpjekjet e Hashim Thaçit për t’u bërë kryetar i Kosovës janë të ligjshme, por mënyra si po bëhen ato përpjekje nuk janë demokratike. Nuk ma do mendja kryetarin e shtetit që shpallet kryetar në bazë të të ashtuquajturës marrëveshje midis dy partive pa u vendosur kjo në Kuvend! Hashim Thaçi po e shpreh një etje të papërmbajtur pushtetore, që është gjithnjë e më pak e mirëkuptuar në botën demokratike dhe gjithnjë e më pak frytdhënëse në njëmendësinë politike e shoqërore. Historia na mëson se ata që i provojnë të gjitha pozitat më të larta në një shtet zakonisht nuk mbahen mend për të mirë, në qoftë se do të mbahen mend! Ka kaluar njëherë e përgjithmonë koha e Sali Berishëve!

Opozita, me politikanë shpresëdhënës

“Kosova Sot”: A shihni energji pozitive te liderët e opozitës për ndryshime vërtet pozitive, apo…?

Rexhep Qosja: Me gjithë nderimin që kam për rolin e tyre në luftën çlirimtare, mund të them se nuk i kam perceptuar me ndonjë interesim të veçantë në politikë pas luftës as Ramush Haradinajn e as Fatmir Limajn. Tani edhe Ramush Haradinaj, edhe Fatmir Limaj janë duke u paraqitur me një përgatitje shumë më të dukshme, shumë më përshtypje-bërëse dhe më të drejtë. Njëherë për njëherë edhe Ramush Haradinaj edhe Fatmir Limaj po shquhen si prijës partiakë shpresëdhënës. Në partitë e tyre shoh edhe djem të tjerë, edhe gra të merituara për t’u besuar pozita të larta politike e shtetërore. Po përmend deputeten Donika Kadaj-Bujupi. Paraqitjet e saj politike janë të veçanta: ajo gjykon me pjekuri politike, ajo gjykon me përgjegjshmëri të lartë shoqërore e kombëtare, ajo i shpreh mendimet qartë, në mënyrë shumë koncize, duke e paraqitur gjithnjë vetëm atë që është thelbësore. ‘Vetëvendosja’ ka një varg djemsh, kryesisht të rinj dhe disa gra, të reja, që me aftësitë e tyre, me përgatitjen e tyre profesionale, politike, dallojnë shumë ndër njerëzit politikë në Kosovë. Albin Kurti, Visar Ymeri, Shpend Ahmeti, Glauk Konjufca, Albulena Haxhiu, Aida Durguti e shumë të tjerë e të tjera përfaqësojnë nivelin më të lartë të prirjeve e të aftësive politike e të përgjithshme ndër njerëzit e politikës në Kosovë. Prej paraqitjeve të tyre shihet qartë se ata i shquan përgjegjshmëri e lartë për fatin e Kosovës dhe për gjendjen e qytetarëve të saj. Ata janë persona politikë me jetëshkrime të pastra, me qëllime të ndershme, gjithnjë të gatshëm që interesat vetjake t’ia flijojnë të sotmes dhe të ardhmes së Kosovës dhe mirëqenies së qytetarëve.

Kësaj Qeverie po i vjen fundi

albin kurtiIsh-kryetari i Lëvizjes Vetëvendosje!, aktualisht deputet në Kuvendin e Kosovës, Albin Kurti, ka thënë se Qeveria e drejtuar nga Isa Mustafa ka dy rrugë: dorëheqjen ose rrëzimin.
Në këtë intervistë për “Epokën e re”, Kurti ka thënë se kjo Qeveri kuislinge e ka më mirë të dorëhiqet sesa të rrëzohet. Ai ka treguar arsyet pse Qeveria Mustafa duhet të bjerë. “Aktgjykimi i Gjykatës Kushtetuese ka konstatuar se asnjëri prej shtatë kapitujve të Marrëveshjes Mustafa – Vuçiq të 25 gushtit 2015 nuk është në përputhje me Kushtetutën dhe se janë shkelur gjithsej 23 nene të Kushtetutës. Prandaj, aktgjykimi i këtillë shënon vdekjen e ‘Zajednicës’. ‘Zajednica’ ka vdekur, mirëpo kjo Qeveri po aspiron ta ringjallë ‘Zajendicën’ kundërkushtetuese porsi një zombi. Kjo është arsyeja pse kjo Qeveri duhet të bjerë. Ajo nuk e pranon gabimin dhe ajo nuk ndjen as pendesë e as keqardhje. Arsyeja tjetër pse kjo Qeveri duhet të shkojë është insistimi i saj në Marrëveshjen e Demarkacionit me Malin e Zi. Nuk e shkarkoi komisionin përkatës dhe tash premton komisione të reja, ndërkohë që i gëzohet cilido deklarim ndërkombëtar që përkrah humbjen e 9 000 hektarëve të Kosovës”, ka deklaruar Kurti.
Ai ka thënë se kësaj Qeverie po i vjen fundi, duke përjashtuar mundësinë e një Qeverie kalimtare. “S’ka rrugë tjetër. 9 janari është protesta e parë që do të vazhdojë për aq sa do të jetë e nevojshme. Pra, deri në largimin e kësaj Qeverie represive e shfrytëzuese përbrenda shtetit dhe koncesioniste e kapitulluese ndaj shteteve të tjera jashtë. Durimit të qytetarëve po i vjen fundi. Pra, kësaj Qeverie po i vjen fundi. Ne nuk kemi nevojë edhe për një Qeveri tjetër kalimtare sepse Qeveria Thaçi – Mustafa është Qeveri kalimtare. Pas largimit të kësaj Qeverie, e cila është kuislinge politikisht dhe compradore ekonomikisht, duhet të shkojmë menjëherë në zgjedhje të reja parlamentare. Nuk mund të ketë Republikë përderisa interesat private ndodhen mbi të mirën publike. Pra, nuk mund të ketë Republikë të Kosovës përderisa kjo Qeveri është mbi Kosovën”, është shprehur Kurti.
Se sa janë gjasat që tri partitë opozitare të shkojnë në zgjedhje të reja me një listë të përbashkët, Kurti thotë se një gjë është e mundshme. “Është e mundshme, por ende është herët të flitet për këtë çështje. Tash për tash ne jemi të përqendruar te pjesëmarrja qytetare në protesta e jo te parashikimet elektorale. Opozita e bashkuar duhet të fitojë duke e larguar këtë Qeveri para çfarëdo fitoreje tjetër, qoftë ajo edhe elektorale”, ka deklaruar Kurti, duke shtuar se mundësia e fitores së opozitës së bashkuar në vitin 2016 është shumë reale. “E mbani mend qysh në vitet e shkuara, shpesh na thuhej se jemi ende të vegjël krahasuar me PDK-në e LDK-në. Mirëpo, viti që shkoi ishte viti i fuqizimit tonë si asnjëherë më parë. Në vitin e kaluar Lëvizja jonë ishte subjekti që përcaktonte diskursin publik e politik në Kosovë dhe ishim aktivë çdo orë të secilës ditë. Mund të themi se viti 2015 e dëshmoi fjalën e urtë popullore, se ‘i vogli rritet, kurse i rrituri plaket’. Pikërisht kjo ka ndodhur, Lëvizja jonë është rritur, ndërsa PDK-ja e LDK-ja janë plakur. Dhe këta dy pleq u bënë bashkë kundër këtij të riu të rritur. Rezultati i kësaj ndeshjeje dihet. Koha e dëshmon”, ka thënë ish-kryetari Lëvizjes Vetëvendosje!, Albin Kurti.
Kurti në këtë intervistë ka folur edhe për mundësinë e zgjedhjes së Hashim Thaçit president. Kurti ka thënë se muaji prill është aq larg pasi, sipas tij, ky regjim është kaq i dobët saqë qysh tash muaji prill ngjan si një prill i thyer. “Mustafa dëshiron ta zgjedhë Thaçin për president të Kosovës në mënyrë që ai për vete të mbetet kryeministër. Mirëpo, sa deputetë të LDK-së do ta ndiqnin atë në këtë aventurë personale mund të mos e marrim vesh kurrë, për shkak se shumëçka tregon se Qeveria e tij do të bjerë më herët. Merreni me mend se çfarë i bëri Mustafa LDK-së: para një viti ua kërkoi votën deputetëve të LDK-së për Kadri Veselin kryeparlamentar, tash po ua kërkon votën për Thaçin president! Tani që po e arrin moshën e pensionimit, i ka mbetur vetëm edhe ta marrë librezën e PDK-së”, ka thënë Kurti.

“Epoka e re”: Z. Kurti, Kosova kaloi një vit me plot sfida dhe përballje si asnjëherë më parë në mes të pozitës dhe opozitës. Ndodhën arrestime të deputetëve të opozitës. A mendoni se edhe 2016-ta do të jetë një vit i sfidave apo ky vit do të sjellë ndryshime?
Kurti:
Konsensusi i koalicionit PDK-LDK-Srpska është moçal që ia sjell malarien popullit të Kosovës. Ballafaqimi me ta bëhet lumë që rrjedh prej qytetarësh duke ua shpëtuar atyre edhe jetën, edhe Republikën. Viti 2015 ishte vit i opozitës së bashkuar, prej 3 shkurtit kur u shkarkua Jabllanoviqi e deri më 23 dhjetor kur vdiq ‘Zajednica’. Me protesta brenda e jashtë Kuvendit u kritikua e u kundërshtua, u denoncua e u kontestua ‘Zajednica’, derisa edhe vetë Gjykata e kapur Kushtetuese shpalli vdekjen e saj. Viti 2015 ishte përgatitje për vitin 2016. Viti 2016 do të nisë me pamundësimin e ringjalljes së ‘Zajednicës’, me të cilën kjo Qeveri e ka lidhur fatin e vet. Viti 2016 do të nisë me mbrojtjen e rreth 9 000 hektarëve tokë të Kosovës, të cilat Qeveria ka pranuar t’ia dhurojë Malit të Zi. Ne nuk kemi as tokë për të falur e as shtet për të gjymtuar. Ne kemi Republikë për të mbrojtur dhe Qeveri për ta rrëzuar. Detyra para nesh është e vështirë, mirëpo me nder e kënaqësi e kemi pranuar atë.

“Epoka e re”: Tri partitë opozitare kanë nisur përgatitjet për protestën e 9 janarit. Çfarë synon opozita nëpërmjet kësaj proteste?
Kurti:
Opozita e bashkuar e synon atë që e thotë: mbrojtjen e Republikës së Kosovës nga tradhtarët që kanë bërë ‘Zajednicë’ me Serbinë, kurse Malit të Zi ia bënë peshqesh 9 000 hektarë. Kjo Qeveri kuislinge duhet të shkojë. Ajo i ka dy rrugë: dorëheqjen ose rrëzimin. Ne themi se më mirë është që ajo të dorëhiqet sesa të rrëzohet. Dhe, më mirë qysh nesër, sesa pasnesër. Me dy partitë e tjera opozitare, AAK-në dhe Nismën, jemi të vendosur të mos ndalemi për synimin që na ka bashkuar. Të shtunën, më 9 janar, do të bëjmë grumbullim paqësor fillestar te Biblioteka Kombëtare e Kosovës në orën 14:00, mandej kemi marsh paqësor nëpër rrugën ‘Nëna Terezë’, për ta mbajtur në fund protestën paqësore te Sheshi ‘Skënderbeu’, para ndërtesës së Qeverisë. Protesta e së shtunës është protestë për demokraci dhe sovranitet në shtetin e Kosovës, për drejtësi e liri për qytetarët e Kosovës.

“Epoka e re”: Ju jeni në arrest shtëpiak deri më 17 shkurt, në  një datë që ka domethënie, se është përvjetori i pavarësisë së Kosovës, por edhe arrestimi juaj ndodhi më 28 nëntor, edhe kjo një datë që ka domethënie për të gjithë shqiptarët. Është kjo rastësi apo e mirëmenduar, pasi në opinion është folur se ka qenë plani juaj të arrestoheni më 28 nëntor dhe lirimi juaj do të ndodhë më 17 shkurt?
Kurti:
Sa më shumë që veprojnë policia, prokuroria dhe gjyqësia kundër opozitës aq më shumë duket mosveprimi i tyre ndaj korrupsionit qeveritar, kriminelëve serbë të luftës, krimit të organizuar dhe strukturave shtetërore paralele të Serbisë. Kur ne themi se Kosova është shtet i kapur atëherë ne pikë së pari mendojmë në kapjen e policisë, prokurorisë dhe gjyqësorit. Arrestimi im më 28 nëntor u bë për shkak të atyre që më arrestuan, pra për shkak të Policisë së Kosovës. Ata nuk më patën arrestuar në protestën e 18 nëntorit, edhe pse më panë aty. Ata më patën liruar tri orë pas kidnapimit më 12 tetor. Pra, Policia e Kosovës duhet të përgjigjet pse vendosi të më arrestojë pikërisht më 28 nëntor, madje duke përdorur edhe njësitet anti-terror. Në fjalimin tim më 28 nëntor nuk ka pasur asnjë thirrje për dhunë a terror që ata t’i mobilizojnë ato forca kundër meje mu në festën kombëtare të 28 nëntorit. Qartazi, policët e Kosovës, prej kordonëve të tyre në seancat e Kuvendit e deri te mësymja ndaj neve, aktivistëve e deputetëve opozitarë, nuk janë as policë të Kosovës e as mekanizëm shtetëror, por truproja të Qeverisë dhe bandë e regjimit. Ndërkaq, më datën 17 dhjetor, derisa unë isha në Burgun e Sigurisë së Lartë në Gërdoc (Dyz), Gjykatësi i Gjykatës Themelore, Beqir Kalludra, ma vazhdoi paraburgimin edhe për dy muaj, pra deri më 17 shkurt 2016.  Nuk e di pse ai u ngut të ma vazhdojë paraburgimin më 17 dhjetor, përderisa paraburgimi i atëhershëm vlente deri më 28 dhjetor!? Dhe, nuk e di pse këtë nuk e bëri më 16 apo 18 dhjetor, por pikërisht më 17 dhjetor dhe, për pasojë, ky paraburgim përfundon më 17 shkurt 2016, në përvjetorin e tetë të shpalljes së pavarësisë?! Rrjedhimisht, në pyetjen tuaj duhet të përgjigjet Policia e Kosovës (dhe kryeministri e ministri i Brendshëm sepse pa dijeninë e tyre nuk besoj të jenë përdorur forcat elitare anti-terror kundër meje), si dhe Gjykata Themelore, përkatësisht gjykatësi Beqir Kalludra.

“Epoka e re”: A do të merrni pjesë në protestën e 9 janarit?
Kurti:
Se çka është më mirë dhe më e dobishme të bëj, e vlerësoj më vonë dhe bashkë me strukturat e Lëvizjes Vetëvendosje!, si dhe në koordinim me opozitën e bashkuar në përgjithësi. Jetojmë në një kohë intensive. Një ditë në muajin janar të këtij viti mund të vlejë sa një vit në kohë të tjera.

“Epoka e re”: Z. Kurti, pse qytetarët kanë arsye t’i përgjigjen kësaj proteste, pasi Gjykata Kushtetuese ka dhënë një aktgjykim për Asociacionin e komunave me shumicë serbe, po ashtu Qeveria ka bërë me dije se do të jetë e gatshme për të formuar një komision për Demarkacionin, ku do t’i dërgonte edhe opozita përfaqësuesit e saj. Edhe pas kësaj, mendoni se duhet të protestohet?
Kurti:
Aktgjykimi i Gjykatës Kushtetuese ka konstatuar se asnjëri prej shtatë kapitujve të Marrëveshjes Mustafa – Vuçiq të 25 gushtit 2015 nuk është në përputhje me Kushtetutën dhe se janë shkelur gjithsej 23 nene të Kushtetutës. Prandaj, aktgjykimi i këtillë shënon vdekjen e ‘Zajednicës’. ‘Zajednica’ ka vdekur, mirëpo kjo Qeveri po aspiron ta ringjallë ‘Zajendicën’ kundërkushtetuese porsi një zombi. Kjo është arsyeja pse kjo Qeveri duhet të bjerë. Ajo nuk e pranon gabimin dhe ajo nuk ndjen as pendesë e as keqardhje. Arsyeja tjetër pse kjo Qeveri duhet të shkojë është insistimi i saj në Marrëveshjen e Demarkacionit me Malin e Zi. Nuk e shkarkuan komisionin përkatës dhe tash premtojnë komisione të reja, ndërkohë që i gëzohen cilido deklarim ndërkombëtar që përkrah humbjen e 9 000 hektarëve të Kosovës. Shumë saktë e ka thënë Prof. Zejnullah Gruda: ‘Problemi i demarkacionit s’është problem i pronave private, por i ndarjes së sovraniteteve’. Natyrisht që ka edhe pafund arsye të tjera në fushën e drejtësisë, sigurisë dhe atë socio-ekonomike, që u thonë qytetarëve se kjo Qeveri duhet të shkojë. Dhe të gjitha këto arsye janë më së të mjaftueshme që qytetarët masivisht të dalin në protestën e 9 janarit, pa dallim moshe a gjinie, pa dallim rajoni a partie.

“Epoka e re”: Çfarë nëse protesta e 9 janarit nuk e largon këtë qeverisje? Cila do të jetë rruga tjetër e opozitës, zgjedhjet e parakohshme apo një qeveri teknike-kalimtare?
Kurti:
Nuk mund të fitojë autoritarizmi mbi demokracinë, arbitrariteti mbi kushtetushmërinë, uzurpimi mbi sovranitetin. S’ka rrugë tjetër. 9 janari është protesta e parë që do të vazhdojë për aq sa do të jetë e nevojshme. Pra, deri në largimin e kësaj Qeverie represive e shfrytëzuese përbrenda shtetit dhe koncesioniste e kapitulluese ndaj shteteve të tjera jashtë. Durimit të qytetarëve po i vjen fundi. Pra, kësaj Qeverie po i vjen fundi. Ne nuk kemi nevojë për edhe një Qeveri tjetër kalimtare sepse Qeveria Thaçi – Mustafa është Qeveri kalimtare. Pas largimit të kësaj Qeverie, e cila është kuislinge politikisht dhe compradore ekonomikisht, duhet të shkojmë menjëherë në zgjedhje të reja parlamentare. Nuk mund të ketë Republikë përderisa interesat private ndodhen mbi të mirën publike. Pra, nuk mund të ketë Republikë të Kosovës përderisa kjo Qeveri është mbi Kosovën.

“Epoka e re”: Z. Kurti, a mund të shkojnë në një listë të përbashkët LV-ja, AAK-ja dhe Nisma? Sa do të ishin gjasat që këto parti së bashku të dalin fitimtare në zgjedhjet, kurdo që vendosen ato të mbahen?
Kurti:
Është e mundshme, por ende është herët të flitet për këtë çështje. Tash për tash ne jemi të përqendruar te pjesëmarrja qytetare në protesta e jo te parashikimet elektorale. Opozita e bashkuar duhet të fitojë duke e larguar këtë Qeveri para çfarëdo fitoreje tjetër, qoftë ajo edhe elektorale. Mundësia e fitores sonë në vitin 2016, në të cilin porsa hymë, është shumë reale. E mbani mend qysh në vitet e shkuara, shpesh na thuhej se jemi ende të vegjël krahasuar me PDK-në e LDK-në. Mirëpo, viti që shkoi ishte viti i fuqizimit tonë si asnjëherë më parë. Në vitin e kaluar Lëvizja jonë ishte subjekti që përcaktonte diskursin publik e politik në Kosovë dhe ishim aktivë çdo orë të secilës ditë. Mund të themi që viti 2015 e dëshmoi fjalën e urtë popullore se ‘i vogli rritet, kurse i rrituri plaket’. Pikërisht kjo ka ndodhur, Lëvizja jonë është rritur, ndërsa PDK-ja e LDK-ja janë plakur. Dhe, këta dy pleq u bënë bashkë kundër këtij të riu të rritur. Rezultati i kësaj ndeshjeje dihet. Koha e dëshmon.

“Epoka e re”: Koalicioni qeverisës PDK – LDK në prill do të bëjë përpjekje ta zgjedhë kandidatin për president, në këtë rast z. Thaçi, ashtu si e kanë marrëveshjen. Me këtë rrjedhë të situatës politike që ka vazhduar, PDK-ja e LDK-ja a do të mund ta zgjedhin Thaçin president?
Kurti:
Prilli është aq larg dhe ky regjim është kaq i dobët saqë qysh tash muaji prill ngjan si një prill i thyer. Mustafa dëshiron ta zgjedhë Thaçin për president të Kosovës në mënyrë që ai për vete të mbetet kryeministër. Mirëpo, sa deputetë të LDK-së do ta ndiqnin atë në këtë aventurë personale mund të mos e marrim vesh kurrë, për shkak se shumëçka tregon se Qeveria e tij do të bjerë më herët. Merreni me mend se çfarë i bëri Mustafa LDK-së: para një viti ua kërkoi votën deputetëve të LDK-së për Kadri Veselin kryeparlamentar, ndërsa tash po ua kërkon votën për Thaçin president! Tani që po e arrin moshën e pensionimit, i ka mbetur vetëm edhe ta marrë librezën e PDK-së.

Kongresmeni Dana Rohabacher: Kosova ka fituar zero nga marrëveshja

Kongresmeni Dana RohrbacherMe marrëveshjen me Serbinë, Kosova ka hequr dorë nga pjesa veriore e saj, thotë kongresmeni republikan, Dana Rohrabacher. Sipas tij, marrëveshja nuk sjell paqe afatgjate në rajon. Në favor të kësaj do të ishte rregullimi i kufijve, thotë Rohrabacher për Radion Europa e Lirë.

Zoti Rohrabacher, si e vlerësoni marrëveshjen e fundit midis kryeministrave të Kosovës dhe të Serbisë, Hashim Thaçi dhe Ivica Daçiq?

Para së gjithash, dua të vlerësoj lart të gjithë ata që kanë marrë pjesë, administratën tonë, miqtë evropianë, ashtu si edhe Serbinë dhe Kosovën, për arritjen e një rezultati, të cilin e cilësojnë si më të mirin. Ky është hapi i parë. Po ashtu duhet të duartrokasim kryeministrat e Kosovës dhe të Serbisë që janë ulur pranë njëri-tjetrit, kanë folur me njëri-tjetrin për rrugët kah të shkojnë. Kjo është pozitive. Megjithatë, kjo marrëveshje, përveç që tregon se njerëzit mund të flasin së bashku, nuk përmban ndonjë substancë që mund ta bëjë premtuese paqen. Në fakt, sipas të gjitha gjasave, do të minimizojë shanset për paqe dhe qetësi përgjatë kufirit.

Mund të na shpjegoni përse mendoni kështu?

Të pranojmë se Kosova nuk ka marrë absolutisht asgjë për atë që ka dhënë. Ajo çfarë ka dhënë është e drejta për të qeverisur pjesën veriore të vendit dhe dy komunitetet brenda tij. Kosova nuk kanë fituar sovranitet, përkundrazi. Kjo marrëveshje minon kërkesën e Kosovës për sovranitet, sepse nuk i jep autoritetin për të ushtruar sovranitetin.Nëse arrini marrëveshje, e cila nuk ju mundëson që në praktikë të realizoni sovranitetin, atëherë nuk keni sovranitet. Andaj, Kosova, në esencë, ka dhënë veriun.Megjithatë, nuk them se nuk është dashur ta bëjë një gjë të tillë. Mendoj se banorët e veriut të Kosovës, të cilët këtu janë në pyetje, duhet ta kishin të drejtën për vetëvendosje. Do të duhej të kishte votime dhe njerëzit në veri, me siguri 90 për qind e tyre, do të votonin për të qenë pjesë e Serbisë. Dhe, Kosova ka pasur shansin e vërtetë që të marrë diçka në këmbim të kësaj. Ka grupe të kosovarëve në Serbi që duan të jenë pjesë e Kosovës.

Mendoni në Luginën e Preshevës?

Po, ndoshta edhe në pjesë të tjera, por kryesisht në Luginën e Preshevës. Do të mund të bënin një shkëmbim të barabartë të territoreve dhe të popullsisë nëse do të pajtoheshin për rregullimin e kufijve. Por, në vend të kësaj, kanë marrë asgjë, zero.Tani, madje, nuk mund të dërgojnë as policinë në pjesën veriore të vendit, nuk mund të dërgojnë ushtrinë e tyre, nuk do të kenë gjyqtarë që do të zgjidhen nga qeveria e tyre; ata do të zgjidhen nga serbët në veri. Kjo është humbje e madhe e sovranitetit për Kosovën.

Por, në debatin e fundit të një nënkomisioni të Dhomës së Përfaqësuesve të SHBA-së, të cilin e keni udhëhequr ju, janë dëgjuar qëndrime të kundërta me këtë që thoni, për shembull nga kongresisti Eliot Engel, analisti Daniel Serwer, të cilët kanë thënë se shkëmbimi i territoreve midis Kosovës dhe Serbisë do të paraqiste rrezik për Bosnjën, Maqedoninë dhe madje për vetë Serbinë…

Kjo është e pakuptimtë. Gjithmonë ka një justifikim për të mos bërë diçka. Ka shumë shembuj, ku njerëzit kanë ndryshuar kufijtë e tyre. Çekët dhe sllovakët e kanë bërë një gjë të tillë. Keni Bangladeshin që ka shpallur pavarësinë. Dhe, keni Kosovën. Andaj, këto kundër-argumente që kujtoni, do të ishin argumente kundër shpalljes së pavarësisë së Kosovës. Atëherë, të gjithë në botë do të donin të shpallnin pavarësinë, baskët dhe kushdo tjetër. Por, jo. Kjo është një çështje midis serbëve dhe kosovarëve. Rregullimi i kufijve midis këtyre dy vendeve është punë e tyre – nuk është e askujt tjetër në botë, është e tyre. Por, lojtarët e tjerë përdorin taktika të frikshme për t’i bërë kosovarët që të pranojnë marrëveshje kundër tyre.
Ku do të ishte fundi i këtyre ndryshimeve? Çfarë do të thoshte Sanxhaku, një pjesë e Serbisë, e dominuar me boshnjakë? Mund të thotë edhe ai se do që të jetë pjesë e Bosnjës…

Ky është një problem krejt tjetër. Para se cilado pakicë kombëtare të mendojë në një gjë të tillë, në ndarje nga një shtet, duhet të përmbushë disa kushte. Duhet të jetë shumicë dhe të ndodhet në periferi të shtetit dhe jo në brendi të tij, sepse në të kundërtën, nuk do të kishte kuptim. Por, nëse njerëzit jetojnë në periferi të një shteti dhe duan të shpallin pavarësinë, nuk mund të bëni asgjë – sepse, nëse i ndaloni, do të keni konflikte afatgjata me ta.

T’i kthehemi marrëveshjes… Keni dëgjuar se serbët e veriut të Kosovës kanë paralajmëruar protesta, bllokada, bojkotim të zgjedhjeve të ardhshme lokale…

Të gjitha grupet do të jenë të zemëruara me këtë marrëveshje, sepse ajo nuk bën përpjekje të realizojë qëllimin fundamental moral, por përfaqëson vetëm një mënyrë politike të shmangies së konfliktit të menjëhershëm. Pra, bëhet fjalë vetëm për lojëra politike, që nuk do të sjellin paqe dhe stabilitet të përhershëm. Një gjë të tillë, madje edhe tani, e tregojnë disa grupe etnike dhe për këtë duhet menduar seriozisht. Andaj, nëse ekzistojnë dy komunitete pakicë, njëri në Kosovë, tjetri në Serbi, prej të cilëve njëri nuk do të jetë pjesë e Kosovës, ndërsa tjetri nuk do të jetë pjesë e Serbisë, përse të mos korrigjohen kufijtë, në mënyrë që këto dy komunitete të jenë të kënaqura. Askush tjetër në rajon nuk do të shqetësohej.

Autoritetet serbe, sidomos kryeministri Ivica Daçiq dhe zëvendëskryeministri Aleksandar Vuçiq, u kanë bërë thirrje serbëve të Kosovës që të pranojnë marrëveshjen, duke thënë se Serbisë nuk i duhen më luftëra, as viktima…

Këto janë mesazhet e tyre, që bëjnë përpjekje të tregojnë një atmosferë të mirë, sepse ata kanë fituar çdo gjë që kanë dashur. Serbët tani kanë një rajon autonom në veri, ku kosovarët nuk mund të çojnë ushtrinë as policinë, ku gjyqtarët e tyre nuk mund të marrin vendime; çdo gjë u është lënë serbëve lokalë dhe kosovarët nuk mund të ushtrojnë sovranitetin me forcat e tyre. Natyrisht që udhëheqësit serbë do të flasin në këtë mënyrë, por, një ditë, kur gjërat të shkojnë pak më tutje, do të keni forca politike në Serbi që do të manipulojnë me veriun e Kosovës dhe me komunitetin e atjeshëm serb. Kështu që ai problem do të shfaqet sërish. Por, ky zhvillim i ngjarjeve ka mundur të ndalohet. Njeriu vërtet pyetet se çfarë kuptimi ka që të ndalohen dy grupe njerëzish që të jetojnë atje ku duan të jetojnë. Çfarë kuptimi ka të detyrohen të jetojnë atje ku nuk duan, të jetojnë në vendin tuaj, nëse e dini se për një gjë të tillë, gjithmonë do të prodhojnë probleme.