Janë përgatitjet e fundit për mbërritjen e refugjatëve afganë: kryebashkiaku i Tiranës Erion Veliaj hedh një vështrim në konviktin studentor të saporiparuar në qendër të qytetit. Gjithçka duket si duhet: “Faleminderit studentëve që liruan përkohësisht dhomat e tyre,” shkroi ai në faqen e tij në Facebook më pas. Shqiptarët e dinë mirë se çfarë do të thotë të emigrosh dhe janë me zemër të hapur sot për këdo që dëshiron pak siguri për të ardhmen e familjes së tyre.
Sipas kryeministrit Edi Rama, Shqipëria do të pranojë rreth 1.000 refugjatë afganë të cilët do të strehohen përkohësisht në vend, derisa të jenë gati kërkesat e tyre për vizë hyrjeje në SHBA. Shqipëria, e cila ka qenë anëtare e NATO-s që nga viti 2009, po i përgjigjet kërkesës së Uashingtonit. Bisedimet për temën se si mund të mbështesë Shqipëria, si vend tranzit për refugjatët afganë në rrugën e tyre drejt SHBA kishin filluar që në mes të korrikut.
Sipas Ramës, ai pati rënë dakord jo vetëm sepse partneri kryesor në NATO, SHBA, e kishte kërkuar këtë, por “sepse ne jemi shqiptarë”. Kryeministri kujtoi faktin se familjet shqiptare gjatë Luftës së Dytë Botërore kishin pranuar dhe fshehur refugjatë hebrenj.
Edhe Maqedonia e Veriut i përgjigjet kërkesës së SHBA
Kreu i qeverisë së Maqedonisë së Veriut, Zoran Zaev, gjithashtu citon arsye të politikës së jashtme dhe humanitare për vendimin e tij për të pranuar përkohësisht rreth 450 refugjatë afganë. Edhe partnerit të saj në NATO, Maqedonisë së Veriut i ishte drejtuar qeveria e SHBA me të njëjtën kërkesë për të pranuar punonjësit afganë dhe familjet e tyre, derisa të përfundojnë procedurat e tyre të vizave. Sipas Zaevit, personat në fjalë janë aktivistë të të drejtave të njeriut, gra, studentë dhe intelektualë që kanë nevojë për ndihmë, sepse kanë frikë për jetën e tyre.
Kryeministri Zaev tha: “Ne duhet të hedhim poshtë të gjitha spekulimet për një valë refugjatësh, një valë të mundshme të terrorizmit, ose ndonjë kërcënim ndaj shtetit. Është një pyetje shumë e hapur: a jemi njerëzorë apo jo!”
Përveç kësaj, Maqedonia e Veriut do të pranojë afganët që kanë mbështetur forcat e NATO-s gjatë 20 viteve të fundit, duke përfshirë edhe njësitë nga Maqedonia e Veriut. Ushtarët nga Ballkani Perëndimor ishin të pranishëm në Afganistan nga viti 2002 deri në vitin 2008; Maqedonia e Veriut u bë anëtare e NATO -s vetëm vitin e kaluar.
Përvoja e refugjatëve nga lufta e Kosovës
Kosova gjithashtu e mbështeti kërkesën e qeverisë amerikane.
Kryeministri Albin Kurti tha se për këtë ishte diskutuar prej javësh me Uashingtonin: “Qeveria e Republikës së Kosovës ka qenë në kontakt dhe diskutime të rregullta me Shtetet e Bashkuara prej një muaji në mënyrë që të përgatitet për strehimin e një numri refugjatësh nga Afganistani, në lidhje me logjistikën, por edhe për sigurinë dhe pasojat sociale”.
Çështja e refugjatëve afganë nuk është vetëm një çështje humanitare e dhimbshme, tha Kurti, por edhe një çështje e ndjeshme e sigurisë.
Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, iu referua përvojave kolektive të refugjatëve të bashkatdhetarëve të saj në luftën e Kosovës, në fund të viteve 1990: Askush nuk e di më mirë se shqiptarët e Kosovës se çfarë do të thotë të dëbohesh dhe të detyrohesh të ikësh për të shpëtuar jetën tënde, tha Osmani.