BESËTYTË mb.

Që beson në gjëra të kota, që është i dhënë pas besimeve të kota. Njeri besëtytë.

BESËTYTNI f.

Paragjykim i gabuar, sipas të cilit disa ngjarje e dukuri merren si shenja të fshehta, që parathonë të ardhmen ose që sjellin të mirën e të keqen; besim i verbër i njerëzve të prapambetur në forcat e mbinatyrshme, besim i kotë. Besëtytni fetare. Njeri me besëtytni. Lufta kundër besëtytnive. 

 

“Dija e çliron njeriun nga besëtytnia.”

James Dewey Watson (1928)

 

“Besëtytnia është feja shpirtrave të dobët.”

Edmund Burke (1729-1797)

 

“Besëtytnia është feja e vërtetë e turmës.”

Aldo Busi (1948)

 

“Është frika që e ngjiz, që e mban dhe që e ushqen besëtytninë”

Baruch Spinoza (1632-1677)

 

“Nuk ekzistojnë njerëz më besëtytës se skeptikët.”

Leon Trocki (1879-1940)

 

“Fanatizmi ka lidhje me besëtytninë siç ka lidhje deliri me gripin.”

 Voltaire (1694–1778)

 

“Filozofia shuan botën nga flakët që ndez besëtytnia.”

Voltaire (1694–1778)

 

“Frika është burimi kryesor i besëtytnisë dhe mizorisë. Tejkalimi i frikës është fillimi i urtisë.”

Bertrand Russell (1872-1970)

 

“Besëtytnia ndjell tersllëk.”

Raymond  Smullyan (1919-2017)

 

Jean-Baptiste Alphonse Karr (24 nëntor 1808 – 29 shtator 1890) ishte kritik, gazetar dhe novelist francez:

“Besoj në Zotin që ka krijuar njerëzimin, jo në Zotin që njerëzimi krijoi.”

“Lypësit grabisin të varfrit.”

“Shumë miq, pak miqësi.”

“Lumturia përbëhet nga fatkeqësi të evituara.”

“Prona është një kurth. Mendojmë se e zotërojmë atë, po në fakt jemi të zotëruar prej saj.”

“Fyerjet janë shumë poshtëruese për ata që i thonë, kur nuk arrijnë të poshtërojnë ata të cilëve u drejtohen.”

“Shumë gjëra shkojnë keq sepse njerëzit nuk e shohin profesionin si një qëllim, por si një mjet.”

“Të gjithë duan miq, askush nuk shqetësohet të jetë i tillë.”

“Në parajsën tokësore, femra e ka kafshuar frutin e pemës së dijes dhjetë minuta përpara mashkullit dhe që prej atëherë i ka ruajtur ato dhjetë minuta avantazh.“

“Ndershmëria është një dhuratë e çmuar. Mos e prit nga njerëz të pavlerë “

Warren Buffett

“Asgjë nuk kemi humbur derisa të na mbetet nderi. “

Voltaire

“Meqenëse ekzistojnë oratorë memeca, humorista të trishtuar, berberë tullacë, mund të ekzistojnë edhe politikanë të ndershëm. “

Dario Fo

“Saktësia është motra binjake e ndershmërisë. “

Nathaniel Hawthorne

“Nuk mund të jetë kurrë e vogël dhurata që jepet me dashuri. “

Franz Kafka

 

Porsi kanga e zogut t’verës,
qi vallzon n’blerim të prillit;
porsi i ambli flladi i erës,
qi lmon gjit e drandofillit;
porsi vala e bregut t’detit,
porsi gjâma e rrfès zhgjetare,
porsi ushtima e nji tërmetit,
ngjashtu â’ gjuha e jonë shqyptare.

Ah! po; â’ e ambël fjala e sajë,
porsi gjumi m’nji kërthi,
porsi drita plot uzdajë,
porsi gazi i pamashtri;
edhè ndihet tue kumbue;
porsi fleta e Kerubinit,
ka’i bien qiellvet tue flutrue
n’t’zjarrtat valle t’amëshimit.

Pra, mallkue njai bir Shqyptari,
qi këtë gjuhë të Perëndis’,
trashigim, që na la i Pari,
trashigim s’ia len ai fmis;
edhe atij iu thaftë, po, goja,
që përbuzë këtë gjuhë hyjnore;
qi n’gjuhë t’huej, kur s’asht nevoja,
flet e t’veten e lèn mbas dore.

Në gjuhë shqype nanat tona
qi prej djepit na kanë thânun,
se asht një Zot, qi do ta dona;
njatë, qi jetën na ka dhânun;
edhe shqyp na thanë se Zoti
për shqyptarë Shqypninë e fali,
se sa t’enden stina e moti,
do ta gzojn kta djalë mbas djali.

Shqyp na vete, po pik’ mâ para,
n’agim t’jetës kur kemi shkue,
tue ndjekë flutra nëpër ara,
shqyp mâ s’pari kemi kndue:
kemi kndue, po armët besnike,
qi flakue kanë n’dorë t’shqyptarëvet,
kah kanë dekë kta për dhè të’t’Parvet.

Në këtë gjuhë edhe njai Leka,
qi’i rruzllim mbretnin s’i a, xûni,
në këtë gjuhë edhe Kastriota
u pat folë njatyne ushtrive,
qi sa t’drisë e diellit rrota,
kanë me kênë ndera e trimnive.

Pra, shqyptarë çdo fès qi t’jini,
gegë e toskë, malci e qyteta,
gjuhën t’uej kurr mos ta lini,
mos ta lini sa t’jetë jeta,
por për tê gjithmonë punoni;
pse, sa t’mbani gjuhën t’uej,
fisi juej, vendi e zakoni
kanë me u mbajtë larg kambës s’huej,

Nper gjuhë shqype bota mbarë
ka me ju njohtë se ç’fis ju kini,
ka me ju njohtë për shqyptarë;
trimi n’za, sikurse jini.
Prandaj, pra, n’e doni fisin,
mali, bregu edhe Malcija
prej njaj goje sod t’brohrisim:
Me gjuhë t’veten rrnoftë Shqypnia!

Gjergj Fishta

Të rinjtë mendojnë se të vjetrit janë të krisur, ndërsa të vjetrit e dinë se të rinjtë janë të krisur.

Tiranët në shtëpi dhe qeveri dallohen vetëm nga madhësia e pushtetit.

Ushqehu si të të pëlqejë, por vishu si të tjerët.

Zemra e nënës është shkolla e fëmijës.

Zoti i shtëpisë gjithnjë kupton i fundit.

Të dobëtit, të pasuruarit shpejt, hajduti dhe mashtruesi nuk janë të çiltër.

Të gjitha vajzat janë të mrekullueshme! Prej nga dreqi dalin aq gra të padurueshme?

Të gjithë jemi pjesë e një gjithësie të mrekullueshme.

Të kuptosh gjithçka do të thotë të falësh gjithçka.

Ti je i sinqertë, unë jam xhaxhai yt, ja dy gënjeshtra.

Suksesi ka shumë baballarë, ndërsa dështimi është jetim.

Ruaju nga gratë e këqija dhe nga pranvera e hershme.

Pemës që dëshiron t’i shijosh frutat, mos ia këput lulet.

Përgjigjja më e shkurtër për diçka është ta bësh atë.

Një gardh në mes e mban gjallë miqësinë.

Një vullnetar vlen sa dy të detyruar.

Ngadalësia dhe konstantja fitojnë garën.

Nuk ka shurdh më të madh se ai që s’do të dëgjojë.

Nuk mund të hidhet valle njëkohësisht në dy dasma.

Ndershmëria dhe sinqeriteti, si dy cilësi të krenarisë popullore, në politikë quhen dobësi.

Në Amerikë, presidenti drejton katër vite, shtypi gjithmonë.

Nëse do një pemë, do duash edhe degët e saj.

Nëse këshilla është e mirë dhe e dobishme nuk ka rëndësi kush e jep.

Morali i popujve varet nga respekti që kanë për gratë.

Mos e ndërto portën më të madhe se shtëpinë.

Mund të mos merresh me politikë por ajo merret me ty.

Më mirë të jesh jashtë botës sesa jashtë modës.

Kush tepër përulet, nëpërkëmbet.

Kush krenohet me rrobat, merr famën e rrobaqepësit.

Kishte aq uri, sa nuk mund të priste priftin të thoshte uratën.

Korbi, kur udhëton jashtë shtetit, kthehet përsëri po aq i ri.

Kur dalim në breg, më nuk lutemi.

Kur mësuesit pushojnë, nënat rënkojnë.

Keq kur gruaja di të gatuajë dhe nuk do, po ashtu edhe anasjelltas.

Këshilla e vonuar është si shiu pas të korrave.

Injoranca është një sëmundje vullnetare.

I riu e kërkon lumturinë tek e papritura, i vjetri tek zakoni.

Gruaja dhe anija kurrë nuk janë të pajisura sa duhet.

Gjithë tiranët dhe të ngjashmit kanë besuar në lirinë, por për vete.

Fituesit, jo rrallë shkatërrohen nga fitoret e tyre.

Fyerja më e madhe ndaj të ndershmit është dyshimi për ndershmërinë e tij.

Edhe sikur të rrëzohesha nga mbrapa, njëlloj do të thyeja hundët.

E varfër, dashuria nëse mund të matet.

Deti nuk refuzon asnjë lumë.

Drejtësia që nuk është e njëjtë për të gjithë është padrejtësi.

Dashuria është farefis me urrejtjen.

Anglezi do dashurinë, francezi bën dashuri.

Arti është ndërgjegjja e njerëzimit, po ashtu edhe pasqyrë jete.

Barkat e vogla duhen mbajtur pranë bregut. Të mëdhatë mund të rrezikojnë më shumë.

SHS

Njëzet vjet të sundon dëshira, tridhjetë arsyetimi, dyzetë gjykimi.

Atdheu është vendi ku është robëruar shpirti, tjetër s’ka të tillë.

Bota është aparat fotografik: “Ju lutem qeshuni!”

Çka fillon me inat, përfundon me turp.

Demokracia lind edhe njerëz të pandershëm.

E drejta nuk mund të gjendet nëse nuk janë kushtet e lirisë për ta gjetur.

Është më mirë të përballosh rrezikun sesa të jetosh me frikë.

Historia është një pjesë në vazhdim që e lozin aktorë të rinj.

I lumtur është ai popull, pushtetarët e të cilit qeverisin nën frikën e Zotit.

Injoranca është një formë e ndotjes mjedisore.

Janë politikanë të dobët ata që e dredhin.

Ka shpresë në siguri dhe nuk ka siguri në shpresë.

Klima e Kalifornisë e bën të sëmurin të ndjehet mirë dhe atë që është mirë të sëmurë, të vjetrin të ri, dhe të riun të vjetër.

Kuajt dhe poetët duhet të jenë të ngopur, por jo të dhjamosur.

Kush nuk gjykon të kaluar është i dënuar ta ripësojë.

Mjerë ai që nuk e di se ku ishte, ku është, e ku do të shkojë.

Mos ngrini në përgjegjësi njeriun e pavlefshëm. Kjo turpëron racën njerëzore.

Mos ua thuaj të vërtetën atyre që nuk e meritojnë, hesht.

Ndershmëria, hapi i parë në madhështi, ajo është madhështia.

Ndërtoje shtëpinë tënde për të jetuar në të, e jo për t’u admiruar.

Ne kemi nevojë për tru më shumë se për ushqimet e barkut.

Në çdo grindje fshihet injoranca e ndonjërit.

Nëse largon shkopin, prish fëmijën.

Nëse tregon të vërtetën, s’ke nevojë të mendosh gjë.

Nuk dua të jem zotëri-pronar, por as rob, kështu e kuptoj demokracinë.

Nuk është i ditur ai që di shumë, por ai që ka dije të dobishme.

Nuk ka njeri të mençur, nëse nuk di të përmbahet kur duhet.

Nuk ka paqe pa drejtësi, nuk ka drejtësi pa falje.

Njerëzit nuk dyshojnë për ato gabime që nuk i kanë bërë ndonjëherë.

Njeriu është më i madhe se veglat që ai shpik.

Një moment mund të të bëjë të palumtur përgjithmonë.

Për ata që flasin pak, gjysma e trurit është e tepërt.

Po munde të mendohesh tre herë para se të flasësh, do flasësh më mirë.
Populli, i vetmi kritik, arsyetimi i të cilit vlen.

Rrobat nuk thonë asgjë, por megjithatë shumëçka tregojnë.

Sorra dhe misri nuk mund të qëndrojnë në të njëjtën arë.

Shkallëve të jetës njeriu nuk mund të ngjitet me duar në xhepa.

Takimi i rastësishëm me një libër perlë, mund të ndryshojë krejt fatin e njeriut.

Të drejta të barabarta të gjithëve, – askujt privilegje, ja ideali.

Të gjithë kanë lindur të barabartë por s’jetojnë të barabartë.

Tirania është gjithmonë shenjë dobësie, dhe afrim përmbysjeje.

T’u dhurosh lirinë popujve të tjerë nëpërmjet gjakderdhjes, është sikur të duash të ruash virgjërinë e një femre nëpërmjet kontaktit seksual.

Unë nuk di kush ishte gjyshi im, mua më shqetëson nipi i tij.

Unë nuk mund të ndihem ndryshe, veçse si populli kujt i përkas.

Unë rri më poshtë se çdo njeri të cilit i dhunoj të drejtat.

Zilia është hakmarrja e të paaftëve.

Zjarri mund të fshihet por e tregon tymi.

Zgjidhe shokun ngadalë dhe ndahu nga ai edhe më ngadalë.

SHS

 

Herbert Bayard Swope