Kuvendi i Kosovës ka ratifikuar marrëveshjen me Bashkimin Evropian për vazhdimin e mandatit të EULEX-it edhe për dy vite tjera. Vazhdimi i këtij mandati është mundësuar përmes dy projektligjeve, të cilat përcaktojnë edhe përgjegjësitë që do t’i ketë Misioni i Bashkimit Evropian për Sundim të Ligjit, i vendosur në Kosovë që nga qershori i vitit 2008.
Zëvendëskryeministri dhe ministri i Drejtësisë, Hajredin Kuçi, ka thënë se për mandatin dhe përgjegjësitë e EULEX-it është negociuar me autoritetet e Bashkimit Evropian për disa muaj.
Qëllimi i vazhdimit të mandatit të EULEX-it, ka thënë Kuçi, ka të bëjë me rritjen e kapaciteteve të Kosovës nga fusha e sundimit të ligjit dhe përafrimi me Bashkimin Evropian.
“Kemi pasur qëllim që në kuadër të ruajtjes së sovranitetit të kemi një sistem unik të drejtësisë, dhe besoj që kjo është e garantuar, përfshi gjyqtarët dhe prokurorët vendor dhe ata të EULEX-it, të cilët do të kalojnë përmes procedurave të Këshillit Gjyqësor dhe me emërim nga presidenti i Republikës. Kemi pasur për qëllim që menaxhimi i institucioneve të drejtësisë të bëhet nga institucionet tona”, ka thënë Kuçi.
Më pas, në kuadër të diskutimeve parlamentare, fjalën e ka marrë kryetari i Kuvendit, Kadri Veseli. Ai ka prezantuar aty edhe qëndrimin e Partisë Demokratike të Kosovës në raport me EULEX-in. Sipas tij, ky është një moment i rëndësishëm, kur Kosova do t’i vazhdojë mandatin misionit të Bashkimit Evropian, duke u deklaruar edhe njëherë si një vend pro-perëndimor.
Veseli ka potencuar se në fushën e sundimit të ligjit, Kosova ka treguar më pak rezultate dhe ka nevojë për mbështetje shtesë ndërkombëtare. Kurse i ka mohuar deklarimet se EULEX-i po fokusohet vetëm në luftimin e figurave të dala nga ish-Ushtria Çlirimtare e Kosovës.
“Është qëndrim i yni i përbashkët se duhet të kemi shtet ligjor, perspektivë ekonomike dhe të njëjtën kohë duhet të kemi integrim drejt Bashkimit Evropian. Ky është një vendim i fuqishëm pro-partneritetit me Bashkimin Evropian, pro-orientimit tonë drejt BE-së”, ka thënë Veseli.
Ndërkaq, kryeministri i Koso vës, Isa Mustafa, kryetar i Lidhjes Demokratike të Kosovës, duke i dhënë mbështetje vazhdimit të mandatit të EULEX-it ka thënë se ky mision do të ndihmojë në forcimin e rendit ligjor dhe drejtësisë në Kosovë.
“Ne kemi vlerësuar se EULEX-i duhet të mbetet edhe më tutje në mënyrë që të vazhdojë me lëndët që i ka sipas asaj që është përfshi në këto ligje, në mënyrë që të tejkalojmë një zbrazëti juridike që mund të krijohet. Po ashtu, që të thellojmë bashkëpunim për të forcuar sistemin e drejtësisë në vend, për të forcuar shtetin ligjor, për të forcuar luftën kundër krimit të organizuar dhe korrupsionit”, ka theksuar Mustafa.
Vazhdimit të mandatit të misionit evropian për sundim të ligjit i kanë dhënë përkrahje edhe Lista Serbe dhe përfaqësuesit e pakicave tjera.
Përderisa kundër vazhdimit të mandatit të EULEX-it dhe kompetencave që do t’i ushtrojë ky mision në Kosovë është deklaruar Lëvizja Vetëvendosje. Deputeti Glauk Konjufca ka thënë se EULEX-i, mes tjerash, i ka kontribuuar ndarjes etnike në Kosovë, si dhe ka ndihmuar në pamundësimin e shtrirjes së sovranitetit në pjesën veriore të vendit. Po ashtu, ka vijuar Konjufca, EULEX-i nuk ka ndihmuar në forcimin e shtetit ligjor, por sipas tij, me këtë mision ka ndodhur e kundërta.
“EULEX-i erdhi për sundimin e ligjit në Kosovë si dhe për luftimin e krimit dhe korrupsionit dhe tash tetë vite pas, që kur ka filluar të operojë në Kosovë, vendi ynë ndodhet para pengesave serioze në rrafshin e shtetit ligjor, si dhe me një korrupsion endemik, ashtu siç e quan Raporti i fundit i Progresit”, ka thënë Konjufca.
Krahas zgjatjes së mandatit të EULEX-it deri më 15 qershor 2018, autoritetet e Kosovës janë pajtuar edhe për delegimin e autoritetit për emërimin e gjyqtarëve dhe prokurorëve ndërkombëtarë, përfshirë edhe gjyqtarët e Gjykatës Kushtetuese. (REL)