Në Bruksel përfunduan të mërkurën (10.06) pa ndonjë rezultat bisedimet midis liderëve të partive politike në Maqedoni.

Komisioneri evropian për politika të fqinjësisë dhe negocimet për zgjerimin Johannes Hahn, i cili është ndërmjetësues i negociatave, në fund të takimit, që zgjati afro 12 orë, ka thënë se bisedimet ishin të hapura dhe të hollësishme, por nuk rezultuan në një marrëveshje përfundimtare. “BE u bën thirrje të gjitha palëve që në interes të vendit dhe qytetarëve të tyre, të gjejnë pa vonesë një kompromis politik dhe të dalin me propozime konkrete mbi bazën e marrëveshjes së arritur në Shkup më 2 qershor. Përkushtimi i shprehur për reformat duhet të zbatohen me urgjencë. Kjo është esenciale për çfarëdo përparimi në rrugën euroatlantike”, thuhet në komunikatën e Komisionit Europian.

Eurokomisioneri për zgjerim, Johannes Hahn, përmes rrjetit social Twitter ka shprehur shqetësimet e tij lidhur me dështimin e negociatave në Bruksel dhe mosarritjen e një marrëveshjeje me liderët e partive kryesore të Maqedonisë.“Asnjë marrëveshje përfundimtare në bisedat për Maqedoninë. Shumë i zhgënjyer nga mungesa e përgjegjësisë dhe lidershipit nga disa liderë”, ka shkruar eurokomisioneri Hahn.

Tema kryesore e bisedimeve mes kryeministrit, Nikolla Gruevski, kryetarit të LSDM-së, Zoran Zaev, atij të BDI-së, Ali Ahmeti dhe kryetarit të PDSH-së, Menduh Thaçi, ishte forma e qeverisjes deri në zgjedhjet e parakohshme parlamentare, që do të mbahen në prill të vitit të ardhshëm, për të cilat u morën vesh në takimin e para dhjetë ditëve në Shkup me ndërmjetësimin e komisionerit Hahn. Derisa Zaev ka kërkuar qeveri teknike apo kalimtare pa Gruevskin si kryeministër, ky i fundit ka pranuar qeveri teknike, por që qeverisja e tij të vazhdojë deri në dhjetor dhe të jetë një qeveri e zgjeruar, e cila do të kryejë të gjitha pikat e marrëveshjes për organizimin e zgjedhjeve të caktuara në prill të 2016.

Gruevski: Zaev ka frikë nga zgjidhja e krizës

Liderët e partive maqedonase Zoran Zaev dhe Nikola Gruevski kanë fajësuar njëri tjetrin për dështimin e negociatave. “Konstatimi im përfundimtar është se Zaevi nuk dëshironte të arrijë marrëveshje dhe as nuk iu afrua asaj. Shkaku është se ai nuk erdhi të dakordohet, por ai erdhi të mos dakordohet. Ai ka frikë prej zgjedhjeve. Ai e di se në zgjedhjet e ardhshme do të përjetojë fiasko të rëndë, se do ta përjetojë dështimin më të madh të LSDM-së deri më tani në historinë e tij. As nuk dëshiron të arrijë marrëveshje dhe as nuk dëshiron të ketë zgjedhje”, ka deklaruar kryetari i VMRO-DPMNE Nikolla Gruevki pas dështimit të negociatave në Bruksel.

Opozita kërkon qeveri kalimtare pa Gruevskin

Lideri i opozitës maqedonase Zoran Zaev ka fajësuar Gruevskin për dështimin e negociatave. “Negociatat për zgjidhjen e krizës dështuan për shkak se është shumë e qartë dhe jologjike që krijuesi i krizës në Maqedoni Nikola Gruevski të vazhdojë të udhëheq me qeverinë, e cila duhet të organizojë zgjedhje të parakohshme. Kushtet tona janë të qarta dhe nuk ka pazarllëqe. Ne kërkojmë qeveri kalimtare pa Gruevskin kryeministër dhe brenda saj. Por Gruevski po bën çmos, që ai të mbetet në krye të qeverisë. Nëse do të kemi zgjedhje korrekte dhe demokratike, ai do të përjetojë humbje të thellë”, vlerëson Zaev.

Liderët e dy partive shqiptare Ali Ahmeti i BDI-së dhe Menduh Thaçi i PDSH-së nuk janë deklaruar lidhur me dështimin e negociatave në Bruksel.

Me kokëfortësi nuk zgjidhet problemi

Profesori universitar Denko Malevski thotë se kryeministri Gruevski duhet të pranojë të tërhiqet nga skena politike, pasi çdo refuzim do të thellonte edhe më shumë krizën. Të gjithë do të dëshironim që të ketë një epilog pozitiv për dalje nga kriza, megjithatë qëndrimet radikale mes palëve, apo qëndrimet diametralisht të kundërta mes dy partive politike nuk lënë shumë hapësirë për të besuar se mund të ketë zgjidhje të krizës. “Opinioni më i gjerë pret që partia udhëheqëse të marrë përgjegjesinë për situatën, të cilën e ka krijuar, që në kushte normale do të nënkuptonte tërheqje nga politika, apo nga pozitat udhëheqëse për t’i hapur rrugën një ekipi të ri për rimëkëmbjen e institucioneve dhe tërë sistemit demokratik në vend“, thotë Maleski .“Qeveria e re nuk do të kishte për detyrë vetëm organizimin e zgjedhjeve të parakohshme, por edhe të rehabilitojë sistemin politik, atë që ka ndodhur me institucionet, si gjyqësinë, administratën, policinë e kështu me radhë. Këto punë nuk mund ti kryejnë ata që edhe i rrënuan, prandaj nevojitet një qeverisje krejtësisht e re”, vlerëson Maleski.

Ruzhin: Koha realisht punon për opozitën

Nga epilogu i bisedimeve të Brukselit nuk është i befasuar edhe profesori dhe ish ambasadori i Maqedonisë në NATO, Nano Ruzhin. “Dështimi i bisedimeve është një gjë e pritur, duke pasur parasysh se Gruevski në këtë periudhë gjithnjë insiston dhe punon vetëm për shpëtimin e tij. Ai kërkon të fitojë në kohë, sepse koha i jep mundësi t’i ruajë pozicionet e monopolit, që i mundësojnë ta ruajë pushtetin. Sa më gjatë të jetë në pushtet dhe sa më tepër që afrohet koha e zgjedhjeve të parakoshhëshme, ai do të mund të ketë nën kontroll mekanizmat, që do ti mundësojnë fitore në zgjedhjet e parakohshme. Edhe pse Gruevski po lufton të fitojë kohë, realisht koha po punon për Zaevin”, thotë Nano Ruzhin.

Periudha në të cilën qeveria e ardhshme teknike, kalimtare, apo e ekspertëve, që do ti organizojë zgjedhjet pa Gruevskin, nuk guxon të ketë mandat më të shkurtër se 9 muaj apo 1 vit, sepse kjo është periudha minimale e nevojshme për të eleminuar të gjitha burimet dhe mekanizmat e parregullsive zgjedhore, thotë Ruzhin. (dw)

Eurokomisioneri për zgjerim, Johannes Hahn përmes rrjetit social Twitter ka shprehur shqetësimet e tij lidhur me dështimin e negociatave në Bruksel dhe mosarritjen e një marrëveshje me liderët e partive kryesore të Maqedonisë.

“Asnjë marrëveshje përfundimtare në bisedat për Ish Republikën Jugosllave të Maqedonisë. Shumë i zhgënjyer nga mungesa e përgjegjësisë dhe lidershipit nga disa liderë” , ka shkruar eurokomisioneri Hahn.

Por ai më tej ka theksuar se nuk do të ketë dorëzim sepse qytetarët e këtij vendi meritojnë më mirë

“Qytetarët (e Maqedonisë) meritojnë më mirë: demokraci, sundim të ligjit dhe një ardhmëri evropiane. Nuk do të dorëzohemi!”, ka shkruar Hahn, i cili nuk ka dhënë një deklaratë për media sikur në takimin e 2 qershorit në Shkup, kur kishte pasur një marrëveshje për zgjedhje të reja të parakohshme në prill të 2016. Komisioni Evropian ka dalur me një deklaratë të shkurtër duke informuar për mosarritjen e asnjë marrëveshje.  (INA)

SHBA, Gjermania dhe Britania e Madhe, vendet kryesore të partneriteti euroatlantik, këtyre ditëve me energji të ri do të nisen për të krijuar në rend të ri ballkanik. Ky rend i ri ballkanik, sipas të përditshmes më të madhe serbe, “Blic”, i bën shqiptarët në Ballkanin Perëndimor popullin me të fuqishëm.

“Të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor duhet të përaferohen dhe të hyjnë në BE, mirëpo së pari duhet ta kenë prioritet sundimin e ligjit dhe ta zhvillojnë ekonominë e tregut. Por edhe forcimin e procesit me të cilin Serbia vështirë se do të pajtohet. Fuqitë perëndimor shohin ‘pacifizmin e nacionalizmit serb’, hyrjen në NATO, heqjen e Republikës Serbe dhe ‘kënaqjen e shqiptarëve’ në të gjitha shtetet që jetojnë”, shkruan “Blic”.

Sipas Ivan Vejvodës nga “Fondi marshall”, rajoni ynë mbetet i fundit për t’u zgjidhur në sytë e Perëndimit.

“Neve në korrik na presin dy ngjarje shumë të rëndësishme: vizita e gruas me të fuqishme në botë, Angela Merkel e cila më 8 dhe 9 qëndron në Beograd dhe shënimi i 20 vjetorit të masakrës së Srebrenicës, dy ditë më vonë”, shkruan kjo e përditshme.

Sipas “Blicit”, Merkel nga Serbia do të kërkoi që në fund të procesit të Brukselit me Kosovën, të pranoi anëtarësimin e shtetit tonë në OKB, por edhe të distancohet nga presidenti i Republikës Serbe të Bosnjës, Millorad Dodik dhe mos të pengohet forcimi i institucioneve qendrore në Bosnjë. Me fjalë të tjera, dobësim i madh i RS-së, transmeton Indeksonline.

Përvec në Beograd, kancelaria shkon edhe në Tiranë dhe Sarajevë. “Nga kryeministri Edi Rama do të kërkoi që të qetësoi radikalizmin nacional dhe islamik të shqiptarëve në Maqedoni dhe në Kosovë, kurse me Serbinë të punoi në avancimin e raporteve. Boshnjakët do t’i paralajmëroi se është koha e fundit që të shuhen tensionet ndëretnike dhe të çrrënjoset korrupsioni endemik në shkëmbim me perspektivën evropiane”, thuhet tutje në analizën e gazetës “Blic”.  (INA)

Kanë dështuar bisedimet në Bruksel ndërmjet drejtuesve të katër partive më të mëdha në Maqedoni. Kryetari i Lidhjes Social Demokrate në opozitë, Zoran Zaev, nuk ka lëshuar pé në lidhje me kërkesat për një qeveri të përkohshme, se kush do ta drejtonte dhe në ç’afat do të duhej formuar ajo. Opozita maqedonase nuk pranon asnjë lloj formati të qeverisë që do të drejtohej nga kryeministri aktual, Nikolla Gruevski.

Takimi që filloi para orës 12 të së mërkurës, ka zgjatur deri para mesnate dhe gjatë kësaj kohe nuk ka pasur asnjë njoftim zyrtar për rrjedhën e bisedimeve.

Bashkimi Evropian u bën thirrje të gjitha partive që në interes të vendit të tyre dhe të qytetarëve, të gjejnë pa vonesë një kompromis afatgjatë politik dhe të dalin me propozime konkrete, mbi bazë të marrëveshjes së arritur në Shkup, më 2 qershor. Zotimet e drejtuesve partiakë duhet të zbatohen me urgjencë, thuhet në një komunikatë të lëshuar nga Komisioni Evropian, ndërsa theksohet si çështje thelbësore përparimi i Maqedonisë drejt rrugës Euro-Atlantike. Komisioni mbetet i gatshëm të ndihmojë lehtësimin e bisedimeve.

Ky dështim i bisedimeve për gjetjen e një zgjidhjeje për t’i dhënë fund krizës politike që ka përfshirë Maqedoninë tash katër muaj, në Shkup shihet edhe si dështim i përpjekjeve të Bashkimit Evropian dhe komisionarit Johannes Hahn, i cili ishte vënë në rolin e ndërmjetësit midis palëve.

Kryeministri Nikolla Gruevski, i cili njëherësh drejton partinë VMRO-DPMNE, Zoran Zaev, kryetar i Lidhjes Social Demokrate, Ali Ahmeti i Bashkimit Demokratik për Integrim dhe kryetari i Partisë Demokratike Shqiptare Menduh Thaçi, patën rënë dakord javën e kaluar në Shkup, për zgjedhje të parakohshme, por opozita maqedonase ngul këmbë që këto zgjedhje të organizohen nga një qeveri teknike ose e përkohshme dhe kjo të bëhet brenda një afati më të shkurtër kohor.

Komisionari Hahn pas fillimit të takimit të së mërkurës shkroi në rrjetet sociale se shpresonte që kjo të ishte një ditë e mirë për të ardhmen e Maqedonisë. Por, në mesnatë ai shkroi në twitter se ishte “i dëshpëruar me mungesën e përgjegjësisë” së një pjese të politikanëve nga Maqedonia.

Drejtuesi opozitar Zoran Zaev para nisjes për në Bruksel i kishte thënë shtypit maqedonas se vetëm një qeveri e përkohshme pa zotin Gruevski mund të organizojë zgjedhjet parlamentare. Ai ka pranuar se qëndrimet janë skajshmërisht të kundërta në mes opozitës dhe pushtetit, ndërkohë që mendon se argumentet janë në anën e opozitës për shkak se “synimi i përgjithshëm është që të ketë zgjedhje të drejta dhe demokratike në Maqedoni”.

Dështimi i bisedimeve mund të ketë pasoja, sipas vetë aktorëve politikë, për afrimin e Maqedonisë drejt Bashkimit Evropian, përkatësisht vendi mund të rrezikojë humbjen e rekomandimit në raportin e progresit që do të dalë në muajin tetor, për marrjen e datës për fillimin e bisedimeve me BE-në.

Në bisedimet në Bruksel ishin edhe ambasadorët nismëtarë për zgjidhjen e krizës, ai i Shteteve të Bashkuara Jess Baily dhe i Bashkimit Evropian Aivo Orav, ndërkohë që komisionerit Hahn i ndihmonte edhe deputeti i Parlamentit Evropian, slloveni Ivo Vajgël.

Zgjedhjeve të parakohshme duhet t’u paraprijnë reforma ligjore, si ndryshimet e Kodit zgjedhor, pastrimi i listave të votuesve, një problem që është përsëritur gjatë çdo cikli zgjedhor, pastaj pavarësia e gjyqësorit dhe liria e medies.

Njohësit e rrethanave politike vlerësonin  se komisionari Hahn do të këmbëngulte që të paktën të shënohet një lloj suksesi ose përparimi nga takimi i së mërkurës. Analistët, megjithatë vlerësojnë se zgjidhja nuk do të jetë e shpejtë dhe në këtë rast Bashkimit Evropian do t’i duhet të dërgojë një përfaqësues të posaçëm në Maqedoni për të lehtësuar bisedimet, apo këtë ta bëjë edhe administrata amerikane duke dërguar një emisar që do të ndërmjetësonte në problemet e këtij vendi. (voa)