Rrugëtimi i Shqipërisë drejt Bashkimit Europian do të kalojë në fazën e tij praktike këtë të martë (15.10) me hapjen e negociatave për grup kapitullin e parë, që ka të bëjë me të drejtat themelore.

Hungaria,  e cila mban presidencën gjashtëmujore të BE-së,  ka thirrur Konferencën Ndërqeveritare, pasi vendet anëtare të bllokut u dakortësuan se Shqipëria i ka përmbushur kushtet e nevojshme për hapjen e grupkapitullit të parë. Takimi mbahet në Luksenburg, ku është i pranishëm edhe ekipi shqiptar i kryesuar nga kryeministri Edi Rama.

Funksionimi i institucioneve demokratike

Nisja e negociatave për anëtarësim në BE do të thotë një proces i cili shoqërohet me transformimin politik, ekonomik dhe social të vendit. Sipas metodologjisë së re të procesit të zgjerimit të BE-së, kapitujt që kanë të bëjnë me të drejtat themelore dhe sundimin e ligjit hapen të parat, pasi për to kërkohet me shumë kohë për t’i përmbushur kriteret.

Grup kapitulli i parë përfshin disa fusha thelbësore, si drejtësia, gjyqësori, funksionimi i institucioneve demokratike, prokurimi publik, si dhe reforma e administratës publike. Do të jetë progresi në këtë grup që do të përcaktojë edhe ritmin e përgjithshëm të negociatave. Ky është kapitulli i parë nga 33 në total që Shqipëria duhet t’i hapë dhe mbyllë për t’u anëtarësuar në BE.

Sipas drejtorit Ekzekutiv të Lëvizjes Europiane në Shqipëri, Gledis Gjipali, ky proces e sjell Shqipërinë më pranë politikave dhe tregut të përbashkët të Bashkimit Europian. “Institucionet shqiptare do të mund të punojnë dhe të fokusohen në arritjen e standarteve që kërkohen nga procesi” – shprehet Gjipali për DW Shqip, duke shtuar se “Shqipëria tashmë do të ketë akses në programe dhe fonde të BE-së gjatë negociatave, ende pa u bërë një vend anëtar”

Reagime për hapjen e negociatave

“Shqipëria duhet të jetë pjesë e Bashkimit Europian dhe duhet të ishte pjesë edhe tani” – u shpreh Kryeministri hungarez, Viktor Orban, gjatë një konference të përbashkët për shtyp me homologun shqiptar, Edi Rama, teksa shtoi se “fatkeqësisht ne po shikojmë pengesa politike dhe është shumë e vështirë për t’i kaluar këto probleme”. Orban tha se Hungaria, që aktualisht mban edhe Presidencën e Këshillit të BE-së, është pro fqinjësisë së mirë, dhe se i mirëpret vendet e Ballkanit Perëndimor në familjen europiane.

Ndërsa Ambasadori i Bashkimit Evropian në Tiranë, Silvio Gonzato, e cilësoi këtë një fazë kritike në rrugën drejt anëtarësimit në BE. “Shpresoj që në parlament integrimi europian të konsiderohet nga të gjitha forcat politike si një prioritet kombëtar strategjik. – u shpreh Gonzato gjatë një takimi me institucionet e pavarura, duke thkesuar më tej rëndësine që ka “dialogu dhe bashkëpunimi mes institucioneve në këtë moment”. Sipas ekspertit të çështjeve evropiane, Gledis Gjipali, ekziston rreziku që lodhja nga reformat të sjellë mosqëndrueshmëri dhe vështirësi në zbatimin e legjislacionit dhe të kërkesave që vijnë nga BE. “Po ashtu polarizimi politik mund të sjellë sërish kosto në proces” – shprehet eksperti. Ndërsa në aspektin e jashtëm Gjipali sheh si pengesë mënyrën e e vendimarrjes në BE, pasi “aplikimi i instrumentit të vetos nga shtete të ndryshme anëtare mund të krijojë përsëri vonesa e pengesa”.

Shqipëria drejt BE-së, një rrugëtim me sfida

Shqipëria nuk arriti për afro dhjetë vjet që të kishte një datë faktike për çeljen e negociatave me Bashkimin Europian. Aplikimi për anëtarësim në BE u bë në prill të vitit 2009, dhe vetëm në qershor të 2014 arriti që të merrte statusin e vendit kandidat. Por për çeljen e negociatave fillimisht duhet të plotësoheshin një seri kushtesh, me në krye ato të Bundestagut gjerman. Me tej ky proces u pengua nga veto e Francës dhe e Holandës, që shfaqën skepticizmin dhe prentendimet e tyre për rezultate të pakta në luftën ndaj krimit dhe korrupsionit në vend.

Shqipëria shpresonte të ulej në tryezën e negociatave në vitin 2021, por këtë herë pengesa erdhi nga Bullgaria, që ngriti veton ndaj Maqedonisë së Veriut, me pretendimin e një konflikti dypalësh mbi historinë dhe gjuhën. Tashmë me vendimin për hapjen e kapitullit të pare të negociatave, Shqipëria do të vijojë e vetme rrugëtimin në të cilën joformalisht ndodhej së bashku me Maqedoninë e Veriut.

Për herë të parë Shqipëria vendosi marrëdhëniet diplomatike me Komunitetin Europian në vitin 1991, fill pas rënies së sistemit komunist. Rreth 10 vite me vonë, në vitin 2000 u njoh zyrtarisht nga Unioni si një vend kandidat potencial, ndërsa në 2006 u arrit të përmbyllej procesi i negociatave rreth Marrëveshjes së Stabilizim-Asociimit.

dw

Italia po dërgon grupin e parë të emigrantëve drejt Shqipërisë, me anije, tha të hënën për agjencinë e lajmeve Reuters një burim i afërt me çështjen, duke i hapur udhë zbatimit të një plani të diskutueshem për përpunimin jashtë vendit të kërkesave për azil.

Qeveria e kryeministres Meloni ka ngritur dy qendra pritëse në Shqipëri, marrëveshja e parë e këtij lloji,sipas të cilës një vend të Bashkimit Evropian i dërgon emigrantët në një vend që nuk është pjesë e unionit, në përpjekje për të penguar emigracionin e paligjshëm.

Burimi i agjencisë Reuters, i cili nuk pranoi të identifikohej, tha se anija ‘Libra’ ishte nisur nga ishulli i Lampeduzës me 16 emigrantë meshkuj të cilët u shpëtuan në det të dielën. 10 janë nga Bangladeshi dhe 6 nga Egjipti, vende që konsiderohen si të sigurta nga Italia.

Në listën e Italisë, aktualisht janë 21 shtete të tilla. Vitin e kaluar, 56,588 emigrantë mbërritën nga Italia nga 4 prej shteteve që konsiderohen të sigurta, Bangladeshi, Egjipti, Bregu i Fildishtë dhe Tunizia.

Anija ‘Libra’ pritet të mbërrijë në Shqipëri mëngjesin e së mërkurës, tha burimi.

Në portin e Shëngjinit, vetëm disa dhjetra metra ndajnë, nga kalata ku anijet ushtarake italiane pritet të ankorohen për të zbarkuar migrantët, dhe qendrës së parë ku ata do të ndalojnë për të paktën disa orë në pritje të procedurave burokratike. Aty ata fillimisht do të mund të bëjnë dush, të ndërrohen me veshjet e reja që do t’u ofrohen si dhe të ushqehen. Më pas do të kalojnë procesin e identifikimit, në përfundim të të cilit do të transportohen drejt Gjadrit, i cili është funksional që prej javës së shkuar, pas shumë muajsh punimesh, në një pjesë të asaj që ka qenë një ish aeroport ushtarak, i braktisur pas viteve ‘90.

Aty është dhe kampi ku sipas marrëveshjes mes qeverisë shqiptare dhe asaj italiane, migrantët do të duhet të qëndrojnë në pritje të shqyrtimit të kërkesës për azil, përgjigja për të cilën do të duhet të jepet brenda 28 ditësh.

Në hyrje të kampit ndodhen ndërtesa dykatëshe të ngritura me module të parafabrikuara, ku janë mjediset e punës dhe të fjetjes së personelit italian, i cili përbëhet nga përfaqësuesë të disa institucioneve italiane: ministrisë së Brendshme, ministrisë së Mbrojtjes, ministrisë së Drejtësisë dhe asaj të Shëndetësisë, si dhe nga punonjësit e kompanisë e cila do të administrojë kampin.

Menjëherë pas tij, një rrugë e shtruar me asfalt të çon në zonën kryesore, ku do të qëndrojnë migrantët. E izoluar me një gardh të dyfishtë metalik mbi 5 metra të gjatë, ajo përfshin një shesh qëndror përqark të cilit ndodhen dhomat për katër persona, me dy shtretët marinarë dhe një tavolinë të vogël me 4 karrike. Mjediset e tualetit dhe dushet janë të përbashkëta. Po këtu ndodhet dhe një mensë, një infermieri si dhe një dhomë për besimtarët ku mund të kryejnë ritet e tyre fetare.

Migrantët nuk mund të dalin, veçse kur do të duhet të kryejnë procedurat administrative që lidhen me kërkesën e tyre për azil. Në hyrje të kësaj zone janë zyrat për nëpunësit italinë, si dhe mjedise të tjera për avokatët apo përfaqësuesë ligjorë të migrantëve. Në këtë fazë, këtu mund të strehohen deri në 400 migrantë.

Në kushte më të rrepta sigurie, është zona e dytë e kampit, po ashtu e rrethuar, e ku do të duhet të qëndrojnë ata, të cilëve u është refuzuar kërkesa për azil dhe do të duhet të riatdhesohen.

Shufra të trasha hekuri mbulojnë dritaret e dhomave, po për katër persona, por me hapësira pak më të mëdha, dhe me një derë e cila del në një oborr të vogël të mbyllur. Për momentin, këtu do të mund të qëndrojnë vetëm disa dhjetra persona.

Brenda strukturës në Gjadër, është ngritur dhe një burg i vogël, për të gjithë ata që mund të kryejnë krime gjatë qëndrimit në kamp. Nga Italia është dërguar personel i administratës së burgjeve. Pas ndërtesës kryesore ku ndodhen zyrat e tyre, janë dhe qelitë, me hapësira të bollshme, të pajisura me frigoriferë dhe televizorë, si dhe me tualet dhe dushe. Brenda zonës së burgut janë ngritur dhe sallat e gjyqit, ku do të mund të zhvillohen proceset gjyqësore ndaj të dyshuarve, me gjykatësit italianë që do të mund të drejtojnë seancat dhe përmes videokonferencave.

Sipas marrëveshjes deri në 36 mijë emigrantë mund të dërgohen për përpunim në territorin shqiptar çdo vit nga Italia, për sa kohë që ata vijnë nga lista e vendeve të sigurta. Për emigrantët nga këto vende ka kufizime të ashpra për përfitimin e azilit.

Megjithatë, një vendim i Gjykatës Europiane të Drejtësisë, në fillim të këtij muaji, mund të çojë në ndryshim të planeve, thonë ekspertët, pasi kufizon përcaktimin se ‘cili mund të kosniderohet vend i sigurtë jashtë Bashkimit Europian”.

Duke u shprehur me vendim për një rast tjetër që përfshinte Republikën Çeke, Gjykata tha se një vend jashtë bllokur europian mund të deklarohet i sigurtë vetëm nëse nuk ka rrezik në të gjithë territorin.

“Gjykata po u thotë qeverive se ato mund të bëjnë listat e tyre të vendeve të sigurta, por ata e kanë gabim nëse përfshijnë kombe që kanë zona të pasigurta”, tha Matteo Villa, një studiues i lartë në grupin e ekspertëve të Institutit për Studime Politike Ndërkombëtare me bazë në Itali. “Nëse vendimi do të zbatohej në këtë rast, vështirë se dikush mund të dërgohej (në Shqipëri)”, tha ai.

Ministria e Brendshme italiane nuk pranoi të komentonte vendimin e Gjykatës Europiane të Drejtësisë.

voa

Muzeu Historik Kombëtar pati fatin ta kishte në ambientet e tij në muajin Maj të vitit 2016 ku, në sallën UNESCO të Muzeut Kombëtar, studiuesi Robert Elsie, mes miqsh dhe të ftuarish të interesuar, prezantoi një pjesë të fondit të 450 fotografive të panjohura që Miss Edith Durham, ka bërë gjatë udhëtimeve të saj kryesisht në Shqipëri dhe Mal të Zi.

Robert Elsie lindi më 29 qershor 1950 në Vankuvër (Vancouver) të Kanadasë. Ai ndoqi Universitetin e Kolumbisë Britanike (University of British Columbia), ku studioi për filologjinë klasike dhe gjuhësinë dhe u diplomua më 1972. Po në atë vit, erdhi në Europë me një bursë studimesh. Robert Elsie vazhdoi studimet e larta në Universitetin e Lirë të Berlinit Perëndimor (Freie Universität Berlin), pastaj në Shkollën Praktike të Studimeve të Larta (Ecole Pratique des Hautes Etudes) në Paris, në Institutin e Dublinit për Studime të Larta (Dublin Institute for Advanced Studies) në Irlandë, dhe në Universitetin e Bonit (Universität Bonn), ku mbrojti doktoraturën për gjuhësi krahasimtare dhe keltologji më 1978. Pasi mësoi shqip dhe i thelloi njohuritë e tij në këtë gjuhë, Robert Elsie vendosi t’i kushtohej albanologjisë, fushë në të cilën ai më vonë do të bëhej një ndër ekspertët më të njohur. Qysh nga vitet ’90 deri ne fillim të shekullit XXI ai ka punuar me profesion të lirë si interpret i shqipes dhe ka marrë pjesë në negociata të nivelit të lartë për qeverinë gjermane, Bashkimin Europian, Kombet e Bashkuara, NATO-n, Këshillin e Europës, etj. Robert Elsie është anëtar i Shoqatës së Europës Juglindore (Südosteuropa-Gesellschaft), anëtar i jashtëm i Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kosovës, si dhe anëtar nderi i Shoqatës së Shkrimtarëve të Kosovës.

Përmbledhje për Veprat e tij Shkencore

Në fushën e albanologjisë, Robert Elsie i është kushtuar fillimisht letërsisë shqiptare. Ndër botime të hershme të tij janë: Dictionary of Albanian Literature (Fjalor i letërsisë shqiptare), Uestport (Westport), Konektikat 1986, dhe History of Albanian Literature (Histori e letërsisë shqiptare), Boulder, Colorado 1995, në dy vëllime. Ai ka botuar gjithashtu përkthime letrare në anglisht dhe gjermanisht, siç janë për shembull në vëllimin e UNESCO-s An Elusive Eagle Soars: Anthology of Modern Albanian Poetry (Një shqiponje e arratisur fluturon: antologji e poezisë bashkëkohore shqiptare), Londër 1993; Albanian Folktales and Legends (Përralla dhe legjenda shqiptare), Tiranë 1994; veprat poetike të poetit Migjeni (1911-1938) përkthyer në anglisht në vëllimin Free Verse (Vargjet e lira), Tiranë 1991. Duke marrë parasysh gjendjen jashtëzakonisht të rëndë në Kosovë, gjendje kryesisht të panjohur në botën e jashtme, ai përpiloi antologjinë e parë të madhe me shkrime për temën e Kosovës në vëllimin 600-faqesh Kosovo: In the Heart of the Powder Keg (Kosovë: në qendrën e fuçisë së barutit), Boulder, Colorado 1997. Ai botoi gjithashtu Kanunin në gjermanisht, Der Kanun: das albanische Gewohnheitsrecht nach dem sogenannten Kanun des Lekë Dukagjini (Kanuni: E drejta zakonore shqiptare sipas të ashtuquajturit Kanuni i Lekë Dukagjinit), Pejë 2001; autor i shumë librave si dhe të artikujve të panumërt, kryesisht në fushën e albanologjisë.

Vdekja e parakohëshme e Robert Elsie nga sëmundja e rrallë e neuroneve motorike ndodhi më 2 tetor 2017.

MHK

Tensione pritet të ketë në seancën e sotme në Kuvend, që është planifikuar të mbahet në orën 10:00.

Ashtu si edhe të hënën, deputetët e opozitës kanë “premtuar” një seancë jo normale, aq më tepër pas vendimit të marrë ditën e djeshme nga
Këshilli i Etikës për dënimin e deputeteve të PD, në lidhje me kaosin dhe dhunën që përfundoi me djegien e karrigeve jashtë Kuvendit.Sekretariati vendosi që – kreu i grupit parlamentar të Partisë Demokratike në opozitë, Gazmend Bardhi, bashkë me sekretarin e përgjithshëm të kësaj partie, Flamur Noka, dhe deputetin Bledion Nallbati – të përjashtohen për 60 ditë nga seancat plenare secili.
Ndërsa, 20 deputetë të tjerë janë përjashtuar për 40 ditë. Një deputet tjetër është përjashtuar për 10 ditë nga seancat parlamentare.

Vendim hyn në fuqi prej ditës së sotme, 3 tetor, kur do të zhvillohet seanca e radhës në Kuvendin e Shqipërisë, tha Sekretariati i Etikës.
Vendimi për përjashtimin e tyre u mor pas kërkesës që bënë një grup deputetësh nga Partia Socialiste në pushtet menjëherë pas seancës së 30 shtatorit, e cila u shoqërua me akte dhune brenda Kuvendit jashtë tij.

Gazmend Bardhi e kundërshtoi vendimin e Etikës përmes një reagimi në rrjetet sociale.

“Përjashtimi i opozitës për muaj nga Kuvendi, provon sesa i vogël e frikacak është Edi Rama! Përballë do na kesh, brenda apo jashtë Kuvendit! Asaj salle krimi i ke vënë zjarrin”, shkroi Bardhi në rrjetet sociale.

Në mesin e të përjashtuarve me 40 ditë nga punimet e Kuvendit është edhe nënkryetari i PD-së, Agron Gjekmarkaj, i cili e ka vlerësuar vendimin si “shuarje të Kuvendit”.

“Është shenjë e degradimit të këtij Kuvendi dhe mbi të gjitha e kësaj keqqeverisjeje, që pasi ta shtron me korrupsion, të mbulon me burgosje politike. Nga e hëna fillon përballja çdo ditë e kudo”, shkroi Gjekmarkaj.

Mbledhja e Sekretariatit të Etikës u shoqërua me debate, pasi një grup deputetësh të opozitës tentuan të pengonin zhvillimin e saj. Pas disa momentesh tensioni mbledhja u ndërpre dhe më pas vijoi vetëm me anëtarët e shumicës.

Kujtojmë se pas trazirave në parlament, Policia e Tiranës referoi në SPAK 23 deputetë opozitarë, me akuzat e “shkatërrimit të pronës me zjarrvënie” dhe “goditje për shkak të detyrës”.

Dënimet për 24 deputetët e PD

60 ditë jashtë Kuvendit
Gazment Bardhi
Flamur Noka
Bledjon Nallbati

40 ditë jashtë Kuvendit
Saimir Korreshi
Lefter Geshtenja
Luan Baçi
Dashnor Sula
Agron Gjekmarkaj
Dhurata Çupi
Xhelal Mziu
Ina Zhupa
Zheni Gjergji
Helidon Bushati
Lindita Metaliaj
Ramadan Lika
Asllan Dogjani
Qani Xhafa
Flamur Hoxha
Isuf Çela
Kastriot Piroli
Lodovik Hasani
Kasem Mahmutaj
Edmond Spaho

10 ditë
Edi Paloka

(BalkanWeb)

Muajt e nxehtë u larguan, por jo për SPAK-un! Gazetarja Anila Hoxha ka paralajmëruar për muaj të ngjeshur sa i takon goditjeve të SPAK-ut në korrupsion.

Në një lidhje direkte për Top Story, Hoxha tha se SPAK po zbardh të tjera biseda nga Skyecc, që implikojnë në korrupsion njerëz të politikës dhe drejtësisë po ashtu.

Ajo tha se priten zhvillime nga dosje të bujshme si ajo e 21 Janarit, dosjes Partizani, të Sterilizimit si dhe të ish-presidentit Meta.

“Tanimë në SPAK nuk mund ta parashikoj askush. Aktualisht një grup i madh i agjentëve të BKH po transkiptojnë biseda nga partnerët ndërkombëtarë nga biseda e kriptuara nga sky ecc. Çështja më e nxehtë që do të vërë në provë edhe SPAK dhe do tregojë integritetin e strukturave të drejtësi lidhen me dosjen e fundit njerëz të lartë të drejtësisë shqiptare ku përmenden se kanë ndikuar për të pushuar e zbutur dosje hetimore.

Gjatë këtyre ditë të gushtit SPAK ka sekuestruar dhjetra dosje pranë gjykatave për njerëzit që flasin në sky eç përmendin dhe persona të tjerë të drjtiësisë që qyshohet se janë implikuar në korrupsion.

Gjithashtu pritet në vjeshte dhe ditët në vazhdim ti jepet drejtim çështjes së 21 janarit. SPAK ka afat deri në fund të muajit tetor për ti dhënë drejtim çështjes së Partizanit. Ajo që e kushtëzon SPAK, në dhjetor 2023, Berisha përfundoi në arrest shtëpie dhe afatet e vendosin në pozita shtrenguese SPAK.

Gjatë shtatorit pritet zhbllokimi i dosjes së sterilizimit po ashtu, çështja vazhdon të jetë prej 6 muajsh para gjyqtarit paraprak. Ilir Beqja kishte një surprizë tjetër sa i takon dosjes së Saspak. SPAK duhet ti japë drejtim edhe dosjes së Ilir Metës dhe ish-bashkëshortes së tij. Ajo që dihet është se muajt në vijim do të jenë të ngjeshur.”-tha gazetarja Anila Hoxha.

Top Channel

Në Tiranë, çështja e integrimit europian zuri sot një vend të rëndësishëm në Konferencën e ambasadorëve të Shqipërisë. Në fjalën e tij përshëndetëse, kryeministri Edi Rama tha se pavarësisht dinamikave brenda Bashkimit europian, vendi duhet të punojë që të jetë gati për anëtarësimin e tij në vitin 2030. Nga ana e tij ministri i Jashtëm Igli Hasani u shpreh se synimi më i afërt është nisja sa më parë e bisedimeve me Brukselin për grup-kapitujt e parë.

Shqipëria synon të përfitojë nga momenti i favorshëm i frymës së re pro zgjerimit të Bashkimit europian, e nxitur nga agresioni rus në Ukrainë. Plani i ri i rritjes ekonomike, i cili ka si objektiv të mbështesë avancimin e vendeve të rajonit, duke i ofruar atyre përveç përfitimeve financiare dhe qasje në instrumenta të cilat deri më tani ishin të mundshme vetëm pas procesit të anëtarësimit, shihet gjithashtu si një mundësi jo e vogël për të bërë përpara, ndërsa paralelisht duhet të ecet me procesin e bisedimeve.

Në fjalën e tij në hapje të konferencës së ambasadorëve të Shqipërisë, kryeministri Rama u shpreh se vendi duhet të jetë gati për anëtarësim, në vitin 2030: “Kjo është ana jonë, kjo është detyra jonë. Dimë shumë mirë që ulja në atë tryezë sa ç‘është një proces i përmbushjes së të gjitha kritereve dhe i përmbylljes së të gjitha detyrave, është dhe një proces vendimmarrjeje politike, por çka na takon ne, qoftë në aspektin politik, qoftë në aspektin teknik është 100% e qartë, ne duhet të jemi gati”.

Janë bërë tanimë dy vite që kur në Bruksel u mbajt konferenca e parë ndërqeveritare mes Bashkimit europian dhe Shqipërisë për nisjen e bisedimeve për antarësim. Por ndërsa vendi përmbyllte procesin e vlerësimit të legjislacionit nga ana e Komisionit Europian, arrestimi në maj të vitit të kaluar i Fredi Belerit, kryetarit të zgjedhur të Himarës, pasoi me qëndrimin bllokues të Greqisë për procesin e bisedimeve. Zoti Rama nuk e preku fare këtë moment, dhe as ministri i Jashtëm Igli Hasani, i cili megjithatë zgjodhi të përdorte një shprehje të vjetër me një referencë greke për të shprehur mosaprovimin për vonesat e procesit: “Ne jemi gati! Madje kemi qenë gati! Edhe Komisioni Evropian ka qenë gati, por ndërkohë na nevojitet dakordësia e të gjithëve; shpresoj dhe besoj se është vetëm çështje kohe. Ma merr mendja se koha e pritjes së kalendave greke i përket sot e gjithë ditën të shkuarës”.

Ministri Hasani u duk megjithatë optimist për ecurinë e bisedimeve ndërsa deklaroi se “në planin praktik, synimi ynë imediat për vitin 2024 është, të hapim sa më parë bisedimet për grupimin e parë të kapitujve, të ashtuquajturin themelorët, gjatë Konferencës së dytë Ndërqeveritare. Po ashtu, para fundit të vitit edhe një grupkapitujsh tjetër, duke krijuar kështu një kantier pune ambicioz, jo thjesht e vetëm pretencioz, por përmbi gjithçka tjetër realist dhe të realizueshëm. Është humbur shumë kohë, ndaj nuk duam të humbasim më as edhe një minutë”.

Diplomacia shqiptare dhe zhvillimet në rajon ishin një tjetër çështje e trajtuar gjatë konferencës së ambasadorëve. Kryeministri Rama u shpreh se përpjekjet dhe energjitë duhet të përqëndrohen “për ta bërë rajonin sa më bashkëpunues, më paqësor dhe më të ndjeshëm ndaj të ardhmes dhe më pak të ndjeshëm ndaj të shkuarës“.

voa

Numri i personave të infektuar me Ethet e Nilit Perëndimor të konfirmuar në laboratorin e ISHP në vendin tonë, ka mbërritur në 58, ndërkohë që situata po mbahet në monitorim nga Instituti i Shëndetit publik, ku mbërrijnë çdo ditë teste të marra nga pacientët e dyshuar si të infektuar nëpër rrethe, për shkak të simptomave që shfaqin.

Burime të Top Channel nga shërbimi infektiv ku tre javë më parë pati shtim të rasteve me encefalite dhe meningite, thonë që ka një rënie të numrit  të pacientëve me këtë problematikë.  Kurbini, Fieri dhe Lushnja  janë rrethe ku ka pasur më  shumë raste të infektuar me Ethet e Nilit, por në këtë zona tanimë është bërë dezinsektimi për të luftuar mushkonjat që transmetojnë sëmundjen e Etheve të Nilit nga zogjtë e infektuar tek njeriu.

Instituti i Shëndetit publik ë në bashkëpunim më bashkitë ku janë evidentuar vatra të mushkonjave që përhapin sëmundjen, por edhe në Tiranë janë duke bërë dezinsektimin e mushkonjave me qëllim frenimin e përhapjes së kësaj sëmundje e cila shkakton humbje jete.

Por ISHP u kërkon të gjithë bashkive në vend të bëjnë dezinsektimin e  territorit që administrojnë. Që nga shfaqja e kësaj sëmundjeje Instituti i shëndetit publik ka raportuar tre humbje jete. Por në 80 % të rasteve kjo sëmundje nuk shfaq shenja ndërkohë që vetëm në  1 % e rasteve të  prekur mund të shfaqin sëmundje të rënda të sistemit nervor siç janë meningiti apo encefaliti, pjesa tjetër shfaq temperaturë, dhimbje koke, të vjella apo dobësi muskulore simptoma të ngjashme me ato të një gripi.

Afrimi i vjeshtës dhe ulja e temperaturave e favorizon edhe më situatën pasi mushkonjat nisin të largohen, por kjo nuk duhet të qetësojë ata që duhet të bëjnë dezinsektimin, proces që duhet të nisë që në muajin shkurt kur mushkonjat janë ende larva. Ky proces në vendin tonë nuk nis asnjëherë në kohë, pasi në rastin më të mirë dështojnë tenderët dhe si justifikim, ky shërbim dhe proces nis me vonesë ose nuk kryhet fare.

Top Channel

Në Shqipëri fenomeni i emigrimit, kryesisht i të rinjve, vazhdon të jetë shqetësues jo vetëm për shkak të largimit të fuqisë punëtore aktive, por edhe nivelit të demokracisë në vend. Sipas të dhënave zyrtare, nga viti 2011 e në vazhdim, nga Shqipëria janë larguar mesatarisht çdo vit rreth 42 mijë persona, 70 përqind e të cilëve të rinj. Zëri i Amerikës bisedoi me një grup të rinjsh, të cilët shprehen se, për shkak të mundësive të lëvizjes dhe komunikimit, po ndryshon edhe perceptimi i një pjesë të të rinjve përsa i përket emigrimit.

Si shumë të rinj shqiptarë edhe Robert Bisha emigroi drejt brigjeve të Italisë kur ishte në moshën 15-vjeçare me dëshirën për të studiuar për pianoforte. Por ai thotë se, pas përfundimit të studimeve, u përball me mëdyshjen; të qëndronte në vendin e emigrimit apo të kthehej në Shqipëri.

“Në njëfarë mënyre, emigracioni tek unë ishte patjetër shkëputje, një shenjë e fortë ku unë vendos pikëpyetjen: a do të kthehem përfundimisht apo kjo mbetet një çështje e hapur? Distancat tashmë janë të shkurta. Unë ika, por edhe u ktheva. Dhe jam vazhdimisht në lëvizje”, tregon ai.

Vitet e fundit, thotë Roberti, është zvogëluar ndjeshem distanca mes Shqipërisë dhe Italisë, gjë që nuk ndodhte në vitet e para të emigracionit. Kjo i krijoi atij mundësinë që të jetojë e punojë në mes dy vendeve.

“Në Itali luaj pjesë të mijat, bëj koncerte, kam një studio të vogël ku kompozoj, shkruaj. Kur jam në Shqipëri, në Shkodër kam një festival prej katër vitesh që unë e organizoj. Nuk luaj vetë, por luajnë muzikantë që unë thërras dhe që janë ndoshta niveli më i lartë pjanistik që kemi”, thotë ai.

E njëjta gjë ka ndodhur edhe me të riun Gerti Palali, i cili emigroi në Torino të Italisë. Ai thotë se një pjesë e të rinjve të shkolluar gjithnjë e më shumë po e ndajnë jetën e tyre mes vendit ku kanë emigruar dhe vendlindjes.

“Jeta në emigracion është pak më ndryshe. Duhet të studiosh, duhet edhe të punosh në një profesion tjetër për të mbuluar shpenzimet e emigracionit, qera e të gjitha këto. Ndërsa këtu kthehem shumë shpesh sepse e brendshmja nuk më len. Vij për të punuar në profesionin tim. Më mungojnë duartrokitjet, emocionet e një sheshi xhirimi dhe të gjtiha këto. Kthehem shumë shpesh gjatë vitit me projekte”, tregon ai.

Sipas Institutit të Statistikave, për shkak të emigracionit, nga viti 2011 e në vazhdim, nga Shqipëria largohen rreth 42 mijë persona në vit, ku 70 përqind e tyre janë të rinj.

Ky largim i të rinjve është me pasoja jo vetëm në rënien e fuqisë punëtore, por edhe nivelin e demokracisë në vend. Shumica e të rinjve largohen kryesisht për mundësi më të mira pune, arsimimi dhe kujdesi shëndetësor, por Gerti thotë se, edhe në emigracion të rinjtë përballen me vështirësi dhe probleme.

“Të rinjtë e shikojnë më të lehtë çështjen ekonomike në një shtet tjetër, çështjen e sigurisë dhe shumë çështje të tjera. Por, është gjë shumë e lezetshme se, kur jemi këtu në Shqipëri themi “lum ju që jeni jashtë se keni lekë, bëni jetë më të qetë”, por kur jemi jashtë themi “ah lum ju që jeni në Shqipëri, sepse si Shqipëria nuk është askush”. Kështu që, besoj se kjo ka me na shoqëruar gjithmonë”, tregon ai.

Në vitin 2020, Sara Prençi shkoi në Turqi ku po studion rreth televizionit, kinemasë dhe aktrimit. Në krahasim me Turqinë, thotë ajo, Shqipëria është ende mbrapa përsa i përket televizionit dhe kinematografisë dhe kjo e bën pesimiste për mundësinë e rikthimit në Shqipëri.

“E shikoj veten si një aktore dhe kjo është lufta ime më e madhe me veten. Dhe e shikoj veten në Stamboll duke luajtur filma ose duke qëndruar pas kamerave duke xhiruar”, tregon ajo.

Megjithëse sipas sondazheve, një pjesë e madhe e të rinjve shqiptarë pëlqejnë të emigrojnë apo të shkollohen jashtë vendit, ka edhe shumë të tjerë që duan të vazhdojnë karierën në vendin e tyre.

Erisela Smaka ka mbaruar studimet për fizioterapi dhe tani po kryen praktikën profesionale mes gjyshërve në Shtëpinë e të Moshuarve në Shkodër.

“Kam vendosur për të qëndruar në Shqipëri për t’i shërbyer nënës dhe babit, familjes time dhe pse jo gjyshëve këtu në shtëpinë e të moshuarve. Këtu kemi moshën e tretë, kanë humbje të levizshmërisë, sensibilitetit, humbje të forcës dhe për këtë ka nevojë për ndërhyrjen e fizioterapistit”, thotë ajo.

Drejtuesi i Qendrës Rinore “Arka”, në Shkodër, Marjan Lukani, thotë se emigracioni ka ndryshuar gjatë tre dekadave të fundit, që nga hapja e Shqipërisë drejt Europës.

Ndërsa në fillimet e tij të rinjtë emigronin me synimin per tu rikthyer dhe ndërtuar një banesë apo biznes pranë familjes, me kalimin e viteve ata e ndërtuan jetën e tyre në vendet ku emigruan. Ndërsa tani, me lehtësitë e lëvizjes dhe komunikimin, një pjesë prej tyre, po e shikojnë veten mes vendit të emigrimit dhe Shqipërisë.

“Një pjesë prej tyre e kanë ende dëshirën që të kthehen tek vendi i tyre për të dhënë kontributin e tyre për vendin. Dhe, kam përshtypjen se është një detyrë e madhe e qeverisë, e jona si shoqëri, që të bëjmë të pamundurën që këto të rinj të kenë mundësi për tu rikthy në Shqipëri, tregon Marjan Lukani.

voa