Rreth 42 mijë kërkesa janë grumbulluar në platformën PER për regjistrimin e shtetasve shqiptarë, që jetojnë jashtë vendit, por kanë të drejtë vote në zgjedhjet e 11 Majit.

 

Nga të dhënat e publikuara nga Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ) deri më tani, më shumë se 27 mijë kërkesa janë shqyrtuar, por rreth 17 mijë janë miratuar.

Në kërkesat sipas gjinisë, meshkujt kryesojnë me 65% dhe femrat me 35%.

Grupmosha më e interesuar mbetet 26–35 me afro 29%, e ndjekur nga grupmosha 36–45 me 27%, 19% shtetasit nga 46–55 vjeç, 14.6% mosha mbi 56 vjeç dhe më pak të interesuar të rinjtë e moshës 18–25 vjeç.

Numri më i lartë i kërkesave vjen nga shteti fqinj, Italia, me rreth 14 mijë aplikime; më pas Greqia, që ka kaluar shifrën e 10 mije të regjistruarve; dhe Gjermania me rreth 6 mijë.

Në rang qarku, kërkesa më të mëdha ka kryeqyteti: Tirana, afro 9 mijë; Fieri me 7 mijë; Korça rreth 5 mijë, e ndjekur nga Durrësi me më shumë se 3 mijë e 520.

Për të gjithë ata qytetarë shqiptarë që jetojnë jashtë dhe duan të bëhen pjesë e regjistrimit për të votuar me poste në parlamentaret e 11 Majit, KQZ-ja fton diasporën të bëhen pjesë e procesit e të shkarkojnë në aparatin e celularit aplikacionin KQZ për sistemet Android dhe iOS, si dhe të vizitojnë www.kqz.gov.al, rubrikën “Votues nga jashtë“, për të marrë të gjitha informacionet se si mund të votojnë nga jashtë territorit të Shqipërisë.

Gjithashtu, KQZ-ja vijon të sqarojë se në rast refuzimi të kërkesës, shtetasit me të drejtë vote mund ta ribëjnë kërkesën në platformën për regjistrimin e zgjedhësve nga jashtë deri më 4 mars 2025.

Sipas Komisionit, të dhënat duhet të jenë të sakta dhe adresa të përputhet me adresën e shënuar në dokumentin që provon qëndrimin jashtë territorit të Shqipërisë.

rtsh

Në Shqipëri, Gjykata Kushtetuese rrëzoi kërkesën e kryetarit të Partisë Demokratike Sali Berisha për të konsideruar si të papajtueshme me kushtetutën, vendimet për “arrest shtëpie” të marra ndaj tij nga të tre shkallët e gjyqësorit. Gjykata nuk arriti dot të shprehej me një qëndrim, pasi 8 anëtarët e saj u ndanë me numër të barabartë votash, “pro” dhe “kundër”. Një vendim i Kushtetueses është i vlefshëm, nëse ai mbështetet nga vota e të paktën 5 anëtarëve të gjykatës. Që prej muajit shtator, kjo gjykatë është me një anëtar më pak, për shkak të dorëheqjes së anëtares Elsa Toska.

 

Zoti Berisha, u vendos në “arrest shtëpie” në fund të vitit 2023, pasi më herët Gjykata e posaçme kishte vendosur ndaj tij masën e sigurisë “detyrim paraqitje” dhe “ndalim të lëvizjes jashtë vendit” në kuadër të hetimit të për procedurat e privatizimit të ish Klubit sporti “Partizani” në kryeqytet. Zoti Berisha kishte refuzuar të zbatonte vendimin e gjykatës, duke pretenduar se një masë e tillë do të duhej të ishte autorizuar më parë nga parlamentit. Pikërisht për këtë arsye, vendimi për këtë rast dukej se nuk do të haste në debate të shumta, për më tepër që Gjykata Kushtetuese më herët e kishte vlerësuar të drejtë, masën e sigurisë të dhënë ndaj tij.

Hetimet ndaj ish kryeministrit, kanë përfunduar dhe Prokuroria e Posaçme e ka përcjellë dosjen për gjykim. Ndërsa gjykatësi paraprak nuk është shprehur ende mbi rastin, në muajin nëntor Gjykata e Posaçme i hoqi atij masën e “arrestit në shtëpi”. Por në ditët e para të vitit, pas një ankimimi nga Prokuroria e Posaçme, Gjykata e Apelit riktheu masën “detyrim paraqitje” ndaj zotit Berisha. Një vendim të cilin ai e ka konsideruar “një urdhër politik të kryeministrit Edi Rama për qëllime elektorale”. Ai po ashtu ka vijuar me sulmet e ashpra ndaj Strukturës së Posaçme kundër Krimit të organizuar dhe Korrupsionit, duke e quajtur “një organizatë kriminale” e cila sipas tij “fle mbi dosjet e krimit”.

Zoti Berisha është marrë i pandehur për çështjen e privatizmit të ish klubit sportiv Partizani, ku sipas prokurorisë, ai favorizoi dhëndrin e tij, Jamarbër Malltezi, një nga ish pronarët e truallit mbi të cilin u ngrit me pas një kompleks pallatesh. Ndaj tij është ngritur akuza e korrupsionit pasiv në bashkëpunim.

Sipas Prokurorisë së Posaçme, ish kryeministri Berisha ka shfrytëzuar postin zyrtar, teksa ka miratuar ligje dhe akte nënligjore të përshtatura me nevojat e ish pronarëve të truallit për të mundësuar privatizimin e kompleksit sportiv. Prokuroria pretendon se ai ka ushtruar presion, përmes kontrolleve administrative, ndaj strukturave shtetërore, në mënyrë që këto të përshpejtonin procedurat e privatizimit, si dhe i ka vënë këto struktura në dispozicion të dhëndrit Malltezi, po ashtu i akuzuar, sikundër dhe tre persona të tjerë ndaj të cilëve rëndojnë akuzat për korrupsion aktiv dhe pastrim parash.

voa

Gjergj Kastrioti Skënderbeu, Hero Kombëtar i shqiptarëve, strateg dhe burrë shteti i madh, udhëhoqi luftën për liri e pavarësi kundër pushtimit osman, për bashkimin politiko- shtetëror të popullit shqiptar. Ai personifikon jo vetëm figurën më të rëndësishme të popullit shqiptar, por dhe një epokë të tërë të historisë kombëtare. Figura e heroit tonë kombëtar lidhet më luftën më se njëshekullore kundër pushtimit osman.

 

Lufta e shqiptarëve me në krye prijësin e tyre shënon një kthesë vendimtare në organizim politik të vendit, si dhe në forcimin e bashkimit kombëtar. Pasi çliroi Krujën më 28 nëntor 1443 ngriti flamurin e Kastriotëve dhe më 2 mars të vitit 1444, në Katedralen e Shënkollit të qytetit të Lezhës, Skëndërbeu mbajti Kuvendin e Parë Kombëtar. Si drejtues i Kuvendit theksoi domosdoshmërinë dhe rëndësinë e bashkimit të Shqiptarëve. Ai ishte kuvendi ku u hodhën themelet e bashkimit kombëtar. Mobilizimi masiv i forcave shqiptare që filloi në Dibër, erdhi duke u zgjeruar në të gjithë vendin, e cila u kthye brenda pak kohëve në një kryengritje të përgjithshme. Brenda muajve të parë u çliruan disa principata dhe pjesa me madhe e trojeve shqiptare. Forcat shqiptare me në krye Skëndërbeun fituan një sërë betejash kundër ushtrive osmane, si në fushat e Pollogut, të Dibrës, së Ohrit e të Domosdovës, grykat e luginat e Shkumbinit, fushat e Ujit të Bardhë, të Livadit pranë Ohrit, të Vajkalit etj.

Pas vitesh lufte e rezistencë ndaj pushtimit osman, duke udhëhequr luftën e shqiptarëve për liri, Gjergj Kastrioti Skënderbeu vdiq në Lezhë. Figura e tij dhe lufta që udhëhoqi, u bënë një burim frymëzimi gjatë luftërave për lirinë e pavarësinë e Atdheut dhe sidomos gjatë Rilindjes Kombëtare.

MHK

Gati 9 muaj pasi u bë publik projekti i sipërmarrësit amerikan Jared Kushner, dhëndri presidentit të zgjedhur amerikan Donald Trump, për realizimin e një projekti turistik në ishullin e Sazanit, në fund të dhjetorit, 21 ditë para rikthimit të zotit Trump në Shtëpinë e Bardhë, në Shqipëri, Komiteti i investimeve strategjike, i dha atij statusin e investitorit strategjik, përmes kompanisë “Atlantic Incubation Partners” LLC.

 

Ishulli i Sazanit, me një sipërfaqe prej 562 hektarësh, është përdorur vetëm si bazë ushtarake. Por me një dekret të firmosur në fillim të muajit dhjetor, nga Presidenti Bajram Begaj, struktura “Rajon stërvitje dhe qitje detare Sazan, Vlorë”, e cila duket se përkon me zonën ku synohet të realizohet projekti, është nxjerrë jashtë Planit të Vendosjes dhe Përhapjes së Forcave të Armatosura.

Sipas vendimit, vlera e investimit parashikohet të jetë 1.4 miliard euro. Projekti, i cili parashikon “marinë turistike si dhe struktura akomoduese elitare, rezidenca me standard të lartë, zona gastronomike dhe zona shplodhëse me shërbime në funksion të tyre” do të shtrihet në një sipërfaqe prej 45 hektarësh. Sipas një interviste që zoti Kushner pati dhënë në mars të vitit të kaluar për Bloomberg-un, synimi ishte ndërtimi i një eko-resorti luksoz të markës Aman. Ai deklaroi në atë kohë se “ishulli i Sazanit është një nga vijat bregdetare më të pacënuara dhe unike që kam parë parë kudo në botë”.

Kompanisë së zotit Kushner, i është statusi “Investim/Investitor strategjik procedurë e veçantë” duke e konsideruar projektin të “një rëndësie strategjike për vendin”. Por sipas vendimit, ky status, që jepet për një periudhë 10 vjeçare është “i kushtëzuar me realizimin e detyrave, planit të veprimit të parashikuar në këtë vendim, si dhe me finalizimin e marrëveshjes së bashkëpunimit midis palëve, të vlefshme miratuar me ligj të veçantë në Kuvend sipas parashikimeve ligjore të zbatueshme”.

Nga ana tjetër vetë kompania ka kërkuar bashkëpjesmarrjen e shtetit, e cila sipas vendimit “do të realizohet nëpëmjet krijimit të një entiteti juridik të përbashkët të përbërë nga Korporata e Investimeve Shqiptare (AIC), Albanian Seaports Development Company sh.a (ASDC), në cilësinë e pales shtet, dhe subjektit investues Atlantic Incubation Partners LLC, shoqëri e të drejtës amerikane”. Kompania ASDC, u krijua dy vjet më parë, si përfaqësuese e Shtetit shqiptar, në projektin tjetër në zonën e Durrësit, ku është parashikuar investimi nga sipërmarrësi Mohamed El Alabbar.

Statusi i investitorit strategjik parashikon një sërë masash favorizuese, që nga kryerja me prioritet e procedurave, te mbështetja që autoritetet japin në lidhje me lejet, licencat dhe autorizimet e nevojshme për realizimin e projektit, apo dhe vënia në dispozicion e sipërfaqes ku do të realizohet investimi dhe ndërhyrjet për ta bërë atë të përshtatshme për realizimin e ndërtimeve të parashikuara.

Nuk ka një afat se kur pritet të realizohet projekti, i parashikuar në 3 faza. Për momentin, kompania e zotit Kushner do të duhet të dorëzojë një seri dokumentash të listuara në vendim, “brenda 60 ditëve pune, nga njoftimi i këtij vendimi nga Sekretariati Teknik”.

Në mars të vitit të kaluar, kur bëri publike idenë e tij për projektin në Sazan, zoti Kushner shpjegoi se ajo kishte lindur duke hulumtuar me miqtë e tij Richard Grenell, i cili shërbeu si ambasador i SHBA në Gjermani gjatë administratës Trump, dhe Asher Abehsera, partner i tij biznesi, dhe si ai u tërhoq nga një nga zonat turistike me rritje më të shpejtë në botë.

Zoti Kushner foli dhe për një projekt të dytë në Shqipëri, në zonën e Zvërnecit, pranë Vlorës, duke planifikuar ndërtimin e disa resorteve me afro 10 mijë dhoma hotelesh dhe vila. Por për këtë rast nuk ka të dhëna nëse ka avancuar më tej.

Autoritetet shqiptare e mirëpritën në atë kohë synimin e zotit Kushner për të investuar në Shqipëri. Kryeministri Rama në atë kohë foli për një “ofertë fantastike” e cila sipas tij do e kthente ishullin e Sazanit në “një xhevahir të kurorës së artë të turizmit në Mesdhe”.

Dhëndri i presidentit të zgjedhur Trump, synon të realizojë një projekt dhe në Beograd, për transformimin e tre blloqeve të braktisura, në zemër të kryeqytetit serb, në një hotel luksoz me hapësirë komerciale dhe më shumë se 1,500 rezidenca. Zona historike ka qenë e zbrazët që nga bombardimi i NATO-s në prill 1999 ndaj ndërtesës së Ministrisë së Mbrojtjes të ish-qeverisë së atëhershme.

Zoti Kushner ka shërbyer si këshilltar i lartë i Shtëpisë së Bardhë. Pasi la punën e tij në qeveri, ai krijoi kompaninë Affinity Partners, e cila, sipas Bloomberg-ut, zotëron asete prej 3.1 miliardë dollarësh. Kompania pati mbështetjen e investitorëve nga vendet e Lindjes së Mesme, duke përfshirë rreth 2 miliardë dollarë nga Fondi i Investimeve Publike të Arabisë Saudite.

voa

Komiteti i Investimeve Strategjike, me propozim të Agjencisë Shqiptare të Zhvillimit të Investimeve ka mbështetur projektin e investimit “RESORTI TURISTIK – ISHULLI I SAZANIT” nga shoqëria amerikane “ATLANTIC INCUBATION PARTNERS LLC”, duke e vlerësuar në përputhje me kriteret e parashikuara në ligjin “Për nënsektorët strategjikë dhe zonat me përparësi zhvillimi”.

 

Procedura e vlerësimit të projektit është bazuar në Vendimin e Këshillit të Ministrave.

 

Vlera e investimit

Investimi në projektin “Resorti Turistik – Ishulli i Sazanit” parashikohet të jetë 1.4 miliardë euro. Përgjatë fazës së realizimit të investimit dhe operimit, numri i personave të punësuar parashikohet të jetë 1,000 (një mijë) persona.

Projekti i investimit propozohet si një projekt i integruar me marinë turistike, si dhe struktura akomoduese elitare, rezidenca me standard të lartë, zona gastronomike, zona rekreacionale me shërbime në funksion të tyre.

Projekti i investimit synohet të zhvillohet në ishullin e Sazanit, Bashkia Vlorë, i cili ka një sipërfaqe totale prej 562 ha dhe me një sipërfaqe ndërtimi prej 45 ha. Projekti i investimit do të ndahet në 3 faza.

Projekti përfshin ndërtimin e strukturave akomoduese turistike të brandeve ndërkombëtare, njësive rezidenciale, zonave gastronomike brenda një sipërfaqeje prej 45 ha.

Projekti i investimit synon gjithashtu në përmirësimin dhe riparimin e marinës aktuale duke përfshirë zgjerimin e hapësirës së dokimit, përmirësimin e vendndodhjessë molit të tragetit dhe ankorimin e trageteve të Ishullit të Sazanit, në Bashkinë Vlorë.

Sipërfaqja ujore rreth ishullit bën pjesë pjesërisht në Parkun Kombëtar Detar “Karaburun-Sazan”.

Brenda sipërfaqes së ishullit të Sazanit ndodhen “Barriera koralore e grykës së Djallit” dhe “Faleza e Sazanit”, të shpallura monument natyre.

 

Ishulli Sazanit dhe roli i Ministrisë së Mbrojtjes

Referuar VKM-së “Për miratimin e listës së inventarit të pronave të paluajtshme shtetërore të cilat kalojnë në përgjegjësi administrimi të Ministrisë së Mbrojtjes”, rezulton se Ishulli i Sazanit është në përgjegjësi administrimi të Ministrisë së Mbrojtjes.

Referuar dekretit të Presidentit të Republikës së Shqipërisë “Për miratimin e disa shtesave dhe ndryshimeve në planin e vendosjes dhe përhapjes së Forcave të Armatosura të Republikës së Shqipërisë, rezulton që struktura “Rajon stërvitje dhe qitje detare Sazan, Vlorë”, del jashtë Planit të Vendosjes dhe Përhapjes së Forcave të Armatosura.

Duke qenë se ishulli i Sazanit është në përgjegjësi administrimi të Ministrisë së Mbrojtjes, i cili ka qenë “Rajon stërvitje dhe qitje detare Sazan”, rezulton se në ishull nuk gjenden sipërfaqe të miratuara si stacione plazhi.

Referuar gjendjes aktuale të ishullit, rezulton se brenda sipërfaqes së tij gjenden tunele nëntokësore si dhe bunkerë të përmasave të ndryshme.

Projekti i investimit propozohet të realizohet nga subjekti aplikues “Atlantic Incubation Partners” LLC, shoqëri e të drejtës amerikane.

Projekti i investimit propozohet nga subjekti aplikues në formën e bashkëpjesëmarrjes shtetërore në investim në përputhje me VKM-në “Për organizimin dhe formën e pjesëmarrjes së shtetit në investimet strategjike dhe rregullat për krijimin, funksionimin e administrimin e Fondit të Pasurive të Paluajtshme për Mbështetjen e Investimeve Strategjike (FPPMIS)”.

 

Vendimi

Në përfundim, pasi u njoh me gjithë dokumentacionin e nevojshëm, KISV vendosi

1. Miratimin e Statusit “Investim/Investitor strategjik procedurë e veçantë” për projektin e investimit “Resorti Turistik – Ishulli i Sazanit” si një projekt i integruar turistik dhe i një rëndësie strategjike për vendin, të kushtëzuar me realizimin e detyrave, planit të veprimit të parashikuar në këtë vendim, si dhe me finalizimin e marrëveshjes së bashkëpunimit midis palëve, të vlefshme miratuar me ligj të veçantë në Kuvend sipas parashikimeve ligjore të zbatueshme.
2. Statusi “Investim/Investitor strategjik procedurë e veçantë” i jepet projektit të investimit “Resorti Turistik – Ishulli i Sazanit” për një periudhë 10 vjeçare. Ky afat do t’i shërbejë projektit strategjik për përfitimin e procedurave me prioritet dhe brenda afateve të përshpejtuara, në përputhje me legjislacionin për investimet strategjike, si dhe plotësimin e detyrave dhe planit të veprimit të parashikuar në këtë vendim. Ndërkohë, marrëveshja që do të nënshkruhet, pas negocimit dhe finalizimit sipas parashikimeve ligjore, në fazat e mëtejshme të vlerësimit të projektit, do të parashikojë afatin e nevojshëm të realizimit të plotë të investimit, angazhimet dhe detyrimet e ndërsjellta mes palëve dhe masat e detajuara mbështetëse, që përfiton ky projekt, sipas legjislacionit në fuqi.
3. Forma e pjesëmarrjes së shtetit në këtë investim do të realizohet nëpërmjet krijimit të një entiteti juridik të përbashkët të përbërë nga      Korporata e Investimeve Shqiptare (AIC), Albanian Seaports Development Company sh.a (ASDC), në cilësinë e palës shtet, dhe subjektit investues Atlantic Incubation Partners LLC, shoqëri e të drejtës amerikane.
4. Projekti i propozuar nga subjekti aplikues “Atlantic Incubation Partners” LLC shoqëri e të drejtës amerikane, do t’i nënshtrohet një procesi shqyrtimi dhe analizimi për të vlerësuar kushtet dhe kriteret 4 e mundësisë së bashkëpjesëmarrjes së shtetit shqiptar në këtë investim strategjik sipas parashikimeve të Vendimit të Këshillit të Ministrave “Për organizimin dhe formën e pjesëmarrjes së shtetit në investimet strategjike dhe rregullat për krijimin, funksionimin e administrimin e Fondit të Pasurive të Paluajtshme për Mbështetjen e Investimeve Strategjike (FPPMIS)”.
5. Subjekti investues do të realizojë një projekt të integruar me struktura akomoduese elitare, rezidenca me standard të lartë dhe shërbime në funksion të tyre brenda një sipërfaqeje prej 45 ha. Projekti, i cili do të zhvillohet në ishullin e Sazanit, është i ndarë në 3 faza zhvillimi.
6. Duke qenë se zona është përdorur nga Ministria e Mbrojtjes si rajon stërvitje dhe qitje detare dhe në zonë rezulton të ketë risk të lartë piroteknik, nevojitet krijimi i kushteve të nevojshme procedurale dhe fizike për realizimin e këtij investimi, të cilat konsistojnë në marrjen e çdo lloj mase të nevojshme me qëllim përshtatjen e sipërfaqes së zbatimit të tij dhe sjelljen e saj në kushte të përshtatshme infrastrukturore dhe mjedisore për zhvillimin e projektit të propozuar.
7. Duke qenë se brenda sipërfaqes së synuar për investim ndodhen tunele nëntokësore dhe bunkerë, nevojitet realizimi i inventarizimit të këtyre aseteve nga ana e Ministrisë së Mbrojtjes.
8. Duke qenë se, forma e propozuar e projektit të investimit kërkon pjesëmarrjen shtetërore në këtë investim strategjik, sipas parashikimeve të Vendimit të Këshillit të Ministrave “Për organizimin dhe formën e pjesëmarrjes së shtetit në investimet strategjike dhe rregullat për krijimin, funksionimin e administrimin e Fondit të Pasurive të Paluajtshme për Mbështetjen e Investimeve Strategjike (FPPMIS)”, ky projekt investimi miratohet me kushtin e zhvillimit dhe finalizimit të disa proceseve vlerësuese nga institucionet e përfshira, sipas planit të veprimit që miraton ky vendim, dhe disa proceseve vendimmarrje në Komitetin e Investimeve Strategjike dhe në organe të tjera vendimmarrëse në vijim, nëse palët bien dakord dhe finalizojnë një marrëveshje të vlefshme bashkëpunimi.
9. Në përputhje me legjislacionin për investimet strategjike, “Për investimet strategjike në Republikën e Shqipërisë”, masat mbështetëse që i jepen zhvillimit të projektit janë si më poshtë:
10. Miratohet masa mbështetëse e kryerjes së procedurave me prioritet dhe brenda afateve të përshpejtuara, në përputhje me legjislacionin për investimet strategjike;
11. Miratohet masa mbështetëse e asistencës në lidhje me dhënien e lejeve, licencave dhe autorizimeve të nevojshme për realizimin e projektit, në përputhje me afatet e parashikuara, sipas legjislacionit të investimeve strategjike;
12. Miratohet, në parim, masa mbështetëse konsolidim toke, si dhe vënie në dispozicion e pasurisë së paluajtshme, në pronësi të shtetit shqiptar, për zhvillimin dhe realizimin e këtij projekti investimi strategjik me destinacion zhvillimin e projektit të integruar turistik.

Miratimi përfundimtar i kësaj mase mbështetëse të vënies në dispozicion të pronës shtetërore, për realizimin e investimit strategjik, do të rregullohet sipas parashikimeve të një vendimi të posaçëm të Këshillit të Ministrave, i cili do të miratohet në përputhje me legjislacionin në fuqi.

Kalimi në FPPMIS i pronës shtetërore në ZK, Ishulli i Sazanit, përveç strukturave të cilat mbeten brenda Planit të Vendosjes dhe Përhapjes të Forcave të Armatosura, sipërfaqeve e monumenteve të natyrës shpallur me VKM-në, si dhe sipërfaqeve të përftuara nga krijimi i stacioneve të plazhit, kushtëzohet me ndjekjen e të gjitha procedurave ligjore të nevojshme në fuqi, të parashikuara në legjislacionin e pronave të paluajtshme shtetërore, nga ana e Ministrisë së Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit dhe Ministrisë së Mbrojtjes, sipas Aneksit 3 të këtij vendimi.

Vendimi i Këshillit të Ministrave propozohet nga Ministri përgjegjës për ekonominë, pas marrjes së mendimit, sipas përgjegjësisë së administrimit nga Ministria e Mbrojtjes, për përfundimin e procesit të konsolidimit të pronës dhe për propozimin në Këshillin e Ministrave të vendimit për konsolidimin e pronës brenda 90 (nëntëdhjetë) ditëve pune, nga njoftimi i këtij vendimi nga Sekretariati Teknik.

Konsolidimi i pronës përfshin ripërshtatjen dhe ristrukturimin e planifikuar të parcelave të tokës e godinave dhe të pronësisë së tyre, inventarizimin e tuneleve dhe bunkerëve, pa u kufizuar në ndryshimin e formës, pronësisë/regjimit juridik dhe shfrytëzimit të tyre, në çdo kombinim.

Ky vendim përmban ndër të tjera, kalimin e pronave të paluajtshme shtetërore nga Fondi i Pasurive të Paluajtshme për Mbështetjen e Investimeve Strategjike në pronësi të Korporatës Shqiptare së Investimeve (AIC), në cilësinë e entitetit publik që siguron pjesëmarrjen shtetërore në marrëveshjen që do të nënshkruhet midis shtetit shqiptar dhe subjektit investues, pas negocimit dhe miratimit të saj, sipas parashikimeve të këtij vendimi dhe akteve në zbatim të tij, të cilat do të miratohen me ligj të veçantë. Miratohet në parim masa mbështetëse e së drejtës së përdorimit të brigjeve dhe 6 zonës përkatëse të plazhit. Miratohet e drejta për akses në infrastrukturë mbështetëse në bazë të legjislacioneve sektoriale.

Në zbatim të Vendimit të Këshillit të Ministrave “Për përcaktimin e marzheve, rregullave dhe dokumentacionit të garancive financiare të investimeve strategjike”, subjekti investues do të duhet të konsiderojë detyrimin për ruajtjen dhe moszvogëlimin e kapitalit e të kapaciteteve financiare të tij përtej nivelit 10% të vlerës totale të investimit, në çdo fazë të projektit.

 

Detyrimet e subjektit investues

Subjekti investues, si çdo investitor i cili kërkon pjesëmarrjen shtetërore në një investim strategjik, përgjatë procesit të negocimit të marrëveshjes, përveç dokumentacionit për përfshirjen në procedurat administrative të investimeve strategjike dhe atë mbi garancitë financiare, duhet të paraqesë pranë Agjencisë Shqiptare të Zhvillimit të Investimeve edhe dokumentacionin e mëposhtëm:

1. a) Planin e plotë të biznesit, në të cilin përcaktohen edhe detyrimet përkatëse të propozuara në ngarkim të investitorit strategjik e të shtetit/entitetit të autorizuar të sigurojë pjesëmarrjen e shtetit, si dhe kostot përkatëse;
2. b) Studimin e plotë të fizibilitetit, i cili përfshin, në mënyrë të detajuar, analizën dhe vlerësimin teknik, ekonomik dhe tregtar të projektit, si dhe provon se projekti është i përshtatshëm dhe i realizueshëm;
3. c) Një relacion shpjegues, ku jepen arsyet e kërkesës për përfshirje shtetërore, mënyra e pjesëmarrjes apo mbështetjes direkte të shtetit në investim dhe një shpjegim i detajuar i vlerësimit të pjesëmarrjes shtetërore, si e nevojshme nga ana e investitorit për suksesin e projektit;

ç) Përshkrimin e detajuar të formës e të nivelit të pjesëmarrjes shtetërore të kërkuar, të shoqëruar me informacione konkrete për aspektet e pjesëmarrjes shtetërore;

1. d) Projektin e plotë zhvillimor të infrastrukturës së brendshme dhe mënyrën e lidhjes së saj me infrastrukturën e jashtme, në rastin kur kërkohet mbështetja me infrastrukturë mbështetëse;
2. e) Të drejta të posaçme, që i ofrohen shtetit/entitetit të autorizuar të sigurojë pjesëmarrjen e shtetit nga ana e investitorit, në kuadër të pjesëmarrjes shtetërore në investim, të tilla si, por pa u kufizuar në:
3. i) vendimmarrje me të drejtë vetoje apo me shumicë të kualifikuar në shoqërinë apo partneritetin që propozohet të krijohet;
4. ii) të drejta të posaçme, përtej atyre të parashikuara nga legjislacioni në fuqi, për të emëruar anëtarë të organeve drejtuese, auditorë apo për të marrë informacion për mbarëvajtjen e investimit;

iii) të drejta të posaçme në ndarjen e dividendit, të të ardhurave të realizuara apo të çdo përfitimi të drejtpërdrejtë apo jo të drejtpërdrejtë në favor të shtetit;

1. iv) opsionin e daljes së shtetit nga investimi me kushte të paracaktuara apo lehtësisht të vlerësueshme, pas një periudhe kohe nga data e pjesëmarrjes së shtetit në investimin strategjik të propozuar;
2. v) kufizimet e zbatueshme në lidhje me transferimin e pjesëmarrjeve apo pjesëmarrjen e palëve të treta në investim;
3. vi) propozimin për zgjidhjen e situatave të bllokimit të vendimmarrjes dhe zgjidhjen e mosmarrëveshjeve.

Korporata e Investimeve Shqiptare (AIC) do të realizojë kryerjen e procedurës për sigurimin e ekspertëve apo entiteteve me ekspertizën e nevojshme për forcimin e pozitave të shtetit shqiptar në këtë investim strategjik.

Me qëllim vlerësimin e propozimit dhe dokumentacionit që do të dorëzojë subjekti sipas dispozitës 11 të këtij vendimi dhe çdo lloj analize tjetër të nevojshme për vijimin me hapat e mëtejshëm, Korporata e Investimeve Shqiptare (AIC) duhet të sigurojë dhe financojë ekspertizën e nevojshme ligjore, financiare dhe/ose teknike, mjedisore, vendase apo të huaj, për vlerësimin e pronës që do t’i vihet në dispozicion këtij projekti investimi.

 

Negocimi

Me Urdhër të Kryeministrit të Republikës së Shqipërisë, njëkohësisht Kryetar i Komitetit të Investimeve Strategjike, apo të personit të autorizuar prej tij, përcaktohen detyrat, afatet dhe mënyra e funksionimit të Grupit të Negocimit të Marrëveshjes (GNM) që do të nënshkruhet ndërmjet shtetit shqiptar dhe investitorit strategjik. GNM kryesohet nga përfaqësuesi i Korporatës Shqiptare së Investimeve (AIC) dhe do të ketë në përbërje të tij përfaqësuesit e Korporatës Shqiptare së Investimeve, aparatit të Zëvendëskryeministrit, Ministrisë së Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, Ministrisë së Financave, Ministrisë së Infrastrukturës dhe Energjisë, Ministrisë së Turizmit dhe Mjedisit, Albanian Seaports Development Company sh.a, si dhe Agjencisë Shqiptare të Zhvillimit të Investimeve. GNM vlerëson propozimin e investitorit për përfshirjen e shtetit në investimin strategjik, si dhe të gjitha hipotezat, supozimet, zgjidhjet, treguesit, analizat dhe rezultatet e përcaktuara në dokumentet e paraqitura nga investitori.

GNM negocion me investitorin propozues çdo projekt-dokument që do të nënshkruhet nga palët, që përfshijnë por pa u kufizuar në:

1. a) Memorandum Mirëkuptimi mbi bashkëpunimin e Palëve;
2. b) Aktin e Themelimit dhe Statutin e shoqërisë së përbashkët, ku entiteti/et publik i autorizuar, që do sigurojë pjesëmarrjen e shtetit, do të marrë pjesë si ortak/aksionar, në të cilët duhet të përfshihen të gjitha kushtet, të drejtat dhe detyrimet e secilës palë; c) Projekt Marrëveshjen ndërmjet palëve. Në përmbajtjen e secilave prej dokumenteve në pikat e lartpërmendura duhet të reflektohen në mënyrë të qartë e të detajuar të drejtat dhe detyrimet e secilës palë pjesëmarrëse në investim, në përputhje me dispozitat ligjore në fuqi, si dhe propozimin e investitorit.

Grupit të Negocimit të Marrëveshjes (GNM) i vihen në dispozicion nga AIDA, në cilësinë e sekretariatit, rekomandimet e detajuara nga anëtarët e Grupit Operacional të vlerësimit të projektit mbi të cilat po merret ky vendim. Gjithashtu, nëpërmjet AIDA-s, Grupi i Negocimit të Marrëveshjes u kërkon mendim paraprak Autoritetit të Konkurrencës dhe Komisionit të Ndihmës Shtetërore.

I gjithë dokumentacioni i vihet në dispozicion Grupit të Negocimit dhe Komitetit të Investimeve Strategjike për vlerësim. Projekt-aktet e përmendura në pikat e sipërcituara i përcillen Komitetit të Investimeve Strategjike për vendimmarrje. Komiteti i Investimeve Strategjike i propozon më pas Këshillit të Ministrave për vendimmarrje formën e përzgjedhur të pjesëmarrjes së shtetit në investim. Këshilli i Ministrave përcakton me vendim nivelin dhe mënyrat e pjesëmarrjes shtetërore në një investim strategjik.

Në vendimin e Këshillit të Ministrave përcaktohet edhe organi shtetëror, i cili autorizohet për lidhjen e kontratës me investitorin strategjik, ndjekjen, zbatimin dhe monitorimin e saj.

Me qëllim mbështetjen e projektit strategjik, Komiteti i Investimeve Strategjike autorizon Korporatën Shqiptare të Investimeve dhe Albanian Seaports Development Company sh.a në përputhje me këtë vendim që, fillimisht të nënshkruajnë një Memorandum Mirëkuptimi me subjektin aplikues Atlantic Incubation Partners LLC, në cilësinë e titullarëve përfaqësues të këtyre institucioneve, sipas përmbajtjes së negociuar nga GNM. Memorandumi i Mirëkuptimit, ndonëse nuk përmban dispozita detyruese për çka palët do të negociojnë në projektaktin e përmendur në pikën 14/c të këtij vendimi, parashikon ndër të tjera parimet bazë të bashkëpunimit.

Mënyrat, procedurat, afatet dhe organet zbatuese për ofrimin e masave mbështetëse përcaktohen edhe në planin e veprimit, që i bashkëlidhet këtij vendimi.

Në rast se palët nuk arrijnë të bien dakord mbi termat e bashkëpunimit apo subjekti nuk plotëson kushtet dhe detyrat e lëna në këtë vendim, apo nëse përgjatë zhvillimit dhe zbatimit të projektit të investimit strategjik “Resorti Turistik – Ishulli i Sazanit” konstatohen të dhëna të pavërteta, të rreme apo ndryshime të të dhënave të dala rishtazi, mbi bazën e të cilave nuk do të ishte vendosur për miratimin e statusit strategjik të tij me procedurën e veçantë, Komiteti i Investimeve Strategjike ka të drejtë të revokojë vendimin për dhënien e statusit strategjik.

 

Kushtëzimet

Të mos cënohet sipërfaqja ujore rreth ishullit, duke qenë se kjo sipërfaqe bën pjesë pjesërisht në Parkun Kombëtar Detar “Karaburun-Sazan”.

Të përjashtohen nga gjurma e projektit monumentet e natyrës “Barriera koralore e grykës së Djallit” dhe “Faleza e Sazanit” të shpallura me VKM-në “Për miratimin e listës së rishkuar, të përditësuar, të monumenteve të natyrës shqiptare”.

 

Ministritë dhe institucionet përgjegjëse

Ngarkohet Ministria e Turizmit dhe Mjedisit dhe Bashkia Vlorë për përfshirjen e sipërfaqeve bregdetare në listën e stacioneve të plazhit në Ishullin e Sazanit.

Ngarkohet Ministria përgjegjëse për Mbrojtjen për realizimin e procedurave të inventarizimit të aseteve të gjendura në ishull.

Ngarkohet Ministria përgjegjëse për Mbrojtjen për propozimin e ndryshimit të VKM-së “Për miratimin e listës së inventarit të pronave të paluajtshme shtetërore të cilat kalojnë në përgjegjësi administrimi të Ministrisë së Mbrojtjes”, në përputhje me dekretin e Presidentit të Republikës së Shqipërisë.

Ngarkohet Ministria përgjegjëse për Ekonominë për propozimin në Këshillin e Ministrave të vendimit për konsolidimin e pronës dhe kalimin e aseteve në pronësi të Korporatës Shqiptare të Investimeve, në cilësinë e entitetit publik që siguron pjesëmarrjen shtetërore në investim, sipas dispozitës 9/c të këtij vendimi, brenda 90 (nëntëdhjetë) ditëve pune, nga njoftimi i këtij vendimi nga Sekretariati Teknik.

Ngarkohet Ministria përgjegjëse për Infrastrukturën dhe Ministria përgjegjëse për Mbrojtjen për caktimin e kushteve tekniko – ligjore për zhvillimin dhe përdorimin e marinës turistike nga ana e investitorit. Autoriteti përgjegjës, përfaqësues i shtetit për veprimtarinë e marinës turistike, do të jetë Albanian Seaports Development Company sh.a (ASDC).

Ngarkohet Ministria përgjegjëse për Ekonominë dhe Agjencia Shtetërore e Kadastrës për ndjekjen e hapave të mëtejshme, të nevojshme, lidhur me regjistrimin e ndryshimeve në regjistrin kadastral, pas kalimit të pronës në Fondin e Pasurive të Paluajtshme për Mbështetjen e Investimeve Strategjike (FPPMIS) dhe kalimit në pronësi të Korporatës Shqiptare të Investimeve.

Ngarkohet Korporata e Investimeve Shqiptare të krijojë entitetin e posaçëm për kalimin e pronës dhe të aseteve shtetërore, si dhe koordinimin dhe administrimin e proceseve të lidhura me këtë projekt.

Ngarkohet subjekti investues të dorëzojë dokumentacionin e listuar në pikën 11 të këtij vendimi, brenda 60 (gjashtëdhjetë) ditëve pune, nga njoftimi i këtij vendimi nga Sekretariati Teknik.

Ngarkohet Korporata e Investimeve Shqiptare në kryerjen e procedurës për 10 sigurimin e ekspertëve/studiove ligjore apo entiteteve me ekspertizën e nevojshme për forcimin e pozitave të shtetit shqiptar në këtë investim strategjik.

Ngarkohet Korporata e Investimeve Shqiptare të sigurojë angazhimin dhe financimin e ekspertizës së nevojshme ligjore, financiare, teknike dhe mjedisore, vendase apo të huaj, në mbështetje të Grupit të Negocimit të Marrëveshjes, menjëherë pas njoftimit të këtij vendimi nga Sekretariati Teknik.

Ngarkohet Ministria përgjegjëse për Mbrojtjen në ndjekjen e proceseve për krijimin e kushteve të nevojshme procedurale dhe fizike me qëllim pastrimin e zonës nga risku piroteknik, kostot e të cilave do të mbulohen nga investitori.

Ngarkohen institucionet përgjegjëse, sipas pikës 14 të këtij vendimi, të caktojnë emrat e anëtarëve të Grupit të Negocimit të Marrëveshjes dhe t’i njoftojnë pranë AIDA-s brenda 5 (pesë) ditëve pune nga njoftimi i këtij vendimi.

Ngarkohet AIDA, në cilësinë e Sekretariatit Teknik të Komitetit të Investimeve Strategjike, për të përgatitur, menjëherë, dokumentacionin për hartimin e urdhrit për ngritjen dhe funksionimin e Grupit të Negocimit të Marrëveshjes, si dhe t’i japë asistencën e nevojshme Grupit të Negocimit të Marrëveshjes, gjatë kohës së funksionimit të tij.

Ngarkohet Grupi i i Negocimit të Marrëveshjes që: a) brenda 15 (pesëmbëdhjetë) ditëve pune nga ngritja e tij, të negociojë me subjektin investues projektaktin e parashikuar në pikën 14 /(a) të këtij vendimi; brenda 90 (nëntëdhjetë) ditëve pune nga ngritja e tij, të negociojë me subjektin investues projektin e parashikuar.

Ky afat mund të shtyhet me 90 (nëntëdhjetë) ditë të tjera pune me dakordësi të palëve.

Ngarkohet Grupi i Negocimit të Marrëveshjes që të dorëzojë pranë Sekretariatit Teknik të Komitetit të Investimeve Strategjike raportin e procesit të negocimit, projektaktet e parashikuara në pikën 14 të këtij vendimi, materialet për mbledhjen e radhës së Komitetit të Investimeve Strategjike për këtë projekt, në një periudhë jo më vonë se 15 (pesëmbëdhjetë) ditë pune nga afati i parashikuar në pikën 34 të këtij vendimi.

Vendimi i Komitetit të Investimeve Strategjike nuk përbën titull ekzekutiv, por miraton në parim realizimin e një projekti investimi, i cili do të bazohet në detyrimet dhe kushtet që parashikojnë legjislacionet sektoriale në fuqi.

Ky vendim i njoftohet investitorit si dhe regjistrohet në regjistrin e investimeve strategjike.

 

Përmbajtja e planit të veprimit

Plani i veprimit për realizimin e një projekti strategjik përcakton:

Procedurat lehtësuese që do të zbatohen për realizimin e investimit strategjik dhe afatet e përshpejtuara brenda të cilave duhet të kryhen;

Shërbimet ndihmëse që do të ofrohen ndaj projektit strategjik;

Masat mbështetëse që do të nevojiten për mbështetjen e investimit strategjik;

Organet përgjegjëse për zbatimin e investimit strategjik;

Detyrat përkatëse për secilin organ të përfshirë në realizimin e investimitstrategjik;

Programin e punës për realizimin e investimit strategjik të detajuar në faza;

Sigurimin e ekspertizës së nevojshme për forcimin e pozitave të shtetit.

 

Zbatimi i planit të veprimit

Plani i veprimit do të monitorohet nga Agjencia Shqiptare e Zhvillimit të Investimeve, e cila koordinon veprimtarinë me organet e tjera shtetërore dhe me investitorin. Autoritetet publike, të përfshira në mënyrë direkte apo indirekte në realizimin e një investimi strategjik, kanë detyrimin ligjor në lidhje me trajtimin me prioritet të procedurave dhe brenda afateve të përshpejtuara.

Këto organe kanë detyrimin ligjor që të kryejnë detyrat përkatëse, bashkëpunojnë dhe t’i japin Agjencisë, sqarime, informacione, lejet, licencat, autorizimet, mendimet dhe dokumentet e nevojshme në lidhje me përgatitjen, zbatimin dhe realizimin e një projekti investues strategjik.

 

Informacione të përgjithshme mbi Planin e Veprimit të Projektit “Resorti Turistik – Ishulli i Sazanit”

Ky plan veprimi për realizimin e Projektit të Investimit “Resorti Turistik – Ishulli i Sazanit”, përcakton masat, procedurat dhe afatet, në lidhje me shërbimet dhe lehtësimin e procedurave për hartimin dhe zbatimin e projektit investues strategjik, sigurimin e ekspertizës së nevojshme, në të cilin përcaktohen angazhimet, detyrat dhe afatet konkrete për institucionet qendrore dhe njësitë e qeverisjes vendore, për të gjitha fazat e realizimit dhe zbatimit të projektit.

Plani i veprimit u hartua nga Grupi Operacional, i krijuar pranë Agjencisë Shqiptare të Zhvillimit të Investimeve, bazuar në karakteristikat e projektit të propozuar.

Për këtë qëllim, propozuesi i investimit strategjik ka treguar qartësisht, në momentin e paraqitjes së aplikimit, se kërkon pjesëmarrjen e shtetit në këtë investim ashtu si dhe procedurat, shërbimet dhe masat mbështetëse konkrete, të cilat kërkon të përfitojë nga shteti shqiptar, për realizimin e investimit.

Plani i veprimit u hartua pasi propozimi i paraqitur mbi investimin strategjik të Projektit “Resorti Turistik – Ishulli i Sazanit” është vlerësuar paraprakisht dhe ka një rekomandim pozitiv të Komitetit të Investimeve Strategjike në lidhje me miratimin e tij.

Autoriteti përgjegjës për miratimin e planit të veprimit për çdo projekt strategjik të miratuar është Komiteti i Investimeve Strategjike.

rtsh

Kryeministri Edi Rama përmes një postimi në rrjetin e tij social Facebook, ka ndarë lajmin për sektorin e turizmit në Shqipëri, duke njoftuar një rritje të jashtëzakonshme gjatë dekadës së fundit. Sipas tij, Shqipëria ka kaluar nga 3.6 milionë vizitorë të huaj një dekadë më parë në një shifër rekord prej 11.7 milionësh në vitin 2024.

 

“Gjatë dekadës së fundit, udhëtimi transformues i Shqipërisë në turizëm i përngjan një fluturimi që e ka ngjitur vendin në pikën më të lartë të suksesit të këtij sektori. Nga 3.6 milionë vizitorë të huaj që prisnim 10 vite më parë, kryesisht në pak muajt e verës, një dekadë më vonë, në vitin 2024 mirëpritëm 11,7 milionë vizitorë të huaj, duke kaluar befasishëm nga sezonaliteti në një industri, ingranazhet e së cilës vënë në lëvizje një zinxhir të gjatë ekonomie e që sjell miliarda euro për vendin.

Rimëkëmbja e Shqipërisë në turizëm është vlerësuar dhe promovuar fort edhe nga Organizata Botërore e Turizmit duke e përzgjedhur vendin tonë disa herë si qendër të ngjarjeve dhe vëmendjes së industrisë globale të udhëtimeve dhe duke e bërë Shqipërinë kryesuese të Barometrit të turizmit”, shkruan Kryeministri Rama.

Në një intervistë për “Mirëmëngjes Shqipëri” në RTSH 1, zëvendësministrja e Turizmit, Ilva Gjuzi, theksoi se gjatë 2024 vendi u vizitua 11.7 milionë turistë, duke shënuar në rritje me 15 %, ndërsa të ardhurat nga sektori vetëm për janar–shtator ishin 3.9 miliardë euro.

“Sektori prioritar që po gjeneron të ardhura për ekonominë shqiptare është turizmi. Ne mbyllim 2024 me 11.7 milionë turistë, kemi një rritje me 15 %. Turistët nuk vijnë tashmë vetëm për det dhe diell në pikën e sezonit, por shtrihen gjatë gjithë vitit. 3.9 mld euro kemi bërë vetëm nga janari në shtator për 2024. Për qytetarët shqiptarë kjo ka një impakt dhe në strukturat akomoduese ku baza është zgjeruar jo vetëm me hotelet por edhe qiratë afatshkurtra të apartamenteve. Duhet të kemi një ofertë akomoduese të certifikuara dhe kjo shkon përtej nevojës së formalizmit të tyre, por edhe te nevoja për të certifikuar atë strukturë nga ana cilësore dhe turisti kur vjen në Shqipëri të dijë ku shkon dhe të mos ketë surpriza të pakëndshme”, tha ajo.

Gjuzi theksoi gjithashtu se turizmi në Shqipëri nuk është më i fokusuar vetëm në plazhe dhe diell, por ka një sezon turistik më të shtrirë gjatë gjithë vitit. Për vitin 2025, Gjuzi nënvizoi se Shqipëria duhet të vijojë të zhvillojë produkte të reja turistike dhe të investojë në infrastrukturë që lidhin destinacionet natyrore dhe kulturore.

“Ajo që ka ndodhur vitet e fundit është që të shtyjë sipërmarrjet dhe të gjenerojë produkte të reja turistike. Nëse flasim për bukuritë natyrore Shqipëria ka shumë , por ka nevojë edhe për infrastrukturë rrugore. Para disa vitesh kishim vetëm pushues, ndërsa dy vitet e fundit kemi parë që kemi turistë që përtej plazhit eksplorojnë edhe pjesën tjetër të Shqipërisë. Janë mbi 5 milionë turistë që vizitojnë parqet natyrore, vizitohet sitet kulturore me rreth 1.5 mln vizitorë, vijnë për të shijuar festivalet që organizohen, pra vendi ka potencial për të tërhequr turistë. Kemi mbi 260 struktura agro-turistike në të gjithë vendin dhe kjo ndihmon edhe strategjinë për rritjen e turizmit”, tha ajo.

Lajmi i zbarkimit të kryeministres italiane Giorgia Meloni në Abhu Dhabi për të nënshkruar një marrëveshje me vlerë rreth një miliard euro që përfshin ndërtimin e një lidhjeje nënujore për transportin e energjisë elektrike, të prodhuar në Shqipëri me panele diellore fotovoltaike, eolike dhe hibride e të transportuar përtej detit Adriatik, ka pushtuar shtypin e venjdit fqinj.

 

“Ne besojmë me forcë në këtë projekt që përfshin tre qeveritë tona, si dhe sektorin privat dhe operatorët e rrjetit,” citohet të ketë thënë shefja e ekzekutivit italian teksa njoftonte ujdinë gjatë punimëve të samitit Botëror të Energjisë së të ardhmes, së bashku me kryeministrin shqiptar Edi Rama dhe presidentin e Emiratëve, sheikun Mohammed bin Zayed. Mediat italiane japin disa detaje nga marrëveshja, e cila sipas tyre, parashikon prodhimin e energjisë në Shqipëri, dhe dërgimin më pas në Itali përmes kabllove nënujore nëpërmjet operatorit italian Terna dhe Kompanisë Kombëtare të Energjisë së Emirateve të Bashkuara Arabe.

Infrastruktura do të lidhë portin shqiptar të Vlorës me Pulian, në pikën më të afërt mes dy vendeve. Objekti pritet të hyjë në funksion brenda maksimumit tre vjetësh. “Nëse duam të realizojmë një tranzicion konkret dhe të qëndrueshëm energjetik, duhet të sigurohemi që ai të kryhet me infrastrukturën e duhur.

Zhvillimi i ndërlidhjes mund të jetë çelësi për një diplomaci të re energjetike, për të shumëfishuar mundësitë e bashkëpunimit dhe për të gjeneruar përfitime për të gjithë ne së bashku”, ka deklaruar Meloni.

E ardhmja e tranzicionit të energjisë dhe dixhitalizimit – ka shtuar ajo,  do të varet nga aftësia jonë për të gjetur një ekuilibër midis qëndrueshmërisë dhe inovacionit”, teksa nuk ka lënë pa përmendur edhe fuzionin bërthamore, duke kujtuar se ai mund të prodhojë energji të pastër, të sigurtë dhe të pakufizuar.

tch

 

Instituti Ndërkombëtar Republikan (IRI) sapo ka publikuar Anketën Kombëtare për Shqipërinë, ku spikat një mbështetje e lartë e qytetarëve për SPAK-un, i cili vazhdon të mbetet institucioni më i besueshëm në vend.

 

Shumica e të anketuarve presin më shumë hetime dhe ndëshkime të politikanëve të korruptuar, për shkak se korrupsioni është për ta një ndër shqetësimet kryesore. Ata pohuan se nuk do të mbështesin në zgjedhje ato parti, që përkrahin ligje për të kufizuar punën e SPAK-ut. Drejtori i IRI-t për Shqipërinë, John Fluharty, tha për Zërin e Amerikës se qytetarët mbështesin përpjekjet kundër korrupsionit për të përmirësuar jetën e tyre. Ai theksoi se lufta kundër korrupsionit rikthen besimin e njerëzve tek demokracia.

 

SPAK-u

Anketa Kombëtare e Institutit Ndërkombëtar Republikan (IRI) gjeti se Struktura e Posaçme Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar (SPAK) është sot institucioni më i besueshëm në Shqipëri (76%), e më pas renditen policia, ushtria dhe institucionet fetare, ndërsa institucionet më pak të besueshme janë Kuvendi dhe partitë politike.

Studimi mbështetet në përgjigjet e një mijë e dyqind qytetarëve të moshave nga 18 vjeç deri mbi 56 vjeç.

Pjesa më e madhe e të anketuarve (59%) mendojnë se reforma në sistemin e drejtësisë është e efektshme, ndërsa (70%) e tyre mendojnë se efektshmëria e drejtësisë u rrit pas vetingut të gjyqtarëve dhe ngritjes së SPAK-ut.

Afro gjysma e të anketuarve (47%) mendojnë se krijimi i SPAK-ut është rezultati më i mirë i reformës në drejtësi, më pas vijnë vettingu (27%) dhe (13%) zbehja e ndikimit politik mbi gjykatat.

Pas kryerjes së reformës në drejtësi qytetarët mendojnë se më të rëndësishmet për t’u bërë tani janë luftimi i korrupsionit, hetimi dhe ndëshkimi i politikanëve, si dhe pavarësia nga ndikimi qeveritar.

Ata i besojnë më shumë SHBA-ve (46%) dhe BE-së (37%) për monitorimin e institucioneve të reja të drejtësisë, përfshirë SPAK dhe gjykatat, disa herë më pak kryeministrit (7%), dhe vetëm 1 për qind i besojnë Kuvendit.

Më shumë se gjysma e të anketuarve (51%) nga të gjithë grupmoshat pohuan se nuk do ta përkrahin në zgjedhje asnjë parti, që mbështet ligje për të kufizuar punën e SPAK-ut.

Afro 40 për qind e qytetarëve pohuan se vlerësimi i tyre për SPAK-un do të përmirësohej, nëse SPAK heton politikanë, të cilët ata i kanë mbështetur në të kaluarën.

“Për të tretën herë në anketat tona SPAK-u është institucioni më i besuar në Shqipëri, – tha për Zërin Amerikës, John Fluharty, drejtori i IRI-t për Shqipërinë. – Një numër i madh i qytetarëve pohuan që nëse SPAK-u do të hetonte një kandidat apo parti, që ata kanë mbështetur më parë, kjo do të rriste mbështetjen e tyre për SPAK-un. Akoma më domethënëse është gjetja që nëse njerëzit zbulojnë se kandidati ose partia mbështet kufizimin e SPAK-ut për të bërë detyrën e tij, ata do të kenë më pak gjasa të mbështesin atë parti apo kandidat. Kjo do të thotë se qytetarët kanë shpresë. Ata shohin shpresë në punën e SPAK-ut, shohin shpresë në luftimin e korrupsionit, që më parë nuk e kishin. Kjo është vërtet domethënëse”, tha zoti Fluharty.

 

Korrupsioni

Nga ana tjetër, korrupsioni mbetet një ndër shqetësimet kryesore në Shqipëri, teksa 71 për qind e të anketuarve e cilësojnë këtë dukuri si një problem serioz.

Pjesa më e madhe besojnë që korrupsioni është më i përhapur në shërbimet publike si doktorët, mësuesit dhe policët, e më pas ata renditin kryeministrin me kabinetin qeveritar, drejtësinë, drejtuesit e partive politike e të biznesit si dhe zyrtarët vendorë.

Pjesa më e madhe të anketuarve shprehen se problemet më të rëndësishme që përballet vendi aktualisht janë ekonomia me çmimet e larta dhe kostot e jetesës, papunësia dhe korrupsioni, pasuar nga shëndetësia, kriminaliteti dhe migrimi.

Krahasuar me një vit më parë, shqetësimi për ekonominë ka rënë me 11 pikë, por shqetësimi për korrupsionin është rritur me 2 pikë.

Pjesa dërrmuese e të anketuarve pohuan që nëse zgjedhjet mbahen sot, çështjet përcaktuese për votën e tyre janë pensionet, ekonomia dhe antikorrupsioni.

Ata besojnë se arritjet më të rëndësishme të qeverisë aktuale janë infrastruktura, integrimi europian dhe reforma në drejtësi, por tek dështimet më të mëdha të qeverisë qytetarët renditën pensionet, ekonominë, emigrimin dhe korrupsionin.

Qytetarët e anketuar mendojnë se përparësitë kryesore që qeveria duhet të trajtojë janë ekonomia, pagat dhe pensionet, punësimi, shëndetësia dhe lufta kundër korrupsionit.

“Korrupsioni nuk është vetëm një çështje paligjshmërie, por është një çështje ekonomike, sepse ai ndikon në aftësinë e njerëzve për të pasur punë, në koston e jetesës, si dhe në meritokraci, -thotë zoti Fluharty i IRI-t. – Njerëzit e cilësojnë korrupsionin si çështje parësore, por nuk mund ta shkëputin nga çështjet e SPAK-ut, sepse ata po dëmtohen ekonomikisht, dhe e shohin korrupsionin si një nga shkaktarët e dhimbjeve të tyre, rritjes së kostos së jetesës, çmimeve të larta të ushqimeve. Njerëzit pohuan në sondazh që gjërat do të përmirësohen, pasi korrupsioni po trajtohet. Fokusimi kundër korrupsionit është si një Reset Button për vendin, një mundësi për të rivendosur në një kurs të ri gjërat e vendit drejt anëtarësimit në BE, ndryshe sa ndodhën në tridhjetë vitet e fundit”, theksoi drejtori i IRI-t.

 

Demokracia

Nga Anketa e Institutit Republikan doli po ashtu që më pak se gjysma e të anketuarve (49%) janë të kënaqur me mënyrën si po zhvillohet demokracia në vend, ndërsa gjysma tjetër shprehen të pakënaqur dhe shumë të pakënaqur.

Pjesa dërrmuese e qytetarëve të anketuar besojnë se demokracia është forma më e mirë e mundshme e qeverisjes së vendit.

Por vetëm një e treta e tyre mendojnë se vendi po qeveriset në interes të shumicës së popullatës, ndërsa afro dy të tretat (62%) shprehen se qeverisja punon për interesat e disa grupeve.

Ky perceptim është më shumë i përhapur tek të anketuarit nga 18 deri 35 vjeçarë (72%), por kjo është një përgjigje e qëndrueshme edhe në moshat e tjera nga 36 deri mbi 56 vjeç e lart (59%).

Të pyetur nëse të rinjtë e sotëm kanë një të ardhme të mirë në Shqipëri, më shumë se gjysma e qytetarëve të anketuar (57%) përgjigjen negativisht, kundrejt 40 për qind të atyre që shprehen pro një të ardhme të mirë.

Krahasuar me një vit më parë, përgjigja se rinia nuk ka një të ardhme të mirë në atdhe sivjet është përkeqësuar me 3 pikë. Shumica e të anketuarve në këtë përgjigje negative janë të rinj, por po ashtu janë shprehur njëlloj edhe shumë të anketuar nga të gjithë grupmoshat.

“Gjetjet kryesore të sondazhit, – thotë drejtuesi i IRI-t, John Fluharty, – janë se qytetarët shqiptarë vazhdojnë të kenë shqetësime për ecurinë e demokracisë shqiptare, por ata e duan idenë e demokracisë dhe duan të shohin që të hidhen hapa gjigantë përpara. Ata e shohin SPAK-un si një mënyrë për të ndihmuar, që kjo të ndodhë. Qytetarët mbështesin përpjekjet kundër korrupsionit, sepse ata e kuptojnë që e gjithë kjo lidhet me përmirësimin e cilësisë së jetës së tyre. Lufta kundër korrupsionit është një mënyrë e mirë për të rikthyer besimin e njerëzve tek demokracia, sepse ligji dhe barazia para ligjit është shtylla e demokracisë”, – tha zoti Fluharty.

 

Zgjedhjet

Lidhur me zgjedhjet e ardhshme, qytetarët shprehin masivisht gatishmëri të lartë për të votuar, ndonëse janë ndarë baras sa i takon pyetjes nëse njerëzit e thjeshtë mund të ndikojnë në vendimmarrjen e vendit.

Afro dy të tretat e të anketuarve (62%) thonë se zgjedhjet apo ofertat në politikën shqiptare janë shumë të kufizuara dhe se forcat e reja politike duhet të ofrojnë alternativa të tjera në zgjedhjet e ardhshme.

Ky mendim mbizotëron në të gjithë grupmoshat. Kjo përgjigje e re vjen tani nga të anketuar, mbi 90 për qind e të cilëve pohuan se në zgjedhjet e kaluara kanë votuar për njërën nga dy a tre partitë më të mëdha.

Aktualisht një e treta e të anketuarve nga të gjithë grupmoshat shprehin pëlqim për partitë e reja, që janë krijuar së fundi. Anketa zbuloi po ashtu se, krahas katër partive më të hershme (PS, PD, PSD, PL), qytetarët shprehin besim edhe në katër parti të reja (Shqipëria Bëhet, Partia Mundësia, Lëvizja Bashkë dhe Nisma).

Drejtori i IRI-it, Fluharty, thekson që partitë politike janë në fund të tabelës së besimit nga qytetarët dhe ky është një mesazh për to.

“Sondazhi, – thotë zoti Fluharty, – nuk i sheh zgjedhjet si një garë kuajsh kokë më kokë; se kush fiton ato, nuk është aq e rëndësishme, sa biseda se kujt i përkasin partitë politike: A i përkasin ato një grupi njerëzish, që kanë të njëjtat pikëpamje, apo që besojnë tek një individ. Ka një hendek midis në të kuptuarit thelbësor për qytetarët se cilës parti i përkasin, çfarë përfaqësojnë ato, çfarë ideologjie dhe programesh kanë, sepse kur njerëzit qëndrojnë të lidhur me individë të veçantë, gjithmonë ka një pyetje për motivin e kësaj”, shtoi drejtori i IRI-t për Shqipërinë.

Në anketën e IRI-t vetëm një pakicë (16%) tha se nuk ka gjasa që të votojnë në maj, për shkak se sipas tyre, vota dhe zgjedhjet nuk kanë rëndësi, se asnjë kandidat apo parti nuk i frymëzon dhe nuk i përfaqëson.

Shumica e të anketuarve (58%) besojnë se zgjedhjet e ardhshme do të jenë të lira, përballë 40 për qind, që mendojnë të kundërtën.

Pjesa dërrmuese e të anketuarve që pritet të votojnë për PS-në (90%) mendojnë që zgjedhjet e majit do të jenë të lira, ndërsa tre të katërtat e atyre që pritet të votojnë PD-në shprehen se zgjedhjet nuk do të jenë të lira.

Pjesa më e madhe e të anketuarve (58%) besojnë se KQZ-ja është e aftë të organizojë dhe të mbikëqyrë zgjedhjet, por pjesa tjetër (41%) kanë pak ose aspak besim tek KQZ-ja.

Anketimi zbuloi një shqetësim në rritje të qytetarëve për dhunë të mundshme në zgjedhje, sa afro dyfishi i një viti më parë. Një vit më parë këtë shqetësim e shprehën 27 për qind të qytetarëve, ndërsa sot ata janë afro dyfishi (45%). Pjesa dërrmuese e të anketuarve që e ngrejnë këtë shqetësim mbi dhunën e mundshme në zgjedhje i përkasin asaj pjese, që mendohet se voton për PD-në.

Sa i takon mbështetjes së politikanëve, në sondazh spikatin diferencat e ndjeshme midis kryeministrit socialist Edi Rama (35%), përballë kryetarit të PD-së Sali Berisha (14 për qind), por në skajin tjetër të tabelës besimi për figura të tjera është po aq i lartë (26%), sa edhe mosbesimi i plotë tek asnjë politikan (28%).

Mbi 60 për qind e të anketuarve besojnë dhe shpresojnë se e ardhmja e tyre do të jetë më e mirë, ndërsa pjesa tjetër (afro 40%) nuk kanë shumë shpresë për një të ardhme më të mirë, por pohojnë madje se kanë frikë, shqetësim e pasiguri për të ardhmen dhe nuk besojnë tek ndonjë përmirësim për këtë.

Më shumë se gjysma e të anketuarve nga IRI (52%) pohuan se vendi po shkon në drejtimin e duhur, një shifër kjo me 6 pikë në rënie krahasuar me një vit më parë (58%). Megjithatë qeveria Rama gëzon një aprovim të përgjithshëm nga më shumë se gjysma e të anketuarve (58%), edhe për sa i takon efektshmërisë (55%).

Shumica dërrmuese e qytetarëve (74%) pohuan se janë të informuar mjaftueshëm mbi zgjedhjet e ardhshme, por duan më shumë informacion mbi programet partiake dhe kandidatët e tyre.

Nga ana tjetër, pjesa dërrmuese (88%) e të anketuarve thanë se nuk kanë parë gjatë 12 muajve të fundit ndonjë aktivist partiak në zonën e tyre.

voa

 

Në Shqipëri mbrojtja e fëmijëve dhe adoleshentëve në hapësirën dixhitale ka marrë një tjetër përmasë pas vrasjes së një 14 vjeçari nga bashkëmoshatari i tij në nëntor të vitit të kaluar. Kjo ngjarje e rëndë nxiti një debat të gjerë publik mbi parandalimin e çdo forme dhune, veçanërisht të asaj në rrjetet sociale. Prindër, fëmijë dhe drejtues të institucioneve shtetërore dhe organizatave jo qeveritare i thanë Zërit të Amerikës se dhuna në rrjete sociale mes të miturve është rritur ndjeshëm në vitin 20024, duke nxjerrë në plan të parë nevojën për një bashkërendim të gjerë të përpjekeve në shqoqëri, familje dhe shkollë, për parandalimin e saj.

 

Në Shqipëri gjatë vitit të kaluar sipas të dhënave të para, që Ministria e Arsimit ndau me Zërin e Amerikës, mbi 2 mijë raste dhune janë raportuar dhe parandaluar, ku dominon ajo fizike me 34.7%, bullizmi me 26% ndjekur nga dhuna psikologjike me 25.5%. Por gjatë konsultimeve me afro 63 mijë prindër autoritetet kanë konstatuar se kjo dhunë te të miturit nis më së shumti në rrjetet sociale. Ndaj dhe masat janë fokusuar përveç fuqizimit të sigurisë fizike, të rrjetit psikosocial apo ndërgjegjësimit të prindërve, edhe tek ato për sigurinë dixhitale në kuadër të një plani të ri veprimi për fuqizimin e sigurisë në shkolla.

“Janë projekte përtej Ministrisë së Arsimit. Përveç kufizimit të përdorimit të tik-tokut, një prej tyre, do të jetë projekti smart city. Është një marrëveshje me Emiratet e Bashkuara Arabe për të vendosur kamera inteligjente në disa qytete të Shqipërisë, që përfshin dhe shkollat. Janë kamera të cilat skanojnë risqet që mund të vijnë nga jashtë, përdorimin e armëve të ftohta apo çdo element tjetër me rrezikshmëri. Ndërkaq për herë të parë ne do të pilotojmë krijimin e qendrave dixhitale të përpunimit të informacionit në shkolla. Është një rol i ri, me studentë të gazetarisë të specializuar në formimin e tyre akademik për mënyrën se si përpunohet informaconi që vjen nga rrjetet sociale, si nxitet agresiviteti dhe bullizmi online apo si mund të kuptohet lajmi i rremë. Këta studentë do të jenë të dedikuar dhe do të merren me trajnimin e mësuesve në shkollat tona” – tha për Zërin e Amerikës Gerti Janaqi, Drejtor i Përgjithshëm i Agjencisë për Sigurimin e Cilësisë në Arsimin Parauniversitar.

Qendra për të Drejtat e Fëmijëve i tha Zërit të Amerikës se në platformën e saj i Sigurt.al gjatë vitit 2024 u raportuan mbi 400 raste të bullizmit kibernetik dhe gjuhës së urrejtjes ose 3 herë më shumë se një vit më parë. Drejtuesi i kësaj qendre Altin Hazizaj veçon se roli i prindërve sa i takon sigurisë dixhitale të fëmijëve është i rëndësishëm.

“ Mungesa e kontrollit prindëror do të thotë që fëmijët shohin çfarë të duan në internet. Kjo më pas përkthehet, për një pjesë të fëmijëve, në tendenca të tilla që nëse një fëmijë sheh një film të dhunshëm apo një lojë të rrezikshme fillojnë dhe e bëjnë të gjithë se bashku. Një celular, një tablet apo kompjuter në dhomën ku fle fëmija, nëse eshtë i lidhur me internetin dhe nuk është i monitoruar, është gjithnjë një mjet që rrezikon fëmijën. Pra sot rreziku nuk është makina në rrugë apo dikush që të grabit fëmijën në rrugë. Sot rrezikun e ke në internet, por prindërit nuk janë të ndërgjegjësuar sa duhet për këtë”- shprehet Z. Hazizaj.

Zëri i Amerikës bisedoi me prindër dhe gjyshër të disa nxënësve në lidhje me shkallën e përgjegjësisë së familjes në këtë drejtim.

“Prindërit duhet të kenë shumë kujdes, kryesorja janë prindërit. Sot ka fëmijë 3 vjeç që nuk hanë ushqim nëse nuk u vë celularin para”- shprehet Fatbardha Bakiri, gjyshe e një nxënësi.

“ Ka dhe shoqëria një rol të saj por prindi është ai që është aty në çdo moment. Kush ia blen celularin fëmijës, është pyetja”- thotë Elijan Zhini, prind i një nxënësi.

“Nuk është e keqja tek internet por tek prindërit” – thotë Rakip Demiraj, gjysh i një nxënësi.

“Duhet kujdes shumë i madh, sidomos në këtë situatë tani është shumë e vështirë. Prindërit janë në punë gjithë ditën, si do ia bëjnë?” - shprehet Albina Biduri gjithashtu gjyshe e një nxënësi.

Një prej masave që parashikon plani i veprimit të qeverisë për sigurinë dixhitale lidhet edhe me fushatat e edukimit dhe ndërgjegjësimit të prindërve. Psikologët nga ana tjetër thonë se qasja e fëmijëve në internet më video të dhunshme të papërshtatshme apo me lojra të rrezikshme shkakton mjaft pasoja.

“Duke filluar nga elementët që kanë të bëjnë me aspekte psikologjike që janë përjetime të ndjenjave të ankthit, të frikës apo dhe depresioni që shfaqen me faktorët fizilogjikë, që kanë të bëjnë më elementin e gjumit dhe me ushqyerjen. Këta janë faktorë të rëndësishëm në zhvillimin dhe mirërritjen e tyre”- thotë për Zërin e Amerikës, Arjana Muçaj, pedagoge e psikologjisë në UT.

Autoriteti Kombëtar për Sigurinë Kibernetike i tha Zërit të Amerikës se janë rritur ndjeshëm raportimet e të miturve në vitin 2024. Nga 216 rastet e raportuara në platformën kombëtare të këtij institucioni Raporto,(për periudhën janar-nëntor 2024) bullizmi kibernetik është incidenti më i raportuar me 109 raste, ndjekur nga hakerimi, shantazhi, vjedhja e informaconit, përmbajtja seksuale apo ekspozimi i fëmijëve. Shumica e raportimeve janë bërë nga adoleshentët e moshës 13-16 vjeç, ku viktima janë kryesisht vajzat. Ndërkaq edhe policia i konfirmoi Zërit të Amerikës, se në vitin 2024 nga veprat penale të kryera në internet u dëmtuan 12 të mitur, ose tre herë më shumë se 5 vite më parë. Autoriteti Kombëtar për Sigurinë Kibernetike thotë se ka kryer fushata edukuese dhe informuese për sigurinë kibernetike tek fëmijët, dhe se ka përgatitur një manual për këtë qëllim, duke argumentuar se kjo është një betejë me të cilën po ndeshen të gjitha vendet e botës.

Ky institucion ka kryer gjithashtu dhe një sondazh që sjell të dhëna mbi rrjetin social më të përdorur nga fëmijët dhe adoleshentët.

“ Nga rreth një mijë pyetësorë të plotësuar nga nxënës të shkollave 9 vjeçare dhe të mesme është vënë re së rrjeti social më i përdorur prej tyre në masën mbi 70% është TikToku. Tre janë rrjetet sociale më të përdorura, TikToku, instagrami dhe snapchati”- thotë Era Gjata, Përgjegjëse e Sektorit të kordinimit të projekteve ndërkombëtare.

“TikTokun do ta mbyllim për një vit”- tha Edi Rama Kryeministër i Shqipërsë gjatë prezantimit të planit të ri të veprimit nga Mnistria e Arsimit, për sigurinë dixhitale të fëmijëve dhe adoleshentëve.

Kjo vjen si një masë e përkohshme e qeverisë me synimin për të zbutur elementët e dhunës online tek të miturit. Por pyetja që shtrohet është: Përse rrjetin social tik – tok dhe jo një tjetër?

“Problemi është që TikToku në vendet tona bazohet në një algoritëm që stimulon të gjitha ato gjëra që nuk duhen stimuluar. TikToku në Kinë promovon se si nxënësit të bëjnë mirë mësimet, se si ruhet natyra, se si është tradita etj. Rrugaçërira, perversitete, dhunë, bullizëm, krim, thika, presa, shpata, revole, euro, dollarë nuk sheh në tik-tokun e Kinës. Ndërsa në tik- tokun jashtë Kinës vetëm llum dhe vetëm qenëri. Çfarë na duhet ne kjo? Dhe këtë e bën algoritmi”- argumentoi Z. Rama gjatë takimeve me prindër në fund të vitit 2024.

Zëri i Amerikës pyeti dhe disa nxënës të moshës 11-12 vjeç në kushte anonimati, në lidhje me përdorimin dhe përmbajtjen e rrjetit social TikTok.

“ E kam përdorur. Nuk është një rrjet i mirë për moshën deri në 18 vjeç dhe le të mbyllet. Kishte shumë sharje”- thotë një nxënës.

“E kam përdorur por nuk jam ndjerë ndonjëherë e rrezikuar. Nuk mendoj që është shkaku TikToku për këto që kanë ndodhur”- shprehet një tjetër nxënëse.

“Po e kam përdorur, por tani nuk e përdor më se nuk me lejojnë prindërit. Kur e kam përdorur janë ndjerë pak e pasigurt nga videot që kam pare, për shkak të përmbajtjes së tyre. Trendet e reja ishin të rrezikshme”- thotë një tjetër nxënëse.

“TikTok-un e shikoja për qejf. Më dërgonin shokët video. Ishin budallallëqe”- tregon një nxënës.

Qendra për të Drejtat e Fëmijëve nuk e sheh të bazuar vendimin e zyrtarëve për mbylljen e përkohshme të rrjetit social TikTok, edhe pse ky vendim sipas autoriteteve është marë pas sugjerimeve nga komuniteti i prindërve.

“Prindi që ka humbur luftën më fëmijën, në vend që të shkojë dhe të edukojë fëmijën thotë mbylli “rubinetin, ujin”. Janë 1.5 mln shqiptarë që përdorin TikTokun. Bëjnë biznes, nxjerrin të ardhura dhe paguajnë taksa. Janë miliarda shikime për Shqipërinë dhe turizimin në Shqipëri. Është reklamë falas. Çfarë do të bëjnë këta fëmijë të paedukuar që bullizojnë njëri – tjetrin? Nga TikToku do shkojnë tek Instagrami apo akoma më keq në Snapchat dhe Telegram që janë platformat me të rrezikshme për shfrytëzimin seksual të fëmijëve në të gjithë botën”- argumenton Z. Hazizaj.

Nga ana tjetër dhe vetë disa nxënës thonë se janë drejtuar tek forma të reja komunikimi online. Ata pranojnë për Zërin e Amerikës se po përdorin një aplikacion tjetër të ngjashëm me TikTokun që quhet Clapper.

Gjithsesi autoritetet qeveritare e kanë pranuar se mbyllja e TikTokut është një ndihmë por jo zgjidhje. Ndërkaq e pyetur nga Zëri Amerikës Agjencia për Media dhe Informim nuk bëri asnjë koment mbi shqetësimin e ngritur se mbyllja e tik tok mund të dëmtojë edhe mjaft biznese, ndërsa Autoriteti për Sigurinë Kibernetike konfirmoi se rrjeti social TikTok është në proces vlerësimi, duke mos dhënë detaje se si do të veprohet për mbylljen e tij.

E megjthatë thuajse të gjithë aktorët bien dakort kur thonë se beteja me çdo formë e dhune online tek fëmijët dhe adoleshentët kërkon një angahazim të gjerë shoqëror, me përfshirjen e Institucioneve shetërore, komunitetit të prindërve, organizatave jo qeveritare dhe medias.

voa

Në Shqipëri, sot është hapur procesi i rregjistrimit të votuesve nga jashtë, i cili për herë të parë i jep mundësinë shqiptarëve, kudo që jetojnë, që të marrin pjesë në zgjedhjet e ardhshme parlamentare të 11 majit. Rregjistrimi i tyre do të mbyllet më 4 mars. Të gjitha procedurat mund të realizohen online, ndërsa për të votuar, atyre do t’u dërgohet me postë fleta e votimit.

 

Që prej mesnatës, qindra shqiptarë me banim jashtë vendit kanë paraqitur kërkesën për t’u rregjistruar si pjesmarrës në zgjedhjet e ardhshme. Procesi realizohet përmes një platforme elektronike në faqen e Komisionit Qëndror të Zgjedhjeve apo një aplikacioni të posaçëm.

Sipas asaj që bëri të ditur Komisioneri shtetëror Ilirjan Celibashi, kërkesat janë bërë nga vende të ndryshme të botës, duke përfshirë thuajse të gjithë kontinentet.

Fillimisht kërkohet hapja e një llogarie personale, e më pas, nëpërmjet saj, plotësohen të dhënat e nevojshme dhe ngarkohen dokumentat identifikuesë si dhe të tjera që vërtetojnë vendbanimin e saktë, në mënyrë që autoritetet të kenë adresën ku do të duhet të dërgojnë më pas fletën e votimit.

Kërkesa për rregjistrim vlerësohet nga KQZ e cila duhet të japë miratimin brenda 5 ditëve. Në rast se kërkesa refuzohet për mungesë të ndonjë dokumentacioni, çdokush ka të drejtë të aplikojë sërish, qoftë dhe disa herë, deri më datë 4 mars, kur procesi i rregjistrimit përmbyllet. Pas kësaj date hartohet lista e votuesve nga jashtë, dhe emrat e tyre hiqen nga lista e zgjedhësve në Shqipëri.

Kryetarja e parlamentit, Elisa Spiropali, përmes një mesazhi të shpërndarë sot, ndërsa vlerësonte kontributin e emigrantëve ndër vite, i bëri atyre thirrje që të rregjistrohen për të marrë pjesë në votime “në mënyrë që të ushtroni të drejtën dhe ndikimin tuaj në vendimmarrjet për punët tona të përbashkëta, që Shqipëria jonë të afrohet sa më shpejt me standartet e vendeve perëndimore ku jetoni. Shqipëria ka nevojë jo vetëm për dërgesat tuaja, por edhe për votën tuaj”.

Sipas listës së zgjedhësve të bërë publike pak ditë më parë, rezultojnë mbi 3.7 milionë persona me të drejtë vote. Duke marrë në konsideratë se gati mbi 45 përqind e shqiptarëve, vlerësohet se jetojnë jashtë vendit, thuajse në të njëjtat raporte kjo reflektohet dhe për votuesit. Mbetet për t’u parë se sa i lartë do të jetë interesi e emigrantëve për të të marrë pjesë për herë të parë në zgjedhjet që mbahen në Shqipëri.

Qeveria ka shprehur gatishmërinë që për këtë proces të parë, ajo të marrë përsipër pagesën e kostove të postës për fletën e votimit. Por një gjë e tillë kërkon ndërhyrje në Kodin zgjedhor, sikundër dhe për disa elementë të tjerë teknikë të kërkuar dhe nga vetë KQZ-ja.

“Në vlerësimin tim mund të shihet mundësia e një ndërhyrje në Kodin Zgjedhor, për t’iu përgjigjur më mirë interesit të ligjshëm të çdo kahu politik për këtë process, pasi është shumë e rëndësishme që të gëzojë në mënyrë absolute besimin e të gjitha palëve. Dhe çdo shqetësim që çdonjëra prej tyre mund të ketë, nëse do mund të adresohet, përmes ndryshimeve ligjore, nuk ka arsye pse të mos adresohet në këtë mënyrë”, deklaroi Komisioneri Shtetëror i Zgjedhjeve Ilirjan Celibashi.

Nga ana tjetër, kundërshtitë e Partisë Demokratike, pritet të reduktojnë ndjeshëm zbatimin e votimit dhe numërimit elektronik, vetëm në disa qendra pilot në kryeqytet, përkundër gatshmërisë së Komisionit Qëndror të Zgjedhjeve për të shtrirë në tre qarqe, ose së paku vetëm në Tiranë.

voa