Të gjitha centralet e sotme bërthamore prodhojnë energjinë nëpërmjet procesit të ndarjes së atomeve të uraniumit – që krijon nxehtësi të dobishme, por edhe mbetje të shumta e të rrezikshme bërthamore që janë  vdekjeprurëse. Procesi i kundërt, ai i bashkimit të atomeve, apo fuzioni, gjithashtu krijon ngrohje, por edhe thuasje aspak rrezatim të dëmshëm. Problemi është se fuzioni është mënyra më e vështirë për t’u arritur. Shkencëtarët nga 35 vende, përfshi Shtetet e Bashkuara, Rusinë dhe Kinën, po përpiqen ta zgjidhin këtë problem – duke krijuar teknologji që mund ta furnizojnë botën me energji për mijëra vjet.

Shkencëtarët e dinë prej kohësh se nga bashkimi i atomeve të dy izotopeve të hidrogjenit, deuterium dhe tritium, çlirohen sasi të mëdha energjie dhe shumë pak rrezatim. Por, kjo kërkon atë lloj nxehtësie dhe presioni që gjendet tek dielli, por të përqendruar në një pikë shumë shumë më të vogël.

Teknologjia moderne thotë se kjo është shumë e vështirë por jo e pamundur për t’u arritur. Rrezet e fuqishme lazer do të siguronin presion dhe nxehtësi, ndërsa magnete të mëdha do të mbanin në ajër këtë diell të vogël,  të futur një dhomë të veçantë.

Sipas parashikimeve, kjo shkrirje atomesh,  do të jepte deri në 10 herë më shumë energji se sa konsumon.
Filluar në vitin 1985, një projekt në jug të Francës i quajtur ITER po zhvillohet ngadalë së bashku me planet për një reaktor funksionues energjie nëpërmjet bashkimit  bërthamor. Projekti është pllakosur nga vështirësitë politike, organizative dhe financiare.

Por, drejtori i ri i përgjithshëm, fizikanti dhe kimisti frncez, Dr. Bernard Bigoh thotë se reaktori më në fund është duke u ndërtuar.

“Për shembull pjesa e parë e asaj që ne e quajmë ‘cryostat’ po vjen nga India.  Ndërsa firma amerikane General Atomics ka qenë në gjendje të japë pjesën e parë të ‘solenoidit qendror”, – thotë Dr. Bigoh.

Komisioni i Kongresit që miratoi pjesëmarrjen e SHBA.-së në këtë projekt e ka pakësuar mbështetjen e tij. Në vitin 1998 Komisioni u tërhoq nga projekti, vetëm për t’iu ribashkuar përpjekjeve në vitin 2005 dhe pastaj për t’i pakësuar në mënyrë drastike fondet në vitin 2008. Dr. Bigoh erdhi në SHBA në përpjekje për ta bindur Komisionin që të mos tërhiqet nga projekti.
“Shtetet e Bashkuara tani po pyesin nëse ia vlen të vazhdohet me projektin ose ndoshta të japin dorëheqjen. Prandaj ishte mjaft e rëndësishme për t’u treguar amerikanëve se përkundër faktit se ata mbulojnë vetëm  9% të investimeve, projekti po vazhdon dhe ia vlen që SHBA të qëndrojnë në të. “

Dr. Bigoh thotë se në qoftë se plani i ri i punës miratohet nga shtatë anëtarët kryesorë të projektit, duke përfshirë SHBA-në, Kinën dhe Rusinë, montimi i reaktorit mund të përfundojë deri në vitin 2025, me eksperimentet e para duke filluar nga viti 2028.

Në fund të fundit, reaktori do të kushtojë miliarda dollarë për t’u ndërtuar, por nëse punon, vlera do të jetë e pallogaritshme. (voa)

Fizikanti britanik Stephen Hawking, miliarderi i lindur në Rusi Yuri Milner dhe themeluesi i Facebook-ut, Mark Zuckerberg njoftuan këtë muaj se janë duke filluar një program ambicioz eksplorimi në hapësirë për të mësuar nëse ka jetë në pjesë të tjera të kozmosit. Milner do të ofrojë 100 milionë dollarë për projektin për  ndërtimin e një sonde të madhësisë së një çipi kompjuterik që do të udhëtojë në një sistem tjetër yjor dhe do të dërgojë informacione në Tokë brenda një perudhe kohore prej një brezi.

Projekti, i quajtur Breakthrough Spaceshot, parashikon dërgimin e një flote sondash të vogla robotike në sistemin më të afërt yjor, Alfa Centauri. Milner prezantoi një prototip të këtyre sondave në një konferencë në Nju Jork.

“Ky është një starchip, i pajisur me kamera, motorë me energji fotoni, energji elektrike, sistem navigimi dhe pajisje komunikimi”.

Milner thotë se çipi i madhësisë së një pulle postare, do të kushtojë jo më shumë se sa një iPhone. Së bashku me një velë të lehtë, ajo do të formojë atë që shpikësit e quajnë nanosondë. Një numër i këtyre sondave të vogla do të dërgohet në hapësirë nga pajisje me lazer të fuqishëm dhe do të udhëtojnë shumë më larg se çdo mjet hapësinor i mëparshëm.

Për një kohë të gjatë njerëzit kanë imagjinuar jetën në planete të tjera dhe udhëtimin ndëryjor. Por, pak njerëz besojnë se kjo është e mundur gjatë jetës së këtij brezi. Fizikanti Stephen Hawking është optimist se distanca mes Tokës dhe sistemit yjor Alfa Centauri, rreth 40 trilionë kilometra, mund të kalohet brenda një brezi.

“Unë besoj se ajo që na bën të veçantë është tejkalimi i kufizimeve tona. Graviteti na tërheq në tokë, por unë sapo erdha me avion në Amerikë”.

Shkencëtari amerikan Freeman Dyson thotë se ne mund të mos jemi në gjendje të shkojmë aq larg.

“Hapësira mes tokës dhe Alfa Centaurt-it nuk është e zbrazët, nuk është vetëm një boshllëk i madh të cilin ju duhet ta kaloni për të arritur diçka interesante në anën tjetër. Është e kundërta, pra ka mijëra objekte në mes këtyre dy pikave”.

Zoti Dyson beson se ka më shumë gjasa që jeta të gjendet në një asteroid ose në një tjetër objekt të vogël galaktik, se sa në një planet. Edhe nëse do të kishte jetë, duhen 20 vjet për të udhëtuar në këto objekte. Sipërmarrësit besojnë se mund ta realizojnë këtë mision në rreth 20 vjet. Pastaj, do të duhen edhe katër vjet të tjera për transmetimin e informacioneve në Tokë.

“Qëllimi ynë është angazhimi në këtë mision i njerëzve në mbarë botën, sidomos i të rinjve pasi ata do të jenë ende gjallë në kohën kur ne do ta realizojmë këtë,” thotë Avi Loeb, i Universitetit të Harvardit.

Një person i lindur këtë vit mund të jetë në të 50-at në kohën kur pritet të realizohet ky mision. Përparimet teknologjike mund ta përshpejtojnë këtë proces.(voa)

Një avion që ushqehet me energji diellore ka zbritur me sukses në Kaliforni pasi përshkoi segmentin më të rrezikshëm të udhëtimit rreth botës – fluturimin prej 56 orësh mbi Oqeanin Paqësor, ku nuk kishte platforma për zbritje në rast defektesh në avion.

Avioni Solar Impulse 2 zbriti pak para mesnatës mbrëmë pranë rajonit të San Franciskos të njohur si Silicon Valley.

Gjatë udhëtimit për në destinacionin përfundimtar, ai fluturoi mbi Urën e Artë në San Francisko duke kënaqur spektatorët që kishin dalë për të ndjekur këtë moment historik. Avioni lëviz shumë ngadalë, vetëm 45 km në orë, por në orët kur ndriçimi i diellit është në kulmin e tij mund ta dyfishojë këtë shpejtësi.

Avioni do të përshkojë përsëri kontinentin e Amerikës së Veriut, drejt Nju Jorkut në brigjet lindore, më pas do të kalojë Oqeanin Atlantik dhe Evropën dhe do të mbërrijë më së fundi në Abu Dabi nga u nis për këtë udhëtim në mars 2015.

Ideja e këtij projekti është për të dëshmuar se energjia diellore mund të përmbushë nevoja që dikur konsideroheshin të paarritshme nga ky burim energjetik. (voa)

Teknologjia e makinave elektrike, po kalon nga kompanitë e mëdha tek kompanitë më të vogla. Kjo lëvizje ofron shpresa për makina më të përballueshme financiarisht për konsumatorët por edhe miqësore me mjedisin.  Prototipi më i ri i ndërtuar në Uells mund të dalë në treg pas pothuajse dy vjetësh.

Makinat që operojnë me bateri të rikarikueshme tashmë janë të pranishme në treg, por me një çmim tepër të lartë. Ndërsa kompanitë e mëdha të makinave po mundohen të tërheqin konsumatorët me vetura elektrike, kompani të vogla si Riversimple me qendër në Pois të Uellsit, po përpiqen të ndërtojnë jo vetëm makina miqësore ndaj mjedisin, por makina të cilat do ta ndryshojnë edhe mënyrën e të menduarit tek konsumatorët e makinave.

Riversimple ka në plan që makinën dy vendëshe Rasa, ta nxjerr në treg deri në vitin 2018. Lënda djegëse është hidrogjeni i kompresuar që prodhon elektricitet. I vetmi nënprodukt i këtij reaksioni është avulli i ujit.

Këto makina me hidrogjen janë miqësore ndaj mjedisit dhe kanë rendiment të lartë.

Dr. Cristophe Mauz është inxhinier me Kolegjin Imperial në Londër:

“Makinat me hidrogjen përshkojnë distanca më të largëta se ato me bateri. Domethënë, makinat me hidrogjen konkurojnë me makinat me benzinë apo naftë në distanca deri 600 apo 700 kilometra në një serbarator.”

Me një kilogram e gjysëm hidrogjen, Rasa mund të udhëtojë deri në 480 kilometra me një shpejtësi pak më pak se 100 kilometra në orë.  Por, makinat me hidrogjen përballen me një pengesë të madhe.

Darren Moss është redaktor me revistën Autocar.

“Problemi qendron tek infrastruktura. Qeveria ka premtuar ndërtimin e 12 stacioneve furnizimi. Domethënë një numër mikroskopik po të krahasosh me karburantet në mbarë Britaninë e Madhe”.

Ndërsa rritet numri i stacioneve të karikimit për makinat me bateri, prodhuesit e makinave me hidrogjen shpresojnë se e njëjta gjë do të ndodhë me stacionet e furnizimit me hidrogjen të kompresuar. (voa)