Arkivi mujor: Gusht 2016

Bota

Ç’mund të ndodhë nëse Turqia anulon marrëveshjen me BE-në për refugjatët?

Komento

Edhe vetëm ideja se mund t’i ekstradojnë nga ishujt grekë sërish në Turqi duket se i ka dekurajuar shumë refugjatë që të ndërmarrin rrugën e rrezikshme përmes detit.

refugjatet turqiTurqia kërcënon se nuk do ta respektojë më marrëveshjen për refugjatët me BE-në, nëse nuk miratohet deri në tetor heqja e vizave për udhëtimin e turqve në vendet e BE-së. Zyrtarët në Bruksel shtrojnë pyetjen: a kemi vërtetë nevojë për marrëveshjen për refugjatët dhe mbi të gjitha a funksionon ajo?

Përgjigja për këtë pyetje nuk është e qartë. Numri i azilkërkuesve dhe i emigrantëve që kalojnë përmes detit nga Turqia në Greqi vërtet ka rënë në mënyrë dramatike që nga 20 marsi. Por kjo sipas ekspertëve lidhet me faktin se politika e azilit e BE-së mbështetet me mbylljen e rrugës së Ballkanit tek izolimi dhe për këtë arsye ka një efekt parandalues për emigrantët. Edhe vetëm ideja se mund t’i ekstradojnë nga ishujt grekë sërish në Turqi duket se i ka dekurajuar shumë refugjatë që të ndërmarrin rrugën e rrezikshme përmes detit.

Po ashtu edhe numri i ekstradimeve nga Greqia është shumë më i ulët nga sa mendonin arkitektët e marrëveshjes për refugjatët në mars. Nga prilli deri në fund të muajit korrik nga Greqia për në Turqi janë ekstraduar saktësisht 468 vetë.

Plane të ekzagjeruara?

Shtetet e BE-së duhet të dërgonin deri në 4000 nëpunës për të mbështetur administratën greke. Por deri tani në Greqi janë dërguar vetëm 61 përkthyes, 92 ekspert për azilin, dy ekspertë për ekstradimet dhe 66 policë kufitarë për dëbimet, pra në total 221 nëpunës. Këta janë të mjaftueshëm, tha një zëdhënse e BE-së. Përllogaritjet e para kishin qenë tepër të larta.

Por procedurat e regjistrimit dhe të ekstradimit të refugjatëve në Greqi zgjasin shumë më gjatë nga sa mendohej, kur u nënshkrua marrëveshja me Turqinë. Tani që prej 20 marsit refugjatët dhe emigrantët nuk çohen më nga ishujt për në pjesën tjetër të Greqisë dhe në pikat e regjistrimit gjenden tani 9399 vetë dhe kapacitetet janë të tejkaluara. Sipas mediave në të gjithë Greqinë ka për momentin 57.115 azilkërkues.

Probleme me Greqinë dhe shpërndarjen

Greqia ka marrë nga BE-ja ndërkohë miliona për zgjerimin e sistemit të azilit. Po ashtu edhe ndihma të tjera, por problemi është se procedurat dhe burokracia aty zgjasin tepër gjatë.

Por edhe shpërndarja e refugjatëve brenda vendeve të BE-së nuk po ndodh sikurse qe parashikuar në takimin e marsit. Që prej asaj kohe nga Greqia në vendet e tjera të BE-së janë shpërndarë vetëm 2681 vetë, nga rreth 12.000 që ishte parashikuar.

Probleme ka edhe me gjendjen e kampeve. Autoritetet shëndetsore të Greqisë kanë insepektuar disa kampe dhe kane rekomanduar mbylljen e tyre për shkak të përhapjes së epidemive.

Kryetari i bashkisë së kryeqytetit të ishullit Kos paralajmëroi në një letër drejtuar qeverisë greke për pasojat e një vale të mëtejshme refugjatësh. “Kjo do të ishte një katastrofë për përpjekjet tona për të kufizuar humbjet në industrinë e turizmit”, i shkroi kryebashkiaku Giorgos Kyritsis kryeministrit grek Aleksis Tsipras.

Situata në Greqi ka gjasa të përkeqësohet nëse Turqia heq dorë nga marrëveshja për refugjatët e cila ka efekt frikësues. Apo mos ndoshta gjendja në Greqi dhe rruga e mbyllur ballkanike do të jenë të mjaftueshme që emigrantët të mos largohen nga Turqia? Këto pyetje nuk i shtrojnë vetëm zyrtarët e BE-së në Bruksel. Një përgjigje të qartë, nuk ka. (dw)

Bota

Trumpi dhe Putini ç’qëndron pas lidhjes mes tyre?

Komento

Trumpi sheh tek Putini një person me ide të njëjta dhe Putini do të gëzohej nëse ai do të zgjidhej në Shtëpinë e Bardhë.

trumpMediat amerikane flasin prej disa kohësh për një “bro-mance” të burrave të fortë Donald Trump dhe Vladimir Putin. Përkthimi i “bro-mance” do të ishte “romancë vëllazërore”, por kjo nuk i përshtatet tamam situatës – sepse më tepër mund të flitet për një lidhje reciproke shpirtërore mes kandidatit të republikanëve për president të SHBA-së dhe presidentit rus. Në këtë mes nuk është madje as qartë nëse ata të dy janë takuar ndonjëherë me njëri-tjetrin. Të hënën Donald Trump tha: “Unë nuk e kam takuar Putinin kurrë dhe nuk e njoh atë. Ai ka thënë një gjë të bukur tha për mua: që unë jam një gjeni. Kaq. Unë nuk e kam takuar kurrë atë”.

Por në intervista të mëparshme, Trumpi ka pohuar të kundërtën: “Po, jam në kontakt me Putinin! Dhe mund t’ju them, se Putini është shumë i interesuar për atë që do t’ju them në këtë intervistë.”

Kjo ishte nga fundi i vitit 2013, pra vetëm dy vjet e gjysmë më parë. Në fundjavë, kanali amerikan ABC e ballafaqoi Trumpin me deklaratat e tij kontradiktore.

Trump: “Unë nuk besoj se kam takuar ndonjëherë Putinin.”

Moderatori: “Por ju duhet ta dini në qoftë se e keni takuar!”

Trump: “Po, ashtu mendoj dhe unë.”

A kemi të bëjmë me një humbje të hershme kujtese të një 70-vjeçari? Apo mos vallë Trumpi do papritur të fshehë diçka? Shumë gazetarë kanë hulumtuar tashmë për këtë dhe nuk kanë gjetur, të paktën të dokumentuar, ndonjë informacion për ndonjë takim mes Trumpit dhe Putinit. Kur Trumpi organizoi tre vjet më parë në Moskë konkursin e bukurisë “Miss Universe”, ai donte patjetër që Putini të vinte si i ftuar nderit. Por Putini nuk shkoi.

Të tjerë gazetarë supozojnë se Trumpi ka marrëdhënie biznesi me oligarkë rusë dhe fiton para nga Rusia. Këto spekulime Trumpi i ushqen vetë, sepse refuzon të bëjë publike deklaratat e tij të taksave. Po ashtu edhe planet për të ndërtuar në Moskë një “Trump Tower” dhe “Trump Hotel” kanë dështuar.

putinAdhurimi i ndërsjellë mes Trumpit dhe Putinit është më shumë një çështje tipi, mendon Michael O’Hanlon, ekspert për politikën e jashtme pranë Institutit Brookings: “Është shqetësues fakti që Trumpi sheh tek Putini një person me ide të njëjta. Sipas motos: ne vendet e forta ndajmë botën. Putini mund ta mbajë sferën e tij të influencës, për sa kohë na lë ne rehat në tonën.”

Por a mjafton afërsia shpirtërore e dy alfa-meshkujve për të shpjeguar pse deklaratat e Trumpit për politikën e jashtme shpesh të tingëllojë sikur t’ia ketë thënë Putini me telefon?

NATO ka mbijetuar, thotë për shembull Trumpi. Por nëse vendet baltike do të mbrohen nga SHBA, kjo varet nga fakti nëse ato paguanë mjaftueshëm. Po ashtu në fundjavë Trumpi tha se si president ai mund ta imagjinonte edhe njohjen zyrtare të aneksimit rus të Krimesë: “Unë do ta shoj me kujdes këtë çështje. Por sipas atyre që kam dëgjuar njerëzit në Krime preferojnë të jenë pjesë e Rusisë.”

Me këtë përshtatet edhe fakti se delegatët e Trumpit në takim të partisë arritën që kërkesa për më shumë furnizimet armë për Ukrainën të hiqet nga programi i partisë së republikanëve.

Trump i ka përmbysur brenda një kohe të shkurtër parimet prej dekadash të republikanëve: nacionalizëm në vend të internacionalizmit. Proteksionizëm në vend të tregtisë së lirë. “SHBA-ja në plan të parë” në vend të angazhimit për mbrojtjen e anëtarëve të tjerë të NATO-s. Paraardhësi i Trupit si kandidat për president, Mitt Romney, e quante Rusinë madje si “armikun gjeopolitik numër një” të Amerikës. Nuk është çudi që Putin do të gëzohej nëse Trumpi do të zgjidhej në Shtëpinë e Bardhë. (dw)

Kosova

Debati për demarkacionin – Kuvendi brenda ditësh ratifikon marrëveshjen me kushte

Komento

Liqenati RugoveLiqenati – Rugovë – Vija ndarëse mes Kosovës dhe Malit të Zi

Kuvendi i Kosovës fillon një debat shkencor-profesional për çështjen e demarkacionit të kufirit me Malin e Zi, me përballjen e Komisionit shtetëror dhe ekspertëve të fushës me deputetët e Kuvendit.

Janë rreth 110 pjesëmarrës në debatin e sotëm shkencor e profesional, nga të cilët shumica deputetë të Kuvendit si dhe ekspertë e përfaqësues të shoqërisë civile në vend dhe ata të institucioneve të Kosovës.

Debatin do ta hap kryetari i Kuvendit dhe pritet që pjesëmarrësve t’u drejtohen edhe udhëheqës të institucioneve në Kosovë, por gjithashtu edhe ambasadori i SHBA-së në Kosovë.

Gjatë ditës do të prezantohen faktet nga Komisioni shtetëror që ka punuar në procesin e demarkacionit, por edhe ekspertët e ndryshëm, përfshirë edhe ata të opozitës.

Pavarësisht rezultatit të tryezës për debat të thirrur nga Kryesia e Kuvendit të Kosovës dhe klimës që mund të krijohet, procesi i miratimit të marrëveshjes së debatueshme për Demarkacion të kufirit me Malin e Zi, pritet të kalojë në një seancë të rregullt brenda gjysmës së dytë të muajit gusht, thonë burime të afërta me procesin.

Qeveria e Kosovës, thuhet se, brenda pak ditësh mund ta dërgojë në Kuvend Marrëveshjen për Demarkacion me Malin e Zi, duke kërkuar pajtimin e shumicës për të kaluar një kusht të domosdoshëm evropian.

Mësohet se drafti i ri që pritet ta diskutojnë deputetët e Kuvendit të Kosovës gjatë javëve në vijim, do të përmbajë një klauzolë të veçantë me të cilën do të kërkohet që, siç thuhet, “çështjet kontestuese të rinegociohen me Malin e Zi”.

Ky thuhet të jetë një prej kompromiseve që mund të jenë arritur me opozitën, e cila ka kundërshtuar fuqishëm ratifikimin e marrëveshjes meMalin e Zi, për shkak të, siç thotë, humbjes së një pjese të territorit të Kosovës.

Radio Evropa e Lirë mëson se deputetët e Kuvendit të Kosovës do të mund të vendosin që në vend të këtij formulimi të kërkojnë “arbitrazh ndërkombëtar” në diskutimin për Marrëveshjen për Demarkacion, që do të organizohej brenda javësh në Kuvend, dhe që si diskutim do të shënonte edhe një hap përpara në përmbushjen e një kushti të rëndësishëm evropian.

Nëse për asgjë tjetër, debati i Kuvendit të Kosovës, që pritet të mbledh për herë të parë palët në ‘konflikt’, do të mund të vlerësohet si një mënyrë për të tejkaluar një situatë të pamundshme të krijuar në Kosovë dhe për t’i hapur asaj rrugën për dy procese të rëndësishme: liberalizimin e vizave për qytetarët e vendit dhe vazhdimin e punës për ndërtimin e Gjykatës Speciale.

Kushti i liberalizimit të vizave për Kosovën, i vënë nga Komisioni Evropian në rekomandimin e tij për lëvizjen e lirë të qytetarëve për Demarkacion të kufirit me Malin e Zi, përfundimisht duhet të plotësohet me fillimin e muajit shtator, kur Parlamenti Evropian do të duhej të votonte mbi raportin e raportueses Tanja Fajon për t’i hapur rrugën Këshillit Evropian që ta bëjë të njëjtën gjë.

Nëse Kosova kalon afatet e përcaktuara, dhe jo më larg se deri më 20 tetor, procesi i liberalizimit të vizave do të shtyhej për një periudhë të pacaktuar kohore, me cilësimin se ajo nuk mund të menaxhojë proceset e brendshme.

Gjithsesi se votimi në Kuvendin e Kosovës, në çfarëdo forme do të mund të shpëtonte edhe qeverinë aktuale të Kosovës e cila është gjendur përballë një konfrontimi të rëndë më opozitën, që po kundërshton Marrëveshjet e nënshkruara prej saj.

Me bllokadën që çon drejt problemeve edhe me partnerin e koalicionit, Lidhja Demokratike e Kosovës është detyruar që të kërkojë përmes deputetëve të saj e në bashkëveprim me Lëvizjen Vetëvendosje një zgjidhje përmes tryezës për debat duke e cilësuar atë si të domosdoshëm për të nxjerrë vendin nga situata e krijuar.

Tryeza, i thanë Radios Evropa e Lirë zyrtarë të partive në pushtet, do të zbardhë edhe agjendën e Kuvendit në ditët në vijim. (REL)

Kosova

Krerët e krimit në Kosovë duhet të largohen

Komento
LVV_krimiLëvizja VETËVENDOSJE! mbajti konferencë për media pas publikimit të skandalit të përgjimeve ku dëshmohet se krerët e PDK-së kanë punësuar militantë e familjarë nëpër agjenci private. Shefi i Grupit Parlamentar Glauk Konjufca dhe deputetja Albulena Haxhiu kanë thënë se vendimet e tyre nuk kanë legjitimitet dhe se kur shteti është i kapur dhe udhëhiqet nga nëntoka, krerët e kësaj kapje të kriminializuar duhet të largohen me protesta.

“Nga këto përgjime të autorizuara nga Gjykata, këtë herë nga goja e protagonistëve të shtetit të kapur, kuptohet ajo që qytetarët e Kosovës e kanë ditur gjithmonë – skema e organizuar që republikën e ka kthyer në plaçkë dhe pushtet personal”, tha Konjufca.

Skema është kjo: dy shtyllat kryesore të krimit të organizuar politik në Kosovë janë Hashim Thaçi dhe Kadri Veseli. Dora e zgjatur e tyre, që i ekzekuton projektet e shtetit të kapur është Adem Grabovci. Ai konsultohet me këta të dy dhe e organizon punësimin sistematik të të gjithë militantëve partiakë nëpër agjenci të pavarura.

Këto agjenci pastaj, në vend që të punojnë për interesin e shtetit dhe mbrojtjen e interesit nacional, ato vihen në shërbim të klanit Thaçi e Veseli, pushtetit të tyre, pasurisë së tyre dhe miqve e familjarëve të tyre.

“Kjo skenë e kriminalizuar e privatizimit të Republikës tonë për përfitime personale nuk është e rastësishme që po na sjellë marrëveshje të dëmshme për vendin siç janë Zajednica e marrëveshja e  demarkacionit me Malin e Zi. Këta njerëz siç po vërehet edhe në publikime, tregojnë janë të shantazhuar prej korrupsionit që janë zhytur. Këta njerëz nuk kanë legjitimitet të marrin vendime madhore për shtetin dhe shumë prej vendimeve që deri tashmë kanë marrë duhet të rishqyrtohen”, ka thënë ai më tej.

Deputetja Albulena Haxhiu tha se ky skandal gjithkund në botë do të përbënte problem, ndërsa në Kosovë ky regjim përmes mekanizmave që kontrollon, po mundohet ta kalojë në heshtje dhe të bëhet thuajse s’ka ndodhur asgjë.

“Sot e kemi shumë të qartë se pse prokuroria dhe gjykatat në Kosovë i vërsulen opozitës e qytetarëve dhe asnjëherë kriminelëve që e drejtojnë shtetin”, tha Haxhiu.

Në vetëm 1 përgjim, nga 1000 sosh, përmenden 4 emra që lidhen me sistemin e drejtësisë. Përgjimet po tregojnë se si Hashim Thaçi dhe Kadri Veseli, si kokat e krimit në Kosovë, e bënë Sylë Hoxhën kryeprokuror të Prizrenit; Sali Mekajn e bënë Kryetar të Gjykatës së Apelit; Haxhi Dërgutin që ishte Prokuror në Prokurorinë e Qarkut të Prishtinës, më vonë e bënë Kryeprokuror të Prokurorisë së Apelit; Bahri Hysenin e zgjodhën anëtar të KOSST-t pa konkuruar fare, ndërsa aktualisht është anëtar i Këshillit Prokurorial të Kosovës.

Është e qartë se pse Kadri Veseli na thoshte drejtonju prokurorisë, sa herë që i thonim kriminel. Ai ishte komod sepse e dinte që prokuroria dhe gjyqësia janë të kapura e kriminalizuara nga vetë ai dhe Hashim Thaçi. Sot faktet po dalin sheshit, dhe prokuroria do të duhej të vepronte vetë.

 Por, krimi nuk mund të luftohet përmes një sistemi të kriminalizuar të drejtësisë. Vetëm mobilizimi qytetar do të mund ta ndryshojë këtë gjendje. (LVV)
Maqedonia

Maqedonia parajsë për investitorët, makth për punëtorët

Komento

Qeveria e Maqedonisë synon të tërheqë investitorët e huaj përmes pagave të ulëta dhe injorimit të të drejtave të punëtorëve. Investitorët e huaj paguajnë më pak, ata përfitojnë nga papunësia e lartë në vend.

punetoret MKPa zbardhur dita 35-vjeçari Goran hipën në autobusin e fabrikës. Ai jeton në Veles, por punon 60 kilometra më në jug, afër Kavadarit, ku është fabrika e kompanisë gjermane “Draxlmaier”. Aty prodhohen komponentet elektronike për makinat luksoze gjermane Mercedes-in, për të cilat ai vetëm mund të ëndërrojë. “Unë punoj gjithë ditën vetëm për 180 euro në muaj. Kur punoj në fundjava dhe festa marr pak më shumë. Fizikisht mund ta përballoj, por mendërisht kam marrë fund tashmë. Presioni i vazhdueshëm për të përmbushur normën e përditshme, më lodh”, thotë Gorani.

Ai është një nga të paktët që guxojnë të flasin për kushtet e punës në ndërmarrjet e investitorëve të huaj në Maqedoni. Por ai nuk do t’i dalë emri në shtyp. Frika se mund të humbasë punën është shumë e madhe. “Ne nuk kërkojmë kushte si në Gjermani, por ato duhet të jenë më të mira se sa janë. Në verë temperatura shpesh shkon mbi 35 gradë dhe ne nuk kemi ajër të kondicionuar në fabrikë, kondicionerët punojnë deri në orën 14 dhe pastaj i fikin. Unë shpresoj se këtë vit nuk do të jetë përsëri si vitin e kaluar. Ishte si ferr, njerëzve u binte të fikët. Këtu kursehet aq shumë sa gjendja është me të vërtetë katastrofike “, thotë Gorani për DW-në.

Paga tepër të ulëta

Të njëjtin fat ndajnë disa mijëra vetë në Maqedoni, sikurse tregon një punonjëse e kompanisë amerikane” Johnson Controls” që prodhon pjesë këmbimi për makina në Shtip, në lindje të Maqedonisë. Ajo thotë se ka gjithmonë përreth një kontrollues, i cili bën presion, se në rast se nuk përmbushim normën do të na shkurtojë rrogën.

Përqindja e papunësisë në Maqedoni ka rënë vitet e fundit, por ajo vazhdon të jetë 25%. Gjysma e të papunëve janë të rinj nën 29 vjeç. Por në të njëjtën kohë pagat kanë shënuar rënie. Sipas statistikave rroga mesatare në Maqedoni është 350 euro. Por rreth 70% e punëtorëve fitojnë më pak. Në qytete si Shtipi dhe Kavadari, punonjësit e kompanive të huaja si “Draxlmaier” ose “Johnson Controls” fitojnë mesatarisht 250 euro në muaj. Ata shpesh duhet të punojnë pas orarit, përfshirë edhe të shtunat.

Presion prej papunësisë

Qeveria e Maqedoninë synon prej vitesh të tërheqë investitorët e huaj përmes pagave të ulëta. Por ekspertët paralajmërojnë se “historia e suksesit” me investitorët e huaj ka një çmim mjaft të lartë, që kthehet për punonjësit në makth: “Për sa kohë ne kemi një shkallë të lartë të papunësisë, ne nuk mund të presim paga të larta. Ky është problemi kryesor i ekonomisë së Maqedonisë. Përveç kësaj, sindikatat janë shumë pasive”, thotë profesori i Universitetit të Evropës Juglindore në Tetovë, Zoran Ivanovski.

Pece Ristevski i Sindikatës së Industrisë, Energjetikës dhe Minierave thotë se investitorët e huaj paguajnë më pak, sepse përfitojnë nga papunësia dhe sepse ligjet që mbrojnë punëmarrësit po rrudhen, ndërkohë që qeveria bën shumë për investitorët. (dw)

Kosova

EULEX-i përgjysmon personelin deri në fund të vitit

Komento

Misioni i BE-së për shtetin ligjor në Kosovë, EULEX, do të shkurtojë ndjeshëm personelin. Më shumë përgjegjësi u kalon autoriteteve të drejtësisë dhe të policisë në Kosovë.

eulexAktualisht janë 1600 vetë të punësuar nga ky mision, por deri në fund të këtij viti numri i punonjësve do të përgjysmohet në rreth 800, konfirmoi një zëdhënëse e Komisionit të BE-së të hënën (01.08) për agjencinë gjermane të lajmeve DPA. Arsyeja ka të bëjë kryesisht me marrjen e më shumë përgjegjësive nga autoritetet e drejtësisë dhe të policisë në Kosovë.

Misioni i EULEX-it nisi në Kosovë në vitin 2008. Qëllimi i tij është “të mbështesë përmes mbikqyrjes, shoqërimit dhe konsultimit lidhur me të gjitha çështjet e shtetit ligjor, veçanërisht në polici, drejtësi, dogana dhe përmbarim”.

Së fundi (16.06) Parlamenti i Kosovës e shtyu mandatin për EULEX-in deri më 15 qershor 2018. Gjithashtu autoritetet e Kosovës ranë dakord, që t’i delegojnë BE-së autoritetin për emërimin e gjyqtarëve dhe prokurorëve ndërkombëtarë duke përfshirë edhe gjyqtarët e Gjykatës Kushtetuese.

Misioni i Bashkimit Evropian EULEX u vendos në Kosovë në dhjetor të vitit 2008, vetëm disa muaj pasi Kosova shpalli pavarësinë e saj. Baza ligjore për funksionimin e këtij Misioni është përcaktuar nga Këshilli i BE-së me anë të veprimit të përbashkët të Bashkimit Evropian 2008/124/CFSP arritur më 4 shkurt 2008. Në bazë të kësaj, EULEX-i funksionon në kuadër të kornizës së përgjithshme të Rezolutës 1244 të Këshillit të Sigurimit të OKB-së. EULEX-i është krijuar me synimin e përgjithshëm që t’i ndihmojë institucionet, organet gjyqësore dhe agjencitë për zbatimin e ligjit të Kosovës në zhvillimin e drejtësisë efektive të bazuar në sundimin e ligjit dhe të lirë nga ndikimet politike. Ky Mision është misioni më i madh civil i themeluar në kuadër të Politikave të Përbashkëta për Siguri dhe Mbrojtje të Bashkimit Evropian. Që nga fillimi misioni EULEX ka marrë vetëm 47 vendime për raste korrupsioni. (dw)

Bota

A e ka tepruar Trump-i?

Komento

trumpNjë britmë indinjate ka përfshinë Amerikën. Pas deklaratave nënçmuese rreth prindërve myslimanë të një ushtari të rënë të SHBA-së, po shtohen kritikat ndaj kandidatit republikan për president Donald Trump.

Korit të kritikëve ndaj deklaratës nënçmuese të Donald Trumpit ndaj familjes së ushtarit të vrarë më 2004 në Irak iu bashkua së fundi edhe presidenti i SHBA-së Barack Obama. Si komandant i përgjithshëm i ushtrisë, më vjen keq për „marrëzinë“, që rrëfejnë „disa njerëz“ rreth ushtarëve dhe ushtrisë amerikane, tha Obama në një fjalim para të mbijetuarve dhe veteranëve në Atlanta. Edhe pse ai nuk e përmendi Trumpin me emër, – ishte e qartë, se për kë bëhet fjalë.

Obama theksoi: „Askush nuk ka dhënë më shumë për lirinë dhe sigurinë tonë se sa familjet „Gold Star“, pra ata që kanë humbur të dashurit e tyre në operacione ushtarake. Këto familje kanë sakrifikuar aq shumë sa që „shumica prej nesh as që mund ta imagjinojë sado pak“.

„Jo pikëpamje“ e republikanëve

Edhe politikanë të rëndësishëm nga Partia Republikane e Trumpit u pozicionuan kundër kandidatit për president. „Nuk jam në gjendje ta theksoj mjaftueshëm, se „sa pak pajtohem me komentet e zotit Trump“, tha senatori dhe ish-kandidati presidencial John McCain. „Unë shpresoj se amerikanët e kuptojnë se kjo nuk reflekton pikëpamjet e Partisë Republikane, punonjësve të saj ose të kandidatëve“, ka thënë McCain.

Më parë kundër deklaratës së Trump-it u shprehën demonstrativisht edhe lideri republikan i shumicës në senat, Mitch McConnell dhe kreu i Dhomës së Përfaqësuesve, republikani Paul Ryan.

„Sa mirë!“

Babai i ushtarit të vdekur, Khizr Khan, bëri ndërkohë thirrje për pajtim. Në një intervistë me CNN, Khan tha se nuk ishte duke kërkuar ballafaqim me Trump-in. „Ne nuk duam të vazhdojmë me këtë. Kjo nuk është mënyra jonë. Ne jemi një familje e ndershme dhe shumë mirënjohëse për bamirësitë që na janë ofruar.”

Sapo u transmetua intervista Trump-i e paraqiti veten si viktimë të një fushate. „ Zotëria Khan, i cili nuk më njeh, më ka sulmuar me dashakeqësi nga skena e konventës së demokratëve dhe tani ai po vazhdon të njëjtën gjë kudo nëpër televizione. Sa mirë!“, shkroi ai në një mesazh të shkurtër në Twitter.

„Asgjë dhe askënd të sakrifikuar“

Khzir Khan mbajti të enjten një fjalim emocional në Kongresin e demokratëve. Në të ai i tërhoqi vëmendjen Trumpit, se nuk ka “sakrifikuar askënd dhe asgjë”. Miliarderi populist e mbrojti veten në një intervistë televizive duke thënë që me të vërtetë ka “sakrifikuar shumë“. Ai ka punuar „shumë, shumë fuqishëm“ dhe ka krijuar dhjetra-mijëra vende pune.

Pastaj, Trump bëri komente edhe për gruan e Khan-it, Ghazalan, e cila kur ai mbante fjalimin qendronte në këmbë e heshtur pranë burrit të saj. „Ndoshta asaj nuk i është lejuar të thotë diçka“, tha republikani. Ghazala Khan kundërshtoi: „Feja ime, familja ime ose kultura ime asnjëherë nuk më kanë ndaluar të them atë që dua“, tha ajo.

Kandidati kryesor i republikanëve është shprehur në të kaluarën shpesh me fjalë kritike rreth myslimanëve. Ai madje shkoi aq larg në kontekstin e sulmeve terroriste islamike, sa kërkoi ndalimin e hyrjes të myslimanëve në SHBA. Ndërkohë, ai bën thirrje për ndalimin e hyrjes në SHBA për njerëzit nga “shtetet terroriste”. (dw)

Bota

Deputetët turq në Uashington për klerikun Gulen

Komento

deputetet turq washingtonPresidenti i Turqisë, Recep Tayyip Erdogan, ritheksoi sot në një fjalim në televizion se përpjekja e dështuar për grusht shteti muajin e kaluar ishte planifikuar jashtë vendit. Ndërkohë, një grup deputetësh turq ndodhen në Uashington për t’i nxitur zyrtarët amerikanë të plotësojnë kërkesën e Ankarasë për ekstradimin e klerikut Fethullah Gulen, i cili akuzohet se orkestroi përpjekjen për grusht shteti.

Zyrtarë turq thonë se refuzimi për të kthyer Fethullah Gulenin në Turqi do të vështirësonte marrëdhënien ndërmjet të dy vendeve dhe do të kishte një ndikim të drejtpërdrejtë në stabilitetin rajonal.

“Në një kohë kur lufta për pushtet është në kulmin e saj, do të ishte e papranueshme mundësia që personi që organizoi një puç të përgjakshëm të qëndrojë në një vend aleat, duke patur madje edhe mundësinë të largohet drejt vendeve të treta.”

Takimi tek Departamenti i Drejtësisë ishte bashkëpunues, por zyrtarët turq paralajmëruan për pasoja serioze për marrëdhëniet SHBA – Turqi dhe luftën globale kundër terrorizmit, nëse Uashingtoni nuk përmbush kërkesën e Ankarasë.

Zyrtarët amerikanë nuk kanë komentuar për statusin e kërkesës së ekstradimit, duke përmendur se dokumentat e paraqitura nga Turqia janë duke u studiuar në Departamentin e Drejtësisë.

Sipas qeverisë turke, përpjekja për grusht shteti i ka kushtuar deri më tani ekonomisë së Turqisë rreth 100 milionë dollarë.

Ndërkohë, shefi i shtabit të përgjithshëm të ushtrisë amerikane, Gjenerali Joe Dunford, shkoi dje në Turqi për të konfirmuar rëndësinë e partneritetit strategjik ndërmjet të dy vendeve. (voa)

Bota, Shëndeti

Studim mbi gjenet e depresionit

Komento

studim depresioniËshtë bërë një zhvillim i madh drejt të kuptuarit të biologjisë së depresionit. Shkencëtarët kanë identifikuar 15 rajone të gjenomit që lidhen me sëmundjen depresive.

Ata kanë kryer një studim të gjerë të gjenomit, ku përfshinë rreth 500 mijë persona, duke krahasuar ndryshimet gjenetike të personave që kishin vuajtur nga simptoma depresive me të atyre që nuk kishin provuar simptoma të tilla.

Me zbulimin e rajoneve të reja të gjenomit shkencëtarët do të kenë mundësi të vëzhgojnë gjenet specifike të depresionit.

Deri më tani, kjo ka qenë e vështirë për shkak se përfshihen qindra e mijëra variante gjenetike që shkencëtarët dyshojnë. Secili gjen, thotë Roy Perlis, jep një sasi të vogël të rrezikut të zhvillimit të depresionit.

Dr. Perlis është Drejtor i Qendrës për Barna Eksperimentale në Massachusetts General Hospital në Boston, dhe bashkë-autor i një studimi mbi këtë çështje në revistën Nature Genetics.

Ai thotë se njerëzit e shëndetshëm kanë disa prej këtyre variacioneve, por depresioni mund të shfaqet nëse përfshihen gjene të mjaftueshme.

“Interesi ynë kryesor është se si t’i gjejmë këtë gjene, për të zhvilluar lloje të reja më të mira trajtimi për depresionin,” thotë zoti Perlis.

Rreziku i zhvillimit të një çrregullim të madh depresiv, thonë ekspertët, është diku nga 15 deri në 20 për qind.

Simptomat e depresionit janë të ndryshme; nga trishtimi, humbja e oreksit, pa kënaqësija në jetë dhe ndryshimi pa shkak i emocioneve.
Deri më tani, dr. Perlis thotë se studimi është përqendruar në një numër të vogël të objektivave në tru.

Të dhënat e përfshira në studimin e fundit kanë ardhur nga një organizatë e quajtur ‘23andMe’, e specializuar në krijimin e profileve gjenetike për njerëzit që duan të mësojnë më shumë në lidhje me prejardhjen e tyre.

Në këtë rast, informacioni ishte nga individë me prejardhje evropiane të cilët pranuan të marrin pjesë në studim.

Shkencëtarët analizuan gjenomin e pjesëmarrësve, dhe krahasuan variacionet gjenetike mes të dy grupeve.

Një analizë e detajuar zbuloi më shumë se dhjetë rajone gjenomike që rrisin rrezikun e një personi për depresion, duke përfshirë 17 rajone të veçanta që përmbajnë gjene të implikuar në çrregullimin e gjendjes emocionale. Disa rajone u përcaktuan nga shkencëtarët brenda ose afër gjeneve të përfshira në zhvillimin e trurit.

Dy rajone gjenomi ishin identifikuar më parë. Një nga rajonet për depresion ishte i lidhur me epilepsi dhe aftësi të kufizuara mendore. Një tjetër përmbante një gjen që shkakton kuptim të dobët në tru. Analizat e fundit i identifikuan këto zona si të lidhura në mënyrë të konsiderueshme me depresionin.

Hapi i ardhshëm, thotë doktor Perlis, është që të shikojmë në grupet e tjera etnike në përpjekje për të identifikuar rajonet e trurit që luajnë një rol në zhvillimin e çrregullimeve të humorit.

Ai thotë se shpreson që këto zbulime do të ndikojnë edhe për të ndryshuar perceptimet negative të shoqërisë në lidhje me sëmundjet mendore.

“Sa më shumë ta bëjmë të qartë se këto janë sëmundje të trurit të prekur nga gjenet që ndikojnë në zhvillimin e trurit, shpresa ime është se kjo do të fillojë të zvogëlojë stigmën që shkon së bashku me depresionin. Kështu që në këtë kuptim, unë shpresoj se kjo do të ketë një ndikim të menjëhershëm”, thotë zoti Perlis

Por mos prisni trajtime të reja për çrregullimet e humorit. Sipas dr. Perlis, zbulimet janë vetëm fillimi i eksplorimit për përcaktimin biologjik të depresionit. (voa)

Bota, Shëndeti

Rreziku i Zikës në Florida

Komento

zikaZyrtarët në Florida i kanë kërkuar ndihmë qeverisë federale për t’i ndihmuar në parandalimin e Zikës pas identifikimit të një lagjieje në Miami ku pickimet nga mushkonjat kanë përhapur virusin. Deri tani, janë raportuar 14 raste në shtetin e Floridës. Rreth 400 raste të tjera janë shkaktuar nga udhëtimi nëpër vendet me rrezik. Qendrat amerikane për Kontrollin e Sëmundjeve (CDC), lëshuan të hënën një paralajmërim për gratë shtatzëna dhe partnerët e tyre për të shmangur udhëtimet në këtë zonë.

Ekipet e ndihmës për shëndetin publik po spërkatin lagjien e rrezikuar dhe zyrtarët kanë paralajmëruar banorët që të përdorin barna kundër mushkonjave.

Guvernatori i Floridës Rick Scott tha dje se përveç dy rasteve, gjithë të tjerët lidhen me lagjien Wynwood, në veri të qendrës së Miamit. Shteti i Floridës ka kërkuar ndihmë nga qeveria federale për të ndihmuar në luftën kundër përhapjes së virusit.

“Sot i kërkuam Qendrave për Kontrollin e Sëmundjeve të na ndihmojnë me kontrollin e mushkonjave dhe laboratorët.”

Qendrat për Kontrollin e Sëmundjeve i kanë kërkuar grave që kanë vizituar lagjien Wynwood gjatë javëve të fundit t’i shmangen shtatzanisë për të paktën tetë javë. Gratë shtatzëna këshillohen që mos ta vizitojnë atë zonë, por si i bëhet për ato që jetojnë aty?

“Më duhet të mendoj çdo ditë: të dal jashtë shtëpisë, çfarë të vesh? E mora ilain kundër mushkonjave, dhe a do të jetë i fortë sa duhet?”

Zyrtarët i bëjnë thirrje banoreve shtatzëna të testohen rregullisht.

Florida është një nga shtetet e SHBA më tërheqëse për turistët. Një rrezik me virusin mund të dëmtojë ekonominë e shtetit, paralajmëroi senatori i Floridës Marco Rubio.

“Virusi Zika nuk është thjeshtë një problem i shëndetit publik për Floridën – por edhe një problem ekonomik. Turizmi është një nga industritë tona kryesore sepse njerëzit vijnë ose për të bërë plazh, për t’u nisur nga këtu me anije, ose për të vizituar Disney World apo Universal Studios në Floridën qendrore”.

Zyrtarët thonë se nuk ka arsye për panik sepse Florida po merr masa për të parandaluar përhapjen e Zikës. Virusi që mund të shkaktojnë probleme serioze me shëndetin, duke përfshirë microcefalinë në foshnjet e sapolindura, filloi të përhapej në lagjien e Miamit nga mesi i qershorit pasi mushkonjat pickuan njerëzit që ishin infektuar nga udhëtimet jashtë vendit. (voa)