Komisioni Evropian ka publikuar marrëvshjen e arritur midis delegacionit serb dhe atij kosovar mbi themelimin Asociacionit të Komunave Serbe (ASK).

Më poshtë lexojeni të plotë Marrëveshjen bazë për Asociacionin e Komunave me shumicë serbe në Kosovë:

Asociacioni/Bashkësia e komunave me shumicë serbe në Kosovë – Parimet e përgjithshme/Elementet kryesore

Korniza ligjore

1) Asociacioni/Bashkësia i komunave me shumicë serbe në Kosovë themelohet si një Asociacion/Bashkësi i komunave siç parashihet me Marrëveshjen e Parë, Ligjin mbi Ratifikimin e Marrëveshjes së Parë dhe Ligjet e Kosovës.
2) Në bazë të Marrëveshjes së Parë, e cila njeh karakterin e tij të veçantë, Qeveria e Kosovës do të aprovojë një dekret drejtpërdrejtë të aplikueshëm, i cili do të shqyrtohet nga Gjykata Kushtetuese. Bashkësia/Asociacioni do të jetë entitet legal i definuar nga statuti i tij, që do të përbëhet së paku nga elementet e mëposhtme:
3) Statuti do të aprovohet nga kuvendi themelues të përbëra nga anëtarët e votuar të kuvendeve të komunave pjesëmarrëse.

Objektivat

4) Në përputhje me Marrëveshjen e Parë, Asociacioni/Bashkësia do ti ketë objektivat e tij kryesore në ofrimin e funksioneve dhe shërbimeve publike për:
a) fuqizimin e demokracisë lokale;
b) ushtron vështrimin e plotë për zhvillimin e ekonomisë lokale;
c) ushtron vështrimin e plotë në fushën e arsimit;
d ) ushtron vështrimin e plotë për përmirësimin e shëndetësisë lokale primare e sekondare dhe përkujdesjen sociale;
e) ushtron vështrimin e plotë për koordinimin e planifikimit urban dhe rural;
g) aprovon masa për përmirësimin e kushteve lokale të jetesës për të kthyerit në Kosovë;
h) zhvillon, koordinon, lehtëson aktivitete hulumtuese dhe zhvillimore;
i) promovon, shpërndanë, dhe avokon për çështjet me interes të përbashkët të anëtarëve të tij dhe i përfaqëson ata përfshirë tek autoritetet qendrore;
j) ofron shërbime për anëtarët e tij në përputhje me Ligjet e Kosovës;
k) vlerëson ofrimin e shërbimeve publike të anëtarëve të tij dhe banorëve të tyre në mënyrë që të përkrah Bashkësinë/Asociacionin në formësimin e qëndrimeve të interesit të përbashkët për pjesëmarrje në punën e autoriteteve qendrore;
l) bën monitorimin kur kërkohet për zbatimin e objektivave të tij;
m) vendos marrëdhënie dhe hyn në marrëveshje bashkëpunimi me asociacionet tjera të komunave, vendore dhe ndërkombëtare.
5) Bashkësia/Asociacioni do të ushtrojë kompetenca tjera shtesë siç mund tu delegohen nga autoritetet qendrore.

Struktura organizative

6) Asociacioni/Bashkësia do ti ketë organet si në vijim:
a) një kuvend si trup suprem, i përbërë nga përfaqësues të emëruar prej anëtarëve të zgjedhur nga kuvendet e komunave pjesëmarrëse. Kuvendi do të ketë të drejtë të miratojë amendamentet e statutit, rregulloren e punës dhe të gjitha rregulloret e nevojshme dhe udhëzimet administrative në pajtim me statutin dhe ndërlidhur me objektivat e tij.
Të gjitha amendamentet e statutit, rregullorja e punës dhe të gjitha rregulloret e nevojshme dhe vendimet e aprovuara nga kuvendi do të jenë të aplikueshme për anëtarët e tij, përveç nëse njëri nga anëtarët formalisht merr vendim tjetër.
b) një president, i cili do ta përfaqësojë Bashkësinë/Asociacionin përfshirë pran autoriteteve qendrore dhe jashtë Kosovës. Presidenti do të ndihmohet nga zëvendëspresidenti. Presidentin dhe zëvendëspresidentin do ti zgjedh kuvendi në mesin e anëtarëve të kuvendeve komunale pjesëmarrëse dhe kryetarëve të komunave të tyre.
c) një këshill i përbërë nga më së shumti 30 anëtarë nga banorët e komunave pjesëmarrëse, përfshirë të gjithë kryetarët e komunave pjesëmarrëse; Këshilli është një trup këshillëdhënës i cili jep udhëzime për punën e Asociacionit/Bashkësisë.
d) një bord i përbërë nga 7 anëtarë të votuar në kuvend nga mesi i kryetarëve të komunave dhe banorët e komunave pjesëmarrëse, përbërja e saktë do të definohet në statut, me të drejtë të marrjes së vendimeve të nevojshme për menaxhimin ditor të Bashkësisë/Asociacionit. Anëtarët e bordit do të përkrahen në punën e tyre nga kolegjiumet profesionale të përbëra nga ekspertë, të ndara në mbulimin e atyre fushave të cilat bien nën objektivat dhe detyrat e Asociacionit/Bashkësisë. Statuti do të definoj numrin e kolegjiumeve profesionale dhe detyrimet e tyre ndaj anëtarëve të bordit.
e) një administratë e udhëhequr nga shefi i administratës i cili emërohet nga dhe i raporton bordit, që do të ndihmojë punën e Bashkësisë/Asociacionit posaçërisht të bordit dhe të presidentit. Stafi i administratës do të përfitoj nga statusi i të punësuarve, në përputhje me Ligjet e Kosovës, duke përfshirë Ligjin e punës dhe Ligjin mbi shërbimin civil duke u mundësuar atyre të ushtrojnë detyrat e tyre administrative. Anëtarët e Asociacionit/Bashkësisë mund të vendosin të përdorin një numër të të punësuarve për të përkrahur Bashkësinë/Asociacionin në përmbushjen e objektivave të tij.
f) një zyre e ankesave me mandat të shqyrtimit të ankesave që kanë të bëjnë me objektivat e tij.
7) selia e Bashkësisë/Asociacionit do të përcaktohet në statut.

Marrëdhëniet me autoritetet qendrore

8) Asociacioni/Bashkësia do të punojë me autoritet qendrore në bazë të bashkëpunimit të ndërsjellë dhe ndarjes së informatave.
9) Asociacioni/Bashkësia do të promovoj interesat e komunitetit serb të Kosovës në relacionet me autoritet qendrore.
10) Asociacioni/Bashkësia do të ketë të drejtë të propozoj, në përputhje me Ligjet e Kosovës, amendamente për legjislacionin dhe rregulloret tjera relevante për përmbushjen e objektivave të tij.
11) Asociacioni/Bashkësia do të ketë të drejtë të inicioj apo të marr pjesë në procedurat para gjykatave kompetente duke përshirë edhe Gjykatën Kushtetuese, kundër çfarëdo akti apo vendimi të cilitdo institucion e që ndikon në ushtrimin e fuqive të Asociacionit/Bashkësisë në përputhje me statutin e tij.
12) Asociacioni/Bashkësia do të ketë të drejtë të nominoj përfaqësues në organet/trupat kompetente të qeverisë qendrore duke përfshirë Këshillin konsultativ për komunitete. Në përmbushje të funksionit monitorues të paraparë me marrëveshjen e parë, përfaqësuesi i Asociacionit/Bashkësisë do të ketë të drejtë qasjeje në informata nga autoritetet qendrore në përputhje me Ligjet e Kosovës.
13) duke vepruar në emër të Asociacionit/Bashkësisë, katër kryetarët e komunave veriore do ti ofrojnë Ministrisë së Brendshme një listë të kandidatëve për nominim si komandant i policisë regjionale, siç përcaktohet në nenin 9 të Marrëveshjes së parë.
Kapaciteti legal
14) Asociacioni/Bashkësia do të pajiset me kapacite të nevojshme legale sipas Ligjeve të Kosovës që të ushtroj objektivat e tij, duke përfshirë të drejtën e posedimit të pronës së luajtshme dhe të paluajtshme, të bashkëpronësisë së kompanive të cilat ofrojnë shërbime lokale në kuadër të fushëveprimit të Asociacionit/Bashkësisë dhe të lidhë kontrata, përfshirë kontrata të punës.
15) në bazë të Marrëveshjes së parë Asociacioni/Bashkësia konsiderohet i themeluar, pas miratimit të dekretit, për qëllimin e objektivave të tij.

Buxheti dhe përkrahja

16) Asociacioni/Bashkësia do ta ketë buxhetin e tij, i cili do të administrohet në përputhje me parimet e transparencës e llogaridhënies dhe dispozitave të Ligjit mbi prokurimin publik.
Këto parime posaçërisht do të vlejnë për kanalizimin e fondeve, përfshirë ato në 17d.
shpenzimet do të jenë subjekt i auditimit nga autoritet kompetente, përfshirë Auditorin Gjeneral.
17) Asociacioni/Bashkësia do të financohet nga:
a) kontributet e anëtarëve të tij;
b) të hyrat dhe të ardhurat nga shërbimet e ofruara prej Asociacionit/Bashkësisë, kompanitë e tij, apo të nxjerra nga asetet e tij të luajtshme dhe të paluajtshme;
c) transferet nga autoritet qendrore;
d) kontributet, grantet, donacionet si dhe përkrahja financiare nga asociacionet dhe organizatat tjera vendore dhe ndërkombëtare si dhe nga Republika e Serbisë; Bashkësia/Asociacioni do të lirohet nga detyrimet dhe taksat në kryerjen e objektivave të tij, në të njëjtën formë sikurse komunat pjesëmarrëse.

Dispozitat e përgjithshme dhe përfundimtare

18) Asociacioni/Bashkësia do të jetë i hapur për cilëndo komunë tjetër, me kusht që anëtarët të pajtohen.
19) Asociacioni/Bashkësia mund të shpërbëhet vetëm me vendim të kuvendit të tij të miratuar me shumicën e 2/3 të anëtarëve të tij.
20) Asociacioni/Bashkësia do të ketë të drejtë të ketë simbolet e tij zyrtare (stemën dhe flamurin), në përputhje me Ligjet e Kosovës.
21) Statuti i Asociacionit/Bashkësisë do të hartohet nga Ekipi Menaxhues dhe do të paraqitet në Dialogun e Nivelit të Lartë brenda 4 muajve nga dita e arritjes së marrëveshjes së këtyre parimeve elementeve, me lehtësim sipas nevojës, duke përfshirë atë të Ministrisë së Qeverisjes Lokale. Statuti do të vërtetohet me dekret pas marrëveshjes në Dialog. Cilido amendament që do të prezantohet nga Asociacioni/Bashkësia do të vërtetohet me dekret dhe do të shqyrtohet nga Gjykata Kushtetuese.
22) Brenda një viti nga aprovimi i statutit të Asociacionit/Bashkësisë, do të bëhet shqyrtimi i implementimit të tij duke përfshirë ato në lidhje me nenin 5 të Marrëveshjes së Parë.
Gjithashtu, po ua sjellim origjinalin (anglisht), siç e ka publikuar KE-ja.

Dokumentin plotë mund ta gjeni:

eeas.europa.eu/statements-eeas/docs/150825_02_association-community-of-serb-majority-municipalities-in-kosovo-general-principles-main-elements_en.pdf

(rtk)

Në Bruksel u nënshkruan katër marrëveshje të rëndësishme për normalizimin e raporteve Kosovë – Serbi. Përfaqësuesit e Kosovës thonë se marrëveshjet respektojnë në tërësi statusin e shtetit., por Beogradi mendon ndryshe.

E ngarkuara e BE për Politikën e Jashtme, Federica Mogherini, konfirmoi se delegacionet e Kosovës dhe Serbisë kanë nënshkruar pas një dite të gjatë (25.08)katër marrëveshjet e diskutuara shumë muajt e fundit: Marrëveshjen për Telekomunikacionin, Marrëveshjen për Energjinë, për lirimin për qarkullim të urës mbi lumin Ibër në Mitrovicë si dhe për Asociacionin e komunave me shumicë serbe.

“Ruhet sovraniteti”

Kryeministri i Kosovës, Isa Mustafa pohon se “Asociacioni i komunave me shumicë serbe nuk do të ketë asnjë kompetencë ekzekutive” dhe se “Marrëveshjet janë në përputhje me Kushtetutën dhe ligjet e Kosovës.”

“Sot kemi arritur marrëveshje të rëndësishme. Ne e konsiderojmë një sukses shumë të madh të arritur me këto marrëveshje, sukses në shtrirjen e sovranitetit në tërë territorin e Kosovës, përfshirë edhe veriun”. Mustafa tha se pala kosovare “konsideron se të gjitha marrëveshjet janë në përputhje me Kushtetutën dhe ligjet e Kosovës”. Asociacioni “do të mundësojë që të ndihmohen komunat me shumicë serbe, por nuk do të ketë asnjë kompetencë ekzekutive. Kështu që funksionimi i shtetit të Kosovës do të jetë normal dhe i suksesshëm”, theksoi kryeministri Mustafa.

Edhe ministri i Jashtëm i Kosovës, Hashim Thaçi pohon se marrëveshjet “janë në përputhje të plotë me Kushtetutën dhe ligjet e Kosovës”.

“Serbia nënshkruan pas presioneve”

“Serbia ka nënshkruar pas presionit të bashkësisë ndërkombëtare. Kemi qenë peng i refuzimit të tyre, sepse pala kosovare ka qëndruar prapa asaj që është zotuar: të arrijë marrëveshje sipas dokumenteve të Kosovës”, theksoi Thaçi duke shtuar se “Asocioacioni nuk do të ketë kompetenca ekzekutive”. Pala kosovare dhe bashkësia ndërkombëtare ka insistuar që të katër marrëveshjet të nënshkruhen së bashku, pasi pala serbe ka qenë më së shumti e interesuar për marrëveshje për Asociacionin e komunave me shumicë serbe ndërsa ajo kosovare për tri marrëveshjet e tjera.

Ura mbi Ibër hapet më 15 tetor

Ministrja e Kosovës për Dialog Edita Tahiri tha se “nënshkrimit të marrëveshjeve u kanë paraprirë zhvillimet pozitive në këtë raund të bisedimeve”. “Marrëveshja për Asociacionin e komunave me shumicë serbe është në pajtim të plotë me Kushtetutën e Kosovës. Asociacioni nuk do të ketë kurfarë kompetencash ekzekutive. Ndërsa barrikada mbi urën Ibër do të hiqet më 15 tetor”, theksoi Tahiri. Palët shpresojnë se me largimin e “Parkut të paqes”, ura mbi lumin Ibër do të hapet për qarkullim pas plot 16 vitesh. Edita Tahiri pohon se Kosova do të ketë kodin ndërkombëtar telefonik +383. Ndërsa për çështjet e energjisë “Serbia ka pranuar t’i heqë pengesat që i ka krijuar deri më tash dhe zbatimi do të shkojë sipas planit”.

“Bisedimet tepër të vështira”

Delegacioni serb ka bërë të ditur gjatë ditës se bisedimet në Bruksel kanë qenë “tepër të vështira”. Në veçanti mosmarrëveshje dhe mospajtime ka pasur rreth formimit të Asociacionit. Pala serbe ka insistuar që të dihet çdo detaj i funksionimit të këtij Asociacioni. Kryeministri i Serbisë Aleksandar Vuçiq tha se “marrëveshjet e nënshkruara janë të mira për popullin serb në Kosovë.” Në veçanti Marrëveshja për krijimin e Asociacionit, i cili “do të ketë kompetenca shumë të gjera”. Ndërsa tani “nuk ekziston asnjë pengesë për hapjen e kapitujve të parë në negociatat mes Serbisë dhe Bashkimit Evropian”.

Kompetencat e Asociacionit

“Asociacioni do të ketë kryetarin e vet, nënkryetarin, kuvendin, këshillin, stemën dhe flamurin. Asociacioni do të vendosë për katër çështjet e Marrëveshjes së Brukselit: shëndetësinë, shkollimin, planifikimin rural dhe urban si dhe zhvillimin ekonomik”, bëri të ditur Vuçiq në një deklaratë për Televizionin e Serbisë, duke shtuar se Serbia do të ketë të drejtën ta financojë këtë Asociacion, pa paguar tatime apo taksa.

Vuçiq ka bërë të ditur se në shtator do të vizitojë Kosovën dhe dhjetë komunat me shumcië serbe, të cilat në të ardhmen do të jenë pjesë e Asociacionit. Në këtë Asociacion bëjnë pjesë katër komunat në veri: Mitrovica e Veriut, Zveçani, Zubin Potoku dhe Leposaviqi, si dhe komunat e tjera në jug Graçanica, Shtrpce, Novo Brda, Ranillugu, Pasjane si dhe Parteshi dhe Kllokoti.

Vuçiq pohon se është nënshkruar edhe marrëveshja për energjinë por pa u arritur marrëveshje për sistemin operativ, distribuimin dhe pasurinë. “Për herë të parë do të kemi edhe një furnizues dhe tregtues me energji, e ajo është një bijë e kompanisë EPS (Sistemi elektroenergjetik i Serbisë).

“Ata (delegacioni i Kosovës) kanë dashur të na mashtrojnë rreth pasurisë. Ata e kanë shkruar se kjo është pasuri e tyre. Ndërsa ne e kemi shkruar menjëherë se kjo është, sipas Kushtetutës, pasuri e Serbisë.” Sa i përket kësaj marrëveshjeje, Vuçiq tha se “këtu priten probleme”. Lidhur me telekomunikacionin tha se serbët edhe më tej kur thërrasin në Serbi nuk duhet të përdorin kodin e ri. Kodin për thirrje nuk duhet ta përdorin as serbët e Serbisë kur telefonojnë me ata në Kosovë. Ndërsa për urën mbi lumin Ibër ai tha se “serbët nuk duhet të shqetësohen”. “Rruga Kralja Petra do të jetë zonë për këmbësorë, ku nuk do të futen kamionë”, tha Vuçiq. (dw)