Arkivi mujor: Shtator 2016

Shqipëria

Majlinda Bregu në Top Story: Strukturat e PD, kaotike

Komento

top_story3 vjet e gjysmë më parë, kur Partia Demokratike humbi zgjedhjet, dilema e madhe ishte a do të mbijetojë kjo parti pa Sali Berishën. Sot dilemat mbetet dhe pavarësisht asaj çfarë thuhet, në dibër Partia Demokratike humbi. Kjo ka sjellë një shtim të zërave kritikë brenda Partisë Demokratike dhe njëri prej këtyre zërave është Majlinda Bregu.

Për të folur për gjendjen e opozitës sot, në Top Story këtë të hënë është e ftuar Majlinda Bregu.

Sokol Balla: Të flasim pak për Dibrën, që ju ka bërë protagoniste me kritikat brenda partisë. Cilat janë arsyet e humbjes sipas jush?

Majlinda Bregu: Nuk besoj se ka ndonjë arsye protagonizmi, dëshira apo mendimi. Dibra ishte humbje dhe nuk kam ngurruar ta them këtë as në mbledhjen e  grupit dhe kam frikë se ajo intuita e  gruas të drejton të kesh…

Sokol Balla: Po thoni që e parandjetë?

Majlinda Bregu: Një parandjenjë, kam qenë në Dibër dy herë. Shpesh shkëputemi duke menduar për qendrën tonë dhe botën tonë dhe në momentin që përballesh me njerëzit ka një ndjesi tjëtër, ajo që më ngeli në mendje ishte ajo ndjesia, një stepje që të dëgjojnë për hir të faktit që ke shkuar dhe po flet. Reagova me një status sepse e ndjeva veten të turpëruar kur pashë një bulevard të tërë të papunë. Askush nuk thoshte dot që po do të fitojmë. Unë e njoh pak dibrën dhe nuk mund të vija bast që do e fitonim.

Sokol Balla: Nuk kishte struktura të PD në Dibër?

Majlinda Bregu: Strukturat e PD sot janë në një situatë problematike. Kjo është e vërtetë ishte edhe në Dibër. Për fatin tonë të keq nuk është vetëm në Dibër, por është edhe në zona të tjera të PD. Nuk do ishte kaq kaotike nëse do të ishte bërë kaq problematike nëse do kishte përfunduar procesi i zgjedhjes.

Sokol Balla: Rasti i Dibrës sikur Basha u ul me grupet dhe bisedoi me e dolët me një kandidat të përbashkët.

Majlinda Bregu: Kjo ndodhi në zgjedhjet e vitit të kaluar. Ne gabuam. Dibra ishte një test lokal, ishte prova për të parë se kush do të drejtonte Dibrën. Droga dhe mbjellja e Shqipërisë me hashash është sot një fakt i dukshëm. Një fakt që ndikoi edhe në zgjedhjet e Dibrës e që ka të bëjë me korruptimin e shpresës së shqiptarëve.rezultati i Dibrës, 10 fishimi vjen edhe nga shumëfishimi i plantacioneve me drogë, por kjo nuk do të thotë të mos shohim veten në pasqyrë.

Sokol Balla: Ju jeni cituar nga burime brenda mbledhjes t’i keni cilësuar këto argumente qesharake?

Majlinda Bregu: Kam thënë që janë argumente jo të qëndrueshme. Ne u zhvendosëm në Dibër për të garantuar që të mos vidheshin votat. Ajo që po them është që nëse kjo situatë ishte e parashikueshme do të ishte mirë për të gjetur mënyra sesi ta përballonim. Mbase nuk mund të kishim fituar, por do të shmangnim humbjen kaq të thellë. Ka shumë arsye.

Sokol Balla: Cilat janë këto arsye? Ju folët për mosorganizimi i partisë nuk është problem ndoshta i Dibrës? 

Majlinda Bregu: Për këto arsye them që duhet të ulemi dhe të diskutojmë. Krimi dhe droga kanë qenë gjithnjë në zgjedhje në Shqipëri. Problemi është si t’u bëjmë ballë atyre. Na duhet një strategji. Në një mesazh në facebook,. Një i ri më shkruan se do të votojë vitin tjetër, po ashtu edhe vajza ime, por ka një dilemë. Ai më thotë që nuk sheh shpresë në këtë vend.

Sokol Balla: Thatë që jeni rikthyer në 2004 në PD dhe një nga kritikat këto ditë nga shtypi pranë opozitës, thotë që ky është defekti më i madh, që ju nuk keni kontribut. Ju dukeni sikur jeni të pamësuar nga mungesa e pushtetit?

Majlinda Bregu: Shqetësimi im është sesi PD të kthehet si forcë e parë politike në vend në 2017.

Sokol Balla: Mendoni që kjo do të ndodhë kështu siç janë kushtet sot?

Majlinda Bregu: Dua që kjo do të ndodhë.

Sokol Balla: Do t’i thoni vajzës tuaj dhe atij djalit që të votojë PD vitin tjetër?

Majlinda Bregu: Absolutisht po. Partia Demokratike erdhi në pushtet sepse bashkoi demokratët dhe nisi të shohë nga vetvetja. Kam frikë sepse çështjet që shqetësojnë shqiptarët, nuk po adresohen siç duhet nga ne. Marrim rastin e maturantëve, a u thamë neve atyre sesi dilet nga kjo situatë? Kam dëgjuar plot, por nuk ka një diskutim.

Sokol Balla: Ju thoni që problemi që ka PD është identifikimi apo dhënia e zgjedhjeve?

Majlinda Bregu: Të dyja bashkë. Përsa kohë kemi një krah që bën sulme ndaj qeverisë, pjesa tjetër është ajo që duhet të zhvillojmë dhe duhet të jetë pjesë e një debati tonë të brendshëm që si të bindim shqiptarët që ne jemi alternativa më e mirë në këtë vend. Ne duhet të punojmë që të mbërrijmë me strategji të qartë në 2017. Duhet të punojmë për identitetin e PD. E kam nisur që në verë kur flitej për variantet me qeverinë teknike. E thashë atëherë përse Edi Rama dhe Ilir Meta të ndahen nga njëri-tjetri, sepse kanë ndarë sinorët e pushtetit? A mund të vijë PD me forcën që po mban Ramën në pushtet?

Sokol Balla: LSI ju mbajti ju 4 vjet ministre…

Majlinda Bregu: Po dhe është pjesa që akuzohemi më shumë për korrupsion.

Sokol Balla: Mund të ndodhë që në një qeveri e mundshme nesër PD-LSI nuk ju gjen ministre…

Majlinda Bregu: Kjo nuk ka asnjë lidhje me mua, po flas për një frymë dhe model për të bashkuar dhe dhënë shpresë demokratëve.

Sokol Balla: Ju keni deklaruar se keni votuar Sokol Olldashin, i ndjeri ka qenë kundër aleancës me LSI dhe e ktheu këtë në platformën e tij në fushatën për kryetar të partisë. Përse nuk e votuat atëherë Lulzim Bashën?

Majlinda Bregu: E kam votuar sepse mendoja që ishte figura më e mirë për të zëvendësuar Berishën dhe me Sokolin kemi ndarë të njëjtën frymë që ishte ajo për të forcuar dhe patur një PD sa më të fortë. E kam votuar sepse kam menduar se do të ishte një kryetar shumë i mirë. Nuk kam mundësi sot që të jap provën e kësaj që them, po të ishte gjallë do të ishte prova. Por ajo që po ndodh sot, fatkeqësisht përveç humbjes së një miku është edhe një minus shumë i madh i PD.

Sokol Balla: Ju thoni që vota juaj provohet sot nga gabimet e Lulzim Bashës?

Majlinda Bregu: Besoj që kam bërë një zgjedhje të duhur për frymën që Olldashi. Asnjëri nga ne, përfshirë edhe të ndjerin në asnjë moment nuk do të bëhej shkopinj nën rrota për liderin e PD. Unë di që ka patur një frymë dhe një model Olldashi, që sot e kanë demokratët e thjeshtë. Lulzim Basha është kryetari i PD sot…

Sokol Balla: Ju sapo thatë që PD ka qenë më mirë me Sali Berishën…

Majlinda Bregu: Sali Berisha është modeli i politikanit luftëtar. Sërish është ai që ka mbushur boshllëkun e opozitës në këto tre vite. Nuk e kisha pritur që shumë prej nesh nuk do të kishim identitetin. Sali Berisha është personi që ka mbështetur zgjedhjen e Lulzim Bashës në krye.

Sokol Balla: Ju thoni që Sali Berisha është historia e PD, por që tashmë duhet t’i përkasë të shkuartës dhe ju të flisni për një lidership të ri?

Majlinda Bregu: Sali Berisha tha që kur Basha u bë kryetar tha që mbështes liderin e ri të PD. Historia e PD nuk mbaron dhe nuk mbyllet me Sali Berishën. Sali Berisha nuk do të ngulte këmbë që historia e PD të ngelte tek historia e Sali Berishës. Duhet të shohim se përse shqiptarët nuk na votojnë. Mund të kishim fituar edhe zgjedhjet e 2015, sepse kjo qeveri i ka dhënë shumë shpejt shenjat e degradimit të saj.

Sokol Balla: Përse e përjashtoni LSI?

Majlinda Bregu: Është e pozicionuar në mes të spektrit politik dhe është në të drejtën e Metës për  të kërkuar dhe vendosur aleanca të reja. Unë besoj se ne me akuzat që kemi ngritur gjatë gjithë kësaj kohe…dhe nuk na jep pikë me kartën e luftës kundër korrupsionit, krimit dhe mashtrimti, një aleancë me Metën. Ky është mendimi im. Aleanca që PD duhet të ndërtojë, duhet të jetë sa më e gjerë me qytetarët. Nuk ka parti politike, sado të përdorin blerjen e votës, ara me kanabis, nuk ka parti që t’i kundërvihet një revolte popullore. Besoj që PD, që ka patur forcën për ta bërë këtë, ka absolutisht mundësinë për t’u rikthyer në 2017, si partia që duhet t’i ndryshojë faqen këtij vendi, por duhet që fillimisht të shohim nga vetja.

Sokol Balla: Ka shumë që nuk ju shikojnë fare në zgjedhjet e 2017. Kjo ekziston si tezë dhe mundësi. Thatë që keni hyrë në PD nga dera dhe nuk do lejosh që të dalësh nga dritarja? Çfarë do të bëni nëse nuk do të jeni pjesë në listën e deputetëve në 2017, ju dhe një grup i rëndësishëm tjetër?

Majlinda Bregu: As që dua ta mendoj dhe rëndoj Lulzim Bashën që kjo po bëhet se një pjesë e jona nuk do të jetë në PD. Secili ka të drejtë të zgjedhë kandidatët e vet. Unë do të bëj të njëjtën gjë, të forcojmë PD. A ka kjo hapa realë? Eduard Selami hodhi në mbledhjen e grupit një ide për thirrjen e Këshillit Kombëtar. Unë po e çoj më tutje, një nismë që në bazë të statutit që me 1/4 e votave të anëtarëve të Këshillit Kombëtar, të thirret një mbledhje. A është një rrugë për të konsumuar debatin tonë? Është një rrugë shumë e mirë dhe nuk ka arsye përse mos të shohim njëri-tjetrin në sy.

Sokol Balla: Ju e mbeshtesni tezën se me këtë qeveri nuk shkohet në zgjedhje dhe se duhet të ketë një qeveri tjetër?

Majlinda Bregu: Janë dy elementë që duhet të jenë bazë për zgjedhjet e 2017, një është zbatimi i dekriminalizimit dhe e dyta zgjedhje të lira e të ndershme, por edhe mbledhja e komisionit të reformës zgjedhore, ku për hir të së vërtetës vetëm PD ka paraqitur propozime.

Sokol Balla: Nuk i druheni reagimeve të kësaj që thatë? Ju thatë që do të nisni një aksion politik për mbledhjen e 1/4, që mund të interpretohet si aksion kundër Bashës?

Majlinda Bregu: Aksion politik se po respektohet neni i statutit? Këtë mund ta mbajë Partia Socialiste. PD është ngritur me respektin dhe mendimin e lirë dhe nuk shoh asnjë pengesë. Është çështje diskutimi. Të gjithë kemi nevojë që të dëgjojmë strategjinë, profilin, idetë që partia do të përcjellë në zgjedhjet e 2017. Nëse çështje të sulmit të drejtpërdrejtë të kundërshtarit na sjellin vota, duhet parë sepse u pa çfarë rezultati na dha.

Sokol Balla: A është e vërtetë se kishte dhe deputetë të tjerë që do ta votonin reformën në drejtësi, jashtë vullnetit të partisë, një numër nga 10 deri në 14?

Majlinda Bregu: Nuk e kam deklaruar as unë që do ta votoj reformën në drejtësi pavarësisht qëndrimit të PD. Por isha e bindur që PD do të dilte kundër vetes së vet pasi ne kemi qenë të parët që e kemi kërkuar këtë reformë. Ne nuk kishim arsye pse ne t’i kundërviheshim. Kur diskutoheshin problematikat e draftit, unë kam menduar se PD nuk duhet të merrte asnjë kosto të pamerituar.

Sokol Balla: Qëndrimi që mbajti PD i dha asaj një kosto kundrejt ndërkombëtarëve?

Majlinda Bregu: Mund ta kishim trajtuar çështjen që të mos kishin ardhur ato deklarata të pashoqe nga ndërkombëtarët. Ne të parët nuk jemi të vendosur për të zgjidhur këto probleme madhore dhe duhet patjetër ndërhyrja e ndërkombëtarëve.

Sokol Balla: Nuk i druheni një interpetimi se mënyra si flisni sot, duket sikur flisni më keq për Lulzim Bashën se Edi Ramën?

Majlinda Bregu: Nuk flas keq as për Bashën dhe nuk më intereson të flas keq për Edi Ramën. Kritikat dhe qëndrimet janë publike. Unë kam qenë personi më i goditur kur Edi Rama ishte në opozitë. Kanë kërkuar që të jepja dorëheqjen sepse isha e lidhur me një organizatë mafioze.

Sokol Balla: Kampi kundërshtar mund t’ju mirëpriste në radhët e tij?

Majlinda Bregu: Të siguroj që më shumë dëm po i bën Ben Blushi qeverisë sesa ne. Por nuk është kjo situata në Partinë Demokratike. Armiku mund të lëvizë me diversonin sa të dojë. Nëse prisni që unë të kaloj me sistemin e sharjeve, kot prisni. Sokol Olldashi thoshte që kemi një problem që tani nuk mund të flasim kot më kot se na janë rritur fëmijët.

Sokol Bala: Keni besim tek lidershipi i Lulzim Bashës në zgjedhjet e 2017?

Majlinda Bregu: PD mund të fitojë zgjedhjet nëse nis urgjent riogranizimin e strukturave, zgjedhjen e tyre, përfshirjen e grupit në vendimet politike të degëve. Ka nevojë urgjente për rishikim, ribashkim dhe për të rritur PD edhe me ata që kanë dhënë kontribute. Fryma e Re Demokratike mund të jetë edhe në aleancë me PD, pse jo për t’u rishkrirë me të dhe unë nuk di vend më të mirë për t’u diskutuar se Këshilli Kombëtar i PD.

Sokol Balla: Nëse kjo mbledhje ju refuzohet, nëse nuk jeni në listën e deputetëve, do të jeni në PD? Do mbështesni Lulzim Bashën?

Majlinda Bregu: Këto janë raste hipotetike. Ajo që duhet të ndodhë është që PD duhet të ketë një listë shumë të mirë. Të ishte për mua duhet të kemi një sistem mazhoritar, sidomos në këtë kohë kur besimi tek politika ka rënë.

Sokol Balla: Nuk e përjashtoni mundësinë që pas 2017 të nisni një jetë krejt tjetër?

Majlinda Bregu: I druhem faktit që PD të mos fitojë në 2017.

Sokol Balla: Keni qenë gjithmonë e sulmuar, më shumë se ju mund të jenë sulmuar vetëm dy persona, Sali Berisha dhe Lulzim Basha. Një pyetje që lidhet edhe me background-in si ish-ministre, do të ketë një datë për hapjen e negociatave këtë vit?

Majlinda Bregu: Kam patur dy takime shumë të mira. Kam një informacion të çuditshëm se cçarë ndodh. Jam takuar me Josez Daul dhe Komisionerin Hahn. Tek të dy kam kërkuar mbështetjen për anëtarësimin në BE. Kjo mund të tingëllojë paradoksale dhe duke e krahasuar me ato ditët e djeshme, kur opozita e asaj kohe mundohej të na bllokonte në çdo hap. Besoj se kjo i duhet Shqipërisë dhe shqiptarëve për të patur vëzhgim më të madh të ndërkombëtarëve që Shqipëria të mos jetë nesër diktaturë demokratike. Shqipëria dhe shqiptarët ja vlen të mbështeten se janë populli me besnik për integrimin dhe për pozicionin paqedashës në rajon dhe që gjithmonë e kanë drejtuar këtë proces para politikës. Shpresoj që Komisioni të ketë një propozim, por jam e bindur që nuk do të vijë pa kushte që kanë të bëjnë me zbatimin e reformës në drejtësi.

Marrë me shkurtime nga Top Story

/ Top Channel

Kosova

Studentët dhe menaxhmenti i UP-së kërkojnë nga Kisha lirimin e hapësirës

Komento

kisha-upNjë grup i studentëve i Universitetit të Prishtinës, kanë protestuar të hënën përpara objektit të Kishës Ortodokse Serbe brenda kampusit të Universitetit të Prishtinës, në kundërshtim të, sic thonë, funksionalizimit të këtij objekti fetar.

Përmes një aksioni simbolik, të leximit të librave, që thonë se e konsiderojnë si “armën e tyre më të fortë”, studentët kanë kërkuar kthimin e pronës, që sipas tyre, i takon Universitetit dhe studentëve.

“Ky aksion tenton ta përçojë mesazhin që kjo tokë është e studentëve, kjo hapësirë i përket studentëve, dhe do të shfrytëzohet nga studentët për nevojat e tyre, e assesi të bëhet funksionalizimi I një objekti i cili tenton të bëhet si Kishë Ortodokse Serbe, me ç’rast cenohet edhe sekularizmi I Universitetit të Prishtinës”, ka thënë Gramos Cërnaveri, një nga studentët protestues.

Aksioni i studentëve të UP-së, pason përplasjen e para dy ditëve me Policinë e Kosovës, kur kjo e fundit nuk lejoi vendosjen e një pankarte në objektin e Kishës në kampusin e UP-së.

Një polic u lëndua dhe një numër i studentëve “u neutralizuan” gjatë përplasjes që ngjalli reagime të shumta.

President i Kosovës, Hashim Thaçi, e cilësoi protestën e studentëve, të ditës së shtunë “të papranueshme”, dhe kërkoo zgjidhjen e cështjes përmes “rrugëve ligjore dhe jo me veprime të njënashme që nxisin urrejtje e dhunë”.

“Çdo objekt fetar në Kosovë është dëshmi e tolerancës dhe dialogut ndërfetar që vazhdojmë t’i kultivojmë dhe me të cilët mburremi të gjithë”, tha presidentit Thaçi.

Objekti i Kishës në kampusin e Universitetit të Prishtinës, u ndërtua gjatë viteve të 90-ta, në kohën e administrimit serb të Kosovës dhe u riaktualizua në vitet e fundit, kur drejtuesit e Kishës Ortodokse Serbe kërkuan funksionalizimin e saj.

Një grup murgjish dhe besimtarësh ortodoks javën e kaluar bënë përpjekje për të pastruar objektin por u ndaluan nga zyrtarët e komunës së Prishtinës që thanë se “punimet nuk mund të kryen pa një leje paraprake nga komuna”.

Objekti i Kishës në kampusin e Universitetit të Prishtinës ka nxitur menaxhmetin e UP-së i cili ka kërkuar nga institucionet e Kosovës që “përmes rrugëve politike dhe juridike të qartësojë situatën duke e kthyer pronën prapa”.

Profesori në Universitetin e Prishtinës, Bekim Lumi, pjesëmarrës në protestën e studentëve, thekson se kjo hapësirë I përket Universitetit të Prishtinës dhe nuk duhet të shfrytëzohet si diçka tjetër.

“Pretendimi ynë I vetëm është se kjo hapësirë u përket studentëve, i përket mësimdhënies dhe se nuk ka vend për politizim dhe fe, ka nevojë vetëm për mësim dhe hapësirë për studentët e këtij Universiteti”, tha Lumi.

Çështja e Kishës Ortodokse “Krishti shpëtimtar” në kampusin e UP-së, që prej vitit 2012 është duke u trajtuar nga gjykata, për të përcaktuar legjitimitetin e pretendimeve të Kishës Ortodokse Serbe dhe Universitetit të Prishtinës për pronësinë. (REL)

Ballkan, Bota

Dodik për REL: Do ta mbajmë referendumin

Komento

dodikPresidenti i Republikës Sërpska të Bosnjës, Millorad Dodik, u zotua se do të mbajë referendumin për një festë në rajonin serb, me gjithë faktin se ai paraqet sfidë për autoritetin e qeverisë qendrore.

Dodik i tha Shërbimit të Ballkanit të Radios Evropa e Lirë se referendumi i planifikuar më 25 shtator, për 9 janarin si ditë e entitetit, do të zhvillohet, pavarësisht vendimit kundër, të lëshuar nga Gjykata Kushtetuese e Bosnjës.

“Do ta mbajmë referendumin. Nuk është referendum i ndarjes. Është një lloj votimi për të parë se çfarë mendojnë njerëzit për festën e 9 janarit, në mënyrë që politikanët të mund të ndryshojnë ligjin në parlament”, tha Dodik.

Sipas vendimit të Gjykatës Kushtetuese, referendumi është jokushtetues dhe diskriminues ndaj banorëve joserbë të Republikës Sërpska, njërit prej dy entiteteve të Bosnjës.

Serbët e Bosnjës kanë shpallur “Republikën e Popullit Serb” më 9 janar, 1992, kur Bosnja ka qenë ende pjesë e Jugosllavisë së atëhershme.

Një vendim i Gjykatës Kushtetuese në nëntor të vitit 2015 ka kërkuar nga Republika Sërpska që të zgjedhë një datë tjetër për ditën e entitetit, e cila do të ishte e pranueshme edhe për myslimanët dhe kroatët.

Udhëheqja e Republikës Sërpska është përballur po ashtu me presionin e komunitetit ndërkombëtar për të hequr dorë nga referendumi. (rel)

Shqipëria

Tiranë: OSBE kërkon nisjen e reformës zgjedhore “pa humbur kohë”

Komento

osbeOSBE u bëri sot thirrje zyrtarëve dhe partive politike që të nisin reformën zgjedhore pa humbur kohë.

Zyra e OSBE-së në Shqipëri publikoi një deklaratë, ku theksoi se ky proces shumë i rëndësishëm duhet përfunduar në kohë për zgjedhjet parlamentare të vitit të ardhshëm.

Kryetari në detyrë i Zyrës së OSBE-së në Shqipëri, Robert Wilton, e bëri sot këtë deklaratë, pas përfundimit të afatit të ankimeve për zgjedhjet e 11 shtatorit 2016 për kryetarin e bashkisë së Dibrës:

Zyra e OSBE-së është e përgatitur të ofrojë mbështetje teknike dhe ekspertizë për reformën zgjedhore, sapo komisioni i posaçëm për reformën zgjedhore të fillojë punën.

“Ne ndajmë të njëjtin shqetësim me Komisionin Qendror të Zgjedhjeve për zëvendësimin e mbi 98 për qind të komisionerëve të qendrave të votimit një ditë përpara zgjedhjeve. Partitë politike duhet ta marrin më seriozisht menaxhimin profesional të zgjedhjeve, në mënyrë që sistemi të jetë i besueshëm” – thuhet në deklaratën e OSBE-së.

Sipas saj, procesi zgjedhor në Dibër tregoi se vendi ka nevojë për një reformë zgjedhore tërësore, e cila duhet të sigurojë depolitizimin e organeve të administrimit të zgjedhjeve, si dhe barazinë gjinore në komisionet zgjedhore. (voa)

Bota

Kërcënimi nga interneti

Komento

Nga 19-20 shtator zhvillohet i ashtuquajturi Cyber Security Summit. Është hera e katërt që ai mbahet dhe këtë herë zhvillohet në Sillicon Valley.

internetOrganizatorët e takimit të nivelit të lartë të ekspertëve, Konferenca e Sigurisë e Mynihut dhe Telekomi Gjerman ftuan për të diskutuar për sigurinë kibernetike ekspertë të shkencës, politikës, ekonomisë dhe ushtrisë. DW foli me Thomas Kremer nga Deutsche Telekom.

Deutsche Welle: Tri herë, Deutsche Telekom dhe Konferenca e Sigurisë në Mynih e kanë organizuar Cyber Security Summit në Gjermani. Këtë herë Konferenca e Sigurisë zhvillohet në Sillicon Valley në SHBA. Pse?

Thomas Kremer: Me Sillicon Valley ne kemi gjetur një mikpritës, i cili është shumë inovator në të gjitha fushat rreth sigurisë kibernetike. Nga ky rajon vijnë metoda të reja. Veç kësaj është edhe një pikë ndërkombëtare takimi. Cyber Security nuk mund të rregullohet as në nivel nacional dhe as evropian, për të nevojitet një rrjet ndërkombëtar. Prandaj është shumë mirë, kur shkon atje ku luhet muzika.

Çfarë është arritur që prej Cyber Security Summit të tretë para dy vjetësh në Bonn?

Sektori ku kemi avancuar më shumë është ndërgjegjësimi se siguria e IT dhe siguria kibernetike të mos jenë çështje e specialistëve, por ta kenë vendin në katet e shefave. Shumica e sipërmarrjeve sot e kanë të qartë se siguria informatike dhe kibernetike sot është çështje e vendimmarrësve. Me disa kufizime kjo vlen edhe për shtresën e mesme.

Një aspekt i dytë është që bashkëpunimi në çështjet e sigurisë midis institucioneve publike dhe sipërmarrjeve është përmirësuar shumë dukshëm. Ky përparim për mendimin tim i dedikohet Cyber Security Summit që e patëm në Bonn.

Çfarë dimensioni ka kërcënimi në hapësirën kibernetike, në Cyber Space? A është shtuar ai në lidhje me industrinë 4.0?

Ne e shohim qartë, se me shtimin e digjitalizimit të të gjitha aspekteve të jetës sonë profesionale dhe private është shtuar mundësia e sulmeve edhe kibernetike. Potenciali i kërcënimit që kemi është më i madh. Njëkohësisht ne shohim se sulmuesit sillen në mënyrë më profesioniste. Këtë e ndjemë edhe në zonën tonë, kur disa spitale u bënë viktima të sulmeve kibernetike. Sulmuesit thjesht i koduan të gjitha të dhënat, sa që praktikisht nuk mund të punohej dot më me të dhënat e pacientëve. Kriminelët u përpoqën pastaj t’u bënin shantazh spitaleve. Ky është njëri nga rreziqet shumë aktuale, që kemi këtu. Këtë duhet ta përballojmë.

Cilat janë sfidat më të mëdha përsa i përket sigurisë kibernetike?

Sipërmarrjet nuk i rrethon dot më me një mur kështjelle, me një firewall, që ta sigurojë sipërmarrjen krejtësisht. Profesionalizmi i sulmeve e ka kthyer prej kohësh në absurditet këtë sistem.

Ajo për të cilën kemi nevojë tani, janë sisteme, të cilat e kontrollojnë IT, teknikën tonë të informacion në kohë reale dhe që na dërgojnë një sinjal, kur vihen re aktivitete të pazakonta. Veç kësaj ne kemi nevojë për ekipe, që në rast aktivitetesh të pazakonta të na japin një sinjal. Veç kësaj ne kemi nevojë për ekipe, që në raste aktivitetesh të pazakonta ta analizojnë me imtësi sistemin, ta riparojnë ose ta shkëpusin atë nga rrjeti, për të parandaluar kështu me shpejtësi një sulm.

Pika e dytë është ndërthurrja ndërkombëtare. Ne duhet të biem dakord në të gjithë botën me njëri-tjetrin për temën e sigurisë dhe për masat e nevojshme. Rregullore që kanë si temë programet e dobëta kompjuterike dhe gabimet e tyre nuk duhet të ketë vetëm këtu në Gjermani ose në Evropë, shumë më tepër neve na nevojiten rregulla të përbotshme, sepse edhe hapësira kibernetike është e përbotshme dhe kriminelët e internetit janë të në gjithë botën. Një rregullore e tillë është njëra nga sfidat, me të cilën do të përballemi në takimin e sivjetshëm në Palo Alto.

Thomas Kremer është kryetar i bordit të Mbrojtjes së të Dhënave, së Drejtës dhe Konformitetit i Telekomit Gjerman. (dw)

Maqedonia

Shtrirja e përdorimit të gjuhës shqipe në Maqedoni

Komento

flamujNë prag të fushatës parazgjedhore në Maqedoni, dy partitë më të mëdha maqedonase kanë nxitur debate mbi shtrirjen e përdorimit të gjuhës shqipe. Opozita maqedonase vlerëson se shqipja duhet të përdoret edhe atje ku ka pakicë shqiptarësh se një gjë e tillë e mundëson kushtetuta. Por partia më e madhe në pushtet, VMRO-DPMNE shprehet kategorikisht kundër kësaj. Analistët mendojnë se kjo çështje do të mbizotërojë fushatën e zgjedhjeve të 11 dhjetorit.

Përplasjet midis dy partive më të mëdha maqedonase në lidhje me shkallën e përdorimit të gjuhës shqipe nga shqiptarët e këtushëm, po ndiqen me interes nga analistët por dhe nga spektri politik në vend. Një deklaratë e kryetarit të Lidhjes Social Demokrate, Zoran Zaev për shtrirjen e përdorimit të shqipes në gjithë Maqedoninë, përkatësisht atje ku jetojnë shqiptarë, ka nxitur reagime të fuqishme tek VMRO-DPMNE në pushtet. Kjo e fundit thotë se nuk do të lejojë që dikush të bëjë pazare në kurriz të interesave kombëtare maqedonase.

Analisti Daut Dauti mendon se paraqitjet e opozitës maqedonase bëhen për të joshur elektoratin shqiptar para zgjedhjeve, megjithëse ofertat politike që synojnë përmirësimin e marrëdhineve ndëretnike mirëpriten, sipas analistit i cili vlerëson se çështjet e mëdha duhet zgjidhur pa pasoja për komunitetin:

“Kam dyshime si shumë njerëz të tjerë se këto oferta ndonjëherë bëhen për shkak të joshjes së elektoratit; ndoshta mungon sinqeriteti, por duam të shpresojmë dhe besojmë se në Maqedoni gjithnjë e më tepër duhet të krijohet një vetëdije se rregullimi i marrdhënieve të brendsme ndëretnike, ndërfetare duhet të zgjidhet në mënyrë të kënaqshme, në mënyrë që të mos ketë turbulenca politike, të cilat na ndodhin shpesh, thotë Daut Dauti.

Zoti Dauti vlerëson se kjo çështje do të jetë ndër ato që do të mbizotërojnë fushatën parazgjedhore:

“Mendoj se oferta të cilën e ka dhënë një subjekt politik, në rastin konkret LSDM-ja, edhe mund t’i kthehet asaj si bumerang, ndërkaq t’i ndihmojë nga ana tjetër, partisë e cila edhe me promovimin e saj dhe paraqitjen në skenën politike është e njohur si parti nacionaliste, radikale, thotë Dauti duke aluduar në VMRO-DPMNE-në.

Drejtuesi opozitar Zortan Zaev u shpreh para pak ditësh se shqipja duhet të mësohet në shkolla edhe atje ku ka një komunitet më të vogël shqiptarësh, siç është Prilepi, për shembull.

“Të zbatohen ligjet në praktikë në të mirë të qytetarëve, se ata nuk humbasin asgjë nëse dikush fiton ca të drejta më shumë”, u shpreh zoti Zaev.

Ndërkaq, vetë patitë dhe ekspertët e interpretojnë në mënyra të ndryshme atë që shkruan në kushtetutë në lidhje me përdorimin e gjuhëve. Shqipja, që në kushtetutë figuron si gjuha, të cilën e flasin njëzet përqind të popullsisë, përdoret nëpër komunat me shumicë shqiptare dhe në ato ku numri i shqiptarëve arrin në 20 përqind, por komunikimi me institucionet dhe i vetë pushtetit vendor me atë qendror vazhdon të jetë vetëm në maqedonisht. (voa)

Bota, Shëndeti

Rezistenca ndaj antibiotikëve, problem global

Komento

antibiotikNumri në rritje i infeksioneve që i rezitojnë antibiotikëve mund të shtyjë 28 milionë njerëz në varfëri ekstreme, mund të dëmtojë ekonominë si në krizën financiare të vitit 2008, mund të rrisë shpenzimet e kujdesit shëndetësor, të ndikojë negativisht tek prodhimi i produkteve të bagëtive dhe të shkaktojë vdekjen e mijëra njerëzve deri në vitin 2050 nëse nuk ndërmerren shpejt veprime efektive dhe thelbësore.

Këto paralajmërime vijnë nga një raport të Bankës Botërore mbi pasojat e rritjes së valës së baktereve rezistente ndaj antibiotikëve, që ekspertët thonë se shkatohen nga keqpërdorimi dhe përdorimi i tepruar i antimikrobeve. Këtë javë në Nju Jork, udhëheqësit botërorë kanë në plan për të diskutuar kërcënimin e paraqitur nga rezistenca e ilaçit antimikrob, i quajtur AMR.

Antibiotikët mund të trajtojnë infeksione bakteresh, por nuk kanë efekt në sëmundje të shkaktuara nga viruset. Pacientët shpesh u kërkojnë mjekëve të përshkruajnë antibiotikë për sëmundje ku antibiotikët nuk sjellin ndonjë dobi. Me antibiotikë ushqehen edhe peshqit dhe bagëtitë për të ndihmuar rritjen e tyre më shpejt.

Sa herë që një antibiotik përdoret, ai vret shumicën e bakterjeve. Por bakterjet që mbijetojnë bëhen rezistente ndaj antibiotikut – dhe zhvillohen të lira pa patur rivalitet nga baktere të tjera.

Këto bakterje që u rezistojnë antibiotikëve, mund të riprodhohen me shpejtësi dhe bëhen mbizotërues mes llojeve të bakterjeve të tjera. Kjo do të thotë një antibiotik që dikur ishte i efektshëm në trajtimin e një infeksioni të veçantë tani ka pak ndikim.

Me kalimin e kohës, gjithnjë e më shumë antibiotikë bëhen të pafuqishëm, dhe bota tani mund të përballet me një të ardhme, ku sëmundjet të cilat dikur trajtoheshin lehtë tani janë serioze, të kushtueshme dhe nganjëherë me probleme vdekjeprurëse.

Ekspertë të ndryshëm thonë se problemi është i ndërlikuar dhe zgjidhjet mund të përfshijnë praktikat më të mira bujqësore, si dhe teste diagnostike për të ndihmuar mjekët të shmangin përshkrimin e antibiotikëve pa qenë nevoja.

Qendrat amerikane për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDCP) e quan rezistencën ndaj antibiotikëve një nga problemet më të ngutshme të shëndetit publik. (voa)

Bota, Shëndeti

Studim mbi ndikimin e dietës tek shëndeti

Komento

ushqimetNjë amerikan mesatar ha shumë mish, sidomos mish të kuq. Mishi përmban sasi të mëdhe proteine, por siç njofton korrespondentja e Zërit të Amerikës Carol Pearson, në qoftë se dëshironi të keni një jetë të gjatë dhe të shëndetshme, duhet të hani më shumë proteinë me bazë bimore:

Nuk ka dyshim se amerikanëve u përlqen shumë hamburgeri, por një studimi i ri tregon se ata duhet ta pëlqejnë atë më pak.

Dr. Mingyang Song dhe Andrew Chan, nga Spitali i Përgjithshëm i Masaçusetsit dhe Universiteti i Harvardit, ishin në mesin e atyre që analizuan se si proteina shtazore dhe ajo bimore ndikojnë tek shëndeti i njeriut. Ata studiuan të dhënat nga dy studime të mëdha, afatgjata që përfshinë më shumë se 130.000 pjesëmarrës. Studiuesit mblodhën informacion mbi dietën e pjesëmarrësve, mënyrën e tyre të jetesës dhe shëndetin e tyre, dhe pas një analize të plotë të tyre arritën në këtë përfundim:

“Individët që konsumuan sasi më të lartë të proteinës shtazore kishin një rrezik disi më të lartë të vdekshmërisë, në veçanti, të vdekshmërisë nga sëmundjet kardiovaskulare”, – thotë Dr. Andrew Chan nga Spitali i Përgjithshëm i Masaçusetsit

“Dhe kjo lidhje është më e fortë në mesin e njerëzve me faktorë të pashëndetshëm jetese”, thotë Dr. Minyang Song nga Spitali i Përgjithshëm i Masaçusetsit

Proteina ndihmon në ndërtimin dhe riparimin muskujve dhe kockave. Kjo është thelbësore. Por mishi i kuq, në veçanti, ka një nivel të lartë të kolesterolit, një faktor rreziku për sëmundjet e zemrës. Studiuesit zbuluan se problemet kardiovaskulare ishin më të larta në mesin e njerëzve të cilët jo vetëm që hanin mish, por edhe pinin shumë duhan dhe alkool, ishin obez dhe rrinin ulur.

Ata gjithashtu gjetën se njerëzit të cilët zëvendësuan proteinat shtazore me ato bimore reduktuan rrezikun e vdekjes së parakohshme.

Dr. Andrew Chan, Spitali i Përgjithshëm i Masaçusetsit:

“Është e qartë se nga këndvështrimi afatgjatë, një dietë e bazuar kryesisht në proteinat me bazë bimore ka prirje të jetë më e favorshme për jetëgjatësinë se sa konsumimi i nivelit më të madh të proteinave me bazë shtazore.”

Studimi u publikua në revistën mjekësore “JAMA Internal Medicine”. (voa)

Bota, Shkenca

Fitoplanktonet dhe ndryshimet klimatike

Komento

robot-nenujorRobotët po ndihmojnë shkencëtarët në Afrikën e Jugut të bëjnë zbulime të rëndësishme në lidhje me ndryshimin e klimës.

Robotët e zgjuar që zhyten nën ujë janë duke ofruar një dritare më parë të paarritshme në oqean, dhe për mënyrën se si e trajton dioksidit e tepërt të karbonit.

Zhytësat robotikë po u ofrojnë shkencëtarëve të dhëna të sofistikuara për ndryshimin e klimës.

Para se të përdoreshin këta robotë në oqean e jugut gati pesë vjet më pare, sezoni i rritjes fitoplanktonike nuk kuptohej si duhej.

Fitoplanktoni është për oqeanin si janë pemët për tokën – ata kryejnë detyrën e rëndësishme të magazinimit të karbonit.

Dr Sebastiaan Swart në Këshillin e Hulumtimeve Industriale dhe Shkencore në qeverinë e Afrikës së Jugut, thotë se zhytësit robotikë kanë treguar se fitoplanktonet mikroskopike thithin më shumë dioksid karboni të dëmshëm nga atmosfera në oqean nga sa mendohej.

“Ajo që vërejtën zhytësit robotikë nga pranvera në fund të verës është se lulëzimi i pranverës, rritja e fitoplanktoneve që ndodh në pranverë, tani ndodh në shtator/tetor. Më pas ne teorikisht menduam se ato nuk do të rronin gjatë. Por robotët në fakt treguan se këto fitoplanktone do të vazhdonin për një periudhë shumë më të gjatë nga sa e mendonim. Kjo është shumë e rëndësishme për klimën globale pasi do të thotë se potencialisht ato do të absorbojnë më shumë dioksid karboni gjatë fotosintezës.“

Dislokimi i zhytësave robotikë është shumë më i lirë sesa përdorimi i anijeve kërkimore.

Zhytësat robotikë dërgojnë të dhëna të grumbulluara gjatë një dislokimi afatgjatë në vend të atyre të grumbulluara gjatë udhëtimeve të shkurtra shkencore të kryera me anije apo përdorimi i të dhënave satelitore që kufizohen vetëm në sipërfaqen e oqeanit.

Andre Hoek shpjegon:

“Avantazhi i madh këtu është se kemi së pari një prani të vazhdueshme. Pra ne shkojmë me një anije të madhe kërkimore, dislokojmë robotin dhe kthehemi duke e lënë robotin aty për gjashtë muaj apo një vit. Avantazhi tjetër i madh është se nuk ke faturë energjie. Robotët funksionojnë me fuqinë e valëve. “

Robotët e telekomanduar përdorin komunikimet satelitore për të mënjanuar anijet që përdorin sensorë.

Ekipi i Afrikës së Jugut ka adoptuar disa robotë të prodhuar në Shtetet e Bashkuara.

“Morëm një robot oqeani që mat kohën, që mund të navigojë dhe i shtuam një aparat matës për jehonën për të bërë të njëjtat gjëra që do të bënte një anije kërkimore.“

Zhytësat robotikë kanë qënë në treg vetë pesë apo dhjetë vitet e fundit.

Dislokimi në oqeanet jugorë nuk është pa rreziqe, përfshi akull, rryma dhe anije mallrash.

Fred Fourie është inxhinier oqeanik më Këshillim për Hulumtime Shkencore dhe Industriale.

“Këta zhytësa robotikë janë hartuar dhe ndërtuar në Hawaii. Përdorimi i tyre këtu është pak ndryshe. Kemi patur raste kur përdorimi ka qënë me rreziqe.”

Ndërsa ka patur ndryshime klimatike përgjatë gjithë histories së tokës, është ritmi i rritjes së dioksidit të karbonit të shkaktuar nga njeriu ai që i shqetëson shkencëtarët.

Zbulimi se periudha e lulëzimit të fitoplanktoneve në oqeanin jugor zgjat më shumë nga sa mendohej dhe se ato kryejnë një funksion më të madh në magazinimin e dioksidit të karbonit, është i rëndësishëm.

Por ky fitoplankton që mendohet se thith më shumë dioksid karboni sesa pyjet tropikale në tokë, varet nga stuhitë verore që sjellim ushqim nga thellësitë e oqeanit.

Ndërsa zbulojmë sesa të rëndësishme janë fitoplanktonet e oqeanit të jugut për klimën, duke magazinuar karbonin, efektet e ndryshimeve klimatike tek prodhimtaria e fitoplanktoneve ka filluar të ndjehet me ndryshimin e stuhive verore. Të dhënat e grumbulluara nga oqeani jugor do të kontribuojnë në raportin e gjashtë të vlerësimit të Panelit Ndërqeveritar për Ndryshimet Klimatike 2018 – 2019. (voa)

Bota, Shkenca

Teknologjia e makinave pa shofer

Komento

makina-pa-shoferShumë ekspertë thonë se fillimi i përdorimit të makinave pa shofer në shkallë të gjërë është i afërt, por askush nuk e di saktësisht se kur mund të ndodhë kjo. Pothuajse të gjithë prodhuesit e mëdhenj të makinave dhe disa nga gjigandët e tjerë të teknologjisë kanë nxjerrë në rrugë makina eksperimentale pa shoferë. Ajo që duket se mungon është aftësia kompjuterike e makinave që mundëson reagimin e tyre në situata të komplikuara gjatë lëvizjes së përditshme.

Makinat pa shofer janë vërtet automjetet e shekullit 21.

Edhe pse ideja për prodhimin e tyre ka ekzistuar që nga vitet 1930, vetëm përparimi i shpejtë i teknologjisë dhe rënia e çmimit të pajisjeve të sofistikuara u kanë mundësuar studiuesve të fillojnë prodhimin e makinave eksperimentale.

Ekspertët thonë se tani pyetja kryesore është se kur do të prodhohen makina pa shofer me kosto të përballueshme, e jo thjesht prodhimi i tyre. Megjithatë, ka ende disa pengesa.

Studiuesit në Universitetin Carnegie Mellon në Pitsburg kanë bërë prova me një furgon pa shofer të tipit Cadillac, që përshkoi pa probleme rrugën nga një shtëpi në periferi deri te aeoroporti i qytetit.

Por drejtuesi i këtij studimi, Profesor Raj Rajkumar, thotë se lëvizja e këtyre makinave brenda qytetit është çështje tjetër:

“Trafiku rreth universitetit mund të jetë shumë i rënduar, me lloje të ndryshme makinash, këmbësorë, çiklistë dhe njerëz që kalojnë rrugën jashtë kryqëzimeve e kështu me radhë.”

Çdo vit më shumë se 1 milion njerëz vdesin dhe 15 milionë të tjerë plagosen nga aksidentet me makina, 90 për qind e të cilave shkaktohen nga njerëzit. Ekspertët thonë se makinat pa shoferë do të pakësonin në mënyrë dramatike këto shifra pasi ato do të respektonin kufizimet e shpejtësisë, shenjat rrugore dhe semaforët.

Audi, Tesla, Mercedes dhe kompani të tjera ofrojnë modele të makinave që mund të operojnë pa shofer, që mund të shmangin përplasjet dhe që reduktojnë stresin e ngarjes së makinës në autostradë.

Një pengesë e madhe mund të jetë përpjekja për të bindur njerëzit që të heqin duart nga timoni. Por Rajkumar thotë se kjo në fakt nuk kërkon aq shumë kohë:

“Ata fillojnë ta shohin se automjeti është shumë racional dhe drejtohet në mënyrë të sigurtë, dhe kështu, mësohen.”

Pra, pjesa më e madhe e teknologjisë tashmë ekziston. Ajo që kërkohet është ulja e çmimit të këtyre makinave dhe programe kompjuterike më të sofistikuara për kontrollin e tyre.

“Unë mendoj se do të duhen rreth 10 vjet, ndoshta më shumë, për prodhimin e një makine pa shofer e cila mund të shkojë kudo” thotë profesori Rajkumar.

Por Google, Uber dhe disa kompani të tjera thonë se ata tashmë janë duke u përgatitur për të ardhmen më të largët, duke eksperimentuar me makina pa timon, gjë që mund të ndryshojë rrënjësisht mënyrën se si i përdorim makinat sot. (voa)