Gjendja në Maqedoni duket se po tensionohet pas debateve të shumta lidhur me rezultatet e zgjedhjeve parlamentare të 11 dhjetorit. Gjykata administrative ka urdhëruar rivotimin në një qendër-votimi në Tearcë pranë Tetovës, që mund ta ndryshojë rezultatin e përgjithshëm të zgjedhjeve, në dëm të partisë VMRO-DPMNE. Kjo e fundit thotë se nuk do të marrë pjesë në rivotim e as nuk do ta njohë rezultatin. Gjendja e tensionuar ka shqetësuar komunitetin ndërkombëtar, pas retorikës kërcënuese ndaj disa ambasadorëve perëndimorë. Ka reaguar edhe Departamenti i Shtetit.

Rivotimi në Tearcë të Tetovës, i caktuar për më 25 dhjetor, me vendim të Gjykatës Administrative, mund të ndikojë, sipas analistëve, në më shumë aspekte, si të politikës, por dhe të sigurisë. VMRO-DPMNE edhe sot ka ritheksuar se nuk do të marrë pjesë në rivotim në Tearcë, që bën pjesë në zonën e gjashtë zgjedhore. VMRO-ja nuk do të njihte rezultatin, ashtu siç ka paralajmëruar.

Për pasojë, ajo do të mund të organizonte protesta dhe kjo do ta thellonte krizën, parashikon një pjesë e analistëve. Zgjedhjet e parakohshme të 11 dhjetorit, ndërkaq, kishin për qëllim t’i japin fund krizës dy vjeçare që u shkallëzua me publikimin e bisedave të përgjuara telefonike sidomos të zyrtarëve të lartë qeveritarë.

Në këtë kuadër, VMRO-ja ka shtuar retorikën negative jo vetëm ndaj partive opozitare e shoqërisë civile, por edhe ndaj ambasadorëve perëndimorë, për të cilët mendon se po ndikojnë për t’ia rrëmbyer fitoren në zgjedjet e 11 dhjetorit. Kryetari i VMRO-së dhe ish-kryeministër Nikolla Gruevski gjatë një proteste para pak ditësh u kërkoi ambasdorëve që të mos përzihen në punët e brendshme të Maqedonisë. Protestuesit në tubimin e VMRO-së mbanin pankarta ku mes tjerash shkruhej “Ambasador Bejli larg duart nga Maqedonia”.

Gjendja e krijuar pas zgjedhjeve të 11 dhjetorit ka shqetësuar dukshëm komunitetin ndërkombëtar.

Departamenti Amerikan i Shtetit e ka dënuar retorikën provokuese nga disa udhëheqës politikë, siç tha të marten zëdhënësi John Kirby në Uashington, që bëhet shkas për nxitjen e sulmeve ndaj institucioneve demokratike dhe ambasadorëve të akredituar në Maqedoni”.

Zoti Kirby, u bëri thirrje udhëheqësve politikë në Maqedoni të heqin dorë, siç u shpreh ai, “nga këto sulme të pajustifikuara, të respektojnë procesin demokratik dhe të lejojnë formimin e një qeverie të besueshme e të qëndrueshme, që respekton shtetin ligjor dhe liritë bazë. Shtetet e Bashkuara,tha zëdhënësi amerikan, janë të gatshme ta ndihmojnë një qeveri të tillë, që të realizojë synimet e Maqedonisë për integrimin euro-atlantik”.

Një numër analistësh në Shkup, ndërkaq, mendojnë se sjellja e këtillë e drejtuesve të VMRO-DPMNE-së flet për përgatitjen e tyre për të kaluar në opozitë. Kjo parti e djathtë erdhi në pushtet në vitin 2006. Një vit më parë Maqedonia mori statusin vend kandidat për anëtarësim në BE, por që prej atëherë nuk është shënuar ndonjë përparim i dukshëm drejt integrimit euro-atlantik. (voa)

Gjykata Administrative pranoi ankesën e opozitës dhe vendosi që të rivotohet në Tearcë. Votimi mund të ndryshojë forcat në parlament.

Gjykata Administrative ka mbështetur i ka dhënë të drejtë opozitës dhe ka vendosur që të pranojë ankesën e saj për parregullësi në qendrën e votimit në Tearces, në zonën e gjashtë zgjedhore. Ankesa është shqyrëtuar nga një panel prej 5 gjykatësish.

Pas vendimit të Gjykatës Administrative, Komisioni Shtetëror i Zgjedhjeve duhet të bëjë simulim nëse rivotimi do të ndikojë në rezultatet e përgjithshme të zgjedhjeve më 11 dhjetor. Sipas rregullores së KSHZ-së, votimi do të përsëritet vetëm nëse numri i përgjithshëm i votuesve të regjistruar në atë vendvotim ndikon në rezultatet e përgjithshme. Nëse ka ndikim, do të rivotohet me 25 dhjetor. Dallimi mes VMRO-DPMNE-së dhe LSDM-së në njësinë e gjashtë zgjedhore është rreth 300 vota në avantazh të partisë së Gruevskit.

“Vendim skandaloz”

VMRO-DPMNE vlerëson se vendimi i Gjykatës është “i kundërligjshëm dhe skandaloz”. Nikolla Todorov, në konferencën për shtyp tha se vendimi është sjellë nën presion të LSDM-së, mediave të afërta të kësaj partie dhe disa faktorëve të tjerë nga jashtë.

“Një prej dëshmive më të mëdha për vendimin e kundërligjshëm është fakti që në mënyrë jo standarde për praktikën gjyqësore, në elaborimin e vendimit nuk janë theksuar arsyet konkrete ligjore dhe bazat për shkak të së cilave meret ky vendim. Cilat janë ato parregullsi, për çfarë parregullsishë bëhet fjalë, kjo aspak nuk përmbahet në elaborimin e aktgjykimit”, thekson Todorov. Sipas tij, VMRO-DPMNE mbetet në qëndrimin e publikuar ditë më parë se nuk do të merë pjesë nësa ka rivotim.

“Kthim pas nuk ka”

LSDM kumtoi se në zgjedhjet e 11 dhjetorit qytetarët votuan ndryshimet, votuan “për jetë më të mirë, për paga më të larta, firma më të fuqishme vendore, që paratë të kthehen tek qytetarët, institucionet të punojnë në interes të qytetarëve dhe për të drejtat e të gjithëve.”

“Mbi 600.000 qytetarë deklaruan se më nuk ka vend për politikën e Gruevskit, nuk ka krim, nuk ka vjedhje të zgjedhjeve. Republika e Maqedonisë do të ketë qeveri për të gjithë qytetarët. Proceset demokratike kanë filluar dhe nuk ka kthim pas”, thuhet ndër tjerash në reagimin e LSDM-së.

Destabilizimi i Maqedonisë

Për momentin askush nuk mund të paragjykojë se çfarë procese mund të prodhojë bojkotimi i rivotimit. Ekspertët e vendit vlerësojnë se situata merr kahjen e destabilizimit, pasi VMRO-DPMNE konfirmon mospjesëmarrje në rivotim në Tearcë. Analisti smet Ramadani nuk përjashton mundësinë e trazirave të organizuara nga VMRO-DPMNE.

“Ai mund t’i përdorë format tjera, të përdorë bojkotin . Nëse i ka atje votuesit e dëgjueshëm dhe nën kontroll, mund t’i dirigjojë nga lart që të bojkotojnë votimin. Por është shumë interesante se si do të veprojë VMRO-DPMNE-ja, sepse kjo mund të shkaktojë tensione, trazira…”

Profesori Mersim Maksuti kritikon veprimin e partisë së Gruevskit. Bojkoti i rivotimit nuk është zgjidhje e mirë dhe VMRO duhet t’i kthehet rrugës së zgjedhjeve si çelës i vetëm i zgjidhjes së krizës. “Kjo të brengosë. VMRO-ja dhe cilido qoftë subjekt politik duhet të luajë konform rregullave të demokracisë  dhe t’i përgjigjet rregullave të saj. Faktori ndërkombëtarë duhet ta bindë VMRO-në që t’i kthehet procesit të zgjedhjeve sespe rrugë tjetër nuk kemi”, shprehet Maksuti.

Ndërsa profesori Denko Malevski thotë se ankesat e partive politike dhe shqyrtimi i të njëjtave nga KSHZ-ja dhe Gjykata Administrative janë pjesë e rregullt e procesit zgjedhor, që duhet të respektohet nga të gjitha palët. Nëse VMRO-DPMNE nuk e respekton vendimin e Gjykatës Administrative për rivotim, do të vihet në pikëpyetje i tërë procesi zgjedhor dhe shteti do të hyjë në spirale të re të krizës.

VRMRO kërcënon

“VMRO-DPMNE kërcënon se do t’i nxjerrë përkrahësit e vet në rrugë për të protestuar. E atëherë kriza do të marrë dimensione tjera. Nëse ka mospranim të rezultateve të zgjedhjeve mund të vihen në pikëpyetje vet zgjedhjet dhe atëherë shteti do të hyjë në një jostabilitet të rrezikshëm” thekson Malevski. Profesori Bashkim Selmani thotë se ndërhyrja e faktorit ndërkombëtarë duhet të jetë e drejtëpërdrejtë, sepse hapi tjetër i Gruevskit është mospranimi i zgjedhjeve. “Në momentin që s’pranon zgjedhjet, kjo shpie në konflikt. VMRO ka zgjedhur rrugën e gabuar. Kjo rrugë do ta dëmtojë ardhmërinë në përgjithësi. Pa ndërhyrjen e faktorit ndërkombëtar situata nuk mund të përmisohet”, shprehet Selmani. (dw)

Në Maqedoni, Gjykata Administrative vendosi që të mos përsëriten zgjedhjet në një qendër votimi në Gostivar, duke shmangur kështu mundësinë e përmbysjes së rezultatit të votimit në vend.

Por Gjykata vendosi në favor të rivotimit në Tearcë pranë Tetovës, që në varësi të rezultatit mund të sjellë ndryshime në numrin e vendeve në parlament për dy partitë maqedonase, VMRO-DPMNE-në dhe Lidhjen Social Demokrate, duke i nxjerrë me numër të njëjtë ligjvënësisht, me nga 50 secila.

Votimet në Tearcë, ku ka 714 votues të regjistruar pritet të mbahen më 25 dhjetor.

Komisioni Shtetëror i Zgjedhjeve kishte vendosur të premten për ripërsëritjen e votimeve, pas një ankese të partisë Besa.

Në votimet e 11 dhjetorit VMRO-DPMNE fitoi në këtë zonë me vetëm 76 vota më shumë se Lidhja Social Demokrate.

Qendra e votimit në Gostivar ka më pak se 900 votues të regjistruar, shumica e tyre shqiptarë.

Aktualisht, VMRO-DPMNE ka 51 mandate, ndërsa Lidhja Social Demokrate 49. Nga partitë shqiptare, BDI ka 10 mandate, Besa 5, Aleanca për Shqiptarët 3 dhe PDSh 2. Deri tani ato nuk janë shprehur publikisht lidhur me koalicionet e mundshme.

Partisë që do të marrë mandatin për formimin e qeverisë i duhet një shumicë prej 61 deputetësh. Por, në bazë të numrit të deputetëve cilado qeveri që të jetë, sipas njohësve të rrethanave, nuk do të mundet të bëjë ndryshime dhe reforma që kërkojnë 2/3 e votave.

Zgjedhjet e parakoshme të 11 dhejtorit në Maqedoni, që u organizuan për të kapërcyer krizën politike në vend, pas skandalit të përgjimeve, duket se nuk e realizuan këtë pritshmëri. Një numër analistësh parashikojnë zgjedhje të reja parlamentare jo më larg se në pranverën ose verën e ardhshme. (voa)