Vetëm një takim në Kosovë, do ta ketë kancelari i Gjermanisë, Olaf Scholz, dhe ai takim do të jetë me kryeministrin Albin Kurti.

Përveç me të dhe vizitës që do t’u bëjë trupave gjermane që shërbejnë në kuadër të KFOR-it, takime të tjera në Prishtinë, deri të enjten, nuk janë parashikuar.

Kështu kanë deklaruar për RTKlive, në përgjigje me shkrim, Zyra për Media e Qeverisë së Gjermanisë.

Kjo zyrë konfirmon se kancelari gjerman do të mbërrijë në Prishtinë, nesër me 10 qershor në orën 9:45 minuta.

Ai do të pritet në takim nga kryeministri Albin Kurti kurse më pas, në orën 11:30, është përcaktuar të mbahet dhe një konferencë e përbashkët për media.

Me kaq, takimet kancelarit gjerman në Kosovë do të mbarojnë.

“Mbërritja në Serbi është parashikuar në orën 15:00. Atje kancelari do të pritet nga presidenti Vuçiq ku do të ketë diskutime me të dhe kryeministren Bërnabiq”, thotë për RTKlive, një zëdhënës për media në Qeverinë e Gjermanisë.

Bazuar në këtë agjendë, është parashikuar që në orën 16:50 të ketë një konferencë të përbashkët për media të kancelarit Scholz e presidentit Vuçiq.

Kancelari Olaf Scholz, pas Kosovës dhe Serbisë, do të vizitojë edhe Greqinë, Maqedoninë e Veriut dhe Bullgarinë, ku edhe i jep fundit kësaj vizite në vendet e Ballkanit perëndimor.

Të gjitha këto vizita dhe takime do të realizohen me datën 10 dhe 11 qershor.

rtk

E vetmja rrethanë kur Kosova duhet ta marrë në konsideratë propozimin për anëtarësim në ‘Ballkanin e Hapur’, është nëse i ofrohet statusi i barabartë me shtetet tjera që marrin pjesë.

Kështu ka deklaruar për Portalin D profesori i Universitetit “John Hopkins” në SHBA, Daniel Serwer.

Ai ka thënë se, një gjë e tillë nuk i është ofruar Kosovës, dhe se sipas mendimit të tij, Kosova nuk duhet as ta marrë parasysh propozimin e jo më të anëtarësohet.

“E vetmja rrethanë në të cilën Kosova duhet të marrë në konsideratë një propozim është nëse i jepet statusi i barabartë me shtetet e tjera sovrane të përfshira. Kjo, unë e kuptoj, nuk i është ofruar Kosovës në Ballkanin e Hapur, kështu që propozimi as që duhet të merret parasysh”, ka deklaruar Serwer.

Serwer, thotë se iniciativa ‘Ballkani i Hapur’, nuk është hap i duhur për Ballkanin, dhe se sipas tij,  të gjitha aktivitetet që supozohet se mund të kryhen në ‘Ballkanin e Hapur’, mund të bëhen edhe në alternativa të tjera, që janë më të dobishme, siç është procesi i Berlinit apo SEFTA.

“Jo me të vërtetë. Gjithçka që kam dëgjuar për Open Balkan sugjeron që aktivitetet e tij mund të kryhen të gjitha brenda Procesit të Berlinit dhe SEFTA-s”, ka thënë shkurt ai.

Profesori amerikan, e ka komentuar edhe deklaratën e dhënë nga ministri i Punëve të Jashtme të Rusisë, Sergei Lavrov, i cili pati thënë se ideja për Ballkanin e Hapur, ishte e Serbisë. Kjo deklaratë sipas Serwer-it, do ta pengojë krijimin e një nisme të tillë, për shkak reputacionit negativ të shtetit në Ballkan.

Sipas tij, Rusia është e mirëpritur vetëm në Serbi dhe në ‘Republika Srpska-n’, në Bosnjë e Hercegovinë.

“Unë mendoj se shumica prej tyre tani do të kenë mendime të dyta rreth anëtarësimit. Rusia nuk është një faktor i mirëpritur në Ballkan këto ditë, me përjashtim të Serbisë dhe Republika Srpska”, është shprehur Serwer.

I pyetur, se a është edhe në interesin e SHBA-së, iniciativa e Ballkanit të Hapur, Serwer u shpreh se personalisht mendon se jo, por që të njëjtin mendim nuk e ndan edhe Qeveria amerikane.

“Unë jo, por qeveria amerikane e bën. Ata duhet vendosin se si duhen bërë gjërat”, ka thënë shkurt ai.

Në fund, Serwer thotë se nuk është i sigurt nëse të gjitha vendet pjesëmarrëse do të qëndrojnë gjatë në një iniciativë të tillë. Sipas profesorit amerikan, Ballkani i Hapur në rrethanat aktuale, është një iniciativë e vdekur.

“Nuk jam i sigurt që të gjitha këto pozicione do të mbahen. Mendimi im është se në rrethanat aktuale, për shkak të agresionit rus në Ukrainë, Open Balkan është një letër e vdekur”, ka deklaruar Serwer.

Samiti i Ohrit, Kosova nuk merr pjesë, SHBA-ja kërkon trajtim të barabartë të shteteve pjesëmarrëse

Ashtu sikurse emërtimi i tij, “Ballkani i Hapur”, duhet të jetë i hapur dhe i barabartë për të gjithë shtetet pjesëmarrëse, ka thënë zëvendësndihmëssekretari i SHBA-së, Gabriel Escobar, në deklaratën e dhënë gjatë samitit të kësaj iniciative mbajtur në Ohër.

Kërkesë tjetër e tij ishte që kjo iniciativë të mos shndërrohet në projekt politik, por të ketë në qendër zhvillimin ekonomik për të gjitha vendet që marrin pjesë.

“Ne i përkrahim të gjitha iniciativat ekonomike që e afrojnë regjionin, promovojnë paqe dhe bashkëpunim mes shteteve të Ballkanit Perëndimor. Besojmë që të ketë sukses duhet të jetë e hapur për të gjithë. Secila iniciativë për integrim ekonomik duhet t`i përfshijë gjashtë shtetet e Ballkanit Perëndimor në mënyrë të barabartë”, ka deklaruar Escobar.

Sipas emisarit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, “Ballkani i Hapur”, duhet të bashkëpunoj, me iniciativa të tjera të ngjashme të rajonit.

“Ka shumë iniciativa për integrime prandaj ju jap kurajo liderëve që të kërkojnë mënyra si të bashkëpunojnë me iniciativat e tjera që ekzistojnë në rajon. Me këtë nënkupton se nuk duhet të dublifikohen punët dhe do të ketë një integrim më të mirë. E dyta duhet të ketë një plan për zhvillim institucional”, është shprehur ai përmes një video-lidhje.

Mundësi të mirë, iniciativën e “Ballkanit të Hapur”, e ka cilësuar komisioneri evropian për zgjerim dhe fqinjësi, Oliver Varhelyi. Ai ka thënë se përmes kësaj iniciative do të përshpejtohet rruga e rajonit për  në Bashkimin Evropian.

Sipas Varhelyi-t, Ballkani i Hapur do të ketë efekte pozitive edhe në ekonomitë e vendeve pjesëmarrëse, pos kësaj ai ka thënë se kjo është mundësi e mirë për mundësinë e bashkëpunimit në mes të vendeve të rajonit.

“Nuk ka logjikë të flasim për aderimin në BE dhe për euro-integrim të rajonit nëse në vetë rajonin ende duhet të nostrifikohet diploma juaj nëse duhet të punoni në një vend tjetër. Nuk vlen asgjë nëse biznesi juaj nuk bënë tregti si duhet, apo t’i shesë shërbimet në rajon”, ka thënë ai.

Në samitin e mbajtur në Ohër, përsëri iu bë ftesë Kosovës që të jetë pjesëmarrëse. Nikoqiri i takimit, kryeministri i Maqedonisë së Veriut, Dimitar Kovaçevski, ka thënë se sukseset që do të ketë iniciativa rajonale do ta bëjë atë atraktive për të tjerët, edhe për Kosovën, ftesa për të cilën tha se është e hapur ende.

“I sigurt që përfitimet e Ballkanit të Hapur do të kenë shtetasit e Malit të Zi, Kosovës dhe Bosnjë-Hercegovinës. Besojmë që ky samit do të bëjë kthesë të papritur sa i përket çështjes së Ballkanit të Hapur”, ka thënë ai.

Ndërkaq, presidenti i Serbisë, Aleksandër Vuçiq, Kosovës i referohej si Prishtinë. Ai ka thënë se pjesë e grupeve punuese për koordinim lidhur me gjetjen e zgjidhjeve për problemet që i shqetësojnë mund të bëhen edhe shtetet e tjera.

“Të mirëseardhur, nëse dëshirojnë të marrin pjesë në formimin e grupeve punuese janë edhe përfaqësuesit e Bosnjë Hercegovinës, Prishtinës, Malit të Zi e kështu me radhë”, ka thënë ai.

Shqipëria, Serbia dhe Maqedonia e Veriut, nënshkruan katër marrëveshje bashkëpunimi që kanë për qëllim luftën kundër evazionit fiskal, njohjen e diplomave të arsimit të lartë, bashkëpunim kulturor dhe bashkëpunim në fushën e turizmit.

Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, tha se Kosova është shtet sovran dhe vendos vetë për fatin e saj, por sipas tij vendimi për të mos iu bashkuar nismës së Ballkanit të Hapur, vetëm po sjellë humbje kohe.

“Do të dëshiroja që të ishim gjashtë dhe dëshiroj që të jemi gjashtë. Por, një gjë është e sigurt, pikërisht sepse është e njerëzve, i vendeve, i të ardhmes. `Ballkani i Hapur` as nuk ndalet as nuk mbyllet. Kjo është mbase pak por kjo është e sigurt dhe kush i kundërvihet është i destinuar të zhgënjehet dhe kush heziton është i destinuar që të humb kohë për të përfituar nga kjo nismë”, ka thënë ai.

Që prej kur u shfaq në publik ideja për “Ballkanin e Hapur”, shteti i Kosovës ka refuzuar të jetë pjesë e saj. Javën e kaluar kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, kishte bërë të ditur se e ka refuzuar ftesën nga kryeministri maqedonas për të marrë pjesë në samitin e Ohrit që kishte nisur të martën e është përmbyllur të mërkurën.

Kancelari gjerman, Olaf Scholz nis të premten një vizitë dyditore në Ballkanin Perëndimor. Kryetarja e komisionit të të drejtave të njeriut në Bundestagun gjerman në intervistë me DW pret mesazhe të qarta ndaj Serbisë.

Deutsche Welle: Zonja Alt Ju kryesoni Komisionin për të Drejtat e Njeriut në Bundestagun Gjerman dhe keni qenë për shumë vite raportuese për Ballkanin Perëndimor në grupin parlamentar të FDP-së. Kancelari gjerman, Olaf Scholz së shpejti do të vizitojë disa vende të rajonit. Si e vlerësoni situatën e të drejtave të njeriut atje?

Renata Alt: Natyrisht, situata e të drejtave të njeriut në Ballkanin Perëndimor duhet mbajtur gjithmonë nën vëzhgim. Nuk ka ende progres të mjaftueshëm, nuk ka reforma të mjaftueshme, madje në Serbi të drejtat e njeriut vijnë duke u reduktuar. Sidomos në fushën e lirisë së medias, kontrolli mbi të cilat është rritur në mënyrë masive.

A do ta quanit Serbinë një regjim autoritar?

Në fakt ka organizata joqeveritare që në bazë të vëzhgimeve afatgjata thonë se Serbia është bërë shtet hibrid apo autokraci. Dhe kjo është shqetësuese, veçanërisht kur bëhet fjalë për një vend kandidat për në BE.

Cilat janë pritshmëritë tuaja nga vizita e kancelarit gjerman në rajon?

Do të ishte e rëndësishme që kancelari Scholz, gjatë vizitës së tij në Serbi, të ushtrojë presion ndaj Aleksandar Vuçiqit dhe qeverisë së ardhshme në Serbi dhe t’u bëjë të qartë se Serbia duhet të përkrahë sanksionet e Bashkimit Evropian kundër Rusisë dhe të dënojë qartazi krimet e luftës të kryera nga Rusia në Ukrainë. Serbia duhet t’i japë fund politikës së luhatjes dhe të vendosë: a dëshiron të shkojë kah Rusia apo është vërtet e interesuar të antarësohet në BE?

Apele të tilla i bëhen shpesh zotit Vuçiq, por ai deri më tani nuk ka ndryshuar kurs. Përkundrazi, Serbia sapo përmbylli një marrëveshje të re me Rusinë për furnizimin me gaz. Pse Gjermania nuk reagoi fare për këtë marrëveshje?

Për fat të keq, Gjermania e ka bërë veten shumë të varur nga gazi rus, falë edhe një politike të dështuar të kancelares Merkel. Kështu është edhe në Serbi. Qeveria serbe duhet t’u garantojë qytetarëve apartamente dhe shtëpi të ngrohta në dimër. Por në planin afatgjatë nuk ka kuptim të lidhet me Rusinë dhe të blejë armë nga Rusia dhe Kina. Në Serbi ka edhe shumë kompani që janë pronë e Rusisë. Do të ishte e rëndësishme që këto kompani ose këta individë të përfshiheshin në listën e sanksioneve, siç ndodh në të gjitha vendet e tjera të BE-së.

Çfarë ka Gjermania në dorë për ta kthyer Serbinë në drejtimin e duhur?

Është e rëndësishme që të intensifikohet dialogu. Prandaj unë e përshëndes vizitën e kancelarit në rajon. Edhe pse momenti më duket i çuditshëm, menjëherë pas nënshkrimit të marrëveshjes me Rusinë. Druhem se Serbia do ta përdorë vizitën e kancelarit Scholz për një lloj propagande ndryshe nga ajo që do të donim ne në Gjermani. Vizita e kancelarit Scholz do të interpretohet nga media serbe si mbështetje për politikën e Aleksandar Vuçiqit.

Shqetësuese ishin edhe fjalët e presidentit Vuçiq, kur ai u betua pas zgjedhjeve, se ai kurrë nuk do ta njohë pavarësinë e Kosovës. Prandaj është e rëndësishme që kancelari Scholz ta bëjë të qartë se Serbia duhet të njohë pavarësinë e Kosovës në mënyrë që të vazhdojë të konsiderohet një kandidate serioze dhe e besueshme për anëtarësim në BE.

Mendoj se si mjet presioni mund të përdoren burimet financiare. Nëse Serbia vazhdon politikën e saj luhatëse e largohet gjithnjë e më shumë nga demokracia, unë sugjeroj ngrirjen e fondeve dhe marrjen në konsideratë të pezullimit të negociatave të pranimit në BE. Sigurisht që edhe Kosova duhet të afrohet me Serbinë, për shembull, nuk është shumë e mençur që të pengohet mbajtja e zgjedhjeve serbe në Kosovë. Pra, të dyja palët duhet të lëvizin drejt njëra-tjetrës. Megjithatë, është e rëndësishme që të gjitha vendeve të Ballkanit Perëndimor t’u jepet një perspektivë e qartë evropiane. Është e pakuptueshme, se pse Maqedonia e Veriut të mos fillojë negociatat e anëtarësimit me BE-në, sidomos pas ndryshimit të emrit.

Perspektiva evropiane është theksuar vazhdimisht edhe nga ish-kancelarja Merkel, kur ajo udhëtonte në rajon. Megjithatë, nuk pati lëvizje. Cila qe arsyeja?

Ne si FDP e kemi kritikuar politikën e jashtme të qeverisë së mëparshme si naive. Ne kërkojmë që të komunikohen kushte të qarta. Duhet të jetë në interesin tonë që të kemi paqe në Ballkanin Perëndimor. Serbia nuk është e përfshirë vetëm në konfliktin e Kosovës, por edhe në tendencat separatiste në Republika Srpska. Prandaj duhet ta bëjmë të qartë se nëse duam të mbetemi të bashkuar dhe të kemi paqe e siguri dhe të respektojmë të drejtat e njeriut në kontinentin evropian, vendet kandidate duhet gjithashtu të përfaqësojnë vlerat tona.

Maqedonia e Veriut është e bllokuar nga vetoja e Bullgarisë. Sa realiste është, që çelja e negociatave të bëhet duke hequr parimin e vendimmarrjes unanime në BE?

Lufta e Rusisë kundër Ukrainës ndryshoi shumë gjëra në Evropë. Ukraina ka aplikuar gjithashtu për anëtarësim në BE. Natyrisht, duhet pranuar se reformat në vendet kandidate të Ballkanit Perëndimor janë shumë më të avancuara sesa në Ukrainë. Dhe në mënyrë që BE-ja të mund të marrë vendime për zgjerimin, duhet gjithashtu të marrë parasysh, se cilat reforma do të ishin të nevojshme dhe ndoshta të heqim dorë nga parimi i unanimitetit.

dw