Arkivi mujor: Qershor 2015

Maqedonia

Kriza politike: Gruevski të dorëhiqet në tetor, ministrat të kenë mbikëqyrës me të drejtë veto-je

Komento

gruevskiKryeministri aktual Nikolla Gruevski të mbetet në krye të Qeverisë deri në tetor të këtij viti, ndërsa në udhëheqjen e ministrive të kyçen mbikëqyrës me të drejtë veto-je në vendimet e ministrit. Ky është skenari më i përfolur si zgjidhje e mundshme më 29 qershor, në takimin final mes palëve. Sipas burimeve të ndryshme, ky skenar është shqyrtuar edhe në Bruksel dhe palët kanë përafruar qëndrimet, por nuk kanë gjetur marrëveshje përfundimtare. Mbeten ende për tu sqaruar detajet se kush do ta udhëhiqte Qeverinë pas tetorit dhe nëse mandati i Gruevskit do të pushonte me dorëheqje politike, ose me ndryshimin e Kodit Zgjedhor, duke sjellë dispozitë që do të detyronte krerët e partive politike të mos bartin funksionin e kryeministrit një kohë të caktuar përpara zgjedhjeve. Partitë politike nuk i komentojnë zyrtarisht këto spekulime, por kryetari i LSDM-së Zoran Zaev, pas takimit me ambasadorin italian Ernesto Beleli, ka theksuar edhe njëherë nevojën e largimit të Gruevskit 6 muaj përpara zgjedhjeve dhe krijimin e një mekanizmi për kontrollin e institucioneve të sistemit.

“Zaev e sqaroi nevojën për tërheqjen e Gruevskit 6 muaj përpara zgjedhjeve, bashkë me nevojën që qytetarët të kenë besim në procesin zgjedhor, pa shantazhe, kërcënime, blerje të votave, shfrytëzimin e resurseve institucionale dhe kadrovike nga pozita e fuqisë politike, në qëllime të grupit të ngushtë në pushtet”, thuhet në komunikatën e LSDM-së pas takimit me Belelin.

Nga ana tjetër, Brukseli nuk humb kohë për të filluar implementimin e marrëveshjes së 2 qershorit të arritur në Shkup. Këtyre ditëve eksperti belg, Piter Vanhojt po qëndron në Shkup në takime me përfaqësuesit e partive politike, për të shqyrtuar format e përmbushjes së paragrafit 4 të pikës së 6 të marrëveshjes së 2 qershorit. Ky paragraf  parashikon që:

“Në mes të Qershorit dhe fundit të Gushtit 2015, BE do të lehtësoj dialogun ndërpartiak (i hapur për të gjitha partitë e përfaqësuara në Parlament) për të arritur një marrëveshje mbi çështjet e reformave strukturore. Kjo marrëveshje do të përfshinë edhe reformat që duhet të ndërmerren në fushat e Kapitujve 23 dhe 24, përfaqësim dhe funksionim i pavarur i organeve relevante shtetërore, liri më të madhe mediatike dhe përputhje të plotë me Opinionet dhe Rekomandimet e Komisionit të Venedikut”.

Në këto takime po shqyrtohen detajet teknike për përmbushjen e kësaj pike të marrëveshjes, nëse do të punohet me grupe pune, Komisione Anketuese ose të ngjashme. Sidoqoftë, marrëveshja do të jetë e kushtëzuar dhe përmbushja e saj do të varet nga rezultati përfundimtar i bisedimeve të 29 qershorit. Marrëveshja e 2 qershorit mes tjerash obligon partitë që të zbatojnë rekomandimet e Raportit kritik të Pribe-së, të shpërndarë ditë më parë nga Komisioni Evropian. Kryeministri Gruevski deri tani nuk e ka komentuar as përmbajtjen e Raportit, as rekomandimet që duhet të përmbushë pushteti. Benjamin Arifi   

Maqedonia

Aksioni policorë në Kumanovë, Çavkov: Nuk ka nevojë për hetim ndërkombëtarë

Komento

CavkovMinistri i punëve të  brendshme ende nuk e ka lexuar raportin e Komisionit Evropian, ku  qartë thuhet se Drejtoria e Sigurimit dhe Kundërzbulimit në emër të pushtetit i kontrollon bartësit e funksionarëve të larta në Maqedoni. Gjatë vizitës së sotme në Kumanovë Mitko Çavkov megjithatë, tha se ka kuptuar diçka nga mediat rreth vërejtjeve.  Në pyetjet e Alsatit ai shtoi se të njëjta do të shqyrtohen.

“Akoma zyrtarisht nuk e kam marr atë raport. Por, sigurisht që jam njoftuar përmes mediave me një pjesë të rezultateve të tjera”, u shpreh Mitko Çavkov, Ministër i Punëve të Brendshme.

Ka shumë vërejtje për DSK-në çfarë do të ndërmerrni?

“Shikoni nga viti 2006 e  këndej në MPB janë bërë shumë reforma në organizim, në strukturë dhe në funksionimin e saj. Është bërë shumë dhe kjo është evidentuar përmes raporteve vjetore të BE-së të progresit që  Maqedonia realizon në atë pjesë ashtu që në kontekst të pyetjes suaj jemi të vetëdijshëm se kemi, dobësi të caktuara. Këto dobësi do të shqyrtohen, edhe pse shqyrtohen një periudhë më të gjatë, deri tani, mirëpo në mënyrë adekuate do të reagohet për eliminimin  mangësive të këtilla, me siguri proceseve të caktuara reformuese”, u përgjigj Çavkov.

Raporti për të cilin ministri thotë se zyrtarisht nuk e ka pranuar në opinion e publikoi personalisht eurokomesari Johanes Han edhe atë para 4 ditëve. Në të mes tjerash thuhet.
Për vëzhguesin e jashtëm duket se Drejtoria e Sigurimit dhe Kundërzbulimit punon në emër të pushtetit jashtë mandatit ligjor që t’i kontrollojë funksionarët e  lartë në administratën publike, prokurori, gjykatësit dhe kundërshtarët politik ku si pasojë ndryjnë në pavarësinë e gjyqësorit dhe institucioneve të tjera kombëtare”.

Më tej në raport thuhet se:

Skandali aktual tregon mosrespektim të etikës profesionale,  të parimeve bazë të menaxhimit të rrezikshëm dhe mungesën e njohjes së ndjeshmërisë së detyrave kundërzbuluese në kuadër të DSK-së. Lidhshmëria familjare në pozitat e larta dhe funksionarët e lartë në DSK si dhe në Prokurorinë publike krijojnë mjedis interesash”.

Në Raport ka edhe një sërë rekomandimesh emergjente sipas të cilëve DSK-së duhet t’i pamundësohet drejtpërdrejtë të kap sinjal, por edhe t’i merret monopoli mbi pajisjen për ndjekje të komunikimit. Përqendrimi i pushtetit në policinë sekrete në fakt theksohet edhe si shkak për tejzgjatjen e skandalit në Maqedoni.

Përveç për raportin e KE-së, Çavkov foli edhe për hetimin e ngjarjes së Kumanovës më 9 dhe 10 maj. Sipas tij polica ka bërë pjesën e saj dhe pritet që edhe të njëjtën ta bëjë edhe prokuroria publike.

“Pra ne si MPB pjesën tonë të aktiviteteve e kemi mbaruar. Me zbatimin e ekspertizës në vendngjarje me të cilën udhëhiqte Prokuroria publike, janë marrë dhe siguruar të gjitha gjurmët si dëshmi për ngjarjen. Tani pritjet tona sikurse edhe tuajat janë që Prokuroria publike në një proces gjyqësor efektiv dhe transparent t’i zbardh të gjitha rrethanat e ngjarjes së Kumanovës”, tha Mitko Çavkov ministër i MPB-së.
.
A ka kërkesa  në MPB për hetim ndërkombëtar?

“Nuk ka kërkesa, dhe sipas sime të thellë nuk ka nevojë për hetim ndërkombëtar për këtë rast”, u përgjigj Çavkov.

Në një pyetje të gazetarëve për motivet e grupit të Kumanovës por edhe për informacionet, për kontakte mes udhëheqësve të grupit dhe të punësuarve në shërbimet sekrete Çavkov përsëri tha se hetimi është në Prokurorinë publike dhe gjithçka do të dihet përmes, procedurës gjyqësore. Ai shtoi se njëri prej motiveve të grupit të armatosur ka qenë destabilizimi i shtetit. Për kontaktet eventuale mes të punësuarve në shërbimet sekrete të Maqedonisë dhe liderit të grupit të Kumanovës Alsat M edhe sot bëri pyetje në Agjencinë e Inteligjencës dhe në Kabinetin e presidentit Ivanov. Nga të dyja instiucionet nuk ka përgjigje edhe pse presidenti në intervistë para disa ditëve deklaroi se nuk kanë se çfarë të fsheh në lidhje me rastin e Kumanovës. Alsat-M

Shqipëria

Rezultatet në 55 bashki, e majta fiton 42, e djathta 13

Komento

numerimVotimet e 21 qershorit u quajtën historike, për shkak se qytetarët shqiptarë votuan për herë të parë sipas ndarjes së re territoriale. Rezultatet rikonfirmojnë edhe një herë për pushtetin e së majtës, ndërsa në Tiranë udhëheq Veliaj.

Rezultatet e deritanishme nxjerrin fitues me një diferencë të thellë koalicionin e majtë “Aleanca për Shqipërinë Evropiane”, ku 47.49 për qind e shqiptarëve me të drejtë vote iu janë drejtuar dje kutive të votimit për të zgjedhur kryebashkiakët e rinj në 61 bashki.

Qytetarët shqiptarë votuan për 157 kandidatë për kryetar në 61 bashki. 63 parti garuan për të pasur përfaqësuesit e tyre në 1595 vende në këshillat e bashkive. 52 parti janë pjesë e dy koalicioneve të mëdha, Aleancës për Shqipërinë Evropian (37) dhe Aleancës Popullore për Punë dhe Dinjitet (15), ndërsa 11 parti garuan të vetme.

Policia e Shtetit mori masa për garantimin e mbarëvajtjes së procesit, ku nuk u shënuan incidente zgjedhore. Në zgjedhjet e këtij viti mbi 143 mijë votuan për herë të parë. I gjithë procesi u monitorua nga rreth 3 mijë vëzhgues, 274 prej të cilëve përfaqësues të ODIHR-it.

10:20 – ASHE fiton Bashkinë e Krujës

Edhe Bashkia e Krujës fitohet nga kandidati i ASHE-së, Artur Bushi, me një diferencë prej 3074 votash. Bushi ka arritur të sigurojë 18451 vota (54.54 %), ndërsa kandidati i djathtë, Hamdi Pasha, ka marrë 15377 vota (45.46 %).

08:48 – 37 kuti pa numëruar, mbi 41,000 vota më shumë për Veliajn

37 kuti e ndajnë shpalljen e rezultatit të votimeve për Bashkinë e Tiranës, ndërkohë që diferenca mes dy kandidatëve është 41,633 vota për Erion Veliajn.

Në numërimin e 827 kutive të votimit, nga 864 gjithsej, kandidati i majtë, Erion Veliaj, ka siguruar 152483 vota (53.59 %), kundrejt kandidatit të tij të djathtë, Halim Kosova, i cili ka marrë 110850 vota (38.96 %).

Në vend të tretë renditet kandidati i pavarur për Tiranën, Gjergj Bojaxhiu, me 15283 vota (5.37 %), për të vijuar me Sazan Guri me 3166 vota (1.11 %),  Arben Tafaj me 1872 vota (0.66 %) dhe Dhimitër Muslia me 871 vota (0.31 %).

04:14 – Përfundon numërimi në Kavajë, Roshi fiton bindshëm përball Carës

Kandidati i Aleancës për Shqipërinë Europiane Elvis Roshi ka fituar me rezultat të thellë në bashkinë e Kavajës përball rivalit të tij demokrat Engjëll Cara.

Sapo është mbyllur i gjithë procesi i numërimit të votave në Kavajë, ku në 86 qendra votimi Roshi ka siguruar 63.61% ose 16540 vota, kundrejt 9446 votave të Carës, 39.36%.

Ky është mandati i dytë për Roshin në krye të bashkisë Kavajë.

Bashkitë e fituara nga kandidatët e majtë:

1. Poliçan, Adriatik Zotkaj
2. Skrapar, Nesim Spahiu
3. Pukë, Gjon Gjonaj
4. Fushë-Arrëz, Fran Tuçi
5. Has, Adem Lala
6. Delvinë, Rigles Balili
7. Kolonjë, Arben Malo
8. Libohovë, Luiza Mandi
9. Belsh, Arif Tafani
10. Himarë, Jorgo Goro
11. Cërrik, Altin Toska
12. Konispol, Shuaip Beqiri
13. Pustec, Edmond Themelko
14. Mirditë, Ndrec Dedaj
15. Roskovec, Majlinda Bufi
16. Ura Vajgurore, Juliana Memaj
17. Gramsh, Luljeta Dollani
18. Sarandë, Floriana Koka
19. Rrogozhinë, Beqir Nuredini
20. Korçë, Sotiraq Filo
21. Peqin, Saimir Hasalla
22. Tepelenë, Tërmet Peçi.
23. Kurbin, Artur Bardhi
24. Lushnje, Fatos Tushe
25. Këlcyrë, Klement Ndoni
26. Shijak, Ardian Kokomani
27. Memaliaj, Durim Rroshi
28. Fier, Armando Subashi
29. Gjirokastër, Zamira Rami
30. Elbasan, Qazim Sejdini
31. Librazhd, Kastriot Gurra
32. Patos, Rajmonda Balilaj
33. Divjakë, Fredi Kokoneshi
34. Maliq, Gëzim Topçiu
35. Vlorë, Dritan Leli
36. Bulqizë, Melaim Damzi
37. Kuçovë, Selfo Kapllani
38. Dibër, Shukri Xhelili
39. Prrenjas, Miranda Rira
40.Kavajë, Elvis Roshi
41. Finiq, Leonidha Kristo (Mega)
42. Krujë, Artur Bushi

Bashkitë e fituara nga kandidatët e djathtë:

1. Klos, Basir Çupa
2. Tropojë, Besnik Dushaj
3. Përmet, Niko Shupuli
4. Mat, Nezir Rizvani
5. Selenicë, Përparim Shametaj
6. Vorë, Fiqiri Ismaili
7. Pogradeci, Eduart Kapri
8. Vau i Dejës, Zef Hila
9. Kukës, Bashkim Shehu
10. Mallakastër, Agron Kapllanaj
11. Dropull, Arqile Deçka
12. Devoll, Bledjon Nallbati
13. Lezhë, Fran Frrokaj

Në bashkitë e mbetura vijon numërimi i votave.

/Shekulli Online/

Kosova

Fillojnë bisedimet në Bruksel

Komento

gargamelRaundi i ri i dialogut ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, me ndërmjetësimin e Bashkimit Evropian, për normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet dy vendeve, ka nisur në Bruksel.

Kryeministri i Kosovës, Isa Mustafa dhe homologu i tij serb, Aleksandar Vuçiq, pritet që gjatë takimit të sotëm të diskutojnë për telekomin, energjetikën, Asociacionin e komunave të banuara me shumicë serbe dhe barrikadën mbi lumin Ibër në Mitrovicë, që ndryshe njihet me emrin “Parku i Paqes”.

Para takimit asnjëra palë nuk është prononcuar para gazetarëve. (rel)

Kosova

Si përfundoi një “park” në agjendën e Brukselit?

Komento

parku

Çështja e lëvizjes së lirë do të jetë një nga temat e bisedimeve me 23 qershor, në takimin e nivelit të kryeministrave në Bruksel, në kuadër të dialogut ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, konfirmojnë zyrtarët e zyrës së kryeministrit të Kosovës, Isa Mustafa.

Këshilltari për çështje të jashtme i kryeministrit të Kosovës, Isa Mustafa, Valon Murtezaj, thotë për Radion Evropa e Lirë se në kuadër të kësaj teme do të trajtohet edhe çështja e barrikadës në urën kryesore mbi lumin Ibër, i ashtuquajturi “Parku i paqes”.

“Sa i takon urës së Ibrit, pala e Kosovës është e qartë që barrikada duhet të hiqet sa më shpejtë, edhe për njerëzit, por edhe për lëvizjet tjera. Por, një gjë duhet të kuptojmë se BE-ja në këtë rast e ka rolin kryesor dhe ajo është duke punuar në një plan të veprimit. Tash, presim deri nesër që të shihet se si do të ecin gjërat”,ka theksuar Murtezaj.

Halil Matoshi, njohës i zhvillimeve politike në vend, duke folur për Radion Evropa e Lirë, vlerëson se urat në rajonin e Ballkanit, jo rrallë shfrytëzohen për të kundërtën e asaj që simbolizojnë, lidhjen dhe bashkimin e njerëzve.

Kjo sipas tij po ngjan edhe me urën kryesore mbi lumin Ibër, që ndan jugun dhe veriun e qytetit të Mitrovicës.

Analisti Matoshi, shpreh mendimin se çështja e barrikadës së ashtuquajtur “Parku i paqes”, nuk është dashur fare të fitojë peshën e një çështjeje që mund të diskutohet në Bruksel.

“Kjo punë, normalisht nuk do të duhej që të arrinte fare në Bruksel po të funksiononte pushteti demokratik në Prishtinë dhe në veri të Kosovës, përkatësisht në Mitrovicën veriore. Mirëpo, meqë kjo tashmë kjo çështje ka arritur në Bruksel, unë mendoj se me gjithë pengesat, me gjithë zvarritjet, ura do të hapet dhe barrikada do të hiqet”, tha Matoshi.

Por, Murtezaj vlerëson se arritja e çështjes së të ashtuquajturit “Parku paqes” për tu bërë temë bisedimi në Bruksel, është rezultat i destruktivitetit të palës së Serbisë në zbatimin e marrëveshjes mbi lëvizjen e lirë. Megjithatë, sipas tij, tashmë kjo çështje duhet zgjidhur.

“Për të zgjidhur çështjet në Kosovë është e rëndësishme që të bisedohet me secilin nivel, nëse është e nevojshme. Natyrisht, pajtohemi që nuk është dashur që gjërat të vijnë deri në këtë nivel”.

“Sidoqoftë, kur ke të bësh me palë destruktive si pala e Serbisë, pra e Beogradit, gjërat nuk ecin gjithmonë ashtu siç janë marrëveshjet. Mirëpo, esenca kryesore, e mira kryesore dhe e madhe është që të hiqet barrikada dhe çështjet tjera (rreth saj), janë të dorës së dytë”, u shpreh Murtezaj.

Analisti Matoshi, shpreh mendimin se edhe pas një marrëveshje që do të kishte për rezultat heqjen e të ashtuquajturit “Parku i paqes”, obstruksionet e Serbisë do të vazhdojnë, duke i përdorur për këtë serbët e veriut të Kosovës.

“Sigurisht që obstruksione do të vazhdojë të ketë, posaçërisht nga serbët e Kosovës, të cilët do të shfaqin pakënaqësi në vazhdimësi, për të fituar sa më shumë që është e mundur në këtë proces politik. Ata e shohin këtë si një pazar të mirë që pengesat, ndarjet, t’i shesin sa më shtrenjtë, para faktorit ndërkombëtar dhe para Prishtinës zyrtare”, theksoi Matoshi.

I ashtuquajturi “Parku i paqes” mbi urën kryesore mbi lumin Ibër, është vendosur me 18 qershor të vitit 2014, nga ana e autoriteteve lokale të Mitrovicës së veriut.

Kjo barrikadë e re ishte vendosur vetëm disa orë pas heqjes së barrikadës së mëparshme me rërë dhe gurë, të cilën e patën vendosur banorët lokal serbë në korrik të vitit 2011, në shenjë kundërshtimi ndaj përpjekjeve të Prishtinës zyrtare për të vendosur autoritetin në veri të vendit dhe për të marrë nën kontroll pikat kufitare 1 dhe 31, në kufi me Serbinë. (rel)

Bota

Koment: Greqia para orës së të vërtetës

Komento

Përsëri probleme me financat në Greqi dhe taktikës së papërshkrueshme të bisedimeve. Tani Athina vendosi të paraqesë një ofertë për të cilën mund të negociohet.

eu greqiaTek ideologët e majtë në qeverinë greke duket se pak para përfundimit të afatit po shfaqet diçka si realizëm. Pasi kryeministri Tsipras e drejtoi vendin e tij pothuajse në falimentim, ekonomia filloi të tkurret përsëri, njerëzit të tërheqin paratë e tyre nga bankat dhe shoqëritë turistike të frenojnë rezervimet e tyre, lojtarët e Athinës kanë vendosur të paraqesin një ofertë, për të cilën mund të negociohet. Më në fund, mund të thotë dikush.

E gjithë kjo dramë nuk do të kishte qenë e nevojshme. Për zgjidhjen që po shfaqet tani, qeveria greke mund të kishte rënë dakord që në prill. Nëpërmjet taktikës së papërshkrueshme të bisedimeve ajo ka humbur pothuajse çdo lloj besimi tek partnerët evropianë, apo tek Fondi Monetar Ndërkombëtar, Banka Qendrore Evropiane dhe tek investitorët e huaj. Ndërkohë që besimi është i vetmi burim që ka ky vend, i cili është i varfër në burime.

Po bëhet qesharake

Me dorëzimin shumë të vonë të pozicionit negociuese, qeveria greke e humbi këtë të hënë rastin, edhe pse tani mund të ishte marrë një vendimi. Ministrat e Financave të euroonës u larguan pak a shumë pa mbaruar punë përsëri, sepse nuk kishte ndonjë dokument të pjekur. Samiti i jashtëzakonshëm i kryetarëve të shteteve dhe qeverive, që në fakt duhet të ofronte një triubunë për rastin, u tkurr prej regjisë joprofesionale në një “samit konsultimi”. Kjo është një kategori e re, që e shpiku kancelarja Merkel për të mbuluar ngjarjen e turpshme. Po të mos ishte kaq e trishtuar gjendja në Greqi dhe eurozonë, për këtë mund të qeshej.

Reputacionin si menaxhere e krizës, Angela Merkel nuk e justifikoi si duhet. Ajo kishte pak përgjigje për shumë pyetje, dhe dukej në mëdyshje. Aleksis Tsipras i la partnerët evropianë përsëri të prisnin, dhe duket se i tërheq ata prej hunde. Ai e di mirë se ata nuk do ta lenë të falimentojë në fund, sepse pasojat për projektin e unifikimit të euros do të jenë ndoshta të pallogaritshme. Pra, një tjetër raund negociatash, edhe një samit të enjten.

Ndërkohë momenti po sjell orën e së vërtetës, rreziku i largimit nga zona e euros pas 30 qershorit. Të paktën, qeveria greke duket se e ka kuptuar se një zgjatje e programit të ndihmës së tanishme është përsëri i nevojshëm dhe se ajo do të lejojë një disbursimin teknikisht të fondeve. Kjo presupozon se ekziston një marrëveshje në 48 orët e ardhshme. Aleksis Tsipras ka marrë prej 18 udhëheqës të tjerë, po të flasim në mënyrë figurative, një shkelm në prapanicë. Ai tani duhet të marrë përgjegjësi dhe nuk mund të kërkojë më shumë para, tha Presidenti lituanez Grybauskaite i cili u mban anën grekëve. Nëse Alexis Tsipras mund të zbatojë koncesione të mundshme në shtëpi? Askush nuk mund të thotë me siguri

Nuk durohet më gjatë

E sigurt është një gjë: tragjedia greke është ende larg përfundimit. Nëse ka një marrëveshje për programin e dytë të ndihmës, ky do ta nxjerrë Greqinë për shkak të gjendjes së dëshpëruar të financave, vetëm disa javë. Vetëm atëherë vijnë negociatat me të vërtetë të vështira për një zgjidhje të qëndrueshme për problemin e borxhit. Atëherë është fjala për lehtësimin e borxheve ndoshta të nevojshme, përjashtimin dhe reformat e gjera të strukturave shtetërore në Greqi. Pra, kjo është ende për të ardhur. (dw)

Ballkan

Freedom House: Përparim i pamjaftueshëm i demokracisë në Ballkan

Komento

freedom houseDemokracia në vendet e Ballkanit vazhdon të jetë e brishtë dhe në disa raste ka pësuar rënie, sipas raportit të organizatës Freedom House “Vendet në Tranzicion”, të botuar sot.

Asnjë nga vendet e Ballkanit nuk ka një demokraci të konsoliduar, thuhet në raportin që mbulon zhvillimet e vitit 2014 dhe 4 nga 7 vendet e përfshira pësuan rënie.

Sipas Freedom House, krahasuar me një vit më parë, Shqipëria ka shënuar përparim, Kosova nuk ka ndryshim dhe Maqedonia ka pësuar rënie.

Raporti arrin në përfundimin se në 29 vendet e analizuara në Evropë dhe Euroazi, përpjekjet për demokratizim po përballen me sulme të reja dhe gjithmonë e më agresive.

Kategorizimi i regjimeve sipas nivelit të demokracisë

Shqipëria dhe Maqedonia vazhdojnë të jenë pjesë e grupimit të regjimeve tranzicionale dhe hibride, ku bëjnë pjesë edhe Bosnja, Gjeorgjia, Moldavia dhe Ukraina. Maqedonia ra vitin e kaluar në këtë kategori.

Në kategorinë e vendeve me demokraci gjysmë të konsoliduar, një vlerësim më i lartë se sa ai i regjimeve hibride, këtë vit bëjnë pjesë Serbia dhe Mali i Zi, por edhe vende të BE-së, si Bullgaria, Kroacia, Hungaria dhe Rumania.

Kosova bën pjesë në kategorinë e regjimeve gjysmë autoritare, së bashku me Armeninë dhe Kirgistanin. Asnjë nga vendet e Ballkanit nuk është mes regjimeve autoritare, ku hyn Rusia dhe ku në nivelin më të ulët është Uzbakistani.

Vendet me nivelin më të lartë të demokracisë, hyjnë në grupin e demokracive të konsoliduara, ku përfshihen Sllovenia – me vlerësimin më pozitiv – Estonia, Letonia, Polonia, Republika Çeke, Lituania dhe Sllovakia.

Shqipëria përmirësim, por ende prapa në radhitjen e rajonit

Freedom House thotë se Shqipëria ishte i vetmi vend në Ballkan që shënoi përmirësim në nivelin e demokracisë në përgjithësi në krahasim me vitin e mëparshëm, falë ndërmarrjes së disa reformave dhe hapave paraprakë në luftë kundër korrupsionit nga qeveria që u zgjodh në vitin 2013. Megjithatë në renditjen e përgjithshme të 7 vendeve të Ballkanit vetëm Bosnja dhe Kosova mbeten pas saj.

Sistemi gjyqësor ende nuk ka demonstruar se merr përsipër ndjekje penale të nivelit të lartë. Gazetaria hetimore është e dobët, pasojë edhe e krimit të organizuar që vazhdon të mbetet shumë i përhapur. Raporti përmend faktin që Shqipëria mori në vitin 2014 statusin e vendit kandidat në Bashkimin Evropian, pas tri refuzimeve të mëparshme.

Kosova, vlerësimi i pandryshuar por ulje dhe ngritje në dy kategori

Vlerësimi i përgjithshëm për Kosovën nuk ka ndryshuar nga viti i kaluar, por vendi ka shënuar rënie në kategorinë e kuadrit dhe pavarësisë së gjyqësorit.

Në kategorinë e pavarësisë së medias është shënuar  përparim, falë shtimit të organeve të pavarura të medias dhe gazetarisë investiguese në mediat elektronike.

Megjithatë media në vend vazhdon të vuajë nga problemet që i kanë edhe shumica e vendeve të tjera në rajon, siç janë njëanësia pro-qeverisë në radio-televizionet publike, autocensura e shkaktuar nga presioni editorial nga udhëheqësit politikë dhe pronarët dhe ngacmimet ose sulmet ndaj gazetarëve që zakonisht nuk ndëshkohen.

Vazhdon rënia për Maqedoninë

Maqedonia, është mes vendeve që ka vazhduar të ketë rënie në nivelin e demokracisë, ashtu si edhe një vit më parë, veçanërisht në kategoritë e procesit elektoral dhe shoqërisë civile.

Zgjedhjet presidenciale dhe ato të parakohëshme parlamentare të prillit 2014 u shoqëruan nga njëanshmëria pro-qeveritare nga ana e medias dhe abuzimi me burimet administrative, duke sjellë si rezultat një tjetër bojkotim afatgjatë të parlamentit nga ana e opozitës.

Qeveria, thuhet në raport vazhdoi të zbatonte një numër reformash institucionale të kërkuara nga Bashkimi Evropian, por zhvillimet shqetësuese të viteve të fundit kanë vënë në pikëpyetje përkushtimin e partisë në pushtet ndaj pluralizmit politik dhe demokracisë.

Gjatë gjithë vitit 2014, grupet e shoqërisë civile dhe lëvizje spontane popullore u përpoqën pa sukses të kundërshtonin propozimet problematike qeveristare dhe, përfshirë legjislacion që minon pavarësinë e universiteteve.

(Shënim i redaktorit: Analiza e raportit nuk i përfshin zhvillimet e këtij viti). voa

Shqipëria

OSBE/ODHIR Blerja e votave ka minuar zgjedhje demokratike

Komento

Misioni i Vëzhgimit të zgjedhjeve i OSBE/ODIHR- it publikon raportin paraprak të gjetjeve dhe konkluzioneve për zgjedhjet lokale të 21 qershorit në Shqipëri

osbeStandardet e OSBE-së, të Këshillit të Europës dhe ato ndërkombëtare për zgjedhje të lira dhe të ndershmesi si edhe zbatimi i legjislacioni shqiptar janë vënë në lupën e vëzhguesve ndërkombëtarë që vëzhguan zgjedhjet lokale të 21 qershorit në Shqipëri. Sa dhe si u respektuan këto standarde dhe legjislacioni vendas? Një përgjigje përfundimtare dhe notën Shqipëria do ta marrë në raportin përfundimtar, pas disa muajsh. Por raporti paraprak i gjetjeve dhe konkluzioneve të Misionit të Vëzhgimit të Zgjedhjeve të OSBE/ODIHR-it dhe Këshillittë Europës, që u paraqit një ditë pas zgjedhjeve ( 22 qershor 2015) ka evidentuar tiparet kryesore të këtyre zgjedhjeve. Në një konferencë shtypi, të zhvilluar në Tiranë Ambasadorja Audrey Glover, kryetarja e këtij misioni, duke paraqitur këtë raport tha “dita e zgjedhjeve ishte e qetë dhe e vlerësuar pozitivisht, por u vunë re votime në grup dhe parregullsi proceduriale. Kemi konstatuar që grupe aktivistësh partiakë kanë qendruar jashtë disa qendrave të votimit në përpjekje për të frikësuar njerëzit, gjë që së bashku me parregullsi proceduriale duket se ka minuar besimin e publikut në procesin zgjedhor”.

Blerje votash në mjedisin e turbullt të moszbatimit të kuadrit ligjor

Por nuk ka qenë vetëm presioni dhe parregullsitë proceduriale që kanë minuar këtë besim. Raporti paraprak flet për shqetësime lidhur me blerjen e votës, nga dy koalicionet kryesore që garuan më 21 qershor: Aleanca për Shqipërinë Europiane, e drejtuar nga PS në pushtet dhe Aleanca për Punë dhe Dinjitet, nga PD në opozitë. Raporti vë në dukje që të dyja palët u kanë treguar vëzhguesve ndërkombëtarë të OSBE/ODIHR-it se blerja e votave është bërë përmes “ dhënies së ushqimeve, pagesave financiare, marrjes nga partitë të kartave të identitetit të individëve dhe kthimi i tyre në fund të votimit”. Blerja e votave ka minuar zgjedhje demokratike edhe pse kuadri ligjor i Shqipërisë e bën të mundur zhvillimin e zgjedhjeve demokratike, vhet në dukje në raport.

“Mungesa e vullnetit politik nga partitë kryesore politike për ta zbatuar kuadrin ligjor dhe politizimi i institucioneve të përfshira në procesin zgjedhor ka penguar procesin zgjedhor.. Mungesa e qartësisë ligjore solli zbatim të paqendrueshëm të legjislacionit, i cili shpesh u perceptua përgjatë linjave partiake”theksoi ambasadorja Glover.

Lista të sakta zgjedhësish dhe hetime për shtim të tyre

Ambasadorja Glover vecoi si dukuri pozitive “saktësinë e listave të zgjedhësve”. Por ajo vuri në dukje që “ mbeten ende pezull hetimet e kryera nga zyrat e prokurorive në tri bashki në lidhje me shtimin e emrave në listat e zgjedhësve duke krijuar shqetësime për integritetin e sistemin e regjistrimit të zgjedhësve”

Një gjetje posztive në raportin paraprak të misionit vëzhgues të OSBE/ODIHR-it është përmbushja nga të gjitha partitë në garë e detyrimit ligjor për të përfshirë, gratëe në masën 50 përqind në listat për kandidate për kryetare bashkie. “Dhjetë përqind të kandidatëve për kryetar bashkie ishin gra, por gratë ishin të nënpërfaqësuara në komisionet e niveleve më të ulëta” thekson raporti o OSBE/ODIHR-it.

Zgjedhjet e 21 qershorit dhe hapja e negociatave të anëtarësimit me BE

Respektimi i standardeve ndërkombëtare për zgjedhje demokratike shihen si një tregues i rëndësishëm në përpjekjet e Shqipërisë për të hapur negociatat e anëtarësimit me BE,një vit pas marrjes së statusit të vendit kandidat për anëtarësim. Ambasadorja Glover tha për DW se “ Raporti përfundimtar do të tregojë nëse zgjedhjet lokale të 21 qershorit janë zhvilluar konform standardeve ndërkombëtare për zgjedhje demokratike. Detyra jonë është teknike, të vëzhgojmë dhe raportojmë. Janë struktura të tjera në nivel politik, që bëjnë vleresimin”

Autoritetet e Tiranës shpresojnë të hapin këto negociata në shtator të këtij viti dhe për këtë qëllim zgjedhjet e 21 qershorit konsiderohen prej tyre si një nga investimet kryesore. Pasi përveç rezultateve konkrete në luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar, zbatimit të ligjeve, BE pret nga Shqipëria që ajo të zhvillojë zgjedhje të lira dhe të ndershme, pas më shumë se dy dekadash zgjedhjesh problematike, me akuza të ndërsjellta të palëve për manipulim dhe vjedhje të votës, me dhunë verbale,fizike deri në vrasje.

Zgjedhjet e 21 qershorit 2015 janë zgjedhjet e shtata lokale që zhvillohen në Shqiperi , që nga përmbysja e regjimit komunist. Përmes tyre do të zgjidhen 61 kryetarë bashkish dhe 1.595 këshilltarë bashkiakë. Ato u zhvilluan për herë të parë në bazë të narjes së re Administrativo- Territoriale të Shqipërisë. (dw)

Bota

Mbretëresha e përjetshme

Komento

Mbretëresha britanike është 89 vjeç dhe ende nuk largohet nga froni? Shkaqet i sqaron në bisedë me DW-në politologu Anthony Glees.

ElizabethaProfesor Glees, mbretëresha është 89 vjeç dhe vazhdon punën. Ku e gjen forcën për këtë?

Glees: Për këtë ka një përgjigje gjenetike. Nëna e mbretëreshës u bë 101 vjeç, dhe të gjithë anëtarët e familjes nga ana e nënës jetuar gjatë. Nga linja e babait nuk kanë jetuar kaq gjatë, përveç mbretëreshës Viktoria, sepse ata kanë pirë shumë duhan dhe kanë pirë. Elizabetha as pi duhan, dhe as nuk pi shumë. Edhe pse asaj i pëlqen që të pijë një gotë xhin ose Dubonnet, ndoshta ajo mund edhe të thonë se dhe kjo e ka mbajtur të re për 89 vjet. Por kryesisht janë gjenet.

Monarkët e tjerë evropianë si mbreti spanjoll Huan Karlos, mbretëresha holandeze Beatrix dhe mbreti belg Albert, u larguan dikur nga froni për arsye të moshës duke ua kaluar fronin fëmijëve të tyre. Pse mbretëresha britanike, e cila është shumë më e vjetër se ata, nuk e bën një gjë të tillë?

Unë besoj se mbretëresha e konsideron mbretërinë shumë fort si një detyrë që i është ngarkuar nga Perëndia. Ne nuk duhet të harrojmë se ajo është gjithashtu edhe kreu i Kishës së Anglisë. Ajo ndjen një detyrim fetar për të qenë kreu i shtetit, dhe kjo vlen deri në vdekjen e saj. Ajo i merr këto gjëra shumë, shumë seriozisht. Sigurisht ajo nuk është fanatike, por ajo është një njeri thellësisht fetar.

Kur mbretëresha holandeze Juliana hoqi dorë në favor të vajzës së saj Beatrix, mbretëresha Elizabeth thuhet se ka thënë: “Heqja dorë nga froni është tipike holandeze unë nuk e bëj këtë gjë ..” Po, ajo është më e dobët se më parë, por ajo është edhe më e lumtur se më parë. Por ajo nuk ka më aq shumë energji. Ajo kalon shumë kohë në kështjellën Windsor, fluturont me helikopter nga kështjella Windsor tek Buckingham Palace dhe anasjelltarë, por nuk jeton përgjithmonë në Londër. Dhe unë mendoj se ajo do të zhduket në muzg qetë, kur t’i ketä ardhur ora.

Ju folët për gjenet fantastike të mbretëreshës. Po a nuk mund të imagjinohet me të vërtetë një mbretëreshë njëqindvjeçar në frone ?

A e dini çfarë: Unë mund ta imagjinoj këtë! Unë mund të imagjinoj se ajo vërtetë do të përmbushë deri në fund të jetës së saj detyrimet e lidhura me monarkinë. Sigurisht, do të vijë një kohë kur ajo nuk mund të përmbushë më detyrën e saj më të rëndësishme kushtetuese – pra për të mbajtur fjalimin për hapjen e Parlamentit dhe fjalën e fronit. Dhe unë besoj se, në qoftë se ajo do të jetë në një gjendje të tillë kaq të dobët, fronin do ta marrë princi Charles. Por jeta është plot me surpriza. Ne shpresojmë natyrisht, që princi Charles përfundimisht do të ngjitet në fron, por në Britaninë e Madhe ka ndodhur më shumë se një herë që monarkët që kanë qenë në sundim, kanë jetuar më gjatë se pasardhësit e tyre.

Vazhdimisht thuhet se sa i përket fronit mund të kapërcehet një brez, në mënyrë që kurora e Elizabetës të mos i kalojë djalit të saj princit Charles, i cili është kritikuar shpesh, por direkt nipit, princit William. A është kjo e mundur?

Princ Charles-i është padyshim një figurë e diskutueshme. Kjo lidhet me martesën e tij të dështzar me princeshën Diana, e cila ishte shumë, shumë e dashur në publik, edhe pse gruaja e Charles-it, Camilla, dukesha e Cornwall-it, e luan rolin e saj me kujdes dhe dinjitet maksimal. Unë besoj se ajo do të bëhet në fund mbretëreshë.

Jo, unë nuk mendoj se ideja është që të anashkalohet një brez, kjo nuk diskutohet fare. Kjo thjesht nuk është në natyrën e monarkisë britanike. Ju duhet të mbani parasysh këtu dy gjëra që lidhej me monarkinë britanike: së pari, ajo kuptohet nga monarkët si një detyrë të dhënë nga perëndia, dhe së dyti, se për këtë monarkët nuk heqin dorë nga kjo. Gjëja më e keqe që ka ndodhur me monarkinë në shekullin e 20-të, ishte abdikimi i Eduardit VIII, dukës së Windsorit. Kjo gjë nuk do të harrohet kurrë.

Prof. Anthony Glees është politolog në Universitetin e Buckingham-it.

Bisedën e zhvilloi Christoph Hasselbach

Bota

Talebanët sulmojnë parlamentin afgan

Komento

afganistaniTë paktën 21 persona janë plagosur, në mesin e tyre pesë gra dhe dy fëmijë gjatë një sulmi të militantëve në parlamentin afgan.

Militantët talebanë vunë në shënjestër të hënën parlamentin e Afganistanit në një sulm që u shoqërua me shpërthime dhe të shtëna armësh, ndërsa deputetet ishim mbledhur brenda tij.

Dëshmitarët thanë se kanë dëgjuar nëntë shpërthime dhe kanë para tymin të ngrihej mbi ndërtesën e parlamentit në Kabul.

Televizioni afgan shfaqi pamje të ikjes në panik të anëtarëve të parlamentit, të cilët ishim mbledhur të hënën për të votuar zgjedhjen e ministrit të brendshëm nga ana e presidentit afgan Ashraf Ghani.

Mohammad Ismail Kawassi, zëdhënës i ministrisë së shëndetësisë, tha se të paktën 21 persona janë plagosur, në mesin e tyre pesë gra dhe dy fëmijë. Zyrtarët thanë se nuk ka pasur pasoja në mesin e ligjvënësve. Policia afgane tha se gjashte militantë të përfshirë në sulm kaën vdekur.

Zëdhënësi i talebanëve  Zabihullah Mujahid, tha se grupi qëndron pas sulmit vetëvrasës që synonte anëtarët e “parlamentit të skllevërve”.

Militantët kanë sulmuar ndërtesat qeveritarë në kryeqytet gjatë kryengritjes së tyre dhjetëvjeçare që kur u larguan nga pushteti në një ndërhyrje të udhëhequr nga Shtetet e Bashkuara.

Talebanët përparuan ndërkaq në Afganistanin verior duke vënë nën kontroll një qark në krahinën Kunduz. Militantët morën nën kontroll Dashti Archin të hënën, pak pasi pushtuan të dielën edhe Chardaran në atë krahinë. (voa)