Tash e 18 vjet, Shaip Ramabaja, nga fshati Hajvali e Komunës së Prishtinës, kërkon një lajm për djalin e tij të zhdukur që nga 22 prilli i vitin 1999.

Për herë të fundit, ai ka dëgjuar për djalin e tij Bashkimin, më 22 prill të vitit 1999.

“Më 18 prill, 1999, është ndërmarrë ofensiva Marec – Mramor, edhe kanë ikur të gjithë. Djali im ka mbetur aty deri më 22 prill. Të tjerët kanë ikur, kanë hy nëpër kolona të njerëzve. Djali im ka mbetur aty, por më vonë ka tentuar të vijë edhe është zënë (kapur) diku në rrugë dhe nga ajo ditë nuk di asgjë për të“, thotë Ramabaja.

Ai thotë se nuk kalon ditë e vetme pa e përmendur dhe kujtuar djalin e tij, Bashkimin, i cili në kohën kur është zhdukur ishte 27-vjeçar.

“Ka vuajtur, është ndarë nga familja. Unë kisha dashtë ta gjejë ashtu siç është dhe nuk po them silleni të gjallë. Me e gjetë, bile ta di ku të drejtohem, njëherë të shkojë te varri i tij. Nuk kam hapur dhe nuk mund të hapi të pame [vizita për ngushëllime]. Kështu kemi mbetur të humbur“, tha Ramabaja.

Deri vonë ai besonte se i biri i tij është gjallë dhe po mbahej në burgjet serbe, por kjo shpresë tashmë po i shuhet.

Ai thotë se po të kishte një lajm qoftë të mirë apo të hidhur për djalin tij, do ta pranonte pa problem, por jo, siç thotë ai, edhe vuajtjen e përjetshme.

Rreth 1656 persona konsiderohen ende të zhdukur që prej përfundimit të luftës së fundit në Kosovë. Në Ditën Ndërkombëtare për Personat e Zhdukur në Prishtinë para përmendores që është afër Kuvendit të Kosovës, janë vendosur lule në nder të personave të zhdukur.

Përfaqësues të institucioneve të Kosovës dhe familjarë të personave që mungojnë, kanë bërë një marsh të shkurtër nga përmendorja deri te sheshin “Skënderbeu”.

Bajram Qerkini, kryetar i Këshillit Koordinues të Asociacioneve të Familjarëve të Personave të Pagjetur, njëherësh kryetar i Qendrës Burime për Personat e Zhdukur tha se adresa e fajit për mungesën e këtyre personave është në Beograd dhe kërkoi si nga autoritetet vendore ashtu edhe ato ndërkombëtare, që t’i shtojnë trysnitë mbi Serbinë për të ofruar informata që do të çonin në zbardhjen e fatit të këtyre personave.

“Të gjitha të këqijat e të gjitha të zezat që janë bërë në këto troje, e dimë adresën se kush i ka bërë -Serbia. Nga Presidenti e deri te kryetari i komisionit qeveritar, besoj se duhet ta ndërrojnë strategjinë“, tha Qerkini.

Kryetari i Komisionit Qeveritar për Persona të Pagjetur, Prenk Gjetaj, tha se mungesa e personave të pagjetur që nga përfundimi i luftës ende mbetet një plagë e freskët në Kosovës.

Gjetaj, i cili është edhe anëtar i delegacionit të Kosovës në grupin e përbashkët për të pagjeturit ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, tha se për këtë çështje të gjithë ata që kanë informacione duhet të ndihmojnë.

“Familjet e personave të zhdukur, janë kategoria tash për tash e goditur si pasoj e luftës. Apelojmë që të gjithë ata që disponojnë me ndonjë informatë të ndihmojnë në sjelljen e tyre sepse mungesa e informatave është mungesë për të ditur për më të dashurit tonë“, tha Gjetaj.

Në vitin 2011, delegacioni i Kosovës në dialogun teknik në Bruksel, pati iniciuar çështjen e të pagjeturve, si temë në kuadër të dialogut, por e cila nuk ishte vendosur si temë në tavolinën e diskutimeve.

Është paralajmëruar se në fazën e ardhshme të dialogut në Bruksel, ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, me ndërmjetësimin e Bashkimit Evropian, ekipi i Kosovës do të kërkojë që çështja e zbardhjes së fatit të personave të pagjetur, të zhdukur gjatë luftës, të jetë një nga temat e diskutimit.

Nga varrezat e ndryshme në Kosovës e Serbi janë identifikuar rreth 2500 persona, kurse të pa identifikuar në Institutin e Mjekësisë Ligjore në Prishtinë ndodhen edhe 400 pjesë nga mbetjet mortore. (rel)

Të enjten në Bruksel, shefja e politikës së jashtme të Bashkimit Evropian, Federica Mogherini do ndërmjetësojë takimin e radhës ndërmjet presidentit të Kosovës, Hashim Thaçi dhe presidentit të Serbisë, Aleksandër Vuçiç.

“Ata do të shkëmbejnë pikëpamjet mbi vazhdimin e bisedimeve për normalizimin e marrëdhënieve duke pasuar pajtimin e muajit korrik se do të fillojnë të përgatisin një periudhë të re të këtyre bisedimeve”, tha Maja Kocijançiç, zëdhënëse e zonjës Mogherini.

Presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi dhe ai i Serbisë, Aleksandër Vuçiç, qenë takuar më 3 korrik dhe pas atij takimi thanë se janë pajtuar që bisedimet për normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet të dyja palëve të hyjnë në një periudhë të re, ku do të diskutohen çështje më me peshë sesa aspektet teknike.

Presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi, tha atëherë se periudha e re do të çonte drejt një normalizimi dhe pajtimi mes të dyja vendeve e dy popujve dhe do të mbyllte kapitullin e errët të së kaluarës, për të hapur ardhmërinë e sigurt evropiane.

I përballur me kritika në shtëpi, presidenti Thaçi, ka paralajmëruar se do të angazhohet për krijimin e një ekipi gjithëpërfshirës që do të përfshihet në bisedimet më Serbinë.

Presidenti i Serbisë, Alesksandër Vuçiç, kishte paralajmëruar se në periudhën e re, do të bisedohet për çështje thelbësore se si i shohin palët marrëdhëniet ndërmjet tyre për një, dy apo pesë vjet. Kjo do të thotë, sipas tij, se duhen biseda me serioze dhe më të guximshme brenda opinionit serb dhe atij shqiptar.

Në fund të muajit korrik, presidenti serb, paralajmëroi hapjen e një dialogu të brendshëm në Serbi për, siç tha, zgjidhje të qëndrueshme e afatgjatë të çështjes së Kosovës. Nisma e tij nxiti shumë reagime në Serbi ku janë hedhur edhe ide për ndarjen e Kosovës, ide këto që janë hedhur poshtë nga Prishtina.

Serbia e mbështetur nga Rusia kundërshton pavarësinë e Kosovës të shpallur më vitin 2008, por është përfshirë në një proces bisedimesh në shkëmbim të afrimit më strukturat evropiane.

Të ndërmjetësuara nga Bashkimi Evropian, bisedimet e deritashme i siguruan Kosovës, Marrëveshjen e Stabilizim Asocimit, ndërsa Serbisë hapjen e negociatave për anëtarësim në BE.

Ndërmjetësuesja e këtyre bisedimeve, Federica Mogherini shfaqi besimin më herët gjatë javës se mund të vendoset një synim që deri në fund të mandatit aktual të Komisionit Evropian që përfundon në vitin 2019, të hidhen hapa thelbësorë për vendet e Ballkanit në rrugën e tyre drejt integrimit në Bashkimin Evropian.

Zhvillimet politike në Evropën Juglindore gjatë vitit të fundit nxitën shqetësime në rritje për paqëndrueshmërinë e rajonit dhe ndërhyrjen e Rusisë e cila nuk i sheh më sy të mirë integrimet euroatlantike të vendeve të Ballkanit, një pjesë e të cilave deri në përfundimin e Luftës së Ftohtë ishin nën ndikimin e saj.

Zonja Mogherini është shprehur disa herë se fuqia e Bashkimit Evropian në rajon është e lidhur me besueshmërinë e integrimeve evropiane (voa)

Një Gjykatë në Prizren i caktoi të mërkurën masën e paraburgimit prej 30 ditësh një serbi të dyshuar për krime luftë gjatë viteve 1998-1999.

Në një njoftim të gjykatës në Prizren thuhet se dyshohet që Bogdan Mitroviç, ishte pjesë e forcave serbe që kryen krime lufte kundër popullsisë civile, më 2 prill të vitit 1999, në fshatin Sopi të komunës së Suharekës (rreth 60 kilometra në jugperëndim të Prishtinës), ku qenë vrarë 32 civilë të paarmatosur”.

I dyshuari ka shtetësi të Kosovës dhe të Serbisë, ndërsa gjykata tha se ai do të mbahet në paraburgim meqë vendndodhja e tij nuk ishte e ditur deri në arrestimin e tij.

Ai është arrestuar të hënën derisa më një grup qytetarësh serbë po vizitonin pronat e tyre në fshatin Mushtisht të komunës së Suharekës.

Arrestimi i tij nxiti reagime të rrepta në Serbi ku zyrtarët e atjeshëm thanë se kjo është trysni mbi serbët dhe mesazh që ata të mos provojnë të kthehen në Kosovë.

Presidenti i Serbisë, Aleksandër Vuçiç, tha se këtë çështje do ta shtrojë edhe në Bruksel në takimin e radhës më presidentin e Kosovës, Hashim Thaçi dhe zyrtarët evropianë.

Kosova doli nga lufta më mbi 10 mijë të vrarë dhe mijëra të zhdukur. Në ditë ndërkombëtare për të zhdukurit mbetet ende e paqartë se cili është fati i rreth 1 mijë e 600 qytetarëve të saj, pjesa më e madhe të përkatësisë kombëtare shqiptare. (voa)

Presidenti i Kosovës dhe ai serb takohen të enjten më 31.08 në Bruksel. Federika Mogherini, është e bindur se deri në fund të vitit 2019, vendet e Ballkanit do të arrijnë hapa konkretë drejt integrimit në BE.

Presidenti i Kosovës Hashim Thaci dhe Presidenti i Serbisë, Aleksandër Vuçiq, takohen këtë të enjte më (31.08) në Bruksel, me ftesë të përfaqësueses së lartë të Bashkimit Evropian, Federica Mogherini. Kjo e fundit e konfirmoi takimin që për qëllim ka vazhdimin e dialogut Kosovë-Serbi, të filluar tash e gati pesë vjet më parë. “Mendoj se mundemi që deri në fund të mandatit të Komisionit Evropian 2014 – 2019 të arrijmë qëllimin në kërkim të hapave konkret dhe të rëndësishëm për secilin nga partnerët tanë ballkanikë në rrugën e tyre drejt integrimit në Bashkimin Evropian. Pavarësisht disa momenteve të vështira gjatë këtij viti, vendet partnere të Ballkanit kanë dëshmuar vullnetin dhe dëshirën për përparime në rrugën drejt BE-së” deklaroi Federika Mogherini në një fjalim të saj para ambasadorëve të vendeve të BE-së.

Modalitete për marrëveshje përfundimtare

Mediet në Prishtinë dhe Serbi shkruajnë se “në takimin e së enjtes pritet të diskutohet rreth modaliteteve për arritjen e një marrëveshjeje përfundimtare në dialogun ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, e cila do të kishte obligime ndërkombëtare”. Për një fazë të re të dialogut Kosovë Serbi ka kohë që flet edhe Presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi, i cili thotë se “ka  ardhur koha që Kosova dhe Serbia të nënshkruajnë një marrëveshje përfundimtare të pajtimit.

Presidenti i Kosovës Hashim Thaçi dhe Presidenti i Serbisë, Aleksandër Vuqic, janë takuar së fundmi në fillim të korrikut në Bruksel, kur të dy ishin pajtuar për një fazë të re të dialogut ndërmjet dy vendeve, ku do të futeshin edhe grupet punuese të cilat do të përgatisin hyrjen e procesit në këtë fazë. “Në takimin që kishim me zonjën Mogherini jemi pajtuar që të ketë një fillim përgatitor për fazën e re të negociatave në mes të shtetit të Kosovës dhe Serbisë, që do të çonte drejt një normalizimi dhe pajtimi mes vendeve dhe popujve tanë”, pati deklaruar Presidenti Thaçi.

Vuçiq: Dialog substancial

Edhe Presidenti i Serbisë, Aleksandër Vuçiq, kishte deklaruar se “dialogu do të vazhdojë në Bruksel, por jo vetëm dialogu që merret me temat e caktuara, por, të kemi edhe dialog substancial rreth asaj se si i shohim ne marrëdhëniet tona pas disa vjetësh”. Rakimin e se enjtes që do të zhvillohet në Bruksel, ndërmjet Thaçit dhe Vuciqit, mund ta komplikojë arrestimi nga policia e Kosovës i një serbi të dyshuar për krime lufte.  Bogdan Mitroviq, 74 vjeçar nga Sopia e Suharekës u arrestua dje nga policia e Kosovës  gjatë vizitës së tij në një kishë afër Mushtishtit. Policia e Kosovës, njoftoi se zoti Mitroviq, është dërguar në mbajtje për 48 orë.  Mediet serbe thonë se Bogdan Mitroviq, akuzohet nga Prokuroria Speciale e Kosovës, për krime lufte ndaj popullatës civile.

Vuçiq do të flasë për Mitroviq

Këtë rast e komentoi edhe Presidenti i Serbisë Aleksandër Vuçiq, i cili tha se në Bruksel ai po shkon të flas edhe për rastin e Bogdan Mitroviqit, sepse siç tha ai “merakoset për të”. “Prishtinës do t’i dhembë koka nga pyetjet tona. Jam shumë i interesuar të di se çka do të thonë miqtë tanë ndërkombëtar për këtë rast”, citojnë mediet në Serbi Aleksandër Vuçiq.

Marrëdhënia Kosovë-Serbi – dhe historiku i dialogut

Dialogu ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, nisi në mars të vitit 2011, ndërsa, marrëveshja për përmirësimin e raporteve u nënshkrua me 19 prill 2013, ndërmjet kryeministrave të atëhershëm, Hashim Thaçi dhe Ivica Daçiq. Njëra ndër pikat me kryesore të marrëveshjes ishte lëvizja e lire e njerëzve dhe asociacioni i komunave me shumicë serbe. Kjo e fundit akoma nuk është jetësuar për faktin që Gjykata Kushtetuese e Kosovës gjeti se me këtë marrëveshje shkelet Kushtetuta e Kosovës. Serbia këmbëngulë në jetësimin e kësaj marrëveshje, madje  në disa raste e ka vënë edhe kusht për vazhdimin e dialogut.

Gazeta serbe Danas, për takimin e se enjtes, shkruan se “Pritet një ndryshim i përshpejtuar i formatit të bisedimeve, Kosovë-Serbi”. “Siç njoftoi delegacioni i BE-së në Serbi, ata do të shkëmbejnë mendime për vazhdimin e dialogut për normalizimin e marrëdhënieve mes Kosovës dhe Serbisë, pas marrëveshjes së arritur në korrik në lidhje me fillimin e përgatitjeve për një fazë të re të dialogut”, shkruan gazeta serbe Danas.

Analisti serb Dusan Janjiç, kryetar i Forumit për Marrëdhënie Etnike, sipas kësaj gazete, thotë se ‘takimi i së enjtes do të jetë një nga mbledhjet përgatitore për fazën e re të dialogut të Brukselit”. Sipas tij, “Në disa takime të ardhshme do të përcaktohet forma dhe tema për negociata të mëtejshme për zgjidhjen e çështjes së Kosovës” dhe kjo fazë përgatitore do të zgjat deri në fund të vitit 2017 ose në fillim të vitit të ardhshëm. (dw)