Shtohet retorika SHBA-Kore e Veriut

ministri koreaRi Yong Ho, ministër i Jashtëm i Koresë së Veriut

Ministri i Jashtëm i Koresë së Veriut Ri Yong Ho tha se Shtetet e Bashkuara i kanë shpallur luftë vendit të tij dhe se Pheniani do të kundërveprojë, nëse kërcënohet, duke përfshirë edhe rrëzimin e avionëve luftarakë amerikanë në rajon.

Ministri Ri i lidhi kërcënimin drejtpërsëdrejt me komentet e Presidentit të SHBA, Donald Trump të shtunën në Twitter. Duke iu përgjigjur fjalimit të zotit Ri në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së, Presidenti Trump shkruante: “Sapo dëgjova Ministrin e Jashtëm të Koresë së Veriut të fliste në OKB. Nëse ai u bën jehonë mendimeve të Njeriut Raketë, ata nuk do ta kenë shumë të gjatë.”

Të hënën, ministri i jashtëm i Koresë së Veriut u përgjigj.

“Duke pasur parasysh faktin se komenti vjen nga dikush që aktualisht mban presidencën e Shteteve të Bashkuara, kjo është qartazi një deklaratë lufte”, u tha Ri gazetarëve jashtë hotelit të tij në Nju Jork. “Të gjitha vendet anëtare që marrin pjesë në Kombet e Bashkuara dhe bota e tërë duhet të kujtojnë qartë se ishte SHBA që i shpalli e para luftë vendit tonë.”

Ministri i jashtëm i Koresë së Veriut shtoi se “ne do të kemi çdo të drejtë për kundërmasa, duke përfshirë të drejtën për të rrëzuar bombarduesit strategjikë të Shteteve të Bashkuara, edhe kur ata nuk janë ende brenda hapësirës ajrore të vendit tonë”.

Në Pentagon, zëdhënësi Robert Manning u tha gazetarëve: “Nëse Koreja e Veriut nuk i ndal veprimet provokuese, ne (ushtria) do t’i japim presidentit alternativa që të zgjidhë çështjen e Koresë së Veriut. Ne kemi të drejtën për të fluturuar, lundruar dhe vepruar aty ku ligjërisht është e lejueshme kudo në glob.”

Të shtunën, bombardues amerikanë B-1B u nisën nga Guami nën shoqërimin e avionëve luftarakë F-16 nga një bazë amerikane në Japoni dhe fluturuan në hapësirën ajrore ndërkombëtare mbi ujërat në lindje të Koresë së Veriut.

Manning tha se demonstrimi i forcës, që synonte të vinte në dukje disa nga opsionet ushtarake në dispozicion të Presidentit Trump, ishte skaji më verior i zonës së çmilitarizuar, ku ka fluturuar ndonjëherë ndonjë bombardues amerikan jashtë brigjeve të Koresë së Veriut në shekullin e 21″.

“Ne jemi të vendosur. Jemi të gatshëm të luftojmë qysh sonte,” tha zëdhënësi i Pentagonit, por nuk pranoi të fliste për ndonjë lëvizje të mundshme trupash në rajon në klimën e tensioneve në rritje.

Retorika midis udhëheqësve të Koresë së Veriut dhe Presidentit Trump është shkallëzuar gjatë javës së kaluar, si gjatë ashtu edhe në periferi të Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së.

Duke e përshkruar udhëheqësin e Koresë së Veriut Kim Jong Un si “Njeriu raketë” në një mision vetëvrasës, zoti Trump e përdori fjalimin e tij të parë në OKB të martën e kaluar për të paralajmëruar regjimin e Phenianit se kursi i tanishëm i Koresë së Veriut mund të çonte në “shkatërrim total”.

Ministri Ri kërcënoi të shtunën se vendi i tij mund të kryejë një provë bombe me hidrogjen në atmosferë mbi Oqeanin Paqësor.

Sekretari i mbrojtjes i SHBA Jim Mattis u përgjigj të hënën se nëse Koreja e Veriut e vë në jetë kërcënimin e saj, “kjo do të ishte një demonstrim tronditës i papërgjegjshmërisë ndaj shëndetit global, stabilitetit dhe mos-përhapjes së armëve”. (voa)

Superpagat e Vettingut; PS voton kundër, pro PD e LSI

VetinguNjerëzit e organeve që do të bëjnë vettingun dolën të pakënaqur nga vendimi i socialistëve në Komisionin e Ligjeve për të reduktuar ndjeshëm numrin e njerëzve dhe nivelin e pagave të tyre.

Vetëm Komisioni i Posaçëm i Kualifikimit ra dakord me shkurtimin, duke rezervuar të drejtën për të kërkuar ndryshime kur të hartohet buxheti i vitit të ardhshëm.

Dy organet e tjera, Kolegji i Apelimit dhe komisionerët publikë e kundërshtuan propozimin e socialistëve, që ul me gati 80 numrin e punonjësve në të tre organet.

“Nuk kemi vënë asgjë për luks. Duam një strukturë që të jetë procesi më efikas. Po e reduktuar dhe e çoni në këtë numër Kolegjin e Apelimit, po cenoni pavarësinë, procesin efikas të punës së Kolegjit të Apelit. Populli i ka sytë tek ne”, tha para deputetëve, Natasha Mulaj, Kryetare e Kolegjit të Posaçëm të Apelimit.

Por, bashkë me numrin e punonjësve, socialistët nuk kanë pranuar as propozimin e tre institucioneve për një pagë shumë të lartë të njerëzve që do të bëjnë vettingun në Shqipëri. Të paktën për këtë vit ata do të paguhen me rreth 1/3-n e shumës që kishin propozuar, ç’ka solli debat mes qeverisë dhe opozitës.

“Kërkohet që një komisioner publik të marrë 10 milionë lekë të vjetra në muaj, ndërsa Kolegji i Apelimit ka ardhur këtu dhe kërkon një pagë 11 milionë të vjetra për person në muaj”, tha për socialistët, Vasilika Hysi.

“Kemi ngritur një strukturë antimafia, sepse presupozohet që këta zotërinj bashkë me stafin e tyre dhe me të gjitha risqet që do të marrin përsipër, do të shkojnë tek thelbi i mafias që e ka mbytur këtë vend. Sot, të flasim sesa kushton puna e tyre, e dinë ata sesa u dhemb shpirti që merren me këtë punë. Ata i kanë hyrë detit në këmbë”, u përgjigj demokrati, Gent Strazimiri.

Opozita, Partia Demokratike dhe Lëvizja Socialiste për Integrim kishin të njëjtin qëndrim për t’u dhënë organeve të vettingut gjithçka kërkojnë.

Duke iu referuar përgjigjes nga Komisioni Europian, demokratët propozuan edhe shtimin e njerëzve dhe fondeve, duke deklaruar se shkurtimi njerëzve dhe i pagave cenon efektivitetin e  tyre dhe kompromenton procesin.

Por, socialistët vendosën gjithçka me votë. I vetmi prej tyre që nuk votoi për vendimin ishte Saimir Tahiri, i cili nuk ndryshoi qëndrim për mbështetjen e plotë financiare të organeve të vettingut.

/ Top Channel

Kosovë, fushata për zgjedhjet lokale të 22 tetorit

prishtineNë Kosovë, po zhvillohet fushata për zgjedhjet lokale të 22 tetorit, ku po marrin pjesë 91 subjekte politike. Për vëzhguesit, fushata zgjedhore po përshkohet me më pak veprimtari të partive politike të cilat janë përqendruar më shumë në qytetet e mëdha të Kosovës, në të cilat sipas tyre pritet të jetë edhe konkurrenca më e fuqishme për zgjedhjet komunale.

Partitë politike në Kosovë janë përfshirë tashmë disa ditë në fushatën zyrtare për zgjedhjet lokale të 22 tetorit, ndonëse fushata në terren ka filluar tashmë që një kohë. Gjithsej 91 subjekte politike, nga të cilat 35 parti politike, një koalicion, 30 nisma qytetare dhe 25 kandidatë të pavarur janë regjistruar për të marrë pjesë në këto zgjedhje.

Vëzhguesit e zgjedhjeve thonë se partitë politike kanë hyrë në fushatë të papërgatitur si duhet dhe me shumw mangësi.

Albert Krasniqi nga Demokracia në Veprim, organizatë kjo që vëzhgon zgjedhjet në Kosovë thotë se fushata zgjedhore po përshkohet me më pak veprimtari të partive politike.

“Kjo është edhe një shpjegim i vëzhgimeve të para që kemi bërë të fushatës zgjedhore ku ka shumë pak veprimtari në raport me fushatat e kaluara dhe sidomos kemi parë në komuna të cilat janë me shumicë serbe ku ka pasur aktivitet të ultë, për shkak se fushata do të jetë e gjatë 30 ditë, plus në shumicën e komunave po pritet që të ketë edhe një raund të dytë për kryetar të komunave dhe partitë politike po mundohen që t’i ruajnë resurset dhe energjitë për pjesën e dytë të fushatës”, tha zoti Krasniqi.

Valmir Ismaili nga Demokracia Plus thotë se edhe kjo fushatë zgjedhore për pushtetin komunal nuk po dallon shumë nga ajo që ishte katër vite më parë.

“Nuk ka ndonjë dallim të madh është e njejta retorikë ku hapja e fushatës po bëhet përkundër që janë zgjedhje lokale gjithmonë nga udhëheqësit qendror dhe po premtohen gjëra të nivelit qendror që nuk i përkasin shumë nivelit lokal. Përderisa në anën tjetër nga kandidatët ku do të duhej të ishte vëmendja kryesore nga kandidatët për kryetar të komunave nuk po shohim përgatitje të mëdha para fushatës”, tha zoti Ismaili.

Zoti Ismajli thotë se partitë politike duhet të përqendrohen në rritjen e cilësisë në të gjitha komunat e vendit.

“Cilësia e kandidatëve për kryetar në komunat e mëdhaja prapë mund të themi është e nivelit të mirë, përderisa në disa komuna të caktuara po shihet se partitë politike kanë kandiduar vetëm sa për të mbetur në garë dhe nuk ka cilësi shumë të madhe”, tha zoti Ismaili.

Zoti Krasniqi thotë se partitë politike kësaj radhe po përqendrohen më shumë në programet e tyre politike.

“Ka edhe një ndryshim për atë se çka mund të bëhet në nivel qendror dhe lokal për shkak se të kaluarën premtimet kanë qenë të mëdha dhe përtej kapaciteteve dhe kompetencave të komunave dhe tani ka një vetëdijësim më të madh dhe mundohen që të prekin votues të caktuar dhe të kenë projekte më të vogla dhe konkrete që janë më lehtë të realizueshme”, tha zoti Krasniqi.

Vëzhguesit e zgjedhjeve thonë se partitë e mëdha janë përqendruar më shumë në qytetet e mëdha të Kosovës, të cilat sipas tyre pritet të jetë edhe konkurrenca më e fuqishme për zgjedhjet komunale të 22 tetorit në Kosovë. (voa)

Maqedoni, fillon fushata parazgjedhore

fushata maqedoniSot në Maqedoni ka filluar zyrtarisht fushata parazgjedhore për zgjedhjet vendore që do të mbahen më 15 tetor. Disa prej partive garojnë me kandidatë për kryetarë komunash edhe atje ku dihet se nuk fitojnë për shkak të përbërjes etnike të votuesve, por për të llogaritur në fund votat e përgjithshme të fituara në shkallë vendi. Procesi do të ndiqet nga 300 vëzhgues të Zyrës për të Drejta Demokratike – ODIHR dhe nga shumë vëzhgues vendas.

Fushatat parazgjedhore në Maqedoni zhvillohen me një ashpërsi, ku nuk mungojnë as parregullsi e incidente, ndërsa zgjedhjet vendore shikohen po aq të rëndësishme sa dhe zgjedhjet e përgjithshme. Fushata zgjat njëzet ditë. 19 parti politike dhe koalicione dhe 64 grupe e individë të pavarur garojnë në tetëdhjetë komunat e vendit dhe në Qytetin e Shkupit si njësi e veçantë administrative, për kryetarë komunash dhe për anëtarë të Këshillave Komunalë.

Risia e këtyre zgjedhjeve është pritja e partnerëve të pushtetit qendror, LSDM dhe BDI të mbështeten reciprokisht qysh në raundin e parë në disa komuna ku njëra ose partia tjetër nuk ka kandiduar përfaqësuesin e vetë, siç është rasti me Çairin e Shkupit, Kërçovën, eventualisht Tetovën, Gostivarin dhe Strugën ku fitojnë kandidatët shqiptarë apo me Shkupin, Kumanovën, Manastirin, Ohrin e Resnjën ku shqiptarët përbënjë pakica dhe komunat drejtohen nga kuadro maqedonas.

Nga ana tjetër, partitë rivale shqiptare janë bashkuar në garën e Këshillave komunalë në Manastir, Ohër apo Gazi Babë të Shkupit me një listë të përbashkët kandidatësh për të mos humbur ato pak vende që mund t’i marrin në këto Këshilla.

Gara nuk pritet të mbyllet në shumicën e komunave më 15 tetor, por pas balotazhit, dy javë më pas.

Fushata pritet të përqendrohet tek çeshtjet e mëdha politike dhe të drejtat ose diskriminimi i komuniteteve etnike, ndonëse problemet infrastrukturore lokale, sidomos ujësjellësi, kanalizimet dhe rrugët janë ato që kërkojnë zgjidhje të shpejtë nëpër komunat e Maqedonisë.

Procesi do të ndiqet nga treqind vëzhgues të misionit të OSBE-së, ODIHR, që tashmë ka hapur zyrën në Shkup dhe nga qindra pjesëtarë të organizatave të vendit dhe të shoqërisë civile.

Zgjedhjet e 15 tetorit paraqesin test për arritjet demokratike të Maqedonisë në rrugën e integrimit të saj drejt strukturave euro-atlantike. (voa)

Imunoterapia – metodë e re për të luftuar kancerin

ImunoterapiaResearch Center in Seattle.

Imunoterapia është një nga mënyrat më të reja me të cilën mjekësia po përpiqet të luftojë kancerin. Imunoterapia është një metodë që e ndihmon pacientin të luftojë kancerin përmes sistemit të mbrojtjes natyrore të trupit. Kjo metodë është shpresë-dhënëse dhe ka dhënë rezultate, por nuk është funksionale për të gjithë.

Kur Dennis Lyon shkoi në Qendrën për Kancerin në Universitetin e San Diegos të Kalifornisë, kanceri i tij i lëkurës kishte ndryshuar formë me dhjetra herë.

“Erdha këtu, pasi kisha shkuar në disa qendra kryesore të kancerit në vend. Kisha një lloj shumë të rrallë të kancerit të lëkurës që quhet karcinoma e qelizave bazë dhe shumica e tyre nuk më ofruan shumë përsa i përket mënyrës së trajtimit.”

Dy muaj më vonë, ai ishte në një gjendje krejt tjetër.

“Nuk kam patur tumore të reja për disa muaj dhe çdo tumor që kam patur më është zvogëluar ose është zhdukur në disa raste.”

Lyon është një nga pak pacientët e paktë me fat që e kanë luftuar kancerin duke marrë një mjekim që aktivizon sistemin imunitar për të luftuar sëmundjen.

“Ideja bazë që kanë të gjitha këto qasje të ndryshme në imunoterapi është riaktivizimi i sistemit imunitar të pacientit për të luftuar kancerin”, thotë mjekja Razelle Kurzrock.

Ilaçi zbulon qelizat kanceroze që mund t’u fshihen antitrupave që njihen si qelizat T, të cilat luftojnë sëmundjen.

“Tumori gjen një mënyrë për ta çaktivizuar sistemin imunitar dhe ilaçi nuk e lejon këtë,” thotë mjekja.

Kur qelizat T shohin një qelizë kanceroze, ato e sulmojnë. Por kjo nuk funksionon për të gjithë.

“Gjatë gjashtë apo shtatë viteve të fundit, kemi ndjekur prezantimin e këtyre ilaçeve në klinika mjekësore dhe kemi vërejtur ndryshim në jetët e disa pacientëve. Do ta theksoja të ‘disa pacientë’ pasi ende nuk janë shumica e tyre. Fatkeqësisht vetëm një pjesë e vogël e pacientëve reagon ndaj imunoterapisë”,thotë mjeku Len Lichtenfeld me Shoqatën Amerikane të Kancerit.

Ilaçet janë të shtrenjta dhe shkaktojnë disa efekte anësore. Në disa raste, ato mund të bëjnë që kanceri të rritet jashtë kontrollit, ose mund t’i nxisin qelizat T të sulmojnë pa dallim edhe qelizat e shëndetshme.

“Kur heqim frenat që ka vendosur kanceri, sistemi imunitar hidhet në sulm kundër kancerit, por ndoshta edhe kundër diçkaje tjetër në të njëjtën kohë.”

Mjekët në spitalin e Universitetit të San Diegos po krijojnë harta gjenetike të kancereve të ndryshëm për të parë sesi ato reagojnë ndaj ilaçeve të imunoterapisë. Kjo mund të çojë në krijimin e ilaçeve që do të venë në shënjestër kancere specifikë. (voa)

Një mini-dron personal për të marrë fotografi selfie

mini dronNjë ditë ndoshta do të keni me vete dronin tuaj kudo që shkoni. Është shpikur tashmë një dron me përmasa të përshtatshme për ta mbajtur në xhep. I emërtuar “The Selfly”, droni i bashkangjitet celularit.

“The Selfly” kombinon celularin me një dron autonom që ka kamerën e tij.

“Paisja është pjesë integrale e celularit me gjerësi 9 milimetra. Ka kamerën e saj HD. E heq dhe është gati të fluturojë”, shpjegon krijuesi i “Selfly”, Hagay Klein.

Droni përdor teknologji të lartë për stabilizimin e imazheve fotografike. Ai drejtohet nëpërmjet një aplikacioni në celular, që ka edhe opsionin e pilotit

“Ruan stabilitetin në ajër dhe mund të përdoret gjithkund me lehtësi”, thotë zoti Klein.

Imazhet nga kamera e dronit lidhen me celularin nëpërmjet Wifi.

“E shikon xhirimin në celular dhe mund ta përpunosh sipas dëshirës. Mund t’i ndryshosh madhësinë dhe fokusin. Thjesht e zmadhon me gishta. Telefoni e përkthen menjëherë në urdhëra të rinj fluturimi për dronin, i cili zhvendoset automatikisht”, thotë zoti Klein.

Bateria e dronit mundëson fluturimin në ajër për vetëm 5 minuta, ose mjaftueshëm për të marrë rreth 20 fotografi selfie.

“Deri më tani, njerëzit kishin një kamera në pjesën e mbrapme të telefonit dhe një të dytë në pjesën ballore. Tashmë të gjithë do të kenë edhe këtë kamera të tretë, por që mund ta shkëpusësh nga telefoni. Nuk të jep ndjesinë se po drejton një dron, por se vetëm kontrollon fotografitë e vetes”, thotë zoti Klein.

Droni “Selfly” mendohet të dalë në treg brenda këtij viti, me një çmim prej rreth 140 dollarësh. Dërgimi i tij brenda SHBA-së do të jetë falas, ndërsa drejt të gjitha vendeve të tjera të botës do të kushtojë 20 dollarë. (voa)

Nimetz: Në kohën e duhur do të jap propozim të ri për çështjen e emrit

Matthew-NimetzMarrëdhëniet ndërmjet Greqisë dhe Maqedonisë gjatë muajve të fundit janë përmirësuar dukshëm dhe ka vullnet nga të dyja palët për gjetjen e zgjidhjes për çështjen e emrit, gjë që do ta forcojë stabilitetin e rajonit, vlerësoi ndërmjetësuesi Matthew Nimetz në një intervistë për agjencinë e lajmeve IBNA pas takimit me ministrin për punë të jashtme të Greqisë, Nikos Kotzias në New York, përcjell Telegrafi Maqedoni.

“Shpresoj se do të mund t’i përshpejtojmë bisedimet në vazhdim të këtij viti. Dy shtetet premtuan se janë të interesuara që një gjë e tillë të realizohet. Marrëdhëniet gjatë muajve të fundit janë përmirësuar dhe pres aktivitet më të madh”, tha Nimetz.

Në pyetjen e gazetarit për atë se a do të jepet propozim i ri nga ana e ndërmjetësuesit, Nimetz u përgjigj duke thënë: “Në kohën e duhur, po”.

Ai tha se të dy palët kanë vijat e tyre të kuqe, por pret që ato mund të afrohen.

Në lidhje me stabilitetin e Maqedonisë, Nimetz u shpreh se deri sa të zgjidhet ky kontest, që është dashur të zgjidhet shumë kohë më parë, në këtë rajon mbetet një pasiguri e caktuar dhe zgjidhja e problemit do të vendoste stabilitet dhe miqësi në mbarë rajonin./Telegrafi/

Gjenerali Petr Pavel: Çdo sulm kundër ndonjë vendi aleati do përballohet nga Aleanca si një e tërë!

Gjen PavelNga siguria në Ballkanin Perëndimor përfiton siguria dhe stabiliteti në Europë, thekson gjenerali Petr Pavl, kryetar i Komitetit Ushtarak të NATO-s në intervistë ekskluzive për Deutsche Wellen.

DW: Gjeneral Pavel, cilat janë planet e NATO-s për të forcuar sigurinë në një rajon të brishtë si Ballkani Perëndimor?

Gjen. Petr Pavel: Ballkani Perëndimor është një rajon me rëndësi strategjike për NATO-n dhe ne kemi investuar në sigurinë dhe stabilitetin e Ballkanit Perëndimor për më shumë se dy dekada. Me këtë asistencë, që nga vitet 1990, rajoni ka bërë përparim të rëndësishëm. NATO ka ndihmuar të marrin fund dy luftëra etnike në Ballkanin Perëndimor. Nga stabiliteti dhe siguria në këtë rajon përfitojnë stabiliteti dhe siguria në Evropë. Synojmë të ruajmë praninë, fokusin dhe  angazhimin tonë në Ballkanin Perëndimor për aq kohë sa kërkohet ndihma jonë dhe të mbështesim aspiratat euro-atlantike të vendeve në rajon. Për sa më lart, duhet thënë që ambienti i sigurisë ka ndryshuar ndjeshëm gjatë dy dekadave të fundit.

Aleatët e NATO-s, duke përfshirë ato në Ballkanin Perëndimor, po përballen me një gamë të gjerë sfidash komplekse, duke filluar nga një Rusi më e sigurtë, deri në trazirat në Lindjen e Mesme, terrorizmin, fluksin e migracionit, kërcënimet hibride dhe sulmet kibernetike. Për gati 70 vjet kemi mbrojtur stabilitetin dhe paqen, sepse kemi qënë të aftë të përshtatemi. NATO duhet të ketë mbrojtje dhe parandalim të besueshëm për të qenë në gjendje të mbrojë kundër çdo kundërshtari ose kërcënimi. Këto sfida të reja të sigurisë kanë shkaktuar përforcimin më të madh të mbrojtjes tonë kolektive, që nga fundi i Luftës së Ftohtë. NATO duhet të sigurojë që zotëron mbrojtje dhe parandalim të besueshme, që ka një sërë aftësish dhe mundësish për t’u përgjigjur në mënyrë të përshtatshme, kur kjo kërkohet. Ne kemi rritur gadishmërinë e forcave tona dhe aftësinë për t’i pozicionuar shpejt ato, nëse kjo do të duhet. Ne kemi përforcuar krahun tonë lindor me praninë tonë dhe grupet tona luftarake shumëkombëshe. Në të njëjtën kohë, ne kemi rritur praninë tonë në rajonin e Detit të Zi – në tokë, ajër dhe det. Po forcojmë edhe koordinimin tonë me organizata të tjera, përfshirë Bashkimin Evropian. Këto përshtatje/adaptime dërgojnë një mesazh të qartë se një sulm kundër ndonjë aleati do të përballohet nga e gjithë Aleanca, si një e tërë. Kjo përfshin edhe vendet aleate në Ballkan. Nëse njëri prej tyre do t’i bënte thirrje nenit 5 të Aleancës, aleatët do të qëndrojnë të bashkuar, të vendosur për të mbrojtur territorin e NATO-s dhe  penguar çdo agresion të mundshëm.

DW:  Nga pikëpama e NATO-s, cilët janë faktorët që rrezikojnë, e bëjnë vulnerabël paqen dhe stabilitetin në Ballkanin Perëndimor?

Gjen. Petr Pavel: Në mjedisin e sotëm të sigurisë, kërcënimet dhe sfidat tona në periferi dhe përtej saj janë aq të ndryshme sa edhe të shumta. Një nga sfidat, që aktualisht ndodhet në kufijtë tanë, është një Rusi më agresive dhe më e sigurtë në vetvete – një komb, me të cilin Aleanca ka punuar për më shumë se dy dekada pas Luftës së Ftohtë, që të ndërtojë një partneritet. E dyta është lufta kundër terrorizmit, ku ne duhet të sigurojmë adresimin jo vetëm të problemeve të tanishme por edhe shkaqet rrënjësore. Kombet mund dhe duhet të përgatiten për t’u përballur me këto kërcënime të jashtme, por vunerabiliteti ndaj tyre mund të burojë edhe nga sfida të brendshme. Vlerat demokratike, sundimi i ligjit, reformat e brendshme dhe marrëdhëniet e mira me fqinjët janë jetike për bashkëpunimin dhe stabilitetin rajonal. Kjo nuk është një rrugë e lehtë. Ajo kërkon angazhim të vërtetë, përparim të vërtetë në reforma dhe në pajtimin mes vendeve fqinjë. Aleanca sheh të ardhmen e rajonit në bashkëpunimin dhe integrimin euroatlantik për ata që e duan dhe jemi të vendosur të ndihmojmë vendet e rajonit të zbatojnë reforma reale për të mirën e qytetarëve të tyre, pa marrë parasysh nëse duan të anëtarësohen në NATO apo jo. Ne e respektojmë zgjedhjen e tyre, sido që të jetë ajo.

DW: Cili është thelbi i strategjisë afat shkurtër dhe afat mesme të NATO-s për të neutralizuar ndikimet e reja gjeopolitike, veçanërisht ato ruse, për të depërtuar në Ballkanin Perëndimor?

Gjen. Petr Pavel: NATO respekton plotësisht të drejtën e kombeve për të vendosur/zgjedhur marrëveshjet e tyre politike dhe të sigurisë. Ky është një parim themelor i sigurisë evropiane që kemi nënshkruar të gjithë, përfshirë Rusinë, siç përcaktohet në Aktin Final të Helsinkit. Megjithatë, ne kemi parë një rritje në përpjekjet nga burime të jashtme për të ndërhyrë dhe ndikuar në proceset demokratike në vende të ndryshme të Ballkanit Perëndimor. Çdo ndërhyrje e jashtme, qoftë me piraterinë informatike, propagandën apo nxitjen e trazirave, është në kundërshtim me parimet e marrëdhënieve të mira ndërkombëtare. Ne inkurajojmë qeveritë dhe institucionet vendore që të rrisin qëndresën ndaj këtyre lloj ndërhyrjesh dhe të sigurojnë që institucionet e tyre demokratike mbeten të forta, luftojnë korrupsionin, modernizojnë dhe zbatojnë reformat e nevojshme. NATO do të vazhdojë të punojë me partnerët e ndryshëm në rajon për të ndihmuar në forcimin e institucioneve të tyre demokratike dhe reformuar Forcave e tyre të Armatosura.

DW: Cilat janë parakushtet dhe mundësitë për anëtarësim në NATO të dy vendeve aspirante në Ballkanin Prëndimor,  Bosnjë-Hercegovinës dhe Maqedonisë? Po për Serbinë dhe Kosovën?

Gjen. Petr Pavel: Dera e NATO-s mbetet e hapur për të gjitha demokracitë evropiane që ndajnë vlerat e Aleancës tonë, që janë të gatshme dhe të afta të ndajnë përgjegjësitë dhe detyrimet e anëtarësimit dhe që përfshirja e tyre mund të kontribuojë në sigurinë dhe stabilitetin tonë të përbashkët. Në qershor, mirëpritëm aleatin tonë të 29-të, Malin e Zi. Kjo provon që funksionon politika e derës së hapur të NATOs. Por le të jem i qartë: ky nuk është një proces i lehtë dhe as i shpejtë. Është një proces i gjatë dhe që kërkon shumë punë dhe përpjekje. Pra, në mënyrë të natyrshme vendet bëhen të padurueshëm sepse duan të shohin rezultate të menjëhershme. Nga ana tjetër, procesi është natyrisht i gjatë sepse zbatimi i këtyre reformave thelbësore kërkon jo vetëm burime, por gjithashtu kohë dhe vendosmëri. Bosnjë – Hercegovina dhe ish Republika Jugosllave e Maqedonisë kanë një Plan Veprimi për Anëtarësim,(PVA)  që është programi i këshillimit, ndihmës dhe mbështetjes praktike të NATO-s, i përshtatur për nevojat individuale të vendeve që aspirojnë të bashkohen me Aleancën.

Të dy kombet po punojnë në mënyrë aktive për të përmbushur kushtet e vendosura nga Aleatët në PVA. Por, siç thashë, ky është një proces i gjatë dhe unë do t’u bëja thirrje anëtarëve që aspirojnë të kenë atë që nund ta quajmë durim strategjik. Unë do të advokoj që anëtarësimi në NATO të jetë qëllimi përfundimtar, por jo të gjitha kombet aspirojnë t’i bashkohen NATO-s. Për shembull, merrni Serbinë. Serbia nuk dëshiron të bashkohet me NATO-n dhe ka të drejtë të zgjedhë marrveshjet/ujditë e saj të sigurisë. Ne nuk i detyrojmë kombet të bashkohen me Aleancën tonë. Disa nga ato vende që nuk duan të jenë anëtarë të NATO-s zgjedhin të jenë partnerë të NATO-s. NATO bashkëpunon me më shumë se 40 vende anembanë botës. Dhe këto partneritete janë një histori e vërtetë suksesi. Ato ndihmojnë për të ruajtur paqen, forcuar stabilitetin dhe promovuar progresin për të gjithë ne. Këto vende gëzojnë qasje në këtë kuadër shumë të gjerë bashkëpunimi. Kjo, në vetvete, është jashtëzakonisht e rëndësishme, jo vetëm për të patur qasje në të gjithë ekspertizën dhe përvojën e vendeve të NATO-s, por gjithashtu edhe për të marrë pjesë në kurse, ushtrime dhe operacione. Dhe ne nuk mund ta harrojmë mbështetjen politike që qëndron prapa një shenje të fortë të partneritetit të NATO-s. Dhe kjo shprehje kuptimplote e partneritetit të fortë dërgon gjithashtu një mesazh të fortë tek kundërshtarët e mundshëm. Kështu që besoj se partneriteti i fortë ka një vlerë të madhe në vetvete.

DW: Kërcënimet terroriste nuk përjashtojnë Ballkanin Perëndimor. Çfarë të re ka për shmangjen e tyre, nga Konferenca në Tiranë, e Komitetit Ushtarak të NATO-s, zhvilluar së fundmi dhe për herë të parë në kryeqytetin e Shqipërisë?

Gjen. Petr Pavel: Takimi i parë i Komitetit Ushtarak të NATO-s në Tiranë iu kushtua përpjekjeve të NATO-s në Projektimin e Stabilitetit. Shefat e Mbrojtjes të NATO-s diskutuan një numër propozimesh konkrete lidhur me kontributet ushtarake për të mbështetur një qasje gjithëpërfshirëse, sistematike dhe koherente. Ata mirëpritën Qendrën për Jugun dhe arritjen e funksionimit të saj operativ fillestar, rolin e rëndësishëm që ajo do të luajë në përmirësimin e mirëkuptimit rajonal të NATO-s dhe aftësinë për të parashikuar krizat në rajon dhe theksuan rëndësinë e bashkëpunimit të vazhdueshëm me partnerë të tjerë të rëndësishëm, konkretisht me Bashkimin Evropian. Puna jonë për të luftuar terrorizmin përfshin shumë linja të ndryshme përpjekjesh dhe lloje aktivitetesh që nga Misioni ynë Mbështetës i Përhershëm në Afganistan, në trajnimin tonë për forcat irakiane deri në zhvillimin e teknologjive të reja për ҫminimin apo zbulimin e bombave.

NATO është tani një anëtar i plotfuqishëm i Koalicionit Global për të mposhtur ISIS dhe ne kemi rritur kontributin e avionëve të mbikëqyrjes AWACS, që i japin Koalicionit mundësi të ketë një pamje më qartë ajrore. Ne po punojmë gjithashtu për të përmirësuar informacionin dhe dijet tona si edhe mënyrën sesi ndajmë informacionin mes vendeve anëtare që aleatët të mund të ndërmarrin veprime të shpejta parandaluese kundër kërcënimeve me të cilat përballemi, përfshirë terrorizmin. Por duhet të kemi parasysh që terrorizmi nuk ka fe apo kufij. Ai nuk mund të mposhtet thjesht ushtarakisht, por duhet të trajtohet në disa nivele – social, ekonomik, politik dhe, kur është e nevojshme, edhe ushtarak. Nuk ka zgjidhje të thjeshtë. Terrorizmi nuk është fenomen i ri në vetvete i ri, por është rishfaqur vitet e fundit, më së shumti në formën e Shtetit Islamik të Irakut apo si njihet me inicialet DAESH. Për të qenë në gjendje që problemi të trajtohet me efikasitet duhet ta kuptojmë atë dhe të përdorim të gjitha mjetet në dispozicion. Besoj se përpjekjet e Aleancës së bashku me ato të Partnerëve tanë dhe organizatave shumëkombëshe mund të kontribuojnë shumë në rrëzimin e terrorizmit, por do të duhet kohë, burime dhe vendosmëri. Nuk ka zgjidhje të shpejtë.

DW: Cili është qëndrimi i NATO-s për kohën e transformimit të Forcave të Armatosura të Shqipërisë nga roli i tyre mbrojtës në misionin e NATO-s në Forcat e Armatosura që janë plotësisht në përputhje me standardet e NATO-s?

Gjen. Petr Pavel: Jam shumë mirënjohës për angazhimin e fuqishëm të Shqipërisë ndaj Aleancës sonë dhe kontributeve të saj në misionet, operacionet dhe aktivitetet e NATO-s: në misionet tona në Afganistan dhe Kosovë, si edhe në Detin Egje. Ju nuk keni forca të armatosura shumë të mëdha, por kontribuoni sa më shumë që të jetë e mundur. Ju gjithashtu kontribuoni në Praninë e Përparuar të Forcave të NATO-s me trupa në Grupin kanadez të betejës, në Letoni. Shqipëria  ofron gjithashtu mbështetje të fortë për partnerët tanë, duke përfshirë kontributet për Fondet tona të Mirëbesimit për Ukrainën, duke ndihmuar në mbrojtjen kibernetike dhe tranzicionin e karrierës ushtarake. Përveç kësaj, Shqipëria luan një rol të rëndësishëm në ISIL, duke siguruar pajisje dhe trajnerë të forcave speciale në Irak. Shqipëria gjithashtu ndihmon në ndërtimin e stabilitetit më pranë shtëpisë, duke nxitur bashkëpunimin në të gjithë Ballkanin Perëndimor. Shqipëria është një avokat i fuqishëm për politikën e deritanishme të NATO-s dhe për integrimin e fqinjëve të saj në familjen euroatlantike. Shqipëria ka ofruar gjithashtu të mbajë një Qendër të Ekselencës së NATO-s për luftëtarët e huaj. NATO dhe Shqipëria po koordinojnë rrugën përpara. Shqipëria jep kontribut të çmuar në sigurinë ndërkombëtare dhe ju jeni një promotor i stabilitetit në Ballkan dhe më gjerë.

DW: Gjeneral Pavel, cilat janë rezultatet kryesore të Konferencës në Tiranë, të Komitetit Ushtarak të NATOs, që ju drejtoni?

Gjen. Petr Pavel: Më lejoni së pari të falënderoj Shqipërinë për mbështetjen e madhe dhe mikpritjen e ngrohtë që morëm gjatë Konferencës së Komitetit Ushtarak në Tiranë, javën e kaluar. Konferenca e Komitetit Ushtarak ishte një mundësi për shefat e Mbrojtjes të NATO-s për të diskutuar disa nga pikat e rëndësishme në axhendën e NATO-s, si nevoja për të plotësuar mungesat aktuale në Misionin e Përhershëm Mbështetës, (MPM). Qëllimi i RPM është të trajnojë, këshillojë dhe ndihmojë forcat afgane të sigurisë dhe institucionet. Misioni vazhdon të ofrojë një kontribut thelbësor në luftën kundër terrorizmit. NATO aktualisht ka mbi 12.000 trupa në Misionin e Përhershëm Mbështetës për të treinuar, këshilluar dhe ndihmuar forcat afgane. Në muajt e fundit, më shumë se pesëmbëdhjetë vende kanë premtuar kontribute shtesë për t’i mundësuar trupave tanë të vazhdojnë të japin ndihmën e kërkuar nga forcat afgane të sigurisë, veçanërisht në lidhje me Forcat Speciale, Forcën Ajrore dhe zhvillimin e udhëheqësve të rinj. Edhe pse ka ende punë për të bërë, procesi i gjenerimit të forcës vazhdon. Misioni i Përhershëm Mbështetës i udhëhequr nga NATO është një kontribut thelbësor në luftën kundër terrorizmit. Dhe është çelësi për përparimin ushtarak të Afganistanit dhe mbështetjen e tij.

 

Shënim: Komiteti Ushtarak është autoriteti më i  lartë ushtarak i NATOs

Intervistoi: Ani Ruci

Shtetet amerikane thonë se sistemi i votimit ishte sulmuar nga rusët

hackerQeveria amerikane mbrëmë i ka njoftuar 21 shtete se sistemi i tyre votues ishte sulmuar nga hakerët gjatë zgjedhjeve presidenciale të vitit të kaluar, ndërsa disa shtete, ku gara ishte shumë e paqartë, thanë se hakerët ishin të lidhur me qeverinë e Rusisë.

Uiskonsin, Ohajo, Kolorado dhe Minesota, ku kandidatja demokrate, Hillary Clinton, ka humbur në disa raste vetëm për pak mijëra vota ndaj kandidatit të atëhershëm republikan, Donald Trump, ishin në mesin e shteteve që i fajësojnë hakerët rusë.

Agjencia AP ka raportuar se shtetet e tjera, si Florida, Pensilvania dhe Virxhinia, po ashtu, ishin në shënjestër të hakerëve.

Alabama dhe shteti i Uashingtonit, që janë në mesin e shumicës së 21 shteteve ku kishin ndërhyrë hakerët, po ashtu kanë thënë se ishin sulmuar nga rusët.

Sipas shteteve dhe qeverisë së Shteteve të Bashkuara, asnjëri prej rasteve të përpjekjeve të hakerëve nuk kishte pasur sukses në depërtimin në sistemin votues ose në sigurimin e informacioneve të ndjeshme për votuesit, që do të thotë se përpjekjet e hakerëve asnjëherë nuk kishin arritur në pikën, në të cilën ata do të kishin ndikim në rezultatin e zgjedhjeve.

“Mbetet se nuk ka dëshmi se rusët e kanë ndryshuar një votë ose e kanë ndryshuar një regjistrim”, tha Judd Choate, president i Asociacionit Kombëtar të Drejtorëve të Zgjedhjeve Shtetërore të Shteteve të Bashkuara.

Rusia i ka hedhur poshtë akuzat se ka pasur çfarëdo përpjekjeje për ndërhyrje në zgjedhjet amerikane, ndërsa ministri i jashtëm rus, Sergei Lavrov, tha se “askush ende nuk ka paraqitur një fakt të vetëm ndokund”, që i mbështet akuzat për përzierje.

Departamenti i sigurisë së brendshme të Shteteve të Bashkuara publikisht nuk ka thënë se kush ishin hakerët.

Por, administratori i Komisionit Zgjedhor në Uiskonsin, Michael Haas, tha se departamenti u ka thënë shteteve privatisht se “aktorët kibernetikë të qeverisë ruse” i kishin marrë në shënjestër sistemet e regjistrimit.

Zoti Haas tha se i ishte thënë se qeveria ruse i kishte testuar sistemet zgjedhore për dobësi eventuale, me shpresë se do të arrinte të kishte qasje në bazën e regjistrimit, por nuk kishte pasur sukses.

Uiskonsin ishte njëri prej pak shteteve në pjesën veriore të Shteteve të Bashkuara, që i ka ndihmuar Donald Trumpit për ta fituar presidencën, meqë i kishte pasur 22,748 vota më tepër ose afro 0.8%.

Sipas Departamentit për siguri të brendshme, në shumicën prej 21 shteteve, në njoftimet për përpjekje për sulm kibernetik, thuhet se kishin monitoruar vetëm “aktivitet paraprak” nga hakerët. Vetëm në një numër të vogël të rrjeteve kishin “depërtuar” hakerët.

Vetëm shteti Ilinois kishte raportuar se hakerët me sukses kishin depërtuar në sistemin e votimit të tij.

Një zëdhënës i sekretarit të shtetit në shtetin Konektikat, tha se sulmuesit kibernetikë rusë ishin zbuluar dhe bllokuar.

Sekretari i shtetit Kolorado, Wayne Williams, tha se Departamenti i sigurisë së brendshme i kishte thënë shtetit të tij se sistemet ishin skenuar disa javë para zgjedhjeve të vitit të kaluar.

Sekretari i shtetit i Minesotës, Steve Simon, tha se entitetet me urdhër të qeverisë së Rusisë i kishin skenuar pikët e dobëta të sistemit shtetëror, por nuk kishin arritur të depërtonin.

Zyrtari më i lartë zgjedhor në Uashington, Kim Wyman, tha se shteti kishte mësuar për përpjekjet për depërtim nga adresat në Internet vitin e kaluar, dhe menjëherë e kishin njoftuar agjencinë FBI.

Arizona dhe Ilinoisi, po ashtu, kanë thënë se hakerët e kishin sulmuar sistemin e tyre të regjistrimit të votave.

Sekretari i shtetit i Kalifornisë, Alex Padilla, tha se është i pakënaqur se departamentit i ishte dashur shumë kohë e gjatë për t’i lajmëruar shtetet se sistemi i tyre i votimit u ishte nënshtruar sulmeve kinbernetike.

“Është krejtësisht e papranueshme që Departamentit për siguri të brendshme i është dashur më tepër se një vit për ta informaur zyrën tonë për skenimin nga ana e rusëve të sistemeve tona, përkundër kërkesave tona të përsëritura për informacion”, tha Padilla dhe ka shtuar sekjo është “e dëmshme për sigurinë e zgjedhjeve tona dhe për demokracinë tonë”.

Një hulumtues special i Shteteve të Bashkuara dhe disa komitete të Kongresit të Shteteve të Bashkuara po zhvillojnë hetime për atë se nëse Rusia ishte përpjekur të ndërhynte në zgjedhje ose kishte bërë marrëveshje të fshehtë me fushatën e Donald Trumpit. (rel)

Rama: Do të bashkëpunojmë për ato çështje ku na bashkon Shqipëria

ramaKryeministri i Shqipërisë, Edi Rama foli në një intervistë për Zërin e Amerikës për përparësitë e qeverisë së tij dhe situatën politike dhe ekonomike në Shqipëri.

Zëri i Amerikës: Zoti Kryeministër, në fjalën tuaj sot ju thatë që Shqipëria do të bëjë pjesën e saj për ta bërë të ardhmen dhe botën tonë më të mirë. Dhe kuptohet ndihmesën kryesore ju mund ta jepni në vendin tuaj. Ju sapo keni filluar mandatin e dytë katër vjeçar të qeverisjes dhe mandati që keni marrë ketë herë nga votuesit mund të cilësohet si ndër më të fuqishmit e qeverive pas-komuniste në Shqipëri. Në katër vjeçarin e kaluar ju u jeni përgjigjur kritikave shpesh se gjendja e vendit ishte shumë e keqe nga qeverisja demokrate dhe më pas keni fajësuar edhe aletatin në koalicion LSI-në. Tanimë që keni gjithë votat e mjaftueshme, çfarë ndryshimi pritet të shohim?

Edi Rama: Së pari duke vlerësuar një trashëgimi të rënduar të së shkuarës nuk do të thotë se kemi fajësuar apo kam fajësuar, persona apo subjekte të veçanta. Nga ana tjetër unë e kam vlerësuar dhe gjithmonë do ta vlerësoj çka koalicioni i mandatit të parë ka bërë në funksion të një sërë reformash që ndryshe do të kishin qenë të pamundura. Sigurisht që edhe vota e 25 qershorit e nxorri në pah shumë qartë, një faqe e re është hapur dhe ne do të bëjmë çmos që ta shkruajmë këtë faqe të re me ndershmëri, me atdhe-dashuri dhe me dinjitet, në funksion të një Shqipërie më të mirë, me një ekonomi më të fortë, me më shumë punësim real, më shumë investime të huaja dhe natyrisht me shërbime shumë më dinjitoze për qytetarët, duke filluar nga shërbimet më të thjeshta në sportele, deri tek shërbimet e rëndësishme publike, arsimi, shëndetësia e me radhë.

Zëri i Amerikës: Zoti Rama, në fjalën tuaj në parlament ju u shfaqët me tone paqtuese ndaj opozitës duke e ftuar që së bashku të diskutoni për cështjet me rëndësi për vendin. Por ka një mosbesim të madh ndaj jush. Kryetari demokrat Lulzim Basha ka përsëritur disa herë se marrëveshja e majit mes jush ka vdekur. LSI është gjithashtu po aq e ashpër ndaj jush. Sa janë shanset që klima politike në Shqipëri të ndryshojë.

Edi Rama: Secili zgjedh qasjen dhe rrugën e vet. Por një gjë është e sigurtë që asnjë qasje dhe asnjë rrugë nuk mund të përjashtojë Shqipërinë dhe faktin që Shqipëria ka nevojë për të gjithë. Kjo është qasja jonë. Kjo është rruga jonë dhe ne do të vazhdojmë të këmbëngulim që në çdo rast kur paraqitet mundësia, të ftojmë palët e tjera në një bashkëpunim në të mirë të vendit, pasi vendi ka humbur shumë kohë me konflikte dhe me protagonizma që në fund fare nuk është se kanë sjellë ndonjë vlerë të shtuar. Është koha për tu bërë bashkë për Shqipërinë në ato çështjë ku Shqipëra na bashkon ndërkohë që padyshim jemi të ndarë në shumçka na bën të ndryshëm për fat të mirë. E për shumëçka që jemi të ndarë, do vazhdojmë të përplasemi në llogoret tona. Është shumë e thjeshtë.

Zëri i Amerikës: Zoti Kryeministër këto ditë në Tiranë, qindra banorë të Shkozës po ankohen për prishjen e shtëpive. Shkoza duket se simbolizon në një fare mënyre gjithë ato problem të ndërlikuara të shkaktuara gjatë viteve në Shqipëri me çështjen e pronave. Kryetari i bashkisë së Tiranës tha se përgjegjësia e bashkisë është vetëm nga ana sociale. Një nga anakesat e përbashkëta të banoprëve është mënyra si u soll shteti me ta, pa u dhënë një njoftim zyrtar që të ankimoheshin në gjykata, disa ankohen për legalizime selektive, të tjerë thonë se projekti është ndryshsuar dhe tani duhen prishur më shumë shtëpi, pra ka një pakënaqësi ndaj një lloj arrogance të shtetit ndaj tyre. A keni ndonjë koment për rastin e tyre?

Edi Rama: Shkoza nuk përfaqëson asgjë dhe nuk meriton, besoj, koment deri në Nju Jork dhe në Uashington. Megjithatë, ju e bëtë pyetjen dhe unë po ju përgjigjem. Është një proces si shumë procese të tjera. Ka qenë dhe mbetet e domsodoshme që të shemben ndërtimet pa leje aty ku pengohet zhvillimi i infrastrukturës për të mirën e përbashkët. Dhe kush ka ndërtuar pa leje, duke zënë akset kryesore, duke zënë hapësirat e zhvillimi, patjetër që nuk mund të pretendojë as të përkdhelet, as të dëmshpërblehet, as të shpronësohet, por thjeshtë duhet dhe meriton të trajtohet me kujdes duke mos e lënë të pastrehë, po duke i dhënë mundësinë e një qiraje të paguar nga kolektiviteti, pra nga i gjithë komuniteti për një periudhë të caktuar, derisa familjet pastaj të jenë në gjendje të akomodohen aty ku ato do të gjejnë mundësitë të akomodohen me forcat e tye. Kjo është Shkoza dhe pasaj historitë me arrogancë me propotencë, me shtet-shurdhë dhe me shtet-çorrë janë histori që realisht nuk kanë vend. Shteti ka detyrë t’u shërbej qytetarëve dhe të mbështesë të gjithë procesin transformues për të pasur një Shqipëri me shtet, me punë dhe me mirëqenie. Të bësh shtet, të bësh punë, dhe të bësh mirëqënie nuk ka shumë rrugë. Rruga është e qartë. Dhe në këtë rrugë sigurisht do të ketë edhe shqetësime të kësaj natyre. Por këto janë shqetësime që i përkasin një pakice shumë të vogël në krahasim me rëndësinë madhore që zgjidhja e këtyre problemeve ka për shumicën.

Zëri i Amerikës: Zoti Rama, pas thuajse një viti, dekreti i ish-presidentit Bujar Nishani i cili rrëzon të ashtuquajturin ligj për improtin e mbetjeve për qëllim riciklimi, është futur në programin e parlamentit. Megjithatë kryetari i grupit tuaj parlamentar deklaroi se do ta tërhiqni. Pse ky ndryshim qëndrimi? Dhe si do të realizohet konkretisht pasi dekreti i presidentit duhet të votohet nga parlamenti. Cili është plani i qeverisë tuaj, ta miratoni dekretin pra rrëzimin e projekt-ligjit të tanishëm dhe më pas të hartoni një ligj të ri për këtë çështje?

Edi Rama: Kryetari i grupit ka qenë shumë i qartë. Ne do të rikthejmë një diskutim të gjërë dhe shterrues me publikun për këtë temë, të cilën lloj-lloj sharlatanësh, lloj-lloj karagjozësh, lloj-lloj politiko-çakejsh në kazanin politik dhe mediatik kërkojnë të fitojnë pikët e tyre duke mashtruar publikun. Dhe, patjetër në respekt të ndjeshmërisë së lartë dhe të drejtë të publikut, ne do të marrim të gjithë kohën e nevojshme që njerëzit ta kuptojnë që këtu nuk bëhet fjalë fare për gjithshka kazani mediatik dhe politik vorbullon në funksion të axhendave tërësisht politike vetjake, por bëhet fjalë thjeshtë vetëm për një proces modernizues evropian të Shqipërisë dhe për mundësinë që Shqipëria të ketë një kapacitet riciklues të mbetjeve të gjelbërta siç e kanë të gjitha vendet e tjera. Ne jemi i vetmi vend që nuk e kemi. Megjithatë, nuk ka urgjencë dhe qentë le të lehin dhe karvani do të ecë përpara.

Zëri i Amerikës: Zoti Rama, në programin e parlamentit është dhe një projektligji për dekoratat gjatë kohës së diktaturës, i propozuar nga ju dhe zoti Balla, që në fundin e 2015, për të cilin gjithashtu u njoftua tërheqja. Si mund të shpjegohet një ndryshim i tillë qëndrimi brenda një kohë kaq të shkurtër, sapo propozimi përfshihet në program, ju e tërhiqni?

Edi Rama: (qesh) Nuk është sapo, ju e thatë vetë ka një kohë të gjatë dhe kërkon një rishikim në funksion të nevojës për ta përmirësuar edhe më shumë atë nismë ligjore, kështu që në fund të fundit nuk kemi pse çuditemi. Përkundrazi, janë lajme të mira kur një shumicë, siç thatë edhe ju e fuqishme, e dalë nga vota e popullit, ka dhe kapacitetin të reflektojë në funksion të respektit për ndjeshmërinë e njerëzve, dhe në funksion të respektit për veten në mënyrë që çdo nismë të jetë sa më e përsosur dhe sa më aktuale. Është shumë e thjeshtë.

Zëri i Amerikës: Zoti Rama, vitin e kaluar ju mbyllët një marrëveshje 3 vjeçare me FMN-ën. Cila do të jetë marrëdhënia e mëtejshme me këtë institucion? Do të jetë ajo klasikja në bazë të artikullit 4 që ka çdo vend anëtar, apo do kërkoni një marrëveshje tjetër, por me terma më lehtësues nga jo e mëparshmja?

Edi Rama: Është një program i ri, që është brenda le të themi portofolit të FMN-së, nuk është vazhdimi i të njëjtit program, edhe është krejt normal në një process ku tanimë ne kemi garantuar një stabilitet shumë të qëndrueshëm makroekonomik dhe ku padyshim roli i FMN-së nuk është aq i pranishëm sa ç’ishte, por mbetet i nevojshëm pasi është një partner i rëndësishëm në një proces ku ne kemi nevojë të bëjmë përparime edhe më të mëdha.

Zëri i Amerikës: Zoti Rama, një nga pikat e marrëveshjes së majit me PD ishte ajo për reformën zgjedhore. PD kërkoi zyrtarisht ngritjen e një komisioni parlamentar për këtë çështje. A do të kërkojë PS ndryshimit e sistemit aktual proporcional-rajonal?

Edi Rama: Së pari njëherë, ne nuk kemi asnjë arsye që të hymë në detaje. Së dyti, Partia Demokratike duhet të mësojë që ka të gjitha të drejtat të kërkojë por ka edhe detyrimin të dëgjojë dhe të plotësojë le të themi edhe kërkesat e pales tjetër në mënyrë që të ketë dialog. Dhe ne nuk mund të ecim me menunë e parapërcaktuar nga Partia Demokratike por sigurisht duhet të ecim në një proces ku palët ndërveprojnë dhe mirëkuptohen duke përfshirë në axhendën e dialogut çështje të një rëndësie të përbashkët sipas këndvështrimeve të tyre. Me këtë dua të them që e mirëkuptojmë plotësisht kërkesën e Partisë Demokratike por tryeza e dialogut nuk mund të jetë një tryezë, siç e thashë, me një menu të përcaktuar nga njëra palë. Tryeza e dialogut duhet të përfshijë disa tema, ku reforma zgjedhore patjetër që është shumë e rëndësishme dhe ne jemi gati që të përfshihemi në të, por nuk do të ecim në këtë proces sipas ritmit të Partisë Demokratike por sipas një ritmi të dakortësuar së bashku në se vërtet Partia Demokratike do dialog.

Zëri i Amerikës: Zoti Rama ju jemi shprehur më parë se do të bashkëpunoni me Turqinë për të krijuar një linjë ajrore me flamur shqiptar. Në maj të këtij viti ju deklaruat se shpresonit se në harkun e këtij viti do të nisnin fluturimet e para dhe se brenda tre muajve do të jepnit në detaje të tjera. Ku ndodhet ky proces?

Edi Rama: Kur të vijë koha, do t’ja u japim hollësitë e tjera.