Presidenti rus Vladimir Putin do të vizitojë Turqinë më 12 shkurt për t’u takuar me homologun e tij Recep Tayyip Erdogan i tha një zyrtar turk agjencisë së lajmeve ‘Reuters’ të mërkurën. Nëse ndodh, ky do të jetë udhëtimi i parë i udhëheqësit rus në një vend aleat të NATO-s, që nga fillimi i sulmit rus ndaj Ukrainës në shkurt të vitit 2022.

 

Mundësitë e zotit Putin për të udhëtuar jashtë vendit ka qenë të kufizuara që nga marsi i vitit të kaluar, kur Gjykata Ndërkombëtare Penale (ICC) lëshoi një urdhër-arresti për krime lufte kundër tij, nën dyshimet për rrëmbimin dhe dërgimin me forcë të fëmijëve ukrainas në Rusi. Moska e ka hedhur poshtë akuzën si një veprim skandaloz e duke e cilësuar atë ligjërisht të pavlefshme, nisur nga fakti që Rusia nuk është anëtare e gjykatës.

Turqia gjithashtu nuk është anëtare e atij që njihet si Statuti i Romës mbi bazën e cilit funksion kjo gjykatë, ndaj dhe zoti Putin mund të udhëtojë në Turqi pa frikën se mund të arrestohet.

Turqia, e cila ndan një kufi detar me Ukrainën dhe Rusinë në Detin e Zi, është përpjekur të mbajë lidhje të mira me të dyja vendet që nga sulmi në shkallë të gjerë i Moskës. Ajo ka ofruar mbështetje ushtarake për Kievin si dhe ka shprehur mbështetje për integritetin e saj territorial, por gjithashtu kundërshton sanksionet ndaj Rusisë.

Ankaraja ka kërkuar të bindë Rusinë që t’i kthehet marrëveshjes së eksportit të drithërave përmes Detit të Zi, një pakt i ndërmjetësuar nga Kombet e Bashkuara dhe Turqia, që garantonte siguri për eksportet ukrainase. Moska u tërhoq nga marrëveshja korrikun e kaluar, pas një viti zbatimi të saj.

Zoti Erdogan ka thënë se zgjidhjet alternative nuk ofrojnë një zgjidhje të qëndrueshme për situatën. Kievi ka bërë të ditur se po zhvillohen bisedime për një ringjallje të mundshme të marrëveshjes, por Moska thotë se nuk është e interesuar të bëhet pjesë e saj.

Më herët të mërkurën, Turqia dhe Ukraina nënshkruan një marrëveshje për të lejuar firmat turke të ndërtimit të marrin pjesë në rindërtimin e infrastrukturës ukrainase të dëmtuar nga lufta me Rusinë.

Turqia, një vend anëtar i NATO-s, ka lidhje të ngushta ekonomike me Rusinë, veçanërisht në turizëm, furnizimin me gaz, drithëra dhe produkte të tjera bujqësore, gjë që e ka vënë në një situatë të vështirë Perëndimin. Megjithatë, të dy vendet (Rusia dhe Turqia) kanë mosmarrëveshje lidhur me konfliktet në Siri dhe Libi, duke mbështetur palë kundërshtare, si dhe mbi tensionet mes Azerbajxhanit dhe Armenisë, në Kaukazin e Jugut.

Ndërkohë më 14 shkurt, Presidenti Erdogan do të udhëtojë për në Egjipt bëri të ditur i njëjti zyrtar turk, ndërsa të dy vendet kanë përmirësuar marrëdhëniet diplomatike duke emëruar vitin e kaluar ambasadorë, pas një dekade tensionesh.

voa

 

Ndërsa Shtetet e Bashkuara po përgatiten për “veprime të shumëfishta” në përgjigje të një sulmi me dron nga militantët e mbështetur nga Irani, që shkaktoi vrasjen e tre ushtarëve amerikanë, “Kataib Hezbollah”, një nga grupet më të fuqishme në Irak, që mbështetet nga Irani, njoftoi se po pezullonte të gjitha operacionet e tij ushtarake kundër forcave amerikane në rajon.

 

Presidenti amerikan Joe Biden tha të martën se ai ka vendosur se si do t’i kundërpërgjigjet administrata e tij sulmit me dron nga militantët e mbështetur nga Irani në një bazë amerikane në Jordani, në të cilin u vranë tre ushtarë amerikanë dhe u plagosën dhjetëra të tjerë të dielën.

“Po”, tha Presidenti Biden para gazetarëve ndërsa po largohej nga Shtëpia e Bardhë të martën për një udhëtim drejt Floridës për mbledhje fondesh në Florida. Sulmi i së dielës ishte i pari që shkaktoi viktima në mesin e ushtarëve amerikan në Lindjen e Mesme që nga fillimi i luftës Izrael-Hamas në Rripin e Gazës më 7 tetor.

Grupi Rezistenca Islamike në Irak, që mbështetet nga Teherani, ka marrë përgjegjësinë për sulmin në bazën pranë kufirit të Jordanisë me Irakun dhe Sirinë. Pentagoni tha se sulmi ka “gjurmët” e militantëve irakianë të grupit “Kataib Hezbollah”, mbështetur nga Irani.

Grupi “Kataib Hezbollah” të martën njoftoi pezullimin e operacioneve ushtarake kundër trupave amerikane në rajon.

I pyetur nëse ky reagim i ardhshëm amerikan me të vërtetë do ta frenonte Iranin, zoti Biden tha: “Do të shohim”. Grupet e mbështetura nga Irani kanë kryer më shumë se 160 sulme ndaj objekteve ushtarake amerikane në rajon, pavarësisht sulmeve hakmarrëse nga Uashingtoni. Rebelët e grupit Houthi, një tjetër organizatë e mbështetur nga Teherani, kanë vazhduar gjithashtu sulmet e tyre me raketa dhe dronë kundër anijeve tregtare në Detin e Kuq, pavarësisht nga sulmet e shumta ajrore të Shteteve të Bashkuara ndaj sistemeve të tyre të lëshimit të raketave në Jemen.

Presidenti Biden nënvizoi atë që ai dhe zyrtarët e tij kanë thënë vazhdimisht, se Uashingtoni nuk dëshiron një zgjerim të konfliktit.

“Unë nuk mendoj se ne kemi nevojë për një luftë më të gjerë në Lindjen e Mesme. Kjo nuk është ajo që unë po kërkoj”, tha ai.

Është e vështirë të gjendet një reagim ushtarak, që do të frenonte sulmet e mëtejshme të grupeve të mbështetura nga Irani dhe njëkohësisht do të shmangte mundësinë e përhapjes së luftës në rajonin e Lindjes së Mesme. Duke folur me gazetarët në bordin e avionit presidencial “Air Force One”, zëdhënësi i Këshillit të Sigurisë Kombëtare, John Kirby tha se parimi udhëzues është degradimi i aftësive të grupeve për të sulmuar trupat dhe objektet amerikane dhe dërgimi një “sinjali të fortë për mbështetësit e tyre” në Gardën Revolucionare Islamike të Iranit.

“Presidenti do të bëjë atë që është e nevojshme për të mbrojtur trupat tona, objektet tona dhe sigurinë tonë kombëtare … interesat tona në rajon”, tha ai, duke shtuar se urdhri i Presidentit Biden do të jetë një “qasje me nivele të ndryshme” që mund të përfshijë “veprime të shumta”.

voa

 

Shtetet e Bashkuara po ndërmarrin veprime për të ndërprerë përpjekjet e grupit terrorist Shteti Islamik për të zgjeruar kalifatin e tyre virtual, të vetëshpallur.
Uashingtoni njoftoi të martën sanksione kundër dy shtetasve egjiptianë, të cilët akuzohen se kanë ofruar trajnime për udhëheqësit e Shtetit Islamik mbi sigurinë kibernetike, në mënyrë që ata të mund të lëviznin fondet përmes kriptomonedhave dhe të zgjeronin përpjekjet e rekrutimit.

Al-Mawji Mahmud Salim dhe partnerja e tij e biznesit, Sarah Jamal Muhammad Al-Sayyid, akuzohen për krijimin e një platforme në internet të lidhur me Shtetin e Islamik, të quajtur “Electronic Horizons Foundation” (EHF).

Përmes një deklarate, Departamenti i Thesarit tha se Al-Mawji “ka ofruar mbështetje teknike në aplikacionet kompjuterike” për udhëheqësit e Shtetit Islamik, ndërsa përdorte gjithashtu platformën për të ndihmuar mbështetësit e grupit terrorist të shmangnin kontrollet e forcave të zbatimit të ligjit dhe të mbledhin para.

Në deklaratë, Jamal akuzohet se i ndihmonte partnerët e saj duke rekrutuar anëtarë të Shtetit Islamik për t’u bashkuar me platformën “EHF” dhe duke blerë pajisje të nevojshme për ta mbajtur platformën në internet.

“Veprimet e sotme shkatërrojnë aftësinë e ISIS-it për të transferuar fonde, duke përfshirë përdorimin e kriptomonedhave, dhe për të shfrytëzuar praninë e tij në internet për të rekrutuar dhe përhapur ideologjinë e tij terroriste”, tha nënsekretari i Departamentit të Thesarit, Brian Nelson, duke përdorur një akronim tjetër për grupin terrorist.

Departamenti i Thesarit vendosi gjithashtu sanksione kundër Faruk Guzel-it, një lehtësues financiar me bazë në Turqi, i cili ndihmoi në transferimin e parave për operativët e Shtetit Islamik në Siri.

Në një deklaratë tjetër, të lëshuar po të martën, Departamenti i Shtetit tha se përcaktimet e reja dhe sanksionet ndaj këtyre individëve përforcojnë angazhimin e Uashingtonit për të punuar me më shumë se 80 vende që janë pjesë e Grupit Financiar kundër Shtetit Islamik, i cili synon të shkatërrojë rrjetet globale financiare të kësaj organizate terroriste.

Në fillim të këtij muaji, Shteti Islamik nisi një fushatë të re dhune të quajtur “Vritini kudo që t’i gjeni”, e cila përkoi me një sulm të dyfishtë vetëvrasës, që shkaktoi vrasjen e gati 90 njerëzve pranë varrit të një komandanti të vrarë të Gardës Revolucionare Islamike në Kerman të Iranit.

Sipas vlerësimieve më të fundit të agjencive amerikane të zbulimit, udhëheqja e Shtetit Islamik në Irak dhe Siri ka qasje në rreth 25 milionë dollarë, nga rreth 300 milionë dollarë që kishte pas rënies së kalifatit territorial në 2019.

Një raport i veçantë nga inspektori i përgjithshëm i Pentagonit nëntorin e kaluar tha se udhëheqja e Shtetit Islamik në Irak dhe Siri “nuk është në gjendje të përmbushë detyrimet e tij financiare, veçanërisht pagesat për anëtarët e familjeve të personelit të vdekur dhe të burgosur të ISIS-it”.

“ISIS paguante gjithashtu udhëheqësit e tij në mënyrë sporadike, ndoshta disa qindra dollarë në muaj, ndërkohë që nuk shpërndante pagesat për luftëtarët, me gjasë për të kursyer fondet e kufizuara”, thuhet në raport.

voa

Duke marrë parasysh bllokimin në Kongres të propozimit për dërgimin e më shumë ndihmave ekonomike dhe ushtarake për Ukrainën, shefi i CIA-s, William Burns tha se Shtetet e Bashkuara do të bënin një gabim të “përmasave historike” nëse heqin dorën nga mbështetja për Kievin në luftën gati dy vjeçare ndaj Rusisë.
Votimi në Kongres i propozimin për një ndihmë të re prej 60 miliardë dollarësh për Ukrainën është i ndërlidhur me projekt ligjin për forcimin e kontrolleve të imigrantëve në kufirin SHBA-Meksikë. Por detajet e ligjit të ri të imigracionit nuk janë zgjidhur ende dhe legjislacioni i përgjithshëm është bërë tashmë pjesë e fushatës presidenciale, duke rritur më tej dyshimet mbi miratimin e ndihmës së re për Ukrainën.

Por zoti Burns, në një ese të botuar të martën në revistën “Foreign Affairs”, tha: “Vazhdimi i furnizimit me armë do të vendoste Ukrainën në një pozitë më të fortë nëse shfaqet një mundësi për negociata serioze” për t’i dhënë fund luftës.

“Ndihma ofron një shans për të siguruar një fitore afatgjatë për Ukrainën dhe një humbje strategjike për Rusinë”, tha drejtori i Agjencisë Qendrore të Inteligjencës.

“Mbështetja me një nivel që kap vlerën e më pak se 5% të buxhetit të mbrojtjes së Shteteve të Bashkuara, është një investim relativisht modest me përfitime të konsiderueshme gjeopolitike”, tha ai.

Ai tha se vendimi i Rusisë dhe Presidentit të saj Vladimir Putin për të sulmuar Ukrainën në shkurt të vitit 2022 ishte një “marrëzi e Putinit”.

“Të paktën 315000 ushtarë rusë janë vrarë ose plagosur, dy të tretat e të gjitha tankeve që kishte Rusia para luftës janë shkatërruar dhe programi i Putinit për modernizimin ushtarak prej dekadash ka pësuar një goditje”, tha zoti Burns.

Megjithatë, zoti Burns tha se Presidenti Putin nuk ka gjasa të tërhiqet nga sulmi ndaj Ukrainës fqinje.

“Është gjithmonë gabim të nënvlerësohet fiksimi i tij për të kontrolluar Ukrainën”, tha zoti Burns. “Pa këtë kontroll, ai beson se është e pamundur që Rusia të jetë një fuqi e madhe ose që ai të jetë një udhëheqës i madh rus.”

Burns tha se lufta “po dëmton në heshtje fuqinë e tij në vend”, por tha se “ai vazhdon të besojë se koha është në anën e tij, se ai mund të shkatërrojë Ukrainën dhe të rraskapit përkrahësit e saj perëndimorë”.

Ai i bëri thirrje Ukrainës që të godasë më thellë territorin e kontrolluar nga Rusia.

“Sfida e Ukrainës është të godasë arrogancën e Putinit dhe të demonstrojë koston e lartë për Rusinë… jo vetëm duke bërë përparim në vijat e frontit, por edhe duke nisur sulme më në thellësi të territorit të tyre (rusëve)”, tha zoti Burns.

 

Vala e fundit e sulmeve ruse në Ukrainë

Ndërkohë, Ukraina tha të martën se gjatë natës ushtria ruse kreu sulme me 35 dronë dhe dy raketa në rajone të shumta të vendit.

Forcat ajrore të Ukrainës thanë se mbrojtja ajrore shkatërroi 15 dronë në Mykolaiv, Sumy, Cherkasy, Dnipropetrovsk, Kharkiv, Kherson dhe Kiev.

Forcat ajrore të Ukrainës thanë se një pjesë e sulmit të Rusisë kishte në shënjestër infrastrukturën e sektorit të karburantit dhe energjisë.

Rusia tha të hënën se mbrojtja e saj ajrore shkatërroi 21 dronë ukrainas që kishin në shënjestër objektiva ruse.

Agjencitë ruse të lajmeve raportuan se ushtria kishte shkatërruar dronët ukrainas mbi Gadishullin e Krimesë, të aneksuar nga Rusia, si dhe në rajonet ruse të Belgorodit, Bryanskut, Kalugas dhe Tulas.

Sekretari amerikan i Shtetit Antony Blinken paralajmëroi të hënën se lufta mbrojtëse e Ukrainës kundër Rusisë do të ishte në rrezik pa një raund të ri ndihmash, të miratuara nga Kongresi.

“Pa një raund të ri ndihmash, gjithçka që ukrainasit kanë arritur dhe që ne i kemi ndihmuar ata të arrijnë do të jetë në rrezik”, tha Sekretari Blinken në një konferencë të përbashkët shtypi me Sekretarin e Përgjithshëm të NATO-s, Jens Stoltenberg në Uashington.

Shefi i NATO-s shprehu besimin se Shtetet e Bashkuara do të vazhdojnë të mbështesin Ukrainën, duke thënë se është në interesin e Uashingtonit të sigurohet që Rusia të mos fitojë në Ukrainë.

Zoti Stoltenberg tha gjithashtu se ndihma për Ukrainën është një përpjekje e përbashkët me aleatët e NATO-s dhe se nuk shihet si vepër bamirësie, por si “një investim në sigurinë tonë”.

Aleanca Rusi-Bjellorusi

Presidenti rus Putin u takua të hënën me homologun e tij bjellorus, Alexander Lukashenko, për të diskutuar zgjerimin e aleancës së tyre, e cila tashmë i ka dhënë mundësinë Rusisë të dislokojë disa armë të saj bërthamore në Bjellorusinë fqinje.

Presidenti Putin theksoi “partneritetin strategjik” të dy vendeve si pjesë e marrëveshjes së tyre 25-vjeçare të unitetit që përfshin thellimin e lidhjeve politike, ekonomike dhe ushtarake midis dy vendeve.

“Është e rëndësishme që në mes të një trysnie të jashtme të pashembullt, Rusia dhe Bjellorusia të kenë bashkëpunim të ngushtë në arenën ndërkombëtare dhe t’i ofrojnë mbështetje të pandërprerë njëra-tjetrës si aleatë të vërtetë”, tha zoti Putin në fillim të bisedimeve në Shën Petersburg, ku morën pjesë zyrtarë të lartë nga të dyja vendet.

Presidenti bjellorus Lukashenko është mbështetur në subvencionet ruse dhe mbështetjen politike të Moskës për të sunduar vendin ish sovjetik me dorë të hekurt për gati tre dekada. Mbështetja e Moskës e ndihmoi zotin Lukashenko t’i mbijetonte protestave të mëdha disa mujore pas zgjedhjeve të vititi 2020, që opozita dhe Perëndimi thonë se ishin të manipuluara.

Zoti Lukashenko lejoi Rusinë të përdorte territorin bjellorus për të dërguar trupa në Ukrainë në shkurt të vitit 2022.

Bisedimet Hungari-Ukrainë

Hungaria njoftoi të hënën se është gati për një kompromis që do t’i hapte rrugën miratimit nga Bashkimi Evropian të një ndihme prej 54 miliardë dollarësh për Ukrainën përpara një samiti urgjent të enjten.

Kryeministri Viktor Orban ka qenë një kritik i zëshëm i mbështetjes financiare dhe ushtarake të BE-së për Kievin dhe ka mbajtur lidhje të ngushta me Kremlinin që nga fillimi i agresionit rus në Ukrainë.

Nëse Hungaria nuk bie dakord për ndihmën evropiane, udhëheqësit e BE-së kanë propozuar një plan tjetër që përfshin një marrëveshje midis 26 vendeve anëtare dhe Ukrainës, e cila gjithashtu do t’i mohonte Budapestit qasjen në fondet e BE-së.

Ministri hungarez i Punëve të Jashtme Peter Szijjarto u takua me homologun e tij ukrainas, Dmytro Kuleba, në Kiev për të diskutuar ndihmën dhe të drejtat e komunitetit hungarez në rajonin perëndimor ukrainas të Zakarpattias. Budapesti thotë se pakica hungareze në këtë rajon duhet të ketë të drejtë të arsimohet në gjuhën e tyre amtare.

Hungaria ka një “pritshmëri që anëtarët e komunitetit kombëtar hungarez do të rifitojnë të drejtat që ata i kishin në 2015″, tha zyrtari hungarez, duke shtuar, “Ne kemi ende një rrugë të gjatë për të bërë, por pala hungareze është gati ta përfundojë këtë punë.”

Ministri i jashtëm ukrainas Kuleba tha se ai e konsideronte çështjen e pakicës hungareze “të zgjidhur thelbësisht”, por se do të krijohet një komitet i përbashkët për të shqyrtuar se si Kievi mund të trajtojë kërkesat e mëtejshme të Budapestit në lidhje me komunitetin hungarez të Ukrainës dhe t’i paraqesë ato gjetje tek qeveritë përkatëse në 10 ditë.

Kjo ishte vizita e parë e ministrit të jashtëm hungarez Szijjarto në Ukrainë që nga fillimi i sulmit në shkallë të gjerë të Rusisë ndaj Ukrainës në shkurt të vitit 2022 dhe i vetmi takim zyrtar dypalësh midis dy zyrtarëve në dy vitet e fundit.

Një pjesë e të dhënave për këtë shkrim u morën nga Associated Press, Agence France-Press dhe Reuters.

voa