Piter Van Haute, belgu 59-vjeçar që po kalon muaj në Maqedoni si kryeminisionar për zgjedhjen krizës politike në Maqedoni në rolin e negociatorit të BE-së, është shndërruar në një prej figurave më origjinale dhe më tërheqëse të diplomacisë europiane.

Figura dhe roli i tij është një kombinim i modestisë në sjelljen publike me deklarimet pikante, ku atë që e mendon e thotë troç, nganjëherë dhe në një stil tejet popullor.

Ndryshe nga politikanët tanë që admirojnë shëtitjen me vetura luksoze dhe truproja personale, ai që në fillim ka treguar modestinë e tij duke u paraqitur në takimet zyrtare i vetëm dhe me biçikletë.

Qëndrimet e tij lidhur me krizën politike në Maqedoni asnjëherë nuk i shkonin përshtati partive politike në pushtet, e aq më shumë VMRO-së së Gruevskit. Kjo parti e mësuar me komoditetin që ia siguronte pushteti dhe mediat e nënshtruara, sikurse kishte harruar të kritikohet dhe ballafaqohet me realitetin e hidhur që ka kapluar vendin tonë. Si pasojë e qëndrimeve kritike të Van Hautes, partia e Gruevskit për më shumë se një muaj ka vendosur përjashtimin e diplomatit belg si ndërmjetësues në bisedimet e liderëve politik për dalje nga kriza politike, duke shkaktuar kështu një precedent të paparë në historinë e  diplomacisë ndërkombëtare.

Ndryshe, sulmi ndaj zyrtarit të lartë të Brukselit sipas analistëve është vlerësuar si një sulm i fuqishëm ndaj bashkësisë ndërkombëtare, BE-së dhe Shteteve të Bashkuara të Amerikës të cilët dëshirojnë që ta demokratizojnë Maqedoninë dhe të hapin rrugën për anëtarësim në BE dhe NATO.

Ndonëse i përjashtuar nga bisedimet, belgu Van Haute mbetet aktiv në rrjetin social twitter. Ai tani shquhet për mesazhet e tij plotë ironi dhesakrazëm në adresë të partive në pushtet, ku për improvizim ka zgjedhur macen.

Në vazhdim portali tesheshi.com ua sjell disa prej twitter më interesante dhe kuptimin e tyre.

“Macet rriten, dhe këtë mund edhe demokracia. Njerëzit janë ata që duhet të bëjnë këtë”. (Ky është mesazhi se në ç’nivel ka arritur demokracia në Maqedoni).

“Urime, tani jeni larg BE-së 10 vite të ndriçuara!”(  Këtë koment Van Haute e ka bërë pas vendimit të Gjykatës Kushtetuese për ta pranuar propozimligjin e presidentit të shtetit Gjorgji Ivanov që të falë manipuluesit zgjedhorë, pedofilët, trafikantë të drogës dhe të dënuar tjerë për vepra të rënda penale).

“A i ngjan kjo një Listës Zgjedhore?” është pyetja e Vanhautes e shoqëruar me fotografinë me mace, në të cilën shtron pyetjen “nëse Lista Zgjedhore ka qenë e mirë në vitin 2014-të”. (Me këtë Van Haute ka hapur dilemën se në Maqedoni as në zgjedhjet e vitit 2014 nuk ka pasur listë të pastër zgjedhore, në këtë formë duke dëshmuar shifrat që KSHZ-ja i publikoi zyrtarisht ku thuhet se në listat zgjedhore në Maqedoni janë mbi 310 mijë votues të kontestueshëm).

“Mësoni biçikletën dhe dëgjoni njerëzit tjerë, do të braktisni politikën dhe mercedesat”.  (Edhe një mesazh mjaft i qartë i Hautes për politikanët narcizoid në Maqedoni. Ai madje ju thotë politikanëve që të vozisin biçikletë çdo ditë dhe t’i dëgjojnë qytetarët, duke rikujtuar ata se nuk duhet të voziten me mercedesa me xhama të zi, meqë do vijë dita që do braktisin politikën dhe jeta do vazhdon.

 “Mediumet peng e partive politike” ( I angazhuar për të gjetur një zgjedhje lidhur me reformat në mediat publike, ai kishte vërrejtur se gjendja mediale në Maqedoni është alarmane meqë servisi publik i cili financohet me para nga taksatatimet e qytetarëve për të informuar objektivisht, i njëjti ishte partizuar skajshmërisht). /tesheshi.com/

Politikanët maqedonas duhet të qajnë natë e ditë dhe të punojnë pandërprerë që një ditë e më parë Maqedonia të antarësohet në BE dhe NATO, pasi në të kundërtën Maqedonia gjendet në rrezik të madh.

Antarësimi i vendit në BE duhet të jetë prioritet i kombit maqedonas dhe jo vetëm i shqiptarëve siç është rasti me Bashkimin Demokratik për Integrim. Kështu ka vlersuar ish Kryemnistri i Maqedonisë, Ljubço Georgievski në një debat televiziv me zëdhënësin e BDI-së, Bujar Osmanin. Sipas tij maqedonasit nuk e kanë prioritet antarësimin e Maqedonisë në BE dhe NATO, që është një keqardhje e madhe.

“Interesi nacional kombëtar i shqiptarëve është antarësimi në BE dhe NATO dhe të bëhet pjesë e kësaj familje. Mua më vjen shumë keq se tek blloku nacional maqedonas duke përfshirë këtu politikanët, gazetarët, intelektualët, madje edhe popullata e thjeshtë, këtë nuk e shohin! Nëse dikush ka më shumë interes se shqiptarët, ashtu siç e definoi z.Osmani, pra interes nacional kombëtarë në rastin konkret duhet ta ketë populli maqedonas, kombi maqedonas. Unë mendoj se nuk ka popull më të rrezikuar i cili duhet të qajë apo të gërvishet dh sa më shpejtë të mbarojnë të gjitha ato lojra duke i lënë anash dhe të bëj gjithçka për tu bërë pjesë e BE-së dhe NATO-s. Krizat janë shumë të mëdha rreth nesh dhe luftrat janë të shumta, ndasitë janë të ashpra, konfliktet vetëm po përsëriten në zonat e armatosura, ndërsa ne jetojm në një botë duke treguar përralla”, ka deklaruar mes tjerash ish Kryeministri maqedonas, Ljubço Georgievski.

Ndërkohë zëdhënsi i BDI-së Bujar Osmani ka rikonfirmuar qëndrimin e partisë së Ahmetit ku prioritet i lartë për BDI-në është antarësimi i Maqedonisë në strukturat euroatlantike, me çka do të ruhet stabiliteti i vendit dhe do të hapet perspektiva e qytetarëve për një jetë më të mire. Osmani është kategorik, për BDI-në me rëndësi është që Maqedonia të jetë nën ombrellën e NATO-s, andaj edhe angazhohet që kriza politike të zgjidhet sa më shpejtë që është e mundur. Ai ka shtuar se për BDI-në nuk është me rëndësi data e zgjedhjeve, por tejkalimi i krizës politike.

“Insistimi jonë për mbajtjen e zgjedhjeve më 24 prill ka qenë që sa më shpejtë të përfundoj kriza politike. Nuk ka qenë me rëndësi data e zgjedhjeve, për ne ka qenë me rëndësi që të merr fund kriza dhe ti kthehemi agjendës për antarësim në BE dhe NATO dhe kuptohet për tju përkushtuar stabilitetit të cilët e dëshirojnë qytetarët dhe perspektives ekonomike. Por para se gjithash ti kthehemi agjendës së integrimeve që është me një rëndësi të madhe. Vlersoj se të gjitha çështjet tjera janë me interes sekondarë, për shkak se problemet me mediat dhe problemet për çështje tjera ka në të gjitha shtetet e botës, mirëpo kësi probleme ekzistenciale për ekzistim të shtetit, shumë pak shtete kanë probleme të këtilla si Maqedonia në raport me çështjen e emrit dhe antarësimit në NATO”, ka deklaruar zëdhënësi i BDI-së, Bujar Osmani.

Georgievski gjatë emisionit madje shtonë se Maqedonia po përjeton një periudhë të errët të demokracisë, sepse dalëngadalë po zbehet sistemi shumëpartiak, duke dominuar vetëm dy partitë më të mëdha politike në kampin maqedonas. Ai shton se partitë e vogla në kohët e sotit janë satelit i partive të mëdha dhe domosdo Maqedonia që të ketë një demokraci të mirëfillt duhet ti kthej themel e demokracisë së vitit 1990 ku ka pasur shumë parti që kanë qenë të rëndësishme në politikbërjen në shoqëri dhe asnjëher nuk kan luajt rrolin e “satelitit” të ndonjë partie të madhe.

“Problem më i madh në të ashtuquajturën Maqedoni jo demokratike është se u denegjerua dhe shkatërrua sistemi shumëpartiak në Maqedoni. Mendoj se ajo që po ndodh sot në vendin tonë, ka parti të imëta, por ato janë satelitë ose të njërës apo tjetrës parti politike si LSDM ose VMRO, dhe është një ndër dukuritë më të kqija që sot po përjeton Maqedonia. Ne domosdo duhet të kthehemi në themelet e demokracisë, në vitet e 90-ta, ku ka pasur afro 17 parti politike, dhe për të gjitha partitë politike ka pasur pres konferenca të cilët janë publikuar në media, janë shpalosë debate dhe kanë qenë të rëndësishme në shoqëri, edhe partia e bujqëve ka qenë e rëndësishme, edhe partia e punëtorëve, partia liberale, si dhe shumë parti tjera që smë kujtohen tani. Sot gjithçka rrotullohet rrethë dy partive politike, dhe është për keqardhje për demokracinë e vendit tonë”, ka deklaruar Georgievski duke shtuar se Maqedonia nëse dëshiron ta rikthejë demokracinë në plotëkuptimin e fjalës, atëher duhet ti bëj më shumë shtytje sistemit shumëpartiak dhe të ketë vetëm një njësi zgjedhore. Ai madje thekson se shqiptarët me një njësi zgjedhore do të kishin më shumë ulëse në Parlementin e Maqedonisë.

“Nëse dëshirojmë të arrijmë në demokraci në plotë kuptimin e fjalës, atëher duhet ti japim më shumë shtytje sistemit shumëpartiak me modelin që të ketë vetëm një njësi zgjedhore. Mendoj se shqiptarët me një njësi zgjedhore mund të fitojnë më shumë, ku sipas analizave disa thonë se nuk është ashtu, por prap se prap mendoj se me modelin që në Maqedoni të ketë një njësi zgjedhore do të arrihet një demokraci e mirëfillt në shtet. Të gjitha kërkesat politike do të mund të përmbshen vetëm atëher kur qytetarët do të votojnë për to”, ka deklaruar ish Kryeministri i Maqedonisë, Ljubço Georgievski në Televizionin Nova. (ina)

Vazhdojnë akuzat në baza politike për procesin e pastrimit të listës së zgjedhësve. LSDM-ja vazhdon të këmbëngulë për një sqarim publik nga KShZ-ja se pse numri prej rreth 124 mijë votuesish nuk do të verifikohen në terren. Sipas nënkryetarit të LSDM-së, Damjan Mançeski, VMRO-DPMNE-ja dhe BDI-ja dikur këmbëngulnin që kjo metodologji të pranohet edhe nga LSDM-ja kurse tani vetë nuk e zbatojnë.

“Kërkojmë që KShZ-ja të dal në opinion dhe t’u sqarojë qytetarëve se cili është statusi i këtyre qytetarëve. Kërkojmë që KShZ-ja të na sqarojë se si do t’i verifikojë këto qytetarë. KShZ-ja është e obliguar që në opinion të prezantojë një linjë veprimi se si do të arrihet një listë e pastër zgjedhore. Kjo përbërje e KShZ-së nuk duhet të lejojë asnjë dyshim mbi listën e zgjedhësve”, tha Damjan Mançevski, nënkryetar i LSDM-së.

Ndërkohë nga KShZ-ja për Alsat thanë se ky institucion, varësisht pyetjeve të qarta të kryqëzimit, ka indikacione të qarta se bëhet fjalë për mërgimtarët për të cilët nuk ka nevojë për kontroll në terren dhe ligjërisht ju takon të jenë në listën e zgjedhësve.

“Anëtarët e KSHZ-së në mbledhjen e mbajtur kur edhe u miratua raporti potencuan se këto persona kanë qenë aktiv deri në qershor të vitit 2015 dhe nuk ka asnjë të dhënë për të njëjtët prej qershorit të vitit 2015 deri më tani”, deklaroi Admir Shabani, zëdhënës i KShZ-së.
Shabani gjithashtu tha se aktualisht KShZ-ja pret raportin final nga IT ekspertët dhe do të vendoset për format e pyetësorëve që do të aplikohen. Nga e mërkura do të fillohet me trajnimit e përfaqësuesve të qendrave rajonale për kontrollin në terren kurse ky i fundit pritet të fillojë nga fundi i javës por akoma nuk dihet se sa mund të zgjasë.

“Tani për tani nuk mund të bëjmë ndonjë parashikim se sa mund të zgjasë mirëpo jam I bindur se gjithë procesi do të shkojë në mënyrën e duhur”, tha Shabani.

Ditë më parë, KShZ-ja miratoi raportin e kryqëzimit të të dhënave sipas të cilit në terren do të kontrollohen 100.436 votues nga 374 anketues kurse në mënyrë administrative do të kontrollohen 98 696 votues. Asnjë kontroll nuk do të ketë për 124 072 që konsiderohen se jetojnë përkohësisht jashtë vendit.

Fatlume Dervishi