Këshilltari i Departamentit amerikan të Shtetit, Derek Chollet, tha të premten se Shtetet e Bashkuara mirëpresin vendimin e Kosovës për ta pranuar propozimin evropian për normalizimin e marrëdhënieve me Serbinë.

 

Në një postim në rrjetin Twitter ai tha se ka biseduar për këtë çështje me kryeministrin e Kosovës, Albin Kurti. “Tani na duhet zbatimi për të siguruar përfitime të rëndësishme për të dyja vendet”, shkroi zoti Chollet.

Duke e shpërndarë postimin e zotit Chollet, ambasadori amerikan në Kosovë, Jeff Hovenier, shkroi se Shtetet e Bashkuara do të mbështesin plotësisht hapat e ardhshëm për propozimin evropian.

“Ky përparim është i rëndësishëm për Kosovën pasi ne mbështesim integrimin e saj të plotë në strukturat euroatlantike dhe ndërkombëtare”, shkroi ambasadori Hovenier.

Muajin e kaluar, të dërguarit e Shteteve të Bashkuara, Bashkimit Evropian, Gjermanisë, Francës dhe Italisë u takuan me udhëheqësit e Kosovës dhe Serbisë për t’i bindur që të nënshkruajnë një marrëveshje, ndërsa thanë se palët duhet të deklarojnë deri në mars nëse pranojnë propozimin e tyre për të normalizuar marrëdhëniet ose do të përballen me pasoja.

Propozimi evropian, nuk parasheh njohje të ndërsjellë, por zotimin e palëve se nuk do të pengojnë njëra tjetrën në procesin e integrimeve. Beogradi tha se është i gatshëm të bisedojë por nuk do të pajtohet me anëtarësimin e Kosovës në Kombet e Bashkuara, ndonëse propozimi nuk e përfshinë një gjë të tillë.

Presidenti serb Aleksandar Vuçiç, i cili raportoi në parlamentin serb për bisedimet me Kosovën, vuri theksin te pasojat me të cilat do të përballet vendi i tij, nëse refuzon propozimin evropian.

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, tha të hënën se e pranon propozimin, me gjithë shqetësimet rreth trysnisë perëndimore për të themeluar Asociacionin e komunave me shumicë serbe.

“Ne e pranojmë propozimin e Bashkimit Evropian, siç e kemi thënë edhe më herët, si një bazë të mirë për diskutime të mëtutjeshme, si një platformë solide për të ecur përpara. Çështje e pikëpyetje të caktuara kanë ngelur që të trajtohen së shpejti në bisedimet në Bruksel e që kanë të bëjnë me mekanizmat implementues, me garancitë ndërkombëtare dhe sekuencimin kohor, çka, si e kur, prandaj këto kanë mbetur të diskutohen në takimet të cilat do t’i kemi në Bruksel”, tha ai.

Shefi i Politikës së Jashtme të Bashkimit Evropian, Josep Borrell tha të enjten se pret të organizojë së shpejti një takim të nivelit të lartë politik ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, për të diskutuar procesin e normalizimit të marrëdhënieve ndërmjet tyre sipas propozimit evropian, që mbështetet nga Shtetet e Bashkuara.

Udhëheqësit e vendeve të BE-së, përfshirë edhe vendet që nuk e njohin pavarësinë e Kosovës i dhanë mbështetje propozimit duke e cilësuar atë “mundësi historike që duhet të shfrytëzohet nga të dyja palët”.

Kosova shpalli pavarësinë e saj nga Serbia në vitin 2008 me mbështetjen e Shteteve kryesore euro-perëndimore, pothuajse një dekadë pas një lufte të përgjakshme, që mori fund me ndërhyrjen e NATO-s.

Serbia kundërshton pavarësinë e Kosovës e mbështetur nga aleatja e saj Rusia dhe për këtë arsye ka refuzuar t’u bashkohet sanksioneve perëndimore kundër Moskës për shkak të agresionit të saj në Ukrainë.

voa

Qëndrimet kushtëzuese të kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti, dhe të presidentit të Serbisë, Aleksandar Vuçiq, në lidhje me Asociacionin e komunave me shumicë serbe në Kosovë janë për konsum të brendshëm, thonë njohës të çështjeve politike.

 

Sipas tyre, ata nuk do ta refuzojnë takimin në Bruksel, në rast se ftohen për një të tillë.

Shefi i politikës së jashtme të BE-së, Josep Borrell, i cili ndërmjetëson dialogun për normalizimin e marrëdhënieve Kosovë-Serbi, ka thënë më 9 shkurt se, së shpejti, do të thirret një takim mes Kurtit e Vuçiqit për të diskutuar planin evropian për raportet e ardhshme Kosovë-Serbi.

Po atë ditë, Vuçiq ka thënë se do të shkojë në Bruksel kur Prishtina ta formojë Asociacionin e komunave me shumicë serbe.

Për Qeverinë e Kosovës, kjo është “përpjekje e Serbisë për t’iu shmangur diskutimeve për planin evropian”.

Në një deklaratë me shkrim dërguar Radios Evropa e Lirë, nga Qeveria thanë se presin që takimet e radhës në Bruksel, kurdo që të mbahen, “të jenë mundësi e mirë për të adresuar çështje në kuadër të propozimit evropian”.

Ata thanë se janë të gatshëm për “takime të nivelit të lartë politik, me agjendë të qartë paraprake” dhe me qëllim të diskutimeve “për marrëveshje ligjërisht dhe ndërkombëtarisht të obligueshme për normalizimin e plotë të marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë”.

Kurti ka thënë më herët se themelimi i Asociacionit të komunave me shumicë serbe nuk është prioritet për të, ndonëse, më 2 shkurt, ka paraqitur disa kushte për formimin e tij.

 

Sipas një burimi të BE-së, qëndrimet kushtëzuese të Prishtinës dhe Beogradit “krijojnë pengesën më të madhe për caktimin e datës së takimit” në Bruksel.

“Mbajtja e rundit të ardhshëm të bisedimeve varet nëse liderët nga Prishtina dhe Beogradi pajtohen për datën e agjendës së parë”, ka thënë ky burim për Radion Evropa e Lirë, por pa ofruar detaje të tjera.

Paçarizi: Deklaratat për konsum të brendshëm

Rrahman Paçarizi, profesor në Departamentin e Gazetarisë në Universitetin e Prishtinës, thotë se deklaratat e Kurtit dhe Vuçiqit i shërbejnë vetëm publikut të tyre.

“Këto deklarata po vazhdojnë të sillen në opinion sa për t’i përforcuar, jo pozitat negociuese të dy kryenegociatorëve, por pozitat e brendshme në vendet respektive”, thotë Paçarizi për Radion Evropa e Lirë.

Sipas tij, palët kanë punuar tashmë në propozimin që u ka ofruar BE-ja për normalizimin e marrëdhënieve.

Propozimi “është tashmë thuajse krejtësisht i dakorduar”, thotë Paçarizi.

BE-ja i ka ofruar Kosovës dhe Serbisë një propozim për normalizimin e marrëdhënieve në fund të verës, i cili është përditësuar pastaj në muajin dhjetor.

Përmbajtja e tij nuk është bërë publike, por është konsideruar nga zyrtarët evropianë si rrugë drejt arritjes së një marrëveshjeje përfundimtare mes Prishtinës dhe Beogradit.

Kurti e ka pranuar këtë propozim, ndërsa Vuçiq ka thënë se është i gatshëm të punojë në zbatimin e tij.

Gogiq: Propozimi evropian, i papranueshëm për palët

Por, sipas politologut Ognjen Gogiq nga Mitrovica e Veriut, deklaratat kushtëzuese të Kurtit dhe Vuçiqit janë në funksion të përforcimit të pozicioneve të tyre negociuese, por edhe përgatitje e terrenit që ta fajësojnë njëra-tjetrën për ngecjen e bisedimeve.

Gogiq thotë se Kurti dhe Vuçiq, do ta shfrytëzojnë çështjen e Asociacionit për ta shmangur propozimin e Bashkimit Evropian për normalizimin e marrëdhënieve.

“Unë mendoj se ata do të jenë të interesuar që të shkojnë në Bruksel, për ta bërë pikërisht këtë. Pra, të thonë se bisedimet nuk sollën rezultat për fajin e tjetrit. Unë konsideroj se ky propozim evropian nuk është i pranueshëm as për Beogradin dhe as për Prishtinën. Për Beogradin nuk është i pranueshëm për shkak se – sipas mendimit të Beogradit – ai i jep shumë [palës së Kosovës], ndërsa për Prishtinën është i papranueshëm për shkak se për të ofron pak. Kështu që të dy [Kurti dhe Vuçiq] do të kërkojnë mënyra që bisedimet të pengohen”, thotë Gogiq për Radion Evropa e Lirë.

 

Çfarë parasheh Asociacioni?

Asociacioni i komunave me shumicë serbe parashikohet që të mbledhë rreth vetes dhjetë komuna në Kosovë të banuara me shumicë serbe: Mitrovicë e Veriut, Kllokot, Partesh, Ranillug, Graçanicë, Zveçan, Zubin Potok, Novobërdë, Leposaviq dhe Shtërpcë.

Sipas marrëveshjeve, Asociacioni ka për qëllim të përfaqësojë interesat kolektive të këtyre komunave, veçmas në fushën e arsimit, shëndetësisë, planifikimit urban dhe rural si dhe të ekonomisë.

Marrëveshja e vitit 2013 për Asociacionin thekson se ai do të krijohet me statut dhe strukturat e tij, mbi bazën e statutit të Asociacionit të komunave të Kosovës.

Po ashtu thuhet se Asociacioni do të ushtrojë edhe përgjegjësi të tjera shtesë, varësisht se si delegohen nga autoritetet qendrore dhe që do të ketë një rol përfaqësimi tek autoritetet qendrore.

Sipas marrëveshjes së vitit 2015 për parimet për krijimin e Asociacionit, objektivat kryesorë të Asociacionit janë: ushtron vështrimin e plotë për zhvillimin e ekonomisë lokale; ushtron vështrimin e plotë në fushën e arsimit; ushtron vështrimin e plotë për përmirësimin e shëndetësisë lokale primare e sekondare dhe përkujdesjen sociale; ushtron vështrimin e plotë për koordinimin e planifikimit urban dhe rural; aprovon masa për përmirësimin e kushteve lokale të jetesës për të kthyerit në Kosovë; zhvillon, koordinon, lehtëson aktivitete hulumtuese dhe zhvillimore; promovon, shpërndan, dhe avokon për çështjet me interes të përbashkët të anëtarëve të tij dhe i përfaqëson ata përfshirë tek autoritetet qendrore; vendos marrëdhënie dhe hyn në marrëveshje bashkëpunimi me asociacionet tjera të komunave, vendore dhe ndërkombëtare, etj.

 

“Përpëlitje deri sa të vijë momenti”

Paçarizi thotë se mospajtimet e deklaruara nga palët, lidhur me çështjen e Asociacionit, nuk do të mund të shfrytëzohen si pretekst për të minuar një marrëveshje eventuale, që mund të dalë nga propozimi i Bashkimit Evropian.

Ai thotë se Kosova dhe Serbia nuk janë në pozitë që ta kundërshtojnë procesin në finalen e tij, sepse pala që do ta kundërshtojë, do të ndëshkohet nga ndërmjetësuesit ndërkombëtarë.

“Thjesht, do të përpëliten derisa të vijë momenti. Momenti do të vijë shpejt, sepse duhet pasur parasysh që marrëveshja apo plani evropian nuk mund të zbatohet pa e stabilizuar situatën në veri [të Kosovës]”, thotë Paçarizi.

“Kosova rrezikon të bjerë në kurthin e Serbisë”

Por, Gogiq thotë se ekzistojnë sinjale mjaft reale se propozimi i Bashkimit Evropian dhe diskutimi i palëve për të, mund të dështojnë.

Sipas tij, Beogradi, pikërisht përmes çështjes së Asociacionit, do ta bëjë Prishtinën të duket fajtore në sytë e Bashkimit Evropian dhe Shteteve të Bashkuara të Amerikës.

Ai thotë se Beogradi tashmë ka arritur që për kushtin e tij, që Asociacioni të formohet para bisedimeve për propozimin evropian, ta ketë mbështetjen e BE-së dhe SHBA-së, të cilat po i bëjnë trysni Kosovës në këtë drejtim.

“Unë konsideroj se të gjithëve do t’iu kalojë pa diktuar obstruksioni i Beogradit, i cili, asgjë më pak se Prishtina, nuk e dëshiron formimin e Asociacionit. Pra, Beogradi fare nuk e dëshiron formimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe dhe do të bëjë gjithçka që kjo të mos ndodhë. Edhe nëse kryeministri Kurti do të bënte lëshime dhe do ta ndryshonte pak qëndrimin e tij, Beogradi nuk do të kënaqej me këtë. Serbët nga Kosova dhe Beogradi do të thoshin se kjo nuk është ajo që duan… Në këtë pikë do të ndërpriteshin bisedimet”, thotë Gogiq.

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, tash e disa muaj është përballur me presionin e rritur nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe Bashkimi Evropian për formimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe.

Ky asociacion është pjesë e një marrëveshjeje që Kosova dhe Serbia kanë arritur në vitin 2013, por ajo nuk është zbatuar asnjëherë.

Kurti, vazhdimisht, ka theksuar se Asociacioni njëetnik nuk mund të formohet dhe një prej kushteve të tij është që ai “duhet ta ndërrojë emrin” dhe “të mos bartë asnjë pushtet publik apo ekzekutiv”.

Serbia kërkon që Asociacioni të ketë kompetenca ekzekutive.

rel

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, tha të premten se këmbëngulja e Serbisë për themelimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe në Kosovë është e padrejtë dhe e dëmshme.

 

Ai i bëri këto komente gjatë shënimit të përvjetorit të gjashtëmbëdhjetë të protestës së lëvizjes Vetëvendosje të dhjetë shkurtit të vitit 2007, kur dy veta humbën jetën gjatë ndërhyrjes së policisë së Kombeve të Bashkuara për të shpërndarë protestuesit që kundërshtonin negociatat për statusin politik të Kosovës.

“Kosova ka nevojë për më shumë demokraci, e ndër aspektet e rëndësishme të demokracisë është pluralizmi politik. Te komuniteti serb në Kosovë njëmend nuk ka pluralizëm politik, por ai megjithatë po lind me qeverisjen tonë demokratike e progresiste. Prandaj Serbia është në panik, duan që t’i bëjnë bashkë sa më parë dhjetë kryetarë të komunave të së njëjtës parti që e dirigjojnë ata, ta shpallin një president zajednice dhe me atë ta shkelin ministrin tonë të qeverisë tonë, ministrin nga radhët e komunitetit serb. E padrejtë dhe e gabueshme, e dëmshme dhe e papranueshme”, tha ai.

Kryeministri Kurti tha se Asociacioni i komunave me shumicë serbe është më shumë dëshirë e Beogradit zyrtar sesa e komunitetit serb në Kosovë.

“Kurrë nuk ka qenë më e diskutueshme gjithandej nëse ja kanë vlejtur komunat mbi baza etnike. Prandaj Beogradi zyrtar me kaq nervozë kërkon Asociacion të tyre. Si zajednicë komunash pat nisur edhe Republika Serbe në Bosnje dhe Hercegovinë, jam i bindur që këtë nuk e duan serbët e Kosovës por jam i bindur që mu këtë e do Serbia”, tha ai.

Diplomatët perëndimorë kanë shtuar përpjekjet për të siguruar një marrëveshje normalizimi ndërmjet Kosovës dhe Serbisë në bazë të një propozimi evropian, i cili me tjerash parasheh zbatimin të gjitha marrëveshjeve të deritashme të arritura në Bruksel. Diplomatët kanë vënë theksin te marrëveshja për Asociacionin e komunave me shumicë serbe, që është pika më e vështirë e marrëveshjeve të arritura në bisedimet e ndërmjetësuara nga Bashkimi Evropian.

Thirrjeve pwr zbatimin e marrëveshjes pwr Asociacionin iu bashkuan edhe udhëheqësit e vendeve të Bashkimit Evropian pas një takimi të enjten me shefin e Politikës së Jashtme, Josep Borrell.

Nw kuadër përfundimeve tw takimit ku u përfshi edhe procesi i bisedimeve Kosovë – Serbi dhe propozimi evropian për normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet tyre, udhwheqwsit evropianw thanw se “në dritën e tensioneve të fundit në veriun e Kosovës, Këshilli Evropian nënvizon nevojën urgjente për përparim në normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë përmes dialogut të lehtësuar nga BE-ja”.

Këshilli Evropian, thuhet më tej, “mirëpret propozimin e fundit evropian për të vendosur marrëdhëniet midis të dyja palëve në një bazë të re dhe të qëndrueshme si një mundësi historike që duhet të shfrytëzohet nga të dyja palët”.

Shefi i Politikës së Jashtme të Bashkimit Evropian, Josep Borrell tha të enjten se pret të organizojë së shpejti një takim të nivelit të lartë politik ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, për të diskutuar procesin e normalizimit të marrëdhënieve ndërmjet tyre sipas propozimit evropian, që mbështetet nga Shtetet e Bashkuara.

Presidenti serb, Aleksandar Vuçiq, tha të enjten se mund të shkojë në Bruksel për bisedime vetëm pasi të themelohet Asociacioni i komunave me shumicë serbe.

Javën tjetër Kosova përmbush 15 vjet të pavarësisë që u shpall me mbështetjen e Shteteve të Bashkuara dhe vendeve kryesore evropiane, por kundërshtohet nga Serbia dhe aleatja e saj Rusia.

voa

Albin Kurti në kuvend: “Asociacioni i komunave me shumicë serbe është “Zajednicë” e Hashim Thaçit edhe Isa Mustafës. Po duke iu falënderu qeverisë me mua kryeministër, nuk po zbatohet. Sa për juve moti ish kry ajo. Unë i kam përmendur këtu gjërë e gjatë 6 kushtet për Asociacionin, Asociacionin të cilin ju e keni sjellë ose më saktë siç po thotë një deputet i PDK-së “Zajednicën”. “Zajednica” e Hashim Thaçit dhe Isa Mustafës nuk po zbatohet se ka qeveri demokratike. Dhe krejt në fund, kur po jep deklarime Eskobari po thotë për një njëri nuk ndalet asociacioni, ai është momenti kur ju duhet me dalë me thanë Kryeministri nuk është vet. “…

… “Unë ju inkurajoj që ashtu qysh jeni shumë të vendosur Kosovën se nuk pranojmë kurrgjë që nuk e ka njohjen reciproke në qendër, nuk pranojmë kurrgjë që s’është në marrëveshjen finale aman këtë ja thoni kështu me të njëjtin zell edhe Eskobarit, jo veç mu. A po kuptoni? Pra, kur e takoni Eskobarin paramendoni që e kemi Albin Kurtin përpara dhe ia thoni këto fjalë. Shërbim më të madh, shërbim ma të madh Republikës së Kosovës nuk mundeni me i ba. Edhe me dashtë nuk mundeni me i ba. Kur e keni Eskobarin përpara paramendojeni Albin Kurtin the thoni Kosova Republikë, marrëveshje finale, njohje reciproke në qendër. Asgjë më pak. “

Zyrtarë të Bashkimit Evropian vlerësojnë se deklaratat publike të liderëve të Kosovës dhe Serbisë, ku ata paraprakisht paraqesin kushte, janë pengesë në organizimin e një takimi të nivelit të lartë në Bruksel.

 

Një burim evropian i tha Radios Evropa e Lirë në kushte anonimiteti se “është ky lloj qëndrimi publik, i të dy liderëve, që paraprakisht tregojnë kushtet e tyre, i cili krijon pengesën më të madhe për caktimin e datës së takimit” në Bruksel.

Sipas këtij burimi, mbajtja e rundit të ardhshëm të bisedimeve varet nëse liderët nga Prishtina dhe Beogradi “pajtohen për datën e agjendës së parë”, pa treguar detaje.

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, tha më herët gjatë ditës, se do të shkojë në Bruksel kur Prishtina ta formojë Asociacionin e komunave me shumicë serbe.

Kjo deklaratë erdhi pasi përfaqësuesi i lartë i Bashkimit Evropian për politikë të jashtme dhe siguri, Josep Borrell, tha më 9 shkurt se së shpejti do të ketë një takim të ri mes presidentit serb dhe kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti, për të vazhduar diskutimet për propozimin e BE-së për normalizimin e marrëdhënieve.

Më 6 shkurt, Kurti deklaroi se themelimi i Asociacionit nuk është prioriteti i tij, por javën e kaluar ai shpalosi gjashtë kushtet për formimin e tij.

SHBA-ja dhe BE-ja kanë rritur presionin ndaj Kosovës që të zbatojë marrëveshjet e arritura për Asociacionin më 2013 dhe 2015.

Gjykata Kushtetuese e Kosovës më 2015 tha se disa pika të marrëveshjes nuk ishin në harmoni me Kushtetutën, por që mund të harmonizohen.

Raportet mes Kosovës dhe Serbisë ishin temë në samitin e shefave të shteteve apo qeverive të BE-së që është duke u zhvilluar të enjten e 9 shkurtit.

Porosia për pritjet nga dialogu u përfshinë edhe në konkluzat që u miratuan në këtë samit.

“Këshilli i BE-së mirëpret propozimin Evropian për të vendosur raportet mes dy palëve në një bazë të re dhe të qëndrueshme si një rast historik i cili duhet të shfrytëzohet nga të dyja palët me qëllim të realizimit të perspektivës së tyre evropiane“, thuhet në tekstit e konkluzave që u miratua në samitin dy ditësh të shefave të shteteve të BE-së në Bruksel.

Propozimi i BE-së për normalizimin e marrëdhënieve Kosovë-Serbi u është dorëzuar dy vendeve në fund të verës së vitit të kaluar, por përmbajtja e tij nuk është bërë publike.

Ky propozim, në të cilin ka pasur qasje REL-i, parasheh të drejta të barabarta për Kosovën dhe Serbinë, respektim të integritetit territorial, paprekshmëri të kufijve, njohje të simboleve shtetërore dhe një aranzhim të veçantë për komunitetin serb në Kosovë.

Në dokument nuk përmendet njohja e ndërsjellë ndërmjet Kosovës dhe Serbisë apo anëtarësimi i Kosovës në Organizatën e Kombeve të Bashkuara – për të cilat gjëra insistojnë publikisht zyrtarët kosovarë – por theksohet mbështetja që palët duhet t’i japin njëra-tjetrës në procesin e integrimeve evropiane.

Kosova dhe Serbia zhvillojnë dialog nën ndërmjetësimin e BE-së – që ka mbështetjen edhe të SHBA-së – që nga viti 2011. Procesi synon të normalizojë raportet mes shteteve. Por, Kosova dhe Serbia kanë pikëpamje të ndryshme sa i përket përfundimit të procesit.

Përderisa Prishtina kërkon që një marrëveshje finale të përfshijë njohjen e ndërsjellë, Beogradi insiston në një zgjidhje kompromisi, pa specifikuar se për çfarë kompromisi bëhet fjalë.

rel

 

Shefi i Politikës së Jashtme të Bashkimit Evropian, Josep Borrell tha të enjten se pret të organizojë së shpejti një takim të nivelit të lartë politikë ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, për të diskutuar procesin e normalizimit të marrëdhënieve ndërmjet tyre sipas propozimit evropian, që mbështetet nga Shtetet e Bashkuara.

 

Ai i bëri këto komente para fillimit të takimit të udhëheqësve të vendeve të Bashkimit Evropian të cilëve tha se do t’u raportojë për procesin.

“Propozimi është në tryezë. I thërras të dy udhëheqësit (të Kosovës dhe Serbisë) të vijnë në Bruksel, së shpejti, për disa javë, që përfundimisht ta çojmë përpara këtë propozim”, tha zoti Borrell.

Në fund të takimit dy ditësh, udhëheqësit e vendeve të BE-së pritet të miratojnë përfundime rreth procesit të bisedimeve Kosovë – Serbi dhe propozimit evropian për normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet tyre.

Muajin e kaluar, të dërguarit e Shteteve të Bashkuara, Bashkimit Evropian, Gjermanisë, Francës dhe Italisë u takuan me udhëheqësit e Kosovës dhe Serbisë për t’i bindur që të nënshkruajnë një marrëveshje mbi atë propozim, që nuk përfshin njohjen e ndërsjellë, por përkushtimin e palëve për të mos penguar njëra tjetrën në proceset integruese.

Diplomatët thanë se palët duhet të deklarojnë deri në mars nëse pranojnë propozimin e tyre për të normalizuar marrëdhëniet ose do të përballen me pasoja.

Kosova dhe Serbia thanë se e pranojnë propozimin evropian.

Presidenti serb Aleksandar Vuçiç një javë më parë raportoi në parlamentin serb për bisedimet me Kosovën, duke vënë theksin te pasojat me të cilat do të përballet vendi i tij nëse refuzon propozimin evropian.

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, tha të hënën se e pranon propozimin evropian për normalizimin e marrëdhënieve me Serbinë, me gjithë shqetësimet rreth trysnisë perëndimore për të themeluar Asociacionin e komunave me shumicë serbe.

Deklarimet e tij u shndërruan të enjten në temë debatesh në parlamentin e Kosovës.

Lidhja Demokratike dhe Partia Demokratike e Kosovës e akuzuan kryeministrin Kurti se përmes pranimit të propozimit evropian po heq dorë nga njohja e ndërsjellë.

Kryeministri Kurti tha se propozimin evropian e ka pranuar në parim për të diskutuar më tutje dhe se nuk ka ende marrëveshje përfundimtare.

“Nuk është finale, është sërish një kornizë, është marrëveshje bazike, por jo përfundimtare. Kjo marrëveshje, që ka paragrafë e fjali të tëra që merren nga modeli i dy Gjermanive, sërish është veçse një marrëveshje bazë, jo marrëveshje ligjërisht obliguese, ndërkombëtarisht obliguese çfarë na duhet”, tha kryeministri Kurti duke nënvizuar se marrëveshje përfundimtare pa njohje të ndërsjellë s’mund të ketë.

“Janë dy përgjigje bukur shqetësuese, e para, se ke pranuar që nga një marrëveshje finale ligjërisht dhe ndërkombëtarisht të obligueshme të pranosh marrëveshje në parim që nuk është bazë dhe kjo është devijim i rëndë i procesit të dialogut dhe e dyta sapo pranove që po negocion për një marrëveshje që nuk e ka njohjen në të, sërish një devijim bukur i rëndë i procesit dialogues”, tha kryetari i Lidhjes Demokratike të Kosovës, Lumir Abdixhiku.

“Nëse nuk ka marrëveshje finale me njohje të ndërsjellë dihet që kot je duke shkuar në dialog, kot je duke u angazhuar edhe kot je duke u marr me këtë punë. Duhet me pas përfundim. Me kriju edhe një status quo të re është për të bërë asgjë”, tha kryetari i Partisë Demokratike të Kosovës, Memli Krasniqi.

Por, kryetari i Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës, Ramush Haradinaj në opozitë tha se partia e tij e mbështetë propozimin evropian.

“Amerika ju thotë të gjithëve juve që ju përkrahi për Partneritet për Paqe, tani nëse ne i themi qeverisë tonë se nuk ta pranojmë pa njohje reciproke, matuni mirë se çfarë po ju thoni, pra matuni mirë nëse i thoni kështu. Nuk i kemi thanë Hashim Thaçit në 2013 nuk ta pranojmë pa njohje reciproke, nuk ju kemi thënë as tjerëve dhe kemi ecë deri këtu ku jemi. Si po e menaxhon dialogun qeveria këtu mund të hyjmë në kritikë edhe ka vend për shumë kritikë si po e menaxhon si për transparencë, si për situatën qysh po e shpjegon se kur është sekuencimi e përralla tjera. Për mua dhe për Aleancën e Ardhmërisë së Kosovës është i pranueshëm propozimi franko-gjerman. I kërkoj kësaj qeverie që ta pranojë dhe të mos vonohet”.

I gjetur nën trysninë ndërkombëtare për çështjen e Asociacionit të komunave me shumicë serbe, kryeministri Kurti ritheksoi sot qëndrimin se marrëveshja për këtë çështje nuk mund të jetë parakusht e as në qendër të marrëveshjes për normalizimin e marrëdhënieve me Serbinë.

Diplomacia perëndimore është vënë në përpjekje për të gjetur një zgjidhje të mospajtimeve ndërmjet të dyja palëve që mbesin një burim paqëndrueshmërie në Ballkan duke rritur shqetësimet për sigurinë në rajon, në një periudhë kur kontinenti po përballet me pasojat e agresionit rus në Ukrainë.

voa