Arkivi mujor: Korrik 2015

Ballkan, Bota

Power: Ekziston konsensus global për Srebrenicën

Komento

SrebrenicaAmbasadorja amerikane në Kombet e Bashkuara thotë se pret miratimin e një rezolute që përkujton 20 vjetorin e masakrës së Srebrenicës gjatë luftës në Bosnje, edhe pse Rusia ka propozuar një kundër-masë që nuk e quan gjenocid këtë ngjarje.

Në një intervistë me Zërin e Amerikës, ambasadorja Samantha Power tha se ekziston “konsensus i gjerë global” në lidhje me atë që ndodhi në Srebrenicë në korrik 1995, kur më shumë se 8,000 burra dhe djem boshnjakë muslimanë u vranë sistematikisht nga forcat serbe për shkak të besimit të tyre fetar.

“Kjo është e qartë,” tha znj. Power, “për arsye politike, njerëzit mund të dëshirojnë të shmangin vëmendjen dhe kjo është për fat të keq ajo që ne merremi në botë. Por një nga gjërat që është pasqyruar në negociatat tona në Këshillin e Sigurimit të OKB-së është vetëm se si ka ndodhur rrjedhja e fakteve mbi atë që ka ndodhur në Srebrenicë. Ne presim që rezoluta të pasqyrojë faktet dhe nuk do të pranojmë asgjë më pak.”

Britania ka qarkulluar një projekt-rezolutë të Këshillit të Sigurimit të OKB-së që dënon fuqishëm gjenocidin në Srebrenicë dhe ata që e mohojnë atë. Propozimi vë në dukje se Gjykata e OKB-së për krimet e luftës në ish-Jugosllavi dhe Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë, kanë përcaktuar se masakra ishte gjenocid. Gjithashtu ajo bën thirrje për përgjegjshmëri për autorëve dhe nxit edukimin e brezave të ardhshëm për të parandaluar përsëritjen e krimeve të tilla.​

Rezoluta britanike “përçarëse”

Zyrtarët rusë kanë qarkulluar propozimin e tyre që nuk përmend Srebrenicën me emër. Në vend të kësaj, propozimi rus “dënon në mënyrën më të ashpër krimet më të rënda që shqetësojnë komunitetin ndërkombëtar në tërësi të kryera gjatë konflikteve në ish-Jugosllavi kundër personave me prejardhje të ndryshme etnike dhe fetare.”

Rusia, e cila ka lidhje të ngushta fetare me Serbinë dhe është një nga pesë anëtarët e përhershëm të Këshillit të Sigurimit të OKB-së, e ka përshkruar propozimin britanik si “përçarës”, duke thënë se përqëndrohet  shumë ashpër në shkeljet e kryera nga serbët e Bosnjes.

“Ajo përqëndrohet vetëm në një aspekt të konfliktit,” tha zv/ambasadori rus Petr Iliichev.

Ambasadorja amerikane Power,  në një ngjarje përkujtimore të mërkurën në Kombeve të Bashkuara se ata që mohojnë gjenocidin e Srebrenicës vetëm “turpërojnë dhe të poshtërojnë” veten.

“Le të themi se mohuesit gjenocid, nuk merren me realitetin”, i tha ambasadorja Powers Zërit të Amerikës. “Ata janë duke u përpjekur për të shtrembëruar faktet historike që janë të dokumentuara për më shumë se 20 vjet. Të gjithë ju duhet të shkoni dhe të shihni gërmimet e varreve që do të kryhen përsëri këtë vit. Unë i kam parë ato në 5-vjetorin, 10-vjetorin, dhe 15-vjetorin. Unë isha përsëri në Srebrenicë dhe pashë ato familje ende brengosura për shkak se nuk kanë qenë në gjendje të gjejnë eshtrat e të dashurve të tyre. Njerëzit mund të përpiqen të pretendojnë se kjo nuk ishte ajo që ishte, por askush nuk i mbështet, kështu që ata turpërojnë veten ”

“Kohë Torturuese”

Ambasadorja Power, e cili ishte një gazetare e re në Ballkan, kur ndodhi masakra dhe më vonë shkroi një libër për gjenocidin, që fitoi çmimin Pulitzer, tha se tragjedia nuk do të harrohet.

“Mesazhi im për popullin e Bosnjës është se ne kurrë nuk do të harrojmë,” tha ajo. “Ne do të ndjekim drejtësinë deri në fund të Tokës, dhe mendoj se e kemi provuar këtë. Nuk ka asnjë të paditur nga Gjykata Ndërkombëtare  Ndërkombëtar për krimet e Srebrenicës që të jetë lënë i lirë. Ka ende ndjekje penale, sigurisht, qëcndodhin brenda sistemit të Gjykatës së Bosnjës. Ne do të mbështesim përpjekjet e brendshme të drejtësisë, por në thelb mesazhi im kryesor është; Më vjen keq për ju. Më vjen keq për familjet tuaja.  Kjo duhet të jetë një kohë e torturuese. ”

Këshilli i Sigurimit i OKB-së pritet të miratojë një rezolutë në fillim të javës së ardhshme për të përkujtuar 20 vjetorin e gjenocidit në Srebrenicë. (voa)

Kosova

Kush do ta themelojë Gjykatën Speciale, Kosova, OKB, apo ndonjë mekanizëm tjetër?

Komento

Në Kosovë përmenden disa alternativa sesi do të mund të themelohet Gjykata Speciale për krime lufte, pas dështimit të kuvendit për ta themeluar atë. Votimi për gjykatën mund të riprocedohet në kuvendin e Kosovës.

kuvendi i kosovesReagimi i parë i përfaqësuesve të bashkësisë ndërkombëtare në Kosovë pas dështimit që pati parlamenti ta miratojë themelimin e Gjykatës Speciale për krime lufte, ishte që ata ndjehen të zhgënjyer, por paralajmëruan se Kosova nuk ka alternativë tjetër pos që t’i trajtojë supozimet serioze për krime lufte që dalin nga raporti i vitit 2011 i Këshillit të Evropës. “BE-ja është njoftuar për votimin negativ lidhur me ndryshimet kushtetuese, të cilat do ta kishin mundësuar krijimin e Dhomave Speciale të Kosovës dhe Zyrës së Prokurorit Special. Kosova nuk ka alternativë tjetër përpos që t’i trajtojë supozimet serioze që dalin nga raporti i vitit 2011 të Këshillit të Evropës”.

Ky ishte reagimi i parë i përfaqësuesit të BE-së në Kosovë, Samuel Zhbogar, pas dështimit që kuvendi ta mundësojë themelimin e Gjykatës Speciale. Reagime të ngjashme kishte edhe nga shumë ambasadorë në Kosovë të vendeve më të industrializuara, të cilat thanë se Kosova nuk ka alternativë, pos që duhet ta mundësojë themelimin e Gjykatës, sepse në të kundërtën këtë do ta bëjë KS-it i OKB-së.

Obligim ndërkombëtar

Tash për tash akoma nuk ka njoftim nga kryesia e kuvendit nëse votimi për ndryshimet kushtetuese që do ta mundësojë themelimin e Gjykatës Speciale do të riprocedohet në kuvend. Kryeministri i Kosovës Isa Mustafa, paralajmëroi se orientim i qeverisë së tij është që çështja e votimit të gjykatës speciale të riprocedohet në në kuvendin e Kosovës, duke bërë përpjekje që të bisedohet me grupet parlamentare dhe me secilin deputet veç e veç në mënyrë që të arrihen dy të tretat e votave që mundësojnë themelimin e Gjykatës Speciale. Kryeministri Mustafa tha se ky është obligim ndërkombëtare që Kosova duhet ta përmbushë.

Në anën tjetër analistët politik dhe njohësit e çështjeve juridike, thonë se mosmiratimi i formimit të Gjykatës Speciale për krime lufte nga Kuvendi i Kosovës do të ndikojë negativisht në proceset e integrimeve evropiane të Kosovës, ndonëse këto dy procese nuk ndërlidhen drejtpërdrejt njëra me tjetrën. Sipas analistëve, Kosova është dëmtuar, por kjo ndoshta edhe mund të korrigjohet.

Blerim Burjani, njohës i çështjeve juridike, i tha DW-së, se mos votimi për Gjykatën Speciale në Kuvend është një paralajmërim i keq për Kosovën për ditët në vijim. Sipas tij, ka tendenca tjera të ngritjes se ndonjë alternative me qëllim të arritjes së qëllimit të bashkësisë ndërkombëtare. “Përpjekjet do te jenë në drejtim të gjetjes se ndonjë modeli tjetër për themelimin e një gjykate të tillë me kompetenca të veçanta”. Analisti Blerim Burjani, thotë se nuk ka pas nevojë që Kosova të acarojë raportet me miqtë ndërkombëtar. “Politika vendore është e stresuar me pak informata me shumë presione se sa shpjegime adekuate se çfarë do të ndodhë edhe pse kjo gjykatë punën pret ta bëjë në Kosovë, për disa raste është thënë se zhvillimi i procedurave mund të bëhet në ndonjërin nga shtetet e BE e që më së shumti përmendet sërish Haga.

Imazhi i Kosovës dëmtohet

Analisti Blerim Burjan thotë se nuk ka rëndësi se si ka ardhur puna deri këtu, “por kjo gjykatë duhet të fillojë punën, pa marrë parasysh se a ka fakte a nuk ka fare, ideja ishte që të zbardhen raste gjatë luftës në Kosovë në vitin 1999 nga raporti i Dick Martit.” Sipas tij nuk do të ishte mirë që rasti të hapet në OKB. “Kjo do t’i sillte një dëm të madh imazhit të Kosovës, andaj një pjesë e historisë së OKB do të mbetej në sirtarët ndërkombëtar për rastet e gjykuara në Kosovë, andaj më mirë kjo çështje të përmbyllet në Kosovë pa zhurmë dhe pa ndonjë publicitet ndërkombëtar.”

Një njohës tjetër i zhvillimeve politike në Kosovë Naim Rashiti, hulumtues nga Grupi Ballkanik për Politika, (BPRG) thotë për DW, se krijimi i Gjykatës Speciale është një zotim që Kosova e ka bërë qysh vitin e shkuar në këmbimin e letrave ndërmjet presidentes Atifete Jahjaga dhe ish-shefes së diplomacisë evropiane, Catherinë Ashton. Prandaj sipas analistit Naim Rashiti, mosmiratimi i këtyre zotimeve dëmton thellë marrëdhëniet e Kosovës me BE-në dhe SHBA-së. Ai thotë se nëse gjykata votohet në kuvend, ruhet sovraniteti i shtetit dhe subjektiviteti i rendit kushtetues të Kosovës, si dhe kontrollohet jetëgjatësia dhe mandati i gjykatës.

“Nëse partitë politike janë serioze në krijimin e gjykatës brenda vendit, ato duhet të veprojnë shpejt, të krijojnë gjykatën speciale, buxhetin e saj dhe të ftojnë BE-ne ta menaxhojë gjykatën në tëresi. Në këtë rast, Kosova duhet t’i bindë partnerët e saj se do të respektojë autonominë e gjykatës. Po ashtu Kosova do të duhet të arrinte marrëveshje ndërkombëtare për vendosjen e dëshmitarëve të mbrojtur. Ndoshta kështu do të mund të arrihej qëllimi i hetimeve të raportit të Senatorit Marti dhe ruajtjes se koncensusit në Kosovë e njëkohësisht përmbushjes së kushteve të BE-së. Me siguri se po te ishte bërë më herët do të ishte arritur qëllimi”, thotë Naim Rashiti.

Mundësi për Gjykatën Speciale

Analisti Naim Rashti, pas dështimit që kuvendi ta themeloje Gjykatën Speciale, numëron një varg mundësish që Gjykata të jetë funksionale, mundësi këto që që në fakt janë më të dëmshme sesa votimi të bëhej në kuvendin e Kosovës. “Vetë shkëmbimi i letrës mes presidentes Jahjaga dhe Ashton të lejojë që misioni EULEX të fillojë krijimin e kësaj gjykate, dëgjimi i rasteve të bëhet në një vend jashtë Kosovës. I mbetet Gjykatës kushtetuese të Kosovës të vlerësoj kushtetutshmërinë e marrëveshjes Ashton-Jahjaga. Por, disa muaj më herët kjo gjykatë e ka njohur shkëmbimin e letrave si marrëveshje ndërkombëtare, me vazhdimin e mandatit të gjykatësve ndërkombëtarë”.

Mundësia e dytë sipas analistit Naim Rashiti është që “Bashkimi Evropian të krijojë gjykatën në Bruksel apo diku tjetër në bazë të marrëveshjes së vitit 2008 ndërmjet sekretarit të përgjithshëm të OKB-së, Ban Ki Moon dhe Havier Solana, ku OKB (UNMIK) transferon kompetencat e rendit dhe ligjit tek BE misioni (EULEX) në kuadër të rezolutës 1244 të KS-it”.

Dhe mundësia e fundit sipas Naim Rashitit është që shtetet anëtare të KS-it të OKB-se të pranojnë propozimin rus për miratimin e gjykatës speciale për Kosovën nga OKB. Kjo mundësi e fundit është përmendur edhe nga ambasadorja e SHBA-së në Kosovë, Tracy An Jacobson e cila ka thënë se SHBA-së nuk do ta pengojnë themelimin e Gjykatës Speciale nga OKB, nëse Kosova nuk e themelon vetë këtë gjykatë.

Dick MartyIdeja për themelimin e Gjykatës Speciale doli pas një rezolute në Këshillin e Evropës që kërkonte hetime mbi supozimet e një senatori zviceran Dick Marty, i cili pretendonte se pjesëtarë të UÇK-së kanë kryer krime lufte dhe kanë trafikuar organeve të serbëve të vrarë gjatë luftës në Kosovë. Një prokuror amerikan Clint Williamson, tashmë ka kryer një hetim të gjerë rreth këtyre pretendimeve. Kjo gjykatë do të merret me të paktën 10 raste të dyshuara për krime lufte. Gjykata Speciale për Kosovën në përbërjen e saj do të ketë vetëm prokurorë e gjykatës ndërkombëtarë. (dw)

Shqipëria

“Modern Albania” e ngarkuar me barrën e së kaluarës

Komento

Në intervistë për DW Fred Abrahams thotë, se libri i tij është edhe një kritikë ndaj intelektualëve të Shqipërisë, që në përgjithësi, kanë dështuar në sfidimin e dogmave dhe të shërbyerin si një zë i pavarur.

Fred AbrahamsDW: Titulli i librit tuaj është “Modern Albania” – Shqipëria moderne – një mbiemër ky me dy kuptime? A mendoni se Shqipëria është një vend modern?

Fred Abrahams: Titulli i librit “Modern Albania” është përdorur në kuptimin e një historie “bashkëkohore” apo të kohës së sotme, në kontrast me historinë e Shqipërisë para luftës ose nën Perandorinë Osmane. Me titullin unë nuk dua të sugjeroj se Shqipëria është një vend modern, në kuptimin një vend përparimtar, largpamës dhe progresiv. Përkundrazi, një temë konstante në libër është se sa vazhdon të jetë e ngarkuar Shqipëria me barrën e së kaluarës e saj.

DW: Një refren shumë i dashur i retorikës politike në Shqipëri është ai i revolucionit për përmbysjen e regjimit komunist. Për këtë tip të ri revolucioni pa gjak që ndodhi në disa nga vendet e tjera ish-komuniste, historian Timothy Garton Ash përdor termin “Refolution”, pra reformë dhe revolution. A ka pasur në Shqipëri një revolucion antikomunist.

Fred Abrahams: Shqipëria nuk ka pasur një revolucion. Por aty ekziston një mit shumë i fortë për një revolucion të tillë.

Pas rënies së Murit të Berlinit, Ramiz Alia e kuptoi se Shqipëria duhet të ndryshonte, sepse ajo nuk mund të mbijetonte e vetme. Kjo pikëpamje u intensifikua pas vrasjes së Çausheskut në Rumani. Ramiz Alia dhe njerëz nga rrethi i tij i ngushtë më kanë thënë në intervistat që kam zhvilluar me ta, se donin që ta demokratizonin Shqipërinë. Unë nuk mendoj se ata ishin demokratë, por se ata ishin të shqetësuar dhe në kërkim të një mënyre, se si mund ta shmangnin për veten fatin që pësoi Çaushesku. Sidoqoftë ata iniciuan disa reforma. Të gjitha ndryshimet e bëra ishin nga lart dhe të gjitha brenda parametrave të partisë, si p.sh. pluralizmi famëkeq i mendimit. Ata liberalizuan ekonominë dhe reduktuan dënimet për disa të burgosur politikë. Ata lejuan median të botojë disa pikëpamje kritike. Dalëngadalë ata filluan t’i lironin zinxhirët, por nuk i hoqën ato.

Në vend të kësaj ata synonin të realizonin atë që Sofokli Lazri e quan “transferim i ndikimit”. Pra ata donin që pushteti të kalonte në duart e një grupi njerëzish të besuar, të cilët ose ishin anëtarë të PPSH-së, ose gëzonin përqafimin e dorës së ngrohtë të saj. Ishte fjala pra për intelektualë të besuar, të cilët duhet të merrnin në dorë kontrollin dhe pushtetin.

Megjithatë ka pasur edhe disa impulse të revoltës së vërtetë nga poshtë. Në janar 1990 protesta në Shkodër për të rrëzuar bustin e Stalinit, për shembull, është një shembull i tillë. Ose në mars 1990 protesta në Kavajë. Mësymja e ambasadave në korrikun e vitit 1990 ishte një moment i qartë kur shqiptarët i morën gjërat në duart e tyre, të frustruar nga hapat e zvarritur të reformës. Dhe sigurisht edhe lëvizja studentore e dhjetorit, kur të rinjtë me guxim thanë “mjaft!”

Por, pas secilit nga këto momente, partia arriti ta vinte situatën nën kontroll. Pra, unë mendoj se Jo, në Shqipëri nuk ka pasur një revolucion në kuptimin e një ndërprerjeje radikale të fijeve të së kaluarës. Por unë gjithashtu mendoj, se kjo ndoshta ishte një gjë e mirë. Sepse duke pasur parasysh shkallën e represionit dhe të dhunës në vend, apo shkatërrimin e aq shumë familjeve gjatë diktaturës, një revolucion i vërtetë në Shqipëri mund të kishte qenë shumë i përgjakshëm.

DW: Ju thoni që në Shqipëri edhe pse nuk kishte revolucion, ekziston një “mit për revolucionin”. Cilat janë shkaqet për këtë?

Fred Abrahams: Edhe pse në Shqipëri nuk ka pasur revolucion, ekziston një pikëpamje e përgjithshme si në Shqipëri edhe jashtë saj, se regjimi i errët komunist u përmbys nga një lëvizje demokratike. Unë shoh disa arsye për këtë.

Së pari, Partia Demokratike e ka përdorur këtë fabul, për qëllimet e saj politike. Kjo ishte një histori mjaft tërheqëse për t’u treguar – sidomos për Perëndimin: ne u ngritëm më këmbë dhe e mbytëm bishën. Sali Berisha e përdori mitin e revolucionit në të njëjtën mënyrë sikurse Enver Hoxha kishte përdorur mitin e çlirimit dhe të Luftës Nacional-Çlirimtare.

Së dyti, shqiptarët kanë një predispozicion për të pranuar mitet. Ata janë mësuar me to dhe në këtë mënyrë kjo histori dramatike mund të thithej me lehtësi. Po ashtu përdorimi i një fabule apo historie të tillë qetësuese, me efektin e një ninulle, bëhej për të shmangur reflektimin dhe vetëvlerësimin për atë se si ishte e mundur që një diktaturë e tillë kaq brutale mundi të zgjaste për katër dekada, dhe për atë që njerëzit i kanë bërë njëri-tjetrit.

Krijimi i mitit nuk është ndonjë gjë e papritur, për shkak se liderët e rinj politikë kërkonin të mbështestin dhe fuqizonin pushtetin e tyre. Por ajo që më duket interesante është, se sa e gatshme ishte bashkësia ndërkombëtare për ta pranuar mitin dhe madje edhe për ta promovuar atë. Sidomos qeveria e Shteteve të Bashkuara të Amerikës e përqafoi mbi të gjitha idenë se pas kthesës në Shqipëri ekzistonin ish-komunistët e poshtër përballë demokratëve mendjehapur.

DW: Si e shpjegoni ju faktin që bashkësia ndërkombëtare e pranoi këtë mit?

Fred Abrahams: Unë shoh disa arsye. Së pari, Shtetet e Bashkuara dhe qeveritë e tjera perëndimore dinin shumë pak për Shqipërinë në atë kohë. Uashingtoni nuk kishte marrëdhënie diplomatike dhe nuk kishte burime të shërbimeve sekrete. SHBA me të vërtetë nuk e njihnin as vendin apo as popullin. Një detaj i vogël, edhe pse në pamje të parë skajor, që dëshmon për këtë është që kur u vendosën marrëdhëniet diplomatike në mars të vitit 1991, Departamenti i Shtetit nuk kishte madje as edhe flamurin shqiptar për ceremoninë.

Së dyti, politikëbërësit amerikanë u verbuan nga drama e fuqishme e rilindjes së Shqipërisë. Kur James Baker vizitoi Tiranën në qershor të vitit 1991, njerëzit u përpoqën ta mbanin në krahë makinën e tij nga aeroporti. Pritja ishte tejet e përzemërt dhe madhështore dhe diplomatët amerikanë u ngashënjyen fort prej kësaj fitoreje të madhe të Luftës së Ftohtë.

Po ashtu ata ranë gjithashtu pre e një analize të thjeshtëzuar pra njeriu i mirë përballë njeriut të keq, apo kauboi dhe indiani, në një kohë që realiteti shqiptar ishte shumë më kompleks. Si mund ta shpjegonin ata për shembull, që Ilir Meta dhe Pandeli Majko shkuan me socialistët, ndërsa Gramoz Pashko, Sali Berisha dhe shumë anëtarë të tjerë të PPSH-së themeluan PD-në? Ndarja e politikanëve të Shqipërisë në politikanë të nderuar blu dhe politikanë mashtrues të kuq ishte për të krijuar një ndarje artificiale nga e cila Shqipëria vuan ende dhe sot.

Arsyeja e tretë ishte më shumë praktike, dhe lidhej me rajonin. Në atë kohë, shqetësimi kryesor në Uashington ishte lufta në Jugosllavi dhe, sa u përkiste shqiptarëve, që konflikti të mos përhapej në Kosovë apo Maqedoni. Në këtë mënyrë SHBA mbështeti me të gjithë forcën dhe ndikimin e saj Berishën dhe PD-në, sepse mendonin se kjo forcë do të kishte një ndikim moderues tek shqiptarët jashtë vendit.

Nëse ju shikoni deklaratat e para të PD-së, ato flasin për bashkimin e territoreve të banuara nga shqiptarët. Por kjo ndryshoi shpejt në “respektimin e të drejtave të vëllezërve dhe motrave tona.” Në këtë në mënyrë nga dokumentet që kam marrë nga Departamenti i Shtetit për këtë libër duket pra qartë: Uashingtoni ishte shumë i shqetësuar në lidhje me retorikën nxitëse. Dhe në fund ata arritën një marrëveshje faustiane me Berishën: Bëj çfarë të duash në Shqipëri, por mos shkakto rrëmujë përtej kufijve të vendit.

modern albaniaDW: Çfarë ndikimi mendoni se kishte kjo për Shqipërinë?

Fred Abrahams: Unë e kuptoj se pse Uashingtoni dhe qeveritë evropiane perëndimore i dhanë PD-së dhe Berishës mbështetjen e tyre. Kjo ishte logjike dhe e saktë. Si udhëheqës, Berisha ishte zgjedhja e qartë: i vendosur, njeri që dinte të artikulonte mendimet, i fortë, dhe me njohuri të mira të anglishtes. Ai ishte me distancë prej të tjerëve politikani më i talentuar i asaj kohe.

Ajo që unë nuk e kuptoj është se pse qeveritë perëndimore i dhanë atij një mbështetje të tillë jokritike. Kur ai filloi të shfaqte autoritarizmin e tij dhe etjen për hakmarrje, SHBA heshti. Kur ai keqtrajtoi një gazetar, SHBA heshti. Kur ai e futi kreun e opozitës në burg SHBA heshti. Fatos Nano mund të ketë qenë fajtor, por gjykimi i tij ishte një farsë.

Unë kam pyetur Bill Ryerson dhe, më të rëndësishmin, Chris Hill, se pse ata nuk kanë thënë asgjë. Dhe ata më thanë se pas së kaluarës së vështirë të Shqipërisë ata e prisnin që rruga e saj të ishte me gunga. Po ashtu Hill ka folur edhe për bashkëpunimin e Shqipërisë në rajon.

Unë mendoj se heshtja e tyre ishte një gabim i madh. Sigurisht Berisha ishte njeriu i tyre, por ata duhet t’i kishin vënë disa kufij. Ata mund të vazhdonin ta mbështesnin ende Berishën, por edhe t’i thoshin që të respektonte disa kufizime në lidhje me pushtetin e tij personal. Meqë të tilla kufij nuk kishte, Berisha e interpreton heshtjen si një dritë jeshile për veprimet e tij.

Ia vlen të përmendet se prishja e Berishës me SHBA nuk lidhej me gjyqet farsë, spiunimin e opozitës apo arrestimet e gazetarëve. Ajo erdhi kur ai filloi të luante jashtë kufijve me çështjen e Omonias dhe të Greqisë.

DW: Si ndikuan qëndrime dhe sjellje të tilla në rajon?

Fred Abrahams: Kjo është një ironi e madhe. SHBA dhe të tjerët e vunë stabilitetin rajonal mbi demokracinë. Ata vunë individët mbi institucionet. Por autoritarizmi i Berishës çoi drejtpërsëdrejti në ngjarjet tronditëse të vitit1997, që ishin më shumë një krizë politike sesa një krizë ekonomike. Kur pas plaçkitjes së depove të armëve, një kallashnikov kushtonte më lirë se sa një bukë. UÇK-ja e pa këtë menjëherë si mundësinë e saj historike, dhe ata e kapën shansin. Nuk është rastësi që lufta e Kosovës nisi në vitin 1998. Ndoshta lufta do të ndodhte gjithsesi, këtë unë nuk e di, por situata e vështirë dhe shkrirja e shtetit në Shqiperi ishte një shkëndijë kritike. Pra fokusi dritëshkurtër i bashkësisë ndërkombëtare në lidhje me stabilitetin në fund dështoi.

DW: A ka ndryshuar politika e SHBA-së ndaj Shqipërisë sot?

Fred Abrahams: Ajo ka ndryshuar shumë. Në fillim ajo kaloi sërish së tepërmi në anën tjetër dhe ishte jokritike ndaj Partisë Socialiste, pavarësisht korrupsionit masiv dhe lojës së pandershme. Pas vitit 1997, SHBA-ja dhe Evropa synon të rivendosnin rendin. Ka pasur edhe një bashkëpunim të ngushtë mes CIA-s dhe SHIK-ut në luftën kundër terrorizmit në vitin 1998 – për këto kam shkruar edhe në libër.

Por sot politika e SHBA-së ka gjetur ekuilibrin. Ambasadorët shprehen rregullisht publikisht në lidhje me korrupsion apo ndërhyrjet ndaj gjyqësorit. Ata mbajtën qëndrim kritik në lidhje me Gërdecin dhe skandalet e tjera. Ata mbrojnë gjyqësorin. Sot ata e kuptojnë se duhet bërë më shumë për ndërtimin e institucioneve.

DW: Çfarë prisni nga libri juaj?

Fred Abrahams: Unë pres që shumë njerëzve nuk do t’ju pëlqejë mënyra se si i kam portretizuar në libër. Dhe ky nuk është vetëm Berisha dhe anëtarët e tjerë të PD, por edhe Nano, Meta, Rama dhe politikanë të tjerë, të cilët shpesh i shohin postet e tyre si mundësi se sa si përgjegjësi. Libri është një kritikë ndaj elitës politike në Shqipëri.

Është gjithashtu një kritikë ndaj intelektualëve të Shqipërisë të cilët në përgjithësi, kanë dështuar në sfidimin e dogmave dhe të shërbyerin si një zë i pavarur. Shqipëria do të jetë “moderne” në kuptimin tjetër të fjalës, kur fjala “intelektual” në shqip do të ketë më tepër kuptimin e një mendimtari kritik dhe me ndikim në vend, se sa të një personi, i cili është diplomuar në universitet, sikurse përdoret sot.

Fred Abrahams është studies, publicist, ekspert i të drejtave të njeriut dhe konsulent pranë Human Right Watch në Berlin.

Libri i tij i fundit “Modern Albania – from Dictatorship to Democracy in Europe” ofron një vështrim të thellë në historinë e re të rënies së regjimit komunist në Shqipëri dhe të sprovave dhe vuajtjeve që kaloi vendi në 25 vitet e fundit. Ai bazohet në përvojën personale të autorit, në më shumë se njëzet vjet punë kërkimore dhe analizën e qindra e dokumenteve, dikur sekrete, nga Shqipëria dhe SHBA, si dhe në intervista me personalitete kyç, shqiptarë dhe të huaj, që kanë luajtur rol në politikën e vendit që nga viti 1990 – mes tyre edhe ish-anëtarë të Byrosë Politike, udhëheqësit e opozitës, agjentë tëshërbimeve sekrete, diplomatë, apo themeluesit e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës.

Libri sapo është botuar nga New York University Press. Për më tepër shih: www.modern-albania.com.

Shqipëria

Investimet gjermane në Shqipëri, Veliaj dhe Klosi: Zgjidhni arsimin profesional

Komento

veliaj-klosiDuke e cilësuar këtë javë si shumë të rëndësishme në marrëdhëniet mes Shqipërisë dhe Gjermanisë, qoftë për vizitën e kancelares Merkel në Tiranë, qoftë edhe për hapjen e bizneseve të reja gjermane në kryeqytet, kryetari i zgjedhur i Bashkisë së Tiranës, Erion Veliaj ka vlerësuar këto nisma biznesi të cilat do të hapin deri në 1 mijë vende pune në kryeqytet.

“Tirana të jetë në pararojë të hapjes së biznesit ndaj Gjermanisë. Konteksti në të cilin po ndodhin të gjitha këto investime është një kontekst fantastik për t’ia filluar një biznesi. Ky është një lajm i mirë për Vaqarrin dhe Tiranën sepse kompania do të punësojë brenda vitit, 1 mijë vetë”, tha Veliaj.

Duke u ndalur tek ambicia e bashkisë së re të Tiranës, Veliaj theksoi se prioritet është që, duke bashkëpunuar me kompani te suksesshme, 50% e punësimeve të reja që ndodhin në Shqipëri të ndodhin në Tiranë, për t’u siguruar që Tirana të jetë qyteti që vendos shembullin e të bërit biznes të suksesshëm në Shqipëri.

Nga ana e tij, ministri i Mirëqënies Sociale dhe Rinise, Blendi Klosi falenderoi të gjitha kompanitë e huaja që vendosin të investojnë në Shqipëri duke shprehur mbështetjen e qeverisë.

“Bashkia e re e Tiranës ka shumë vend për kompani të suksesshme dhe me kaq emër të madh. Çdo investitor do të marrë falenderimet e qeverisë shqiptare”, tha Klosi.

Si Veliaj ashtu edhe Klosi, duke parë investimet e fundit në vend, i bënë edhe njëherë thirrje të gjithë të rinjve që të zgjidhni arsimin profesional sepse edhe vendet e punës që po hapen synojnë ata studentë që kanë një zanat.

/ Top Channel

Bota

Letra e Greqisë: gati të pranojmë shumicën e kushteve

Komento

Merkel TsiprasGreqia e zhytur në borxhe po pranon kërkesat e kreditorëve për më shumë masa shtrënguese. Por udhëheqësit evropianë kanë përjashtuar negociata të mëtejshme me Athinën para referendumit të së djelës.

Kryeministri grek Alexis Tsipras u deklaroi kreditorëve ndërkombëtarë në një letër se Greqia është e gatshme të pranojë shumicën e kushteve të paketës së shpëtimit.

Por kancelarja gjermane Angela Merkel tha në parlament se do të presë zhvillimin e referendumit.

Udhëheqësja gjermane hodhi poshtë nocionin se kriza financiare greke do të çonte në shkatërrimin e eurozonës.

“Bota po na vëzhgon,” tha ajo. “Por e ardhmja e Evropës nuk është në rrezik. Ajo do të ishte në rrezik nëse ne harrojmë se cilët jemi dhe se çfarë na bën të fortë – një komunitet i bazuar në rregulla dhe në përgjegjshmëri,” tha kancelarja Merkel.

Letra e zotit Tsipras iu shpërnda sot mediave, pak orë përpara se ministrat evropianë të financave të mbanin një telekonferencë për të diskutuar një lutje të fundit të Greqisë për marrëveshje. Nga letra del se Greqia mund të jetë më e gatshme se sa kishte treguar më parë për t’u hapur rrugë kërkesave të kreditorëve.

Në takimin e tyre të sotëm, ministrat evropianë të financave pritej të shqyrtonin kërkesën e Greqisë për një paketë të minutës së fundit prej 32,4 miliard eurosh. Kjo do të ishte një përpjekje e fundit për ta mbajtur Greqinë në eurozonë, pasi dje ajo nuk mundi të realizojë një pagesë të rëndësishme kredie prej 1.8 miliard dollarësh për Fondin Monetar Ndërkombëtar.

Ministrat e financave vendosën dje të mos e zgjatnin një program ndihme për Greqinë.

Ministri holandez i financave Jeroen Dijsselbloem tha dje se “do të ishte çmenduri një zgjatje e programit.”

Sot, mijra degë bankash në të gjithë Greqinë qëndruan të hapura për pensionistët që nuk kanë karta bankomatesh dhe kanë nevojë të tërheqin para. (voa)

Maqedonia

Zaev: Nuk i njoh gjykatat, janë në shërbim të Gruevskit

Komento

zaevPas vendimit të djeshëm të Gjykatës Themelore Shkupi 1 për refuzimin e ankesave të mbrojtjes lidhur me propozim aktakuzën kundër liderit të LSDM-së, Zoran Zaev publikoi ndërprerjen e bashkëpunimit me gjykatat lidhur me rastin “Puçi”, të cilin e quan të montuar politikisht.

Ai theksoi se nuk do të merr pjesë në seancat gjyqësore lidhur me këtë rast dhe u bëri thirrje institucioneve që ta arrestojnë, ashtu siç parashikon ligji në rastet kur i dyshuari refuzon përmbushjen e masave të sigurisë, të caktuara nga gjykata.

“Nuk e njoh gjyqësorin si pushtet të pavarur me Kushtetutë dhe Ligj. Gjyqësori është nën kontroll të plotë të Nikolla Gruevskit dhe pushtetit të tij. Nuk do të marr pjesë në seancat e caktuara gjyqësore. Nuk do të vazhdoj të respektoj masën për paraqitje në Gjykatë çdo të hënë në ora 9 dhe masat e tjera për sigurimin e prezencës për realizimin e procedurës penale. Me këtë komunikim timin publik, Gjykata është e obliguar që në pajtueshmëri me Ligjin për Procedurë Penale menjëherë të caktojë masë paraburgimi dhe të më privojë nga liria. E pres nga sot këtë vendim të Gjykatës. Unë jam në hapësirat e LSDM-së ose në Kampin e Lirisë para Qeverisë”, u shpreh Zoran Zaev, kryetar i LSDM-së.

Edhe përkundër proceseve gjyqësore mbi kokën e tij, Zaev tha se do t’i vazhdojë bisedimet me kryeministrin Gruevski, për shkak të domosdoshmërisë për largimin e tij. Ai i konfirmoi informatat e djeshme të televizionin Alsat M për zhvillimin e takimeve mes grupeve negociuese të VMRO DPMNE-së dhe LSDM-së të udhëhequra nga liderët Nikolla Gruevski dhe Zoran Zaev dhe se këto takime në nivele të ndryshme do të vazhdojnë deri në fund të javës.

“Sikurse edhe ditët e mëparshme, duke filluar nga e hëna, ekzistojnë takime të të gjitha niveleve të mundshme, ku jam i kyçur edhe unë si kryetar, është i kyçur edhe Nikolla Gruevski. Në gjitha nivelet e mundshme, me qëllim përfundimtar gjetjen e zgjidhjes përmes dialogut”, tha Zoran Zaev, kryetar i LSDM-së.

Zaev nuk i konfirmoi detajet e propozimeve rreth të cilave po bisedohet, por theksoi se në këto bisedime ka propozime të ndryshme që vijnë nga të dyja partitë, por edhe ndërmjetësuesit ndërkombëtar. Benjamin Arifi

Analiza

Post mortum Ligjit për lustrim

Komento

Shpetim PollozhaniStojan Andov ishte kryetar i Parlamentit të Maqedonisë, që nga viti 1991-1994 dhe për herë të dytë deri në vitin 1999. Sikur Andovi me kompanjonët e tij, të ishin pakës më vizionarë dhe më të drejtë ndaj shqiptarëve, ne të gjithë sot do të ishim shumë më mirë.

Nuk do ta kishim tmerrin e Ladorishtit, Bit Pazarin, as Gostivarin, as Brodecin e as Kumanovën (mendohet për burgosje të ,,terroristëve” në Kumanovë në vitin 2010) dhe shumë tragjedi të tjera. Andovi ka qenë kryetar i Parlamentit edhe në vitin 2000-2002. Ai është kryetar i Komisionit për të drejtat e njeriut pranë Parlamentit të Maqedonisë. Nuk kemi dëgjuar ndonjëherë, që ky njeri të ketë reaguar kur shkilen të drejtat e njeriut. Thamë se Andovi paraqitet edhe si protagonist, edhe si antagonist. Paraqitja e Andovit, anëtar i Këshillit Ekzekutiv Federativ të Jugosllavisë dhe funksionet e shumtë në sistemin komunist për shqiptarët ka qenë tragjedi, kurse sot paraqitja e tij është një farsë. Them farsë, pasi ka qenë në shumë pozita të larta. Me autorësinë e Propozim ligjit për lustrim, ai i gëzoi disa shqiptarë që duan të shohin ëndrra me sy çelë. Së pari, Ligji për lustrim, nuk u soll nga dëshira e madhe e maqedonasve. Rezoluta për dënimin e krimeve të komunizmit, Rezoluta për t’u kërkuar falje viktimave të komunizmit, nuk janë rezultat i demokratizimit të shoqërisë maqedonase, por ato u sollën pas presionit të faktorit ndërkombëtar.

Ligji për lustrim do të dështojë për shkak se i nënshtrohet ligjit themelor të Dialektikës së filozofit të madh, Hegel, i cili thotë: çdo dukuri që lind si rezultat i kundërthënieve, vetë kundërthëniet e shkatërrojnë një ditë. Rusia (Bashkimi Sovjetik) dhe shumë shtete të tjerë të krijuar artificialisht, iu nënshtruan këtij ligji. Do të kisha qenë i çmendur, në rast se do të kisha besuar se këto garnitura politike maqedonase do ta jetësojnë Ligjim për lustrim. Si mundet që kjo klasë politike maqedonase t’i lustrojë ata që ua bënë shtetin. I bënë qytetarë, me fakultete e universitete. I bënë me shtet dhe me dinjitet. Na e luajnë dajakun multietnik kur t’u dojë kokrra e qejfit. Mjaftë ishte farsa e quajtur Ligji për lustrim. Ndokush u zbavit, ndokush u tremb për vdekje. Kodoshët le të flenë gjumë, se për katër vjet (ligji u miratua në mars 2007) që kur është sjellë Ligji, vetëm Trendafili (ish kryetari i Gjykatës Kushtetuese) e pësoi, jo si rezultat i funksionimit të Ligjit, por për të vetmen arsye se si Gjykatës i Gjyqit Kushtetues, Gruevskit ia rrëzoi disa ligje. Do të jetë mirë që anëtarëve të Komisionit për lustrim, pushteti t’u japë nga tre rroga dhe t’i falënderojë për ,,punën“ e bërë. As që mundeshin të bëjnë më shumë, pasi pushteti vetëm kaq deshi. Farsa mbaroi.

Ky tekst u botua në Gazetën KOHA të 12 janarit 2011. Përse isha i sigurt se Komisioni për lustrim do të kalojë si shurra e pulës. Normat dhe standardet për formimin e këtij Komisioni ishin me baza partiake. Të gjitha partitë angazhuan anëtarët e vetë për të pasur kujdes mos vallë ia ngulin njëri tjetrit. Nuk u respektuan normat dhe rekomandimet e ndërkombëtarëve që ky komision të konstituohet nga profesionistë dhe disidentë. Komisioni në fjalë, edhe pse gërvishti dhe pluhurosi disa individë, ne sot nuk kemi një shoqëri as më të demokratizuar dhe as më progresive, por është duke ndodhur e kundërta. Komisionarët vetëm se ia krujtën kurrizin njëra-tjetrës. Sipas kryetarit të Komisionit, zotit Axhiev, i cili më duket si një gjel që ka çelur në dhjetor, qenkan përpunuar 30 mijë persona dhe qenkan lustruar 300 persona si bashkëpunëtorë të shërbimeve sekrete në dëm të qytetarëve. Përveç Sllobodan Bogoevski, ish drejtor i DSK, nuk dëgjuam asnjë, ama asnjë lustrim të vërtetë. Partitë ia mbrojtën dhe ia lanë duart njëri tjetrit, në mënyrë të përkryer, ashtu sikurse që i kishte porositur punëdhënësi i tyre. Shumë pupla e pakës mish, kishte thënë mileti. Përfaqësuesit shqiptarë në këtë Komision nuk e shkrepën as edhe një herë. A është vallë e moralshme që për hir të zgjidhjes së papunësisë të ndonjë shqiptari, të quhet përfaqësim e drejtë i shqiptarëve? Pirolla u qoftë, i mbrojtën në mënyrë të përsosur kodoshët shqiptarë, duke mos e lustruar asnjërin. Si është e mundur, që nga oborri i shqiptarëve nuk doli asnjë kodosh pas viteve të nëntëdhjeta? Të gjithë e dimë se janë me qindra kontrabandistë e matrapazë të kyçur në politikë, të cilët manipulojnë dhe administrojnë me votën e shqiptarëve. Si është e mundur që nuk e nxorën asnjë kodosh partiak që punon për Mijallkovin? Si është e mundur që  90% e të lustruarve të jenë nga opozita? Si është e mundur që Axhievi ngeli kryetar i përjetshëm i Komisionit për lustrim, edhe pse ligji thotë se në çdo gjashtë muaj, me rotacion do të zgjidhen anëtarët e Komisionit?  Si është e mundur që anëtarët shqiptarë të Komisionit nuk e shkrepën as edhe një fushqetë (petardë), nuk e dhanë as edhe një intervistë për ata në emër të të cilëve morën rroga të majme? Lan dora byth, e thotë mileti. Puna e Komisionit është një veprim, i cili i ngjan një portreti të shkruar me pluhur përmbi ujë. Në disa shkrime të mëparmë kam theksuar se Komisioni për lustrim është një farsë dhe se duhet të shuhet sa më shpejtë. Buxheti i harxhuar për rroga, zyra dhe shpenzime materiale, do të mundej t’i ushqejë me bukë skamnorët e Çairit dhe të Dizhonit për aq vite sa ,,funksiononte” ai. Si është e mundur që Komisioni disa vite ,,punonte”  pa anëtarët e opozitës maqedonase, kurse opozita (besnike deri në varr) dhe pozita shqiptare punonin si dy telat e çiftelisë.

Komisioni për lustrim (u bë për rahmet), ishte një komision i dështuar që nga lindja (u mbush zullumi, u këput litari). Ai nuk bëri asgjë, vetëm se i përbalti disa njerëz, emrat e të cilëve nuk i mban mend askush dhe, të cilët u shpëlanë pas dy rënieve të shiut. E drejta vonon, por nuk harron, mirëpo kush ia pa hajrin e kush ia pa sherrin kësaj punë. Sherrin ia pamë ne shqiptarët, pasi po na udhëheqin individë që na i plaçkisin të drejtat tona, duke i shkelur ato dhe duke bashkëpunuar me shërbimet sekrete. Dikush thotë se u lustruan shumë maqedonas. Ky lustrim në shoqërinë maqedonase peshon sa një qime në lëkurën e një kau. Atyre u punojnë qindra institute dhe institucione që e kultivojnë kulturën, artin dhe shkencën maqedonase, kurse ne, ku jemi ne. Ne na mbyti tenderbegu. Ne na duhet një festë nacionale në të cilën do të festojmë varrimin e tenderbegut. Tenderbegu dhe tenderbegasit janë armiqtë më të mëdhenj se të gjithë armiqtë tanë së bashku. Atë ditë që do t’i varrosim tenderbegasit, atë ditë shqiptarët do ta heqin kataraktin e syve. Ne kemi vlera, aty pranë jush janë, të heshtur dhe të përbuzur. Nuk duhet shumë mend, duhet vetën ta hiqni pluhurin nga sytë dhe t’i shihni. Le të mos bëhemi kunguj që të na hajë edhe një gomar. Epo, kush ia ka fajin deles që ia marrin qengjin, e mjelin dhe në fund, ia thajnë lëkurën mbi tra? Fajin e ka delja që është dele. Kush ia ka fajin një kau, i cili është më i fortë se pesëmbëdhjetë njerëz dhe, një fëmijë ia fut kërpeshin? Ne duhet të futemi në pusin tonë dhe t’i bëjmë një dezinfektim të fortë, duke djegur gërqele në te. Derisa nuk e pastrojmë pusin tonë të kontaminuar, ne do të pimë ujë të ndotur dhe, Brodecët, Bit Pazarët, Gostivarët dhe Kumanovat (kush e ka radhën, ndoshta unë, ti ose ai pranë teje), do të na përsëriten çdo herë kur të ketë nevojë nipi i hyzmeqarit që ka lindur në çiflikun e Ramiz Beut në Sarandinë të Përlepes, në Janinë ose në Florinë. Ne bëmë qindra kompromise. Pullazi nuk mbulohet me ombrella-kompromise. Ne na duhen kirurgë, të cilët e dine që përpara se të bëhet një prerje, duhet të sterilizohet ambienti që prerja- operacioni, të jetë i suksesshëm. Poshtë tenderbegasit dhe miljallkovistët, të cilët edhe një katund e rrafshojnë në rast se e do ligji. Sikur të vareshim nga Grujo dhe lukunia e tij, ai edhe dy lëkura do të nxirrte nga shqiptarët. Gruevistët, edhe ajrin do të na e jepnin me racion, pasi këtu çdo gjë është ,,makedonsko”. Rrofshin kirurgët, pasi vetëm ata ia lidhin kokën kësaj katrahure. (Shpëtim POLLOZHANI)

Maqedonia

Zaev të hënën vazhdon me publikimin e “bombave” të tjera

Komento

zaevNëse nuk zgjidhet kriza politike në Maqedoni deri të hënën, atëherë Zaev paralajmëron se do të vazhdojë me publikimin e “bombave”.

“Pozicionet tona janë të qarta dhe nuk mund të lëvizim nga kërkesa për largimin e Gruevskit. Nëse nuk ndodh kjo atëherë nuk mund të krijohen kushte minimale për organizimin e zgjedhjeve fer dhe demokratike. Derisa të mos zgjidhet pika që ka të bëj me organizimin e qeverisë nuk mund të fillojnë bisedimet për pikat tjera”, thonë nga LSDM-ja.

Edhe pse burime partiake që janë jo të afërta me kryesinë e ngushtë partiake, thonë se lideri i LSDM-së në këto pozicione do të qëndrojë edhe dhjetë ditë, e më pas do të lëshoj pe, nga partia demantojnë këto pohime.

“Nëse bisedimet nuk kanë sukses, ne qëndrojmë në pozicionet tona, kemi planin B i cili do të thotë radikalizim të gjithë formave demokratike për presion mbi qeverinë dhe këtë do ta bëjmë”, kanë thënë nga LSDM, njofton Plusinfo.

Takimi i ardhshëm pritet të mbahet deri në fund të javës dhe do të jetë i fundit në këtë cikël bisedimesh, ndërsa nëse nuk arrihet marrëveshje, opozita paralajmëron se do të vazhdojë me agjendë tjetër e cila përfshinë edhe publikimin e ‘bombave’ të reja. (INA)

Kosova

Ekzekutivi dhe legjislativi i kthehen speciales

Komento

kosova specialjaTë ndodhur përballë presionit ndërkombëtar, ekzekutivi dhe legjislativi i vendit pritet t’i kthehen sërish përpjekjeve për themelimin e Gjykatës Speciale.

Të premten e kaluar, Kuvendi dështoi t’i miratojë ndryshimet kushtetuese që i hapin rrugë themelimit të kësaj gjykate. Por analistët politikë rekomandojnë që mos të përsëritet e njëjta që ndodhi në atë seancë, ngase sipas tyre, kjo Kosovës do t’i kushtojë shumë në arenën ndërkombëtare.

Themelimi i Gjykatës Speciale është detyra më e madhe me të cilën është ballafaquar Qeveria e Kosovës që prej shpalljes së pavarësisë së Kosovës, vlerësojnë analistët politikë, sipas të cilëve, themelimi i kësaj gjykate mbetet kushti kryesor për vazhdimin e raporteve të mira të Kosovës me partnerët ndërkombëtarë. Analisti Artan Muhaxhiri thotë se nëse nuk kalohet ky test, do të ketë pasoja shumë të mëdha për të ardhmen ndërkombëtare të Kosovës. Ai thotë se nuk bën të përsëritet ajo që ndodhi në seancën e javës së kaluar.
“Ajo që ndodhi të premten ishte një neglizhencë e liderëve kosovarë dhe ishte një episod i pakëndshëm në raportet mes Kosovës dhe partnerëve tanë ndërkombëtarë, gjë që nuk guxon të përsëritet në të ardhmen. Pra shteti i Kosovës nuk e ka luksin që ta përsërit atë gabim të së premtes, i cili do t’i kushtojë shumë në arenën ndërkombëtare”, tha Muhaxhiri për Radio Kosovën.
Ndërsa analisti Imer Mushkolaj thotë se institucionet nuk kanë rrugëdalje tjetër dhe se duhet ta themelojnë Gjykatën Speciale, pasi që është obligim ndërkombëtar, të cilin madje edhe një pjesë e opozitës e ka përligjur kur ka votuar letërkëmbimin e presidentes Jahjaga me ish shefen e diplomacisë evropiane.
“Sa më herët që ne çlirohemi nga barra e së kaluarës aq më mirë për ne, për shkak se do të mund të shkojmë tutje dhe absolutisht për ne, sidomos në këtë kohë shumë të ndijshme, edhe për shkak të proceseve nëpër të cilat po kalon vendi, është e panevojshme që të bëhet kjo lojë politike ose partiake për interesat e kujtdoqoftë”, tha Mushkolaj për Radio Kosovën.
Mushkolaj thotë se Kosova ka humbur shumë gjatë viteve të pasluftës duke mos marrë iniciative për themelimin e një gjykate që do të merrej me krimet e luftës, ndërsa propozimin e opozitës pas dështimit të votimit në Kuvend, e quan të vonuar dhe qesharak.
“Propozimet shumë të vonshme të opozitës për mua janë qesharare, për faktin se edhe opozita priti se çfarë po ndodhë në Kuvend, në mënyrë që të dalë me propozime konkrete”, tha Mushkolaj.
Ndryshe, pas dështimit të ndryshimeve kushtetuese në seancën e javës së kaluar, është rritur presioni ndërkombëtar për themelimin e Gjykatës Speciale. Me këtë presion është përballur kryeministri Isa Mustafa gjatë vizitës në Berlin ku u prit nga kancelarja gjermane Angela Merkel. E në të njëjtën kohë mesazhin amerikan për themelimin e kësaj gjykate, tek presidentja e Kosovës dhe institucionet tjera, e përcolli përfaqësuesi i Kongresit amerikan, Eliot Engel, i cili po qëndron për vizitë në Kosovë. (rtk)

Bota

Egoizëm diletantesk

Komento

Aleksis Cipras nuk ka më parasysh të mirën e popullit grek, por vetëm mbijetesën e partisë së tij Syriza. Megjithatë prapa skenës në Athinë sundon prej kohësh frika, mendon Spiros Moskovou.

CiprasDiçka nuk shkon në shtetin Greqi. Një qeveri e sapozgjdhur populiste premtoi në fillim të shkurtit, se do ta mbajë vendin e falimentuar në Eurozonë, dhe njëkohësisht se do të merret vesh me donatorët ndërkombëtarë për paketa shpëtimi të përballueshme nga populli. Në fund të qershorit bankat greke qëndrojnë të mbyllura dhe janë vendosur kontrolle për lëvizjen e kapitalit. Pensionistë të dëshpëruar rrinë në radhë, për të marrë para nga bankomatët, që shpesh janë bosh. Situata ka dalë krejtësisht nga duart. Megjithatë me shpresë për të legjitimuar taktikën e dështuar, qeveria organizon të dielën e ardhshme një referendum, që sipas qendrës së kontrollit financiar grek kushton 110 milionë euro.

Demokraci e çuditshme

Në orët dramatike, pak përpara fundit, kryeministri Aleksis Cipras shfaq një mënyrë të kuptuari të demokracisë, që mund t’i çudisë demokracitë evropiane. Një një intervistë të hollësishme për kanalin e parë televiziv grek të hënën në mbrëmje ai tha gjëra absurde: Nëse nga referendumi për kërkesat e partnerëve të Greqisë do të dalë një “Po”, ai do ta respektojë rezultatin, por nuk do t’i zbatojë planet. Por nëse shumica do të votojë me “jo”, gjë për të cilën qeveria mobilizon të gjitha rezervat e saj retorike, atëherë Athina mendon se do të ketë një kartë të fortë në dorë në vazhdimin e bisedimeve.

Kryeministri i papërvojë, që evokon vazhdimisht mandatin e popullit, paralajmëron se nuk do ta zbatojë vullnetin e popullit, që do të shprehet të dielën e ardhshme, në qoftë se ai nuk i përshtatet atij. Por nëse grekët do të votojnë, siç shpreson Cipras, atëherë ai do ta përdorë votën si armë në negociatat me huadhënësit, të cilët i braktisi vetë javën e kaluar.

Një diletant bëhet figurë, që mban në dorë fatet e kombit

Në vendin, që koketon gjithmonë me vetëimazhin si “djepi i demokracisë”, sot fatet e vendit i kanë në dorë diletantë infantilë. Kryeministri grek përndryshe aq simpatik, nuk punon për të mirën e popullit, por vetëm për mbijetesën e partisë së tij. Ashtu si dhe partitë e mëdha, që ai i ka sharë aq fort dhe që u dëmtuan aq shumë në zgjedhjet në janar, të cilat kanë marrë prej dekadash rrugën drejt falimentimit të sotëm.

Por, Aleksis Cipras, që është bërë një figurë, që mban në dorë fatet e kombit dhe ndoshta të të gjithë Bashkimit Evropian, flet gjëra të pakuptimta për arsyen tonë. Por dukja të gënjen: Grekët priren të luajnë rolin e të fortit, kur kanë frikë. Prapa fasadës së rezidencës së kryeministrit përhapet prej kohësh një agoni. Katër ministra porosisin pas dyerve të mbyllura për ndryshimin e kursit, një sërë deputetësh të Syrizës në Parlamentin Europian distancohen që nga e hëna nga linja zyrtare e partisë. Dhe të martën në mbrëmje qytetarët demonstrojnë në Athinë nën moton: “Ne duam Evopën”. Një shans i fundit, i përgatitur vetë, për një Greqi tjetër, më të mirë! (dw)